«Тыва
улустун хогжум херекселдери»- деп ажык кичээлдин тургузуу
Монгуш
А.М-К
Хоомей
болгумунун удуртукчузу
Кичээлдин
хевири: Чаа тема тайылбыры
Класс-2-8
Кичээлдин
темазы: Тыва улустун хогжум херекселдери.
Кичээлдин
сорулгазы:
1.Ооредиглиг
кезээ: Оореникчилерни тыва национал хогжум
херекселдерин сонуургап, оларнын хевирин, унун ылгап билиринге ооредир, билигже
сундузун оттурар.
2.Кижизидикчи
кезээ: Тыва чоннун культуразын унелеп билиринге
кижизидер.
3.Сайзырадыр
кезээ: Уругларнын угаан бодалын, аас чугаазын
сайзырадыр.
Чадаганым
эки эдим
Чара
какпайн ойнаар силер
Дошпулуурум
эки эдим
Хылын
успейн ойнаар силер
Дерилгези:
тыва национал хогжум херекселдери, чуруктары, шулуктер, проектор, экран,
ноутбук.
Кичээлдин
тургузуу:
1.Организастыг
кезээ: Онаалга хыналдазы- ыры – «Шагаа-биле»
(нота бээр)
2.Чаа
тема тайылбыры: Уруглар самбырада чуруктарнын
аразындан кайы чурук ылгалып турар –дыр?
-
(Игил)
-Эр-хейлер
уруглар! (нота бээр)
Би
стин бо хун ооренир темавыс дыка солун уруглар. Богунгу кичээливистин
темазынын
адын кым тыптарыл уруглар?
-
«Тыва хогжум херекселдери»
-Эр-хей!(нота
бээр)
-
кандыг тыва хогжум херекчселдери билир силер уруглар адап корээлинерем?
-Игил
, бызаанчы, дошпулуур, чадаган.
-эр-хейлер
уруглар! (нота бээр)Тыва хогжум херекселдери биле бо кичээливисте
оон-даа чоок таныжып алыылынар уруглар. Ынчангаш бижип эгелээлинер:
(аудио
слайд)
1.
Игил- 2 хыл-деп
состен укталган 2 хылдыг хогжум херексели. Игилдин тургузуу:
бажы,
кулактары, текпелери, уну, хааржаа, хылдары, арны. Чазы.
(аудио слайд)
2.
бызаанчы- «Бызаа унну»-дээн уткалыг дорт хылдыг
хогжум херексели.
Тургузуу:
бажы, кулактары декпези, уну, хааржаа, хылдары, чазы.
(аудио слайд)
3.
дошпулуур – уш хылдыг хогжум херексели.
Тургузуу:
бажы, кулактары, декпелери, хааржаа, хылдары.
4.
чадаган – хааржаа, кулактары, хылдары,
декпиижтери, 2 савааштары.
(Аудио слайд)
5.демир
хомус- чаактары, дылы.
(Аудио слайд)
-
чаа уруглар ам демир ужуктерни салып кааш, чуу-деп тыва-хогжум херекселдеринин
дугайында шулуктер билир силер биске чугаалап берип корунерем.
-Эр-хейлер
уруглар.(нота бээр) Ам биске тыва хогжум херекселдеринин
дугайында
дурген чугаадан чугаалаптар кузелдиг улус аравыста бар бе?
-Эр-хейлер.
(нота бээр)Ындыг болза бис ам хуулгаазын чадаганны ойнаар дээривиске
хылдарында тывызыктар бар. Оларны тып корээлинерем.
1.
эъткир суткур малывыстын
Эткен
уну мында келди
(бызаанчы)
-Эр-хей(нота
бээр)
2.
барасканнын баарын суйбаар
Кулугурнун
кулаан долгаар
(игил)
-Эр-хей
(нота бээр)
3.черни
дээрни дээскиндир
Челиптерге
хоглуг апаар
(дошпулуур)
-Эр-хей
(нота бээр)
4.хойлап
алыр хоюгбай
Хогжумнернин
хеймери
(хомус)
-Эр-хей
(нота бээр)
5.
чада каган чарашпай
Чангыс
эвес хылдыгбай
Ору
куду суйбаарга
Откут
уннуг хоглугбей
(чадаган)
-Эр-хейлер.
(Нота бээр)
Ам
биске тыва хогжум херекселдеринин дугайында кожамыктап бээр кылдыр
Коккей
Шевер биле____________ Долааны чалап аалыылынар.
Эр-хейлер
оолдар. (нота бээр)
Ам
силерге тест-биле ажылдар улеп бээр мен. Ону менээ кылып беринер уруглар.
Ам
кичээливистин бир аалчызы Арам Мочак-Караевчини тыва хогжум херекселдеринин
дугайында чугаалап бээрин дилеп алыылынарам уруглар.
______________________________________
Четирдивис
бистин кичээливиске чедип келгенинер дээш.
Бистин
богунгу кичээливистин сорулгазы чедип алдынган бе уруглар?
Тыва
хогжум херекселдерин эки танып алдынар бе?
-
ийе
Ындыг
болза эки-дир уруглар, ам бажынга онаалга кылдыр кижи бурузу тыва хогжум
херекселдеринин дугайында 2 кожамык, 1 ыры бижип
экээр.
Муниципальное
бюджетное учреждение
Сельский
дом культуры с.Суг-Бажы
Открытый
урок
Тыва
улустун хогжум херекселдери
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.