Разработка "Прощание с Азбукой

                                    Тау, «Азбука»!    

          Королёва Эльвира Ивановна, Морко район, Коркатово школ, тÿналтыш класслаште туныктышо

Сылнын сöрастарыме зал. Пырдыжышке «Азбука» учебникын обложкыжым сÿретлен сакыме, пеледыш да шар дене сылнештарыме. Йырвашыже икмыняр буквам сакалыме.

Туныктышо:  Салам лийже! Ме таче тендам «Азбукылан» пöлеклаште   пайремышкына ÿжын улына. Мемнан пеш кугу куан: икымше классыште тунемше йоча-влак эн первый книгаштым -  «Азбукам» тунем пытареныт.Ынде нуно шкеак книгам лудын моштат.

            Айста колышт лектына, мом нуно тиде кÿчык жапыште тунем шуктеныт.

1-ше тунемше:   Сылне шыже кечын

      Авам школышко конден.

      «Ынде школьник мый улам!»-

      Кугешнен ойлен кертам.

2-шо тунемше:  Кажне кечын мый эрден

      Школышко вашкем.

      Сÿретлем, лудам,возем,

      Сылне мурым муралтем.

3-шо тунемше:   Курчакем воктек шындем

                              Да буквам мый туныктем.

                             «Теве А, а теве У,

                              А пырля лиеш АУ.»

                                    «Кушто А  букваже» муро йонга.

4-ше тунемше:   Ме тунемше улына,

                              Книгам лудаш йöратена.

                              Туныктышым колыштына.

                               Визытаным налына.

5-ше тунемше:  Ынде  мый изижак омыл,

                             Улам чулым первоклассник.

                             Уло мыйын карандаш

                             Возгалаш да сÿретлаш.

6-шо тунемше: Ой, книга, книга!

                            Чылажымат тый кертат.

                            Чыла еным туныктет,

                           Чыла еным тый нöлтет.

1-ше тунемше: А кушто мемнан «Азбукына»? Тудын деч посна мемнан пайремнажат пайрем                            гай огеш чуч.Айста чыланат рÿжге кычкыралына.

Чылан: Азбука! Азбука! Кушто улат?

2-шо тунемше: Огеш кол ала-мо.Айста вес семын шÿден ончалына. Ме налына кÿлешан буква-влакым да сценыш лектын ряд дене шогалына-АЗБУКА мут лектеш.

Азбука: (возымым лудеш да лектеш) Поро кече, йоча-влак, уна-влак! Саламлем йоча-влакым икымше сенымаш дене- «Азбука» книгам лудаш тунемме дене! Умбакыжат сайын тунемаш, шуко книгам лудаш, ава-ачан да туныктышын мутшым колышташ тыланен кодам.           

                А ынде туштым туштем , паледа мо?

1-ше тушто: Ош пасу,шем туш. (книга)

2-шо тушто: Изи пöртым кидышем

                      Кажне кечын коштыктем.

                     Тудо пöртыштö илат

                     Альбомат, ручкат, книгат. (портфель)

3-шо тушто: Шем тÿрван Йыван- пу тувыран,

                       Нержым кушко тушкалта, шем тамгам ыштен кода. (карандаш)

4-ше тушто: Кÿ пашкар шулен пытен

                     Доскаштет кышам коден. (пор)

5-ше тушто:Сумкаштет ласкан кием,

                     Тунемат кузе- ойлем. (дневник)

6-шо тушто: Тупшо пÿгыр, а картузым

                     Шöрынрак чиен шынден.

                     Мый дневникым почым-ужым,

                     Тунеммет мылам келшен. (визытан)

Азбука: Ой пеш молодец улыдас! Ончен куанет тендам. Вот те ойледа , что «Азбука» учебникым лудын пытарен улыда. А букважым чыла паледа мо? Мый тендам изиш терген налнем.Могай кок тÿшкалан буква-влакым шелаш лиеш?

Чылан: Гласный да согласный!

Азбука: Пешак чын. Молодецак улыда аман. А эше мыйым ик семын куандарыза: тунемме кажне буква- влакым шарналтыза.

3-шо тунемше: Заданийым шукташ ямде улына.

4-ше тунемше: Буква-влак, алфавит радам дене выступатлаш ямдылалтса!

5-ше тунемше:     Марий йылме алфавит

                                Кумло куд букван улмаш.

                                Шонет, паленам мый вик?

                                Ик ий коштым тунемаш.

              Тунемше-влак черет дене кажне буква нерген изирак почеламутым каласкалат. Тидын годым ойлышо йоча буквам вуй ÿмаланже ончыкта.

А     Ай,автобус куатан.

       Шич-ян тушко, агытан.

Б    Б-ботинкым эрыктем:

      Банке тичак уло крем.

В   В манам гын, вараксим.

      Вашлияш ит лек сарсим.

Г    Г, гармоньым шупшыл колто,

      А кертат- гитарым шокто.

Д   Д буквам ончыктымек,

     Доска дек, дежурный, лек.

Е   «Е буква» рÿж манылдалын,

      Ойлена э йÿкым талын.

Ё  Ёлка,лётчик,самолёт

     Ё буквам возаш ячат.

Ж  Ж-жирафым ужынат7

    «Шÿйжö кужу» манынат?

З   Зина з буквам монда гын,

    Зебрым веле шарналта.

И  И-и-го-го,и-и-го-го

      Изи имне магыра.

Й  Й- кÿшыч-кÿшыч, колышт,  йÿксын

     Йонгалтеш ший онгыр йÿкшö.

К  К- каза йышт ковыштам,

     Паледа те. Мом ышта?

Л   Л букваже, ончет, лудын,

     А вот лудо ок керт лудын.

М  М-молан маска, меран

     Мемнан деч илат коран?

Н   Н-нера гын изи кол,

     Нелеш тудым вик нужгол.

Н  Н буква молан шортеш?

    Мут тÿналтыш ок верешт.

О  О-онай шол обезьян,

     Рÿза онгырым тазан.

Ö   Ö-лан öршым пуэна,

     Öпке ок лий,шонена.

П   П-палет, пийна опта.

      Пырысна колям покта.

Р   Р-лан рывыж, паледа?

     Рокеш рожым ыштеда.

С   С шкежат чылт сорла гай.

     Сима, сайын солен кай.

Т  Т-тага,тага тÿк-тÿк.

    Тудын дечын мый ом лÿд.

У   У ужгам изи урлан

     Кö урген тыге устан?

Ÿ  Ÿ-огеш кÿл ÿчашаш:

    Ÿшкыж ÿскырт, такат раш.

Ф   Ф-лан флагше лойгалтеш.

     Федя флагым ончалеш.

Х  Х-хоккей ден модаш сай

     Хоккеист Харламов гай.

Ц   Ц-лан цифрым ончыктем.

      Кÿлеш циркуль- кучыктем.

Ч  Ч-чыпча йÿр, вÿд, Чачи.

      Ночко чыве тый ит лий.

Ш  Шаньык ш гай кум пÿян.

      Шоншо, пуштым шолто-ян.

Щ  Щ буква келша кöлан

      Щётка лач полша тудлан.

Ъ  Твердый знак шенгел тÿкан,

     Лудшын йылмыжым тÿка.

Ы  «Ыз-з» манын,  изи мÿкш

       Ызгалтен колтас.

Ь   Ь-мягкий знакын уло пале.

     Йÿкшö уке, тидым пале.

Э   Мут тÿналтыш э йÿкан,

     Э буква лиеш тунам.

Ю  Ю- юалге юж Юрам

     Покта молан южгунам?

Я  Яшлык тичак я буква.

     Яша толын ястара.

Азбука: Молодцы! Те чынжымак буквамат паледа, лудашат тунем шуында.Ынде мый ласка чон дене сентябрь марте каналтенат  кертам. А вара адакат тендан гаяк изи ньога-влакым туныкташ полшем.

6-шо тунемше:     Ме, тунемше-влак, чылан

                                Йöратена шкенан школнам-

                                Волгыдо кумда класснам

                                Да икымше туныктышынам!

7-ше тунемше:     А эше она мондо нигунам

                                Икымше тунемме книганам.

                                Кумда тÿням почметлан

      Чылан:            Тау, АЗБУКА, тылат!

                   Ик тунемше Азбукалан шке ыштыме пеледыш аршашым кучыкта.

                        Школ нерген муро дене пайрем мучашлалтеш.