Разработка внеклассного материала по математике. 7-8 кл

Тақырыбы: Білімділер сайысы

Мақсаттары: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру; Пән бойынша тереңірек білім алуға, ізденушілікке тәрбиелеу. Өзара ынтымақтастық, сыйластық, өзгенің пікірін бағалау қасиеттерін дамыту.

Түрі: сыныптан тыс іс-шара

Әдісі: топтық сайыс

Көрнекілігі: қанатты сөздер, тапсырмалар жинағы, т.б.

Барысы: 1. Ұйымдастыру

2. Бағдарламамен таныстыру.

Сайыс кезеңдері:

1. Топтардың сәлемдесуі.
2. Таныстыру.
3. «Ептілер мен білгірлер үшін» ( сандық есептерді шешу )
4. «Кім жүйрік?» (Сұрақ оқылады, жауабын табу үшін кестені пайдаланады)
5. «Кім алғыр?» топ басшылар сайысы ( «ақиқат», «жалған » деп сұрақтарға 1 мин ішінде жауап беру )
6. «Кім шапшаң?» тізбектегі есептеулерді орындау ( топ мүшелері кезекпен )
7. «Сен- маған, мен- саған» ( топтардың бір-біріне сұрақ қоюы)
8. Қорытындылау

3. «Ептілер мен білгірлер үшін» ( сандық есептерді шешу ) кезеңінің сұрақтары

1. Бағдаршамның қызыл шамы 6 рет жанғанда оның жасыл және сары шамы неше рет жанады?

Көмек; Қызылдан бастап, әрбір қызыл мен жасылдан кейін сары жанатынын ескеру керек.

                 ( жасыл – 5 рет, сары – 10 рет)

2. Аулада 3м –лік 20 бөрене бар еді. Жарты метрден кесіп, отын дайындау керек болса, оларды барлығы неше рет кесуге болады?

Көмек: Алдымен 3 м – лік бір бөренені 0,5 м – ден неше рет кесу керектігін анықтау керек

         (  3м –ді 0,5 м –ден 5 рет кессек, 20 бөренені 100 рет кесеміз )

3. Тиісті амал таңбалары мен жақшаларды қой:

       1  о  1  о   1  о   1  о   1  о   1   о   1   о   1   о  1=15

4: Үстел үстінде 5 май шам жанып тұр еді, Еркін оның 4-еуін өшіріп тастады. Үстелде неше май шам қалды?                    ( 5 май шам )

5.        0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100 сандарының көбейтіндісінің мәні артық па, әлде қосындысының мәні артық па?      ( Қосындысының )

6.        Ұшып келе жатқан 6 қаздың жартысы және 1 қаз бірінші көлге қонған, ал қалған қаздардың жартысы және бір қаз екінші көлге қонды. Әр көлге неше қаз қонды?

( 4 және 2  қаз)

7.        Бір санды өзіне өзін қосқандағы қосындының мәні оның өзіне- өзін көбейткендегі көбейтіндінің мәнінен   артық. Ол қандай сан?

Көмек, Ол сан – жай санға да, құрама санға да жатпайтын, натурал сан.

(  1 саны )

8.        Аңның екі оң аяғы, екі сол аяғы, екі алдыңғы аяғы, екі артқы аяғы бар. Аңның неше аяғы бар?  ( төрт аяғы )

9.        10 таяқшаның 20 ұшы бар. 13 жарым таяқшаның неше ұшы бар?

                  (   28 ұшы бар     )

10.  Теңдік тура болатындай етіп, тиісті амал таңбалары мен жақшаларды қой:

         8 о 8 о 8 о 8 = 1                8 о 8 о 8 о 8 = 2

     Кем дегенде бір дұрыс жауап нұсқасын көрсет.

11. .  Теңдік тура болатындай етіп, тиісті амал таңбалары мен жақшаларды қой:

             3³ о 3² о 3 = 2³ о 2² о 2

     Кем дегенде бір дұрыс жауап нұсқасын көрсет

12. Алтай, Айгүл, Сәуле және Бекзат – туыстар:

Алтай – Айгүлдің ағасы;

Айгүл – Сәуленің қызы;

Сәуле – Бекзаттың әпкесі;

Бекзат Алтайға кім болады?

( Бекзат – Алтайға нағашы)

13. Чарли күн сайын не өтірік айтады , не шынын айтады. Егер бір күн өтірік айтса, келесі күні тек шынын айтады бүгін ол төменде келтірілген тұжырымның төртеуін айтты. Бүгін Чарли қай тұжырымды ( шындықты немесе өтірік ) айтады? 

А) Менің достарымның саны жай сан.

В) Менің дос балаларым мен дос қыздарымның саны бірдей.

С) 288 саны 12-ге бөлінеді

Д) Мен әрқашан тек шындықты айтамын

Е) Менің үш досымның жасы меннен үлкен

           Көмек: 1. Ақиқат, жалған тұжырымдарды анықтау керек.

                        2.  Дұрыс жауабы:  Шындықты айтады 

14. Бір жылдың ішінде ең көп дегенде неше сенбі болуы мүмуін?

         Көмек: Бір жылдағы күн саны мен бір аптадағы күн санын  пайдалан.

          Жауабы:      53 сенбі     ( 365 : 7 = 53 )

15. Дорбада алмалар жатты. Алдымен барлық алманың бесеусіз жартысын алып, одан кейін қалған алманың 1/ 3 –н алды. Бұдан кейін дорбада 10 алма қалды.

А) 20     В) 45      С) 25     Д)  35

16. Сұрақ белгісінің орнына тиісті санды қой:  81; 78; 72; ?; 36; -12;

А) 60  В) 54  С) 18  Д) 58

  Дұрыс жауабы: А) 58 

4. « Кім жүйрік?» кезеңінің сұрақтары

1. Ғылыми еңбектері механикаға, оптикаға, астрономияға, математикаға арналған. Механиканың үш заңы мен бүкіләлемдік тартылыс заңын ашқан ғалым.      ( Ньютон )

2. Дәлелденген формуласы бар, математик, астроном. Өзінің табысына шаттанып қуанғанда «Таптым! Таптым! »  деп айғайлаған ұлы ғалым.            ( Архимед )

3. Үшбұрыш  элементтерінің бірі, латыншадан аударғанда «ортасы»  деген мағына береді       

 ( медиана )

4. Дәлелденбейтін ұйғарым.        ( аксиома )

5. Кең таралған гүлдердің бірі осы математик әйелдің есімімен аталады.    ( Гортензия )

6. «Функция» термині мен оның белгілеуін енгізген ғалым ( Лейбниц )

7. Тік бұрышты координаталар жүйесін енгізген ғалым      ( Декарт)

8. Математикаға әріптік белгілеулерді енгізген ғалым     ( Виет)

9. Мәскеу мемлекеттік университетінің физика-математика факультетін бітірген орыс жазушысы.       ( Грибоедов )

10.  Латынның « көшіру, тасымалдау » деген ұғымын білдіретін құрал.     (Транспортир)

11. Латынның « Қадам, басқыш» деген сөзінен шыққан, шаманың өлшем бірлігі.( Градус )

12. Латынның «айыру, анықтау» деген сөзінен шыққан математикалық термин.    (Дискриминант)

 13.  Аңыз бойынша, геометрияның бір ережесін тапқан кезде, Зевс құдайға 100 өгіз сойып құрбан еткен Ұлы ғалым.     ( Пифагор )

14. С.И. Вавиловтың айтуы бойынша,  ОЛ үшін « ДҮНИЕ – үшбұрыштар, дөңгелектер және басқа да геометриялық фигуралар түрінде жазылған беті ашық кітап » болған. ( Галилей )

15. « Хисаб ал-джебр вал-мукабала», « Арифметика » т.б   трактаттарының авторы, шығыс математигі. ( Ал-Хорезми )

16. Шығыстың ғұламасы, астроном, математик, философ, ақын. ( Омар Хайям )

5. «Кім алғыр?» кезеңінің сұрақтары. ( Топ басшылары шығып «ақиқат» не «жалған» жауап береді)

                              А

1. Процент – санның жүзден бір бөлігі        +

 2. Барлық қабырғалары тең үшбұрыш - тең бүйірлі үшбұрыш      -

3. Қиылысатын түзулер – параллель түзулер      -

4. Екінің кубы сегізге тең     +

5. Екі нүкте арқылы бір түзу жүргізуге болады     +

6. 1 тонна мақта 1 тонна темірден жеңіл   -

7.  Әр ат 30 км шапса үш пар ат 90 км шабады  -

8. 25-тің квадраты 625 – ке тең     +

9. Теорема – дәлелдеуді қажет етпейтін математикалық сөйлем –

10. -1269 бен 1269  сандары қарама- қарсы сандар     +

                           В

 1. Процент – санның жүзден бір бөлігі        +

 2. Барлық қабырғалары тең үшбұрыш - тең қабырғалы үшбұрыш      +

3. Қиылысатын түзулердің барлығы – перпендикуляр түзулер      -

4. 6-ның квадраты 36-ға тең     +

5. Екі нүкте арқылы бір түзу жүргізуге болмайды   -

6. 1 тонна мақта мен 1 тонна темірдің массалары бірдей   +

7.  Әр ат 30 км шапса екі пар ат 60 км шабады  -

8. 3-тің кубы 27-ге тең     +

9. Аксиома – дәлелдеуді қажет ететін математикалық сөйлем  –

10. Айырмашылықтары тек таңбаларында ғана болатын сандар - қарама- қарсы сандар     +