Разработка урока для 4 класса

Аннотация

  Дәреснең темасы программада “Язгы бәйрәмнәр “ бүлегенә кертелгән. “Язгы бәйрәмнәр” бүлеген өйрәнүгә  11 сәгать, ә “Карга боткасы “темасын өйрәнүгә 2 сәгать бирелгән. Шул дәресләр системасында “Карга боткасы“” темасы алтынчы дәрес итеп өйрәнелә.

     Дәреснең тибы аның эчтәлегенә туры килә: укучыларны кызыксындыру, актульләштерү, яңа теманы өйрәтү, алынган белемнәрне ныгыту, камилләштерү, дәреснең дидактик максатыннан караганда, бик отышлы.

Бу дәрестә лексик-коммуникатив  күнекмәләр үзләштерелергә тиеш иде. Әлеге дәрестә укытуның традицион метод һәм алымнары белән беррәттән яңа педагогик технологияләр дә кулландым. Дәресне балаларның яшь үзенчәлекләрен, яңа дәреснең заманчалыгын, тормыш белән бәйләнешен исәпкә алып төзедем.

Дәреснең темасы “Карга боткасы”тексты өстендә эш.

Дәреснең максаты:

 Укучыларны “Карга боткасы” тексты белән таныштыру, лексик тема буенча бәйләнешле   сөйләм телен камилләштерү.

2. Чагыштыра, нәтиҗә ясый белү кебек фикерләү  сәләтләрен үстерү.

3. Укучыларда татар халкының милли бәйрәмнәренә карата хөрмәт, ихтирам хисләре тәрбияләүгә йогынты ясау.

Технологик картаны төзегәндә , укучыларда  ишетеп- күреп ,истә калдыру максаты белән, татар теле  дәреслеге (Автор Р.З.Хәйдарова), дәрескә әзерләнгән презентацион материаллар, интерактив такта, ЦОР, интерактив китапханә “Бала” кебек өстәмә чыганаклардан файдаландым.

Бу дәресемне 16 нчы апрель көнне үткәрдем.дәресем уңышлы үтте.Минем фикеремчә, дәрескә куелган барлык максатларга ирешелде. Укучыларны дәрестә пассив тыңлаучы итеп түгел, ә танып белү процессында актив катнашучы итеп күрә белү, дәрестә минем төп бурычым иде.

 Яңа теманы бирүдә проблемалы метод элементларын кулландым. Дәрестә һәр баланың фикерен сорап бетерү мөмкин түгел, шулай да, дәрестә һәрбер укучыга  үзенең фикерен әйтү мөһим. Бу исә укучыларны үзләрен шәхес итеп тоярга мөмкинчелек бирә.

Дәрес барышында укучыларның белемнәрен, күнекмәләрен, осталыкларын мөстәкыйль рәвештә куллана белү эзлеклелеге тәэмин ителде. Яңа идеялар булган белемнәргә нигезләнеп бирелде. Укучыларның белемнәрен бәяләү объектив булды, чөнки укучылар тестны эшләп, ситуатив ,коммуникатив күнегүләрдә катнашып,сорауларга җавап биреп,билгеләр алдылар.

Өй эше бирү алдыннан әзерлек эше алып барылды. Укучыларга төрле формада өй эшләре бирелде. Алар дәреслектән укып, интерактив китапханәдән тыңлап, аның буенча фикер алыштылар. Өйдә аларга бу хикәяне искә төшереп план язарга 1әм яңа сүзләрне истә калдырырга калды. Гомумән алганда, дәреснең тәрбияви, белем һәм үсешле укыту ягыннан әһәмияте зур булды, дип уйлыйм.

Рус мәктәбенең 4 нче сыйныфы (рус төркеме) өчен Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча  әдәби уку дәресе.

Автор: татар теле һәм әдәбияты укытучысы Гыйләҗева Рәзилә Кирам кызы

Тема: Карга боткасы

Максатлар: 1 Укучыларны “Карга боткасы” тексты белән таныштыру, лексик тема буенча бәйләнешле   сөйләм телен  камилләштерү.

2. Чагыштыра, нәтиҗә ясый белү кебек фикерләү  сәләтләрен үстерү.

3. Укучыларда татар халкының милли бәйрәмнәренә карата хөрмәт, ихтирам хисләре тәрбияләүгә йогынты ясау..

Регулятив УУГ: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү, эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү УУГ: уку максатын мөстәкыйль билгеләү, тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау, фикерләрне логик чылбырга салу.

Коммуникатив УУГ: сыйныфташлар белән әңгәмә кору, гомуми әңгәмәдә катнашу, сораулар бирү, тыңлау һәм башкаларның сорауларына җавап бирү, группаларда эшне бергәләп башкару, үз фикереңне дөрес, төгәл итеп җиткерә белү.

Төп төшенчәләр: карга боткасы, элек, уңган, дөньяда, ярма, күкәй, сирәк, түтәй.

Предметара бәйләнеш: рус теле, әйләнә-тирә дөнья.

Җиһазлау: презентацияләр, карточкаларда биремнәр, рәсемнәр.

Фикерләү тибы (тип мышления): яңа белемнәрнең үткәннәре белән бәйләнеше

Дәрес тибы:  яңа төшенчәләр формалаштыру

Регулятив УУГ: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү, эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү УУГ: уку максатын мөстәкыйль билгеләү, тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау, фикерләрне логик чылбырга салу.

Коммуникатив УУГ: сыйныфташлар белән әңгәмә кору, гомуми әңгәмәдә катнашу, сораулар бирү, тыңлау һәм башкаларның сорауларына җавап бирү, группаларда эшне бергәләп башкару, үз фикереңне дөрес, төгәл итеп җиткерә белү.

Төп төшенчәләр: карга боткасы, элек, уңган, дөньяда, ярма, күкәй, сирәк, түтәй.

Предметара бәйләнеш: рус теле, әйләнә-тирә дөнья.

Җиһазлау: презентацияләр, карточкаларда биремнәр, рәсемнәр.

Фикерләү тибы (тип мышления): яңа белемнәрнең үткәннәре белән бәйләнеше

Дәрес тибы:  яңа төшенчәләр формалаштыру

Дәрес эшкәртмәсе (технологик карта)

Дәрес этабы һәм башкарылырга тиешле адымнар	Укытучы эшчәнлеге	Укучылар эшчәнлеге	УУГ
Ориентлашу, мотивлаштыру этабы.	Исәнләшү. -Исәнмесез, укучылар! Хәерле көн!	Уңай психологик халәт тудыру. Хәерле көн,миңа да! Хәерле көн,сиңа да! Хәерле көн, сезгә дә! Хәерле көн, безгә дә! Хәерле көн,барыбызга да!	КУУГ:сыйныфташлар һәм укытучы белән уку эшчәнлеген оештыруда хезмәттәшлек итү. ШУУГ: үзмаксат кую. Әдәп-әхлак нормаларын үзләштерү.
Актуальләштерү Өй эшен тикшерү	Ситуатив сораулар: -Бүген сыйныфта кем дежур? -Аня,Настядан сора әле,бүген һава торышы нинди? -Темофей,Вовадан сора әле хәзер елның кайсы вакыты? -Катя,Лерадан сора әле, ул нинди яз билгеләрен белә? -Настя,Илядан сора әле .яз көне нинди кошлар кайта? -Ә хәзер өй эшен тикшерәбез. “Яз” турында диалог төзергә иде,игътибар белән тыңлыйбыз һәм нәрсә турында язганын әйтәбез. (рус телендә)	Укучыларның диалогик сөйләме. 2-3 укучының язган диалогларын  тикшерү,нәтиҗә ясату Укучылар аңлап җавап бирәләр.	КУУГ: тыңлый белү,сорауларны тыңлау, җавап бирү,нәтиҗә ясый белү ТБУУГ: укытучыны, сыйныфташларыңны тыңлый белү
Уку мәсь.әләсен кую.Дәреснең темасын,максатын билгели белү.	-Укучылар рәсемдә нәрсәләр күрәсез?.(Что вы видите?) -Бу турыда нәрсә уйлыйсыз? (Что об этом думаете?) -Бу турыда нәрсә белергә теләр идегез? (О чем хотели бы узнать?) -Ә хәзер экранга карагыз әле рәсем белән янәшә слайдта сүзләр язылган : 8 нче март, 9 нчы май, Сабантуй, Нәүрүз, Карга боткасы. -        Болар нәрсәләр? -        Сезгә бу бәйрәмнәрнең барысы да танышмы? -        Карга боткасы нинди бәйрәм ул? Аны кайчан бәйрәм итәләр? Ребус чишү. -        Дәреснең темасы нинди? -        Дәрескә нинди максат куербыз?	Балалар, яшеллек, агачлар, елга, учак, эт, ботка. Балалар ботка ашыйлар. Бу нинди бәйрәм? Һәр укучы үзенең эшчәнлеген бәяли. -Бәйрәмнәр. -“Карга боткасы” таныш түгел. Балаларның җаваплары. Балалар дәрескә максаткуялар. -Карга боткасы. -Карга боткасы бәйрәме, аның үзенчәлекләре  белән танышырга.	ТБУУГ:танып белү мәсҗәләсен мөстәкыйлҗ ачыклау һәм максат кую.
Уку мәсьәләсен адымлап чишү. Текст өстендә эш.	Яңа теманы өйрәнер алдыннан яңа сүзләр белән танышып китик. Сүзлек өстендә эш. Карга боткасы  – Воронья каша Элек – раньше Уңган – трудолюбивая Ярма –крупа Күкәй – яйцо Сирәк – редко Түтәй – тётушка  Сүзләрне үзем укып чыгам ,аннары төрле формада хор белән укыйлар. -Ә хәзер шул сүзләр белән сүзтезмәләр,җөмләләр төзеп карагыз. -Нинди сүзләрне истә калдырдыгыз? -Бу яңа сүзләрне нинди максат белән истә калдырдыгыз? Карга боткасы” текстын уку. Ә хәзер укучылар,дәреслекләрнең 66 нчы битен ачыгыз һәм “Карга боткасы” текстын табыгыз. 1) узем укыйм, укыр алдыннан сорау : текст нәрсә турында? 2) чылбыр буенча укучылар укыйлар.	Яңа сүзләрне гаҗәпләнеп,шатланып һәм тавышсыз укыйлар Укучыларның җаваплары тыңланыла -Текстны аңлау өчен,сөйләмдә куллану өчен. Укучыларның җавабы	ТБУУГ: укытучыны, сыйныфташларыңны тыңлый белү РУУГ: яңа сүзләрне истә калдыру һәм аларга ияреп гамәлләр кылу. КУУГ: үз фикереңне тулы һәм төгәл итеп әйтә белү ТУУГ:Фикерләүне үстерү,мәгълүмат туплау
Яңа белемнәрне ныгыту	Фикерләү сәләтен үстерүгә бирем. Найдите в тексте предлоҗения о том: 1)В день праздника дети ходили из дома в дом,собирали продукты , для того чтобы, сварить кашу. 2)Весной бывает один прекрасный праздник. 3.) Называется она ворньей кашей. 4)Раньше, люди думали , что весну приводят вороны. 5)После этого дети собирались около реки. 6)Там они варили кашу,вскипятили чай,пели песни, играли  в разные игры, все вместе кушали кашу. 7)Спасибо,птички, за то что нам весну принесли,сказали они. 8)Как дети пошли домой,вороны: «Каррр,Карр! Хорошие друзья есть- поблагодарили их.	Укучылар тексттан  табып укыйлар	ТБУУГ: Фикерләү сәләтләрен үстерү,төп билгеләрне аерып әйтә белү.
Яңа белемнәрне мөстәкыйль куллану	а)Текст буенча сорауларга җавап бирү.68 бит 11 нче күнегү. -Элек яз көне нинди бәйрәм булган? -Бәйрәм көнне балалар нишләгәннәр? -Алар нинди такмак әйткәннәр? -Су буенда балалар нишләгәннәр? б)Карточкалардаэш(төркемнәрдә эш) --- Раслауларны укыгыз, әгәр дә раслаулар белән килешсәгез 1)туры килә,килешмәсәгез 2)туры килми, дип билгеләрсез. (-Прочитайте  утверждения и укажите ваш ответ) 1.Яз көне Карга боткасы бәйрәме була.            1)туры килә,      2)туры килми 2.Элек кешеләр язны сыерчыклар алып килә дип уйлаганнар.              1)туры килә,       2) туры килми 3.Бәйрәм көнне балалар өйдән өйгә кергәннәр, карга боткасы пешерергә ашамлыклар җыйганнар.                  1)туры килә,      2)туры килми 4.Карга боткасы бәйрәмендә мәкальләр әйткәннәр.                      1)туры килә,  2)туры килми 5.Балалар су буена җыелганнар.                   1)туры килә,  2)туры килми 6.Алар ботка пешергәннәр, җырлар җырлаганнар, төрле уеннар уйнаганнар.                      1)туры килә,  2)туры килми 7.Кыш китте, яз килде, Үрдәк белән каз килде. Былбылдан аваз килде – Нәүрүз мөбарәк булсын! – дип такмак әйткәннәр.                   1)туры килә,  2) туры килми - Докажите свою точку зрения.	Бер укучы сорау бирә,ә икенче укучы җавап бирә. Карточкалар белән эш. Нәтиҗә ясау,укучылар үзләренең җавапларын дәлилләп,нәтиҗә ясап әйтәләр. (минемчә,чөнки)	РУУГ:үзконтроль,биремнәрне үтәүнең дөреслеген тикшерү,җавапларны тыңлый,чагыштыра,үз позицияңне нигезләү, нәтиҗә ясый белү.
Белемнәрне ныгыту.Ситуатив күнегү.	Тема өстендә эшне дәвам итү.  Парларда эшләү.Дәреслек белән эш (68 бит 13 нче күнегү) Как скажешь о том,что: -тебя пригласили на праздник; -ты идёшь на праздник; - тобой идёт твой друг; -мама сварила кашу,вскипятила чай?
Мөсәкыйль эш (тест)	-Әйдәгез укучылар белемнәребезне тикшереп тест үткәреп алабыз.Аннары парлар белән алмашып тикшерербез. Карга боткасы тексты буенча тест. 1. Каргалар хөрмәтенә нинди бәйрәм үткәргәннәр? а) Нәүрүз бәйрәме б) Сабантуй в) Карга боткасы 2. Карга боткасын кайчан пешергәннәр? а) яз көне б) җәй көне в) көз көне 3. Авыл балалары халыкны бәйрәмгә чакырганда нәрсә әйткәннәр? а) мәзәк б) такмак в) шигырь 4. Карга боткасын кайда бәйрәм иткәннәр? а) су буенда б) тау башында в) бакчада 5. Бу бәйрәмдә кешеләр нишләгәннәр? а) җырлаганнар, уйнаганнар, ботка ашаганнар б) җырлаганнар, биегәннәр, хуҗаларга рәхмәт әйткәннәр в) гармунда уйнаганнар, биегәннәр, төрле авыллардан җыелганнар.	Һәр укучы үзенең эшчәнлеген бәяли Слайдта җаваплар бирелә. Балалар парларда бер-берсенең эшчәнлеген бәялиләр.	ШУГГ: үз мөмкинлекләреңне белү-белмәү чикләрен чамалау ТБУУГ: фикерләүдә логик чылбыр төзү РУУГ: эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү
Рефлексия	-Укучылар ,бүген без дәрескә нинди максат куйган идек? -Димәк,”Карга боткасы” нәрсә ул? -Аны кайчан бәйрәм итәләр? -Сорауларга җавап таптыгызмы? -Куйган максатларга ирештекме?	УМ искә төшерелә	ШУГГ: үз мөмкинлекләреңне белү-белмәү чикләрен чамалау
Дәресне йомгаклау	Дәресне тәмамлыйбыз. -        Дәрестә нәрсәләр белдегез? Үзбәя.	Укучылар алларындагы “елмаю” рәсемнәрен 3 җөмләнең үзләренә туры килгәненә куялар. Тактада: Миңа дәрестә эшләү җиңел булды Кыенлыклар килеп чыкты Миңа дәрестә эшләү авыр булды	ШУУГ: үз уңышларың / уңышсызлыкларыңның сәбәпләре турында фикер йөртү РУУГ: үз эшчәнлегеңне контрольгә алу
Өйгә эш алу	1 төркемгә(белем дәрәҗәләре түбәнрәк укучылар):а) сүзлекне өйрәнергә,б)”Карга боткасы” текстын сәнгатьле укырга 2 төркемгә(белем дәрәҗәләре югарырак укучылар) :сүзлекне өйрәнергә,текстны укырга һәм текст буенча 3 сорау төзергә.