Разработка по информатику на тему "Модель"

Шыңғырлау орта жалпы білім беретін мектебі

Факультативтік

Күнтізбелік - тақырыптық жоспар

 

ИНФОРМАТИКА

2016-2017 оқу жылы

«Қаралды»__________                       «Келісілді»_________               «Бекітемін»__________         

Мектепішілік ӘК төрайымы             АБББ ӘК меңгерушісі:              Мектеп директоры:                   

Г.К.Файзуллина                                  М.Г.Сакиева                                Г.Е.Джумабаева

Хаттама №____«___»___2016ж         «___» _________2016ж            «______»_____2016ж      

ФАКУЛЬТАТИВТІК

 КҮНТІЗБЕЛІК –ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

«Инфоман»

Пәні: Информатика

(9 «а» «б» сыныптарына арналған.)

                     Қолданушы:Сарбаева Д.А.

                                                  2016 - 2017 оқу жылы.

Түсінік хат

Қазіргі кезде Паскаль тілі кез-келген күрделі есептерді шығара алатын, кең таралған стандартты оқу тіліне айналды. Сондықтан мектепте программалауды оқытуда осы Паскаль тілі таңдалып алынған.

«Инфоман» атты арнайы курстың 9-сынып оқушыларына арналған бағдарламасы, бұнда олимпиадалық есептерді шешуге, кәсіптік деңгейде  дайындықпен келуге бағытталған.  Орал қаласының  М.Маметова атындағы №27 физика-математика бағытындағы мектеп-лицейіндегі эксперттік кеңестің шешімімен басылымға мұғалімдер арасында таратуға ұсынылады. Хаттама № 4    «04» 12.2013ж

Бұл информатика оқу курсының кеңдігіне, оқушының олимпиадалық есептерді қиындықсыз шешу жолдарын табуға, білімдерін ұштастырып пәнге деген қызығушылығын арттыруға көмектеседі.

Бағдарламалау– бұл «Информатика және АҚТ» курсының ең өзекті тарауы, бұл арқылы көп мәселелер шешімін табады. Информатика пәні  бойынша бұл есептерді шешуге ой қабілеттері жаттығады, сонымен бірге логикалық сызықта есептің онай жолын табуға мүмкіндік береді. Адамның логикалық және комбинаторикалық ой қабілетін қалыптастырады.

Олимпиадалық есептерді шешуге өте көп уақыт пен білім керек, сондықтан бұл бағдарлама есептердің тиімді жолдарын көрсетуге, онай әдістермен таныстыруға мүмкіндік береді. Бүкіл информатика пәнінің есептері мен тапсырмалары мына тұжырымдамада жұмыс жасайды: егер көп шешім жолдары болса, бұлар бір бағдарламаның ұзындығында болады және  өздері  бір-бірінен стиліне байланысты өзгеше болу мүмкін. Сондықтан есептерді талдағанда мына сипаттамалары бойынша есептейді: жұмыс уақыты, кодтың кішіреюі мен қысқалыққа, және бірыңғай талапқа сай болуына байланысты  олимпиадалық есептер бағаланады. 

 Ұсынылған авторлық бағдарламамның негізгі мақсаты – мектеп курсындағы жаңа бағдарлама бойынша «Информатика» пәніне енгізілген 9-сынып оқулығындағы Паскаль тілі программасын оқытудың әдістемелік ерекшеліктеріне тоқтап және бірнеше мәселелерді қарастырып, шешу жолдарын ұсынып отырмын.  Ойымыз дәлелді болу үшін жоғарғы оқу орнының материалдарымен салыстырып, айырмашылықтарына баса назар аударып, ондағы қолданатын тәсілдерді мектеп деңгейінде қарастырамын.

Күнтізбелік жоспар бойынша 9-сыныпқа арналған «Компьютерлік бағдарламалау атты курстың Паскаль тілін оқытуға (алгоритмдерді қоса есептегенде) бар-жоғы 34 сағат көлемінде өткізіледі.

Курстың өзектілігі: Оқушылардың материалды толық меңгеруіне– сағаттардың аздығы, игеретін материалдардың көптігі өте үлкен әсер етіп отыр.

Практикалық маңызы: Қосымша мұғалімдерге арналған әдістемелік оқулық, ал оқушыларға арналған есептер мен жаттығулар жинағы бар, бірақ есептер деңгейлерге бөлінбеген, шығару жолдары көрсетілмеген. Осы себептен мен осы жұмыста есептерді 3 деңгейге бөліп қарастырдым және әрбір тараудан кейін тест тапсырмасын беріп отырмын.

Сондай-ақ жаңа материалдарды түсіндіргенге интеллект картаны ұсынып отырмын.

Арнайы курстың мақсаты:

Ø     Бағдарламалау тіліне терең үйрету мен олимпиадалық есептерді оңай жолдарымен шешуге баулу.

Ø     Логикалық ой-өрісін дамытуға және бағдарламалау әрекеттерін тиімді пайдалану.

Ø     Құрылымдық және объекті-бағытталған бағдарламалау ережелерімен, әдістерімен таныстыру және

қолдануға үйрету;

Ø     Turbo Pascal және Visual Basic бағдарламалау тілдерімен таныстыру және ортасымен еркін жұмыс жасау.

Ø     Информатика пәнінің бағдарламалаутарауы бойынша оқушыларды ережелермен, әдістерімен таныстыру,

үйрету.

Ø     Олимпиадалық есептерді  шешуге көмектесу;

Ø     Жалпы оқушының дамуына информатика пәні бойынша қызығушылығын артыру, 

Ø     Олимпиадаға қатысуға құштарлығын және жеңуге мүмкіндік беру.

Міндетті:

Ø     Бағдарламалау тілдерімен таныстыру, дәстүрлі және объектіге бағытталған концепциясымен жұмыстану

Ø     Құрылымдық және объектілі-бағытталған бағдарламалауының әдістерімен таныстыру,  есептерді

бағдарламалауға үйрету және баулу;

Ø     Құрылымдық және объектілі-бағытталған бағдарламалаудың білімдері мен дағдыларын қалыптастыру.

Ø     Ақпараттық модельдеу, модельдеу әдістерін қолданатын негізгі салалар туралы мағлұмат беру;

Ø     Программалау тілінде негізгі базалық алгоритмдік құрылымдарды пайдалана білуге үйрету;

Ø Жобалық іс-әрекетте ақпараттық технологияларды пайдалану тәжірибесін алу;

Ø Алгоритмдік және операциялық ойлау қабілеттерін, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар

құралдары арқылы оқушылардың логикалық, математикалық, зияткерлік және шығармашылық

қабілеттерін дамыту;

Ø Қауіпсіздік техника ережелерін, ақпараттық этика және құқық нормаларын сақтау дағдыларын

қалыптастыру;

Ø Оқушыларды ақпараттық мәдениетке және техникаға ұқыпты болуға тәрбиелеу;

Ø Олимпиадалық есептерді шешуге төселдіру.

Курстың өту әдісі — практикалық жұмыс.

Күтілетін нәтиже

Ø     Құрылымдық-бағытталған бағдарламалау тілінің  туралы концепциялар мен идеяларды қалыптастыру.

Ø     Turbo Pascal және Visual Basic инструментальды ортасының бүкіл мүмкіндіктерімен жұмыс жасау.

Ø     Дәстүрлі мен құрылымдықбағытталған бағдарламалау тілінің  ерекшеліктерін білу.

Ø     Бағдарламаны жаза білу.

Ø     Бағдарлама-қосымшаларды жазған уақытта талаптармен әдістерін қолдану;

Ø     Turbo Pascal және Visual Basic бағдарламалау тілінде сауатты бағдарламаларды жазу;

Ø     Есептерді талдау, блок-схемалау, оңай жолдарымен есептеу;

Ø     Дұрыс интерпритациялау мен компиляциялау әрекеттерін жасау.

Бағдарламаның мазмұны.

         1.TurboPascal 7.0 бағдарламалау тіліне кіріспе, олимпиадалық есептерді шешуге арналған әдістерімен таныстыру.

Бірінші бөлігінде, оқушылар ТР бағдарламалау тілі ортасында олимпиадалық есептерді шешуге арналған әдістерімен, ережелерімен танысады.  Қарапайым бағдарламаларды жазуға өз білімдері мен дағдыларын пайдалана отырып,  үйренеді. Олимпиадалық есептерді шешу үшін негізгі тақырыптармен танысып оқиды.

2.Құрылымдық және объектілі-бағытталған бағдарламалау тілі  Visual Basic 6.0 .

Арнайы курстың екінші бөлігі, Visual Basic бағдарламалау тілімен таныстырады. Курста кездесетін ұғымдары не себептен «бағдарламалау» мен «жобалау» ауыстырылатынын анықтап береді. Оқушылар  Windows –жүйесінің күрделі болмаса да, кішкенте жобаларын жасауға үйренеді.

3.Visual Basic 6.0 бағдарламасымен жобаларды жасау. Visual Basic 6.0 тілінде есептерді шешу бағдарламалау әдісі.

Үшінші бөлігінде оқушылар Visual Basic тілінің ортасында  қарапайым ойын және оқытуға арналған қосымшаларын жасауға және олардың жобаларды бағдарламалау тілінде жазуға үйренеді. Turbo Pascal 7.0, Visual Basic 6.0 бағдарламалау тілінде өткен тақырыптарға арналған практикуммен жұмыс жасау.

Тақырыптық жоспары.

9-сыныпқа арналған «Компьютерлік бағдарламалау» атты АРНАЙЫ КУРСтың  бағдарламасы мына бөлiмдерден тұрады:

Тарау 1. Turbo Pascal тіліне  кіріспе, олимпиадалық есептерді шешуге арналған әдістер(23 сағ.)

Кіріспе. Алгоритм, алгоритмнің түрлері. Бағдарламалау тілдері. Бағдарламаның жазубарысы. Сызықтық алгоритмдерді программалау. Тармақталу алгоритмдерді программалау. Қайталау алгоритмдерін программалау. Мәтіндік ақпараттарды бағдарламалау.Жиын. Файлдармен жұмыс. Файлдық типі. Олимпиадалық есептерді талдау.

Тарау  2.  Visual Basic 6.0-құрылымдық-бағытталған бағдарламалау тілі (11 сағ.)

Құрылымдық, модульдық, объектілі-бағдарлы және визуалды программалау. Визуалды  программалаудың ортасы. Қосымшалардықұрастырудың кіріктірілген ортасы. Процедуралар және функциялар. Терезелер, пішіндер және объектілер. Оқиға және  әдістер. Жобаның интерфейсін құру. Графикалық әдістер мен процедуралар.

Жобаларды жасау: «Калькулятор»,  «Игра – счастливая семерка», «Кроссворд», «Фотоальбом», «Графика».«Расписание».

Жобаларды қорғау. Сынақ.

Пәнаралық байланыс

Бұл курс бойынша келесі пәнаралық байланыстар жүзеге асырылады:

Математика және алгебра пәні

ü  Математика және алгебра пәнінен алынған теңдеулер мен теңдеусіз шешуге арналған ережелер;

ü     Өрнектерді жазу барысы

ü     Тригонометриялық функцияларды жазуға арналған ережелер

ü     Логарифмдер мен көрсеткіштік фунциялар

ü     Математикалық амалдар мен қатынастар

ü     Логикалық амалдармен заңдар

Геометрия пәні

ü     Геометриялық фигуралар мен оларды құру ережелері

ü     Аудандары мен көлемдерін табу формулалары

ü     Планометриялық және стереометриялық заңдарды қолдану

ü     Есептерді талдаулары, аксиомаларды,  дәлелдеулерді қолдану

Физика пәні

ü     Физика пәнінің бөлшектерімен таныстыру

ü     Механикалық заңдарды есептерге қолдану

ü     Өрнектерді жазуға арналған тәсілдерді анықтау

Ағылшын тілі пәні

ü     Паскаль тілі мен Visual Basic 6.0 тілдерінің жазу құрылымын білу

ü     Сауатты оқу мен жазу

ü Аудармаларды білу.

Технология- Сурет 

ü     Блок-схемалау тәсілі;

ü     Олимпиадалық есептерді графикалық түрде бейнелеу.

Оқушыларға қойылатын талаптар: оқушының қызығушылығы  мен шыдамдылығы.

Оқушылардың бiлiмi мен бiлiктiлiгiнеқойылатын талаптар

Ненi бiлуi тиiс:

Ø     компьютер сыныбындағы тәртiп сақтау ережелерi мен техника қауiпсiздiгiн;

Ø     көздiң шаршағандығын қалпына келтiретiн негiзгi жаттығуларды;

Ø     компьютердiң бағдарламалау тілі бойынша құрылымын ;

Ø     арнайы операторлар мен стандарттық функциялардыажырату;

Ø     бағдарламалауға арналған әдістерімен ережелерін жатқа білу;

Ø     есептерді онай жолдарменталдауды;

Ø     бағдарламалау тілінде сауатты жазуды;

Ø     олимпиадалық есептерді шеше білуді;

Ø     объектілік бағытталған тілмен жұмыс жасауды;

Ø     Visual Basic 6.0  бағдарламасымен танысуды;

Ø     Жобаларды құруды;

Ø     Арнайы машиналық кодтарды жазуды;

Ø     Қарапайым жобалармен жұмыс жасауды;

Ø     Жобаларды қорғауды;

Ненi үйренуi тиiс:

Ø     компьютер сыныбындағы  тәртiп сақтау ережелерi мен техника қауiпсiздiгiн сақтай бiлудi;

Ø     көздiң шаршағандығын қалпына келтiретiн жаттығуларды орындай бiлудi;

Ø     компьютерге арналған Паскаль бағдарламалау тілімен жұмыс жасай бiлудi;

Ø     операторлармен стандарттық функцияларды  пайдалана бiлудi;

Ø     арнайы әдістер мен ережелерді пайдалана бiлуді;

Ø     есептерді шешуге келтiре бiлудi;

Ø     есептерді сауатты жаза бiлудi;

Ø     олимпиадалық есептерді талдай білуді;

Ø     Visual Basic 6.0  ортасымен жұмыс жасай білуді;

Ø     Жобаларды жасау және оларды қорғай білуді.

Тақырыптық жоспар

9 сыныптарға арналған

34 сағат, аптасына 1 сағаттан

Сабақ №	Тақырыбы	Сағат саны
		Барлығы	Дәріс	Практика
Тарау №1	Кіріспе.	1	1	0
1	Есептеуiш техника кабинетiндегi қауiпсiздiк ережелерi.	1	1	0
Тарау №2	Олимпиадалық есептерді алгоритмдеу  және  бағдарламалау	22	6	16
2	Олимпиадалық есептерге арналған алгоритмнің түрлерін пайдалану. Сызықтық, тармақталу, циклдік. Көмекші алгоритм түсінігі. Есептер жинағы	1	1	0
3	Олимпиадалық есептерді программалау тілінде жазу. Тілдің алфавиті. Программалау тілінде алгоритм жазу ережесі. Программалау жүйесінде оқыту мүмкіндіктері. Программа және оның құрылымы туралы түсiнiк. Есептер жинағы	1	1	0
4-5	Олимпиадалық есептердің программасы мен оның құрылымы түралы түсінік. Өрнектер. Әр түрлi тип мәндерiн өрнектерде пайдалану. Мәліметтердің типі. Сызықтық алгоритмдi программалау. Таңдауды ұйымдастыру және шартты программа. Есептерді  шығару. Есептер жинағы	2	0	2
6-7	Олимпиадалық есептерге  таңдауды  және шартты операторларды ұйымдастыру. Тармақталу, таңдау  операторларынаа  есептер шығару.	2	0	2
8	Олимпиадалық есептерге күрделі және кірістірлген шарттарды ұйымдастыру. Есептерді  шешу жолдарын қолдану.	1	0	1
9-10	Олимпиадалық есептерге  арналған циклдiк алгоритмдi программалауды ұйымдастыру. Циклдiң түрлерi.  Циклді ұйымдастыру операторлары. Күрделі  есептерді  шығару  кезеңдері. Есептер  жинағы.	2	1	1
11	Қайталау және тармақталу  операторларымен бірге арналған  циклдік есептерді шығару.Есептерді шығару.  Есептер  жинағы.	1	0	1
12	Олимпиадалық есептерге  мәтіндік ақпараттарды  бағдарламалауды ұйымдастыру.  Функциялармен  процедуралармен  жұмыс.  Есептерді  шығару кезеңдері.  Есептер  жинағы.	1	1	0
13	Символдармен берілген  және тізбектік типтермен есеп шығару мен жұмыс жасау амалдары. Есептерді  шығару  жолдары	1	0	1
14-15	Жиым. Массивтің мәні және ол туралы түсінік. Элемент түрлері, өлшемі, индекстер. Бір өлшемді массивтермен жұмыс. Есептерді шығару.	2	1	1
16-17	Екіөлшемді жиыммен есептер шығару. Кестелiк шамалар. Есептер шығару.	2	0	2
18-19	Берiлген шартты қанағаттандыратын кесте элементтерiн қолдану Кестедегi ең үлкен (ең кiшi) элементтi табу. Символдық мәлiметтермен жұмыс. Есептер жинағы.	2	0	2
20-21	Файлдармен  жұмыс.  Мәтін  файлға  жазу әдісі. Файлдармен  жұмыс. Есептерді  шығару  кезеңдері.  Есептер  жинағы.	2	1	1
22-23	Олимпиадалық есептерді талдау. Есептер жинағы.	2	0	2
Тарау№3	Visual Basic 6.0 –құрылымдық-бағытталған бағдарламалау тілі	11	1	10
24-25	Құрылымдық, модульдық, объектілі-бағдарлы және визуалды программалау . Визуалды программалаудың ортасы. Қосымшаларды құрастырудың кіріктірілген ортасы. Процедуралар және функциялар. Терезелер, пішіндер және объектілер. Өқиға және  әдістер. Жобаның интерфейсін құру. Графикалық әдістер мен процедуралар.	2	1	1
26	«Калькулятор» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1	0	1
27	«Игра-счастливая семерка» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1	0	1
28	«Кросворд» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1	0	1
29	«Фотоальбом» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1	0	1
30	«Расписание» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1	0	1
31	«Графика»  жобасын құру. Практикалық жұмыс	1	0	1
32-33	Жобаларды қорғау.	2	0	2
34	Сынақ	1	0	1
	Барлығы:	34	10	24

Тақырыптық-күнтізбелік жоспар

«Компьютерлік бағдарламалау»
(Аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат)

№	Тақырыптар атауы	Сағат саны	Мерзімі 9 «а»	Мерзімі 9 «б»	Қосымша материал	Көрнекілік	Үй тапсырмасы
Тарау №1	Кіріспе.	1
1	Есептеуiш техника кабинетiндегi қауiпсiздiк ережелерi. Ақпараттық қауіпсіздік, этика, құқық. Ақпараттың мөлшерін анықтауға негізделген  алфавиттік және  ықтималдылық тәсілдер.  Санау жүйелері. Екілік арифметика. Сандарды бір санау жүйесінен екінші санау жүйесіне ауыстыру. Ақиқаттық кестелер. Логикалық функциялар және оларды түрлендіру.	1			Оқулық-8  Интернет материалдар, СД- дискілері	Интерактив тақта, үлестірме карточкалар, презентация, жеке тапсырмалар, компьютер	§1-5
Тарау №2	Олимпиадалық есептерді алгоритмдеу  және  бағдарламалау	22
2	Олимпиадалық есептерге арналған алгоритмнің түрлерін пайдалану. Сызықтық, тармақталу, циклдік. Көмекші алгоритм түсінігі. Есептер жинағы	1			Оқулық-9  Интернет материалдар, СД- дискілері	Интерактив тақта, үлестірме карточкалар, презентация, жеке тапсырмалар, компьютер	§2,3
3	Олипиадалық есептерді программалау тілінде жазу. Тілдің алфавиті. Программалау тілінде алгоритм жазу ережесі. Программалау жүйесінде оқыту мүмкіндіктері. Программа және оның құрылымы туралы түсiнiк. Есептер жинағы	1					§4
4-5	Олипиадалық есептердің программасы мен оның құрылымы түралы түсінік. Өрнектер. Әр түрлi тип мәндерiн өрнектерде пайдалану. Мәліметтердің типі. Сызықтық алгоритмдi программалау. Таңдауды ұйымдастыру және шартты программа. Есептерді  шығару. Есептер жинағы	2					§5,6
6-7	Олимпиадалық есептерге  таңдауды  және шартты операторларды ұйымдастыру. Тармақталу, таңдау  операторларға  есептердi шығару.	2					§9
8	Олипиадалық есептерге күрделі және кірістірлген шарттарды ұйымдастыру. Есептерді  шешу жолдарды қолдану.	1					§10
9-10	Олимпиадалық есептерге  арналған циклдiк алгоритмдi программалауды ұйымдастыру. Циклдiң түрлерi.  Циклді ұйымдастыру операторлары.  Күрделі  есептерді  шығару  кезеңдері. Есептер  жинағы.	2					§11
11	Қайталау және тармақталу  операторларымен бірге арналған  циклдік есептерді шығару. Есептерді шығару.  Есептер  жинағы.	1					§12
12	Олимпиадалық есептерге  мәтіндік ақпараттарды  бағдарламалауды ұйымдастыру.  Функциялармен  процедуралармен  жұмыс.  Есептерді  шығару кезеңдері.  Есптер  жинағы.	1					§15
13	Символдық берілгендермен  және тізбектік типтермен есеп шығару жұмыс жасау амалдары. Есептерді  шығару  жолдары	1			Оқулық-9  Интернет материалдар, СД- дискілері	Интерактив тақта, үлестірме карточкалар, презентация, жеке тапсырмалар, компьютер	§16
14-15	Жиым. Массивтің мәні және ол туралы түсінік. Элемент түрлері, өлшемі, индекстер. Бір өлшемді массивтермен жұмыс. Есептерді шығару.	2					§17,18
16-17	Екіөлшемді жиыммен есептер шығару. Кестелiк шамалар. Есептер шығару.	2					§20
18-19	Берiлген шартты қанағаттандыратын кесте элементтерiн қолдану Кестедегi ең үлкен (ең кiшi) элементтi табу. Символдық мәлiметтермен жұмыс. Есептер жинағы.	2					§21
20-21	Файлдармен  жұмыс.  Мәтін  файлға  жазу әдісі. Файлдармен  жұмыс. Есептерді  шығару  кезеңдері.  Есептер  жинағы.	2					§25
22-23	Олимпиадалық есептерді талдау. Есептер жинағы.	2					§26
Тарау №3	Visual Basic 6.0 –құрылымдық-бағытталған бағдарламалау тілі	11
24-25	Құрылымдық, модульдық, объектілі-бағдарлы және визуалды программалау . Визуалды программалаудың ортасы. Қосымшаларды құрастырудың кіріктірілген ортасы. Процедуралар және функциялар. Терезелер, пішімдер және объектілер. Оқиға және  әдістер. Жобаның интерфейсін құру. Графикалық әдістер мен процедуралар.	2			Оқулық-10 Интернет материалдар, СД- дискілері	Интерактив тақта, үлестірме карточкалар, презентация, жеке тапсырмалар, компьютер
26	«Калькулятор» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1
27	«Игра-счастливая семерка» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1					конспект
28	«Кросворд» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1
29	«Фотоальбом» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1
30	«Расписание» жобасын құру. Практикалық жұмыс	1
31	«Графика»  жобасын құру. Практикалық жұмыс	1
32-33	Жобаларды қорғау.	2
34	Сынақ	1
	Барлығы:	34

Пайдаланған әдебиеттер

· Информатика 9-сынып. Оқулық. Б.Бөрібаев, Б.Нақысбеков, Г.Мадиярова, Мектеп 2013.

· Информатика 9-сынып. Оқулық. Б.Қ.Сапарғалиева, Н.Е. Масалимова Арман ПВ 2013

Қосымша әдебиеттер:

·         Электрондық оқулық SIN_kaz, Kzinfor5.5. Информатикадан 30 сабақ, Е.Қ.Балапанов; Б. Бөрібаев, Алматы99

·          Visual Basic/ К. Валнум/ Пер. с англ. П. Виксне.-М.: АСТ; Астрель, 2004.

·         Волчёнков Н.Г. Программирование на VisualBasic 6: В 3-х ч. Ч 1. – М.:ИНФРА-М, 2002.-288с.

·         Культин В. TurboPascal в задачах и примерах, Санкт-Петербург.: «БХИ- Петербург», 2007-260с.

·         Оқулық-9.  Интернет материалдар, СД- дискілері