Разработка по геометрии на тему: Үшбұрыштарға есептер шығару

7сынып геометрия

Ашық сабақ:

Сабақтың  тақырыбы: Үшбұрыштарға  есептер  шығару

Сабақтың  мақсаттары:

Білімділік: Үшбұрыш түрлеріне, теңдік белгілеріне байланысты  есептер шығару барысында білімдерін нақтылау, ой қорытындылау арқылы алған білімдерін баяндап, көрсете білуі, пәнге қызығушылығын арттыру;

Дамытушылық: Есеп шығару барысында оқушылардың ережелерді дұрыс пайдалана отырып есте сақтау, логикалық ойлау және математикалық тілде сөйлеу қабілеттерін  дамыту.

Тәрбиелік: Оқушыларды өз бетінше  шығармашылық жұмыс жасауға  тәрбиелеу, шыншылдыққа, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың  типі: Практикалық  сабақ

Сабақтың  түрі: Жарыс  сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілері:

1.Ауызекі  ( түсіндіру,диалог, дидактикалық  ойындар, «домино», «жылдам  сұрақ»)

2. Көрнекілік  ( интерактивті тақта, видеосұрақ, слайд,тірек-сызбалар, плакат, дидактикалық  материалдар)

3.Тәжірибелік   ( есептер шығару, математикалық диктант,тірек-сызбалар)

7 модульдің ықпалдастығы:

1. Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс - тәсілдер.

2. Оқыту мен оқуда ақпараттық – коммуникациялық технологияларды (АКТ) пайдалану.

3. Оқытуды басқару және көшбасшылық.

Сабақтың көрнекіліктері:  интерактивті тақта, видеосұрақ, слайд,тірек-сызбалар, плакат, дидактикалық  материалдар

Болжамдап отырған нәтиже: Үшбұрыштардың қасиеттерін толық меңгерген және алған білімдерін  күнделікті өмірмен  ұштастыра білетін тұлға қалыптастыру.

Сабақтың  жоспары.

                          І.Ұйымдастыру кезеңі.

                          ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

                          ІІІ. Сабақтың мақсатымен таныстыру

                          ІV. Есептер шығару  және ауызша сұрақтар

                          V. Қорытындылау

                          VІ. Бағалау

                          VІІ. Үйге тапсырма беру

Сабақтың барысы:    

І. Ұйымдастыру.

         1.Сәлемдесу

         2.Оқушыларды  түгендеу

         3.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру, оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

        4. Оқушыларды топқа бөліп отырғызу. Оқушылар топқа оқытушының алдында жатқан үшбұрыштар арқылы бөлінеді. Әр оқушы өзіне ұнаған үшбұрышын таңдап алады. Ол үшбұрыштар түстерге қарай бөлінеді. Оқушы алған үшбұрышының түсіне байланысты дайындалған орындарға жайғасады (үш партаға үш түрлі пирамида қойылған). Және сабақ барысында оқушылар өздері таңдап алған үшбұрыштарына талдау жасап тапсырады.

Әр топқа дұрыс әрі нақты жауаптарына байланысты жұлдызшалар беріліп отырады. Сабақтың соңында жұлдызшалар саналып жеңімпаз топ анықталады.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1.     Теориялық білімдерін тексеру.

2.      Есептерін тексеру. 

Үйге берілген тапсырма

        1. № 182 , №183  есептер

        2. «Бізді қоршаған ортадағы  үшбұрыштар» тақырыбына мағлұматтар жинақтау.

        а. №182 есептің шешуі:

Берілгені:    АВС- тең қабырғалы

                     Қабырғалары – 6,2см

                   т/к  Р   -?

Шешуі: Р=а+b+c

              a=b=c=6,2cм

              6,2+6,2+6,2=18,6

Жауабы: үшбұрыштың периметрі 18,6 см

        ә. №183 есептің шешуі:

Берілгені:    АВС- тең қабырғалы

                  Р   =32,4дм

                  т/к: барлық қабырғаларын-?

Шешуі:  Р=а+b+c

               a=b=c

               32,4:3=10,8

Жауабы: әрбір қабырғасы 10,8 дм-ге тең

        б. «Бізді қоршаған ортадағы  үшбұрыштар» тақырыбына мағлұматтар жинақтау. Біз өмір сүріп жатқан ортада көптеген үшбұрыштарды кездестіруге болады. Негізінде математика әлемі өмірмен тікелей байланысты деп айтуға болады. Бізді қоршаған ортада кездесетін үшбұрыштарға тоқтала кетсем, біз үшбұрыштарды математикадан басқа  география, астрономия пәндерінде кездестіре аламыз, сонымен қатар жолда жүру белгілерінде, ойын сауық орындарында, музыка әлемінде және құрылыс саласында да көптеп кездестіре аламыз.

Солардың бірқатарына тоқтала кетсем.  

Бермуда үшбұрышы немесе Бермуд үштағаны — Атлант мұхитының Флорида түбегі, Бермуда және Пуэрто-Рико аралдары аралығындағы су айдыны. Бұл ауданда алып су иірімдері (рингтер), тік бағыттағы жылдам қозғалатын ауа массасы, лезде пайда болып, лезде ғайып болып кететін теңіз құйыны, кәдімгі ақша бұлттан пайда болатын найзағай, ашық аспанның турбуленттілігі, т.б. ғажайып табиғи құбылыстар жиі болып тұрады. Үшбұрыш айдынындағы су ерекше көгілдір және мөлдір. Зерттеулер нәтижесінде 500 м тереңдікке дейін теңіз суы температурасының бірқалыпты болатындығы (18⁰С) анықталды.Тропиктік белдеуден тыс жатса да “Бермуда үшбұрышы” ихтиофаунаға, су балдырларына және маржандарға өте бай. “Бермуда үшбұрышындa” кемелердің тұтас немесе кеме командасының жоғалып кетуі, сондай-ақ, бұл аудан үстімен өткен ұшақтардың апатқа ұшырауы, ғайып болуы көп тіркелген. Астрономиядағы үшбұрыштарға тоқталсам  2-ші ғасырда  грек  астрономы  Птолемей солтүстік  жартышарының  ең  жарық  шоқжұлдыздары ең ұзын  үшбұрыш  жасайтындығын  ашқан

ІІІ. Сабақтың   мақсатымен таныстыру: Бүгінгі сабағымызда үшбұрыштарды жан – жақты зерттеп, үшбұрыштарға байланысты есептер шығарамыз. Үшбұрыштар теңдігінің белгілерін пысықтаймыз. Үшбұрыштардың бұрыштарын табуды, қабырғаларын табуды және периметрін, ауданын табуды  үйренеміз.

ІV. Есептер шығару  және ауызша сұрақтар:

1. тірек-сызбамен  жұмыс

Үшбұрыштың түрлері 

а. қабырғасына байланысты

·        Тең бүйірлі

·        Тең қабырғалы

·        Әртүрлі қабырғалы

ә. бұрыштарына байланысты

·        Сүйір бұрышты

·        Тік бұрышты

·        Доғал бұрышты

·         

2.   «Жылдам  сұрақ» әдісі. Оқушыларға бірнеше сұрақ қойылады әрбір сұраққа 3 секунд уақыт беріледі.  Оқушылар  осы уақыт аралығында жауап берулері тиіс.

1.Ұшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы қанша градусқа  тең? (180°)

2. Үшбұрыштың периметрі оның қабырғаларының ұзындықтарының несіне  тең? (қосындысына)

3.Үшбұрыштың ішкі  бұрышымен  сыбайлас  бұрыш қандай бұрыш  деп  аталады?  (сыртқы)

4. Тік бұрышты  үшбұрыштың сүйір  бұрыштарының қосындысы қанша  градусқа  тең?  (90°)

5.Үшбұрыштың  сыртқы  бұрышы  өзімен  сыбайлас  емес ішкі  бұрыштардың кез  келгенінен қандай    болады?  (үлкен)

6.Сәйкес  қабырғалары мен бұрыштары    тең үшбұрыштар кандай  үшбұрыштар деп  аталады? (тең үшбұрыштар)

3.  «Домино»  ойыны. Бұл ойында әр топқа бір - бір анықтама беріледі, яғни анықтамалар әр түрлі бөліктерге бөлініп тасталған. Оқушылар осы анықтаманы дұрыс әрі жылдам құрастырулары тиіс. Бірінші болып орындалған тапсырмаға жұлдызша беріледі.

  Берілетін анықтамалар  (Бессиктриса,медиана, биіктік)

       Үшбұрыштың төбесінен оған қарсы жатқан қабырғасының ортасымен қосатын кесінді оның медианасы  деп аталады.

       Үшбұрыш бұрышының биссектрисасының қарсы қабырғаға дейінгі кесіндісі, оның осы бұрышының биссектрисасы деп аталады.

        Үшбұрыштың төбесінен қарсы жатқан қабырғаны қамтитын түзуге  түсірілген перпендикуляр кесіндіні оның биіктігі деп атайды.

3. Еептер шығару.  

    а. Математикалық  диктант. Балалар интерактивті тақтада берілген үш тапсырманы жеке - жеке орындайды. Оқушыларға жауап парақтары таратылады сол параққа жауаптарын жазады. Оқушылар есепті шығарып болған соң тақтада жауаптары көрсетіледі.

   ә. Практикалық жұмыс. Бұл жерде оқушылар өз үшбұрыштарын өлшеп сызып қабырға үзындықтарын өлшеп, периметрін табады. Қабырғаларына, бұрыштарына байланысты түрлерін анықтап жауап парақтарына жазып өткізеді.

   б. Оқулықпен жұмыс. Тақтаға №184, №188 есептер шығарылады. Өз қалауларыме екі оқушы тақтаға шығады.

№184 есеп                                                                                               В

Берілгені:    АВС- тең қабырғалы

                     ВД – медианасы

Медиана табан қабырғасын 8 дм -ден

тұратын екі бөлікке бөледі.                                                          А                     С

            т/к.   АВС қабырғаларын-?                                                       Д

Шешуі: Жауабы: 16дм

              АС=АД+ДС

              АС=16дм

             АВ=ВС=АС

№188 есеп                                                                                            В

Берілгені:    АВС- тең бүйірлі

                  < В=75°

т/к.  < А-? <С-?

Шешуі:       АВС- тең бүйірлі болғандықтан

табан бұрыштары бір – біріне тең болады.

                     < В+< А+<С=180°                                                А                     С

                    180°-75°=105°

                      105:2=52,5°

Жауабы: < А=52,5° <С=52,5°

г. Бейнесұрақ. 7 «А» сынып оқушыларына арнайы дайындалған сурақ

                 Тең қабырғалы үшбұрыштың ауданын табу.

                            √3       

                      S=           а²

                              4

д. Плакатпен  жұмыс  ( Үшбұрыштардың теңдік  белгілері) 3 топқа үшбұрыштар теңдігінің 3 белгісі беріледі. Әр топтан бір – бір оқушы шығып теңдік белгілерін белгілеп,  анықтамасын айтады.  

V. Қорытындылау:  Кері  байланыс-  « Репортер»

VІ. Бағалау: Алған жұлдызшаларына байланысты жеңімпаз топты анықтау. Әр топтың белсенділерін бағалау.

VІІ. Үйге тапсырма беру: №190, №191 есептерді шығарып келу