Разработка урока по башкирскому языку с элементами социо-игровой стилистики на тему "Профессии"

Һөнәрҙәр.(Профессии)

(Үткән теманы ҡабатлау, нығытыу. Дәрестә  социо-уйын технологияһының элементтарын ҡулланыу).(Урок башкирского языка с элементами социо-игровой стилистики+ презентация)

Һөнәрлеләр тормошто ла,

Үҙҙәрен дә матурлай.

(М. Дилмөхәмәтов).

Маҡсат:    балаларҙың үткән тема буйынса алған белемдәрен нығытыу, күнегеүҙәр аша  ҡабатлау;

балаларҙы төркөмдәргә бүлеп бергә эшләргә, фекер алышырға, аралашырға  өйрәтеү;

һөнәрҙәргә, башҡорт теленә ҡарата һөйөү уятыу, һүҙлектәрен байытыу.

Йыһазлау:   дәреслектәр, проектор, һүрәттәр, эш менән ҡағыҙҙар.  

Дәрес барышы:

1.Ойоштороу моменты:

- Һаумыһығыҙ, уҡыусылар һәм ҡунаҡтар.

- Хәйерле булһын беҙҙең дәресебеҙ,

-Хәйерле булһын беҙҙең һәр эшебеҙ.

- Ҡарағыҙ әле, балалар, бөгөн беҙгә ҡунаҡтар килгән. Һеҙҙең йөрәк йылығыҙ, яҡты йылмайыуығыҙ уларға бүләк булһын!

-Донъяла иң матур кеше йылмайған, көлгән кеше…

- Әйҙәгеҙ, балалар бер-берегеҙгә йылмайығыҙ ҙа, мине тыңларға әҙерләнегеҙ.

- Балалар хәҙер түңәрәккә баҫтыҡ һәм төркөмдәргә бүленәйек.

(Балалар түңәрәккә баҫып төркөмдәргә бүленә, уҡытыусы әйткән урындарға ултыралар).

-          Бөгөн ниндәй число?

-          Кем бөгөн класта дежур?

-          Кем бөгөн класта юҡ?

Әңгәмә:

-          Балалар үткән дәрестә беҙ ниндәй тема менән таныштыҡ?

-          Һеҙ ниндәй һөнәрҙәр менән таныштығыҙ?

-          Һеҙ ниндәй һөнәрҙәр беләһегеҙ?

-          Беҙҙең  дәрестең эпиграфы итеп шундай һүҙҙәр бирелгән һеҙ нисек уйлайһыһыҙ? (Как вы понимаете эти слова : “Человек с профессией украшает и жизнь, и себя”).

-          Ярай, эште башлап ебәрәйек.

( Ҡыңғырау шылтырай. Һәр бер төркөмдән берәр уҡыусы эш алырға сыға, уҡытыусы эш бирә, аңлата, лидерҙар төркөмдәргә эште аңлата, улар төркөмләп эшләй башлай. Уҡыусыларға ваҡыт бирелә. Слайдтар күрһәтелә) .

1-се эш.  (Ҡыңғырау)

- Бирелгән ҡағыҙҙарҙа һеҙ белгән һөнәрҙәрҙе ҡарап яҙығыҙ, тәржемә  итегеҙ  (5 минут).

(Уҡыусылар эште башҡаралар. Ҡыңғырау буйынса һәр төркөмдән лидерҙар ып эште тикшерәләр. Таҡтала шул уҡ слайдтар һүҙҙәр менән сыға. Ҡайһы төркөмдөң эше дөрөҫ шул төркөм ҡыҙыл -түңәрәк менән, хаталы- һары, 2,3 хаталы- йәшел түңәрәк менән бүләкләнә  ).

2-се эш. (Ҡыңғырау)

- Ҡағыҙҙа эш бирелгән. Ошо һөнәрҙәрҙе уларҙың эшләгән эштәре менән тоташтырып, тәржемә итергә кәрәк.(3 минут)

Кем?                  Ни эшләй?

Уҡытыусы        төҙөй-(строит)

Тегеүсе             һата-(продает)

Врач                  дауалай-(лечит)

Һатыусы           уҡыта-(учит)

Төҙөүсе            тегә-(шьет)

(Эш башҡарылғас күршеләргә ҡунаҡҡа барыу, уларҙың эштәрен тикшереү, ниндәй хата, йә эштәрен күршеләр менән сағыштырыу, һуңынан эштәрен таҡтаға элеп ҡуйыу).

Ял минуты.

Ҡулдарҙы күтәрҙек,

Аҫҡа төшөрҙөк.

Ҡулдарҙы йәйҙек,

Ҡайсы эшләнек.

Ҡулдар талдылар,

Аҫҡа төштөләр.

Урында һикерҙек,

Яҡшы тын алдыҡ,

Урындарға ултырҙыҡ.

3-сө эш. (Ҡыңғырау) (2 минут)

«Тылсымлы һүҙҙәр»

1)      Шприц, бинт, дарыу.

2)      Аш, ит, бәлеш, картуф.

3)      Ручка, журнал, ҡәләм, дәреслек.

4)      Алма, туңдырма, шоколад, аҡса.

(Уҡыусылар өсөн эш:бирелгән һүҙҙәр ниндәй   һөнәрҙәргә ҡарай, әңгәмәләшеп, яҙыу, ҡыңғырау буйынса һәр төркөмдән лидер сығып, төркөмдөң башҡарған эшен уҡып ишеттерә ).

4-се эш. (Ҡыңғырау)  (3 минут)

(Уҡыусыларға эш бирелә: уҡытыусы һорау бирә, төркөмдәге бер уҡыусы үҙе менән таныштырып, һорауға яуап бирергә тейеш, эш тамамланғандан  һуң һәр төркөм түңәрәктәр  менән баһалана).

-          …      үҫкәс, һин кем булырға теләйһең?

-          Үҫкәс, мин …  булырға теләйем.

5-се эш. (Ҡыңғырау)  (3 минут)

(Уҡытыусы шундай эш бирә, уҡыусылар текстар һайлап ала, ошо текст буйынса төркөмдәге бер уҡыусы тасуири уҡырға өйрәнергә тейеш һәм ниндәй һөнәр тураһында һүҙ бара аңлата белергә).

1.       Минең әсәйем мәктәптә эшләй. Ул- уҡытыусы. Әсәйем балалар уҡыта. Мин әсәйемде яратам.

2.       Минең апайым фабрикала эшләй. Ул- тегеүсе. Апайым матур күлдәктәр тегә. Мин апайымды яратам.

3.       Минең ағайым больницала эшләй. Ул- табип. Ағайым балалрҙы дауалай. Мин ағайымды яратам.

4.       Минең өләсәйем магазинда эшләй. Ул- һатыусы. Магазинда алма, икмәк, туңдырма һатыла. Мин өләсәйемде яратам.

6-сы эш.(Ҡыңғырау) (3 минут)

(Бирелгән таблица буйынса һөнәрҙәрҙе табыу, ниндәй төркөм күберәк һөнәр таба.)

Һ	А	Т	Ы	У	С	Ы
Б	Г	Ө	К	Ҡ	Й	Ф
А	Р	Ҙ	Һ	Ы	П	А
Н	О	Ө	Г	Т	Т	С
К	Н	Ү	О	Ы	Ш	Р
И	О	С	Ы	У	Ы	Н
Р	М	Е	Л	С	Ж	Ц
В	Р	А	Ч	Ы	Э	Б

Йомғаҡлау.

-          Шулай итеп беҙ һеҙҙең менән бөгөн һөнәрҙәр буйыса күнегеүҙәр башҡарып, кроссворд сисеп теманы нығытып ҡуйҙыҡ.

-          Йә, ниндәй төркөм күпме түңәрәк йыйған  һанап ҡарайыҡ.

(Түңәрәктәрҙе һанап ниндәй төркөм беренсе, икенсе, өсөнсө урында билдәләнә)

-          Бөгөн беҙҙең дәрестә … төркөм беренсе урында, … икенсе урын,   … төркөм өсөнсө урында.

-          Дәресте шуның менән тамамлап ҡуяйыҡ.

-          Хушлашҡанда һуңғы теләк минән,

Көн артынан матур көн тыуһын.

Тормошта ла, ғүмер юлында ла,

Ғаиләлә лә теләк бер булһын