Развлечение
на башкирском языке
“Посиделки” (разновозрастная группа)
Составила:
Давлетгареева Зиля
Мухаметзайлягиевна МОБУ СОШ с.Кидрячево
(дошкольная группа “Ляйсан”)
Маҡсат: башҡорт халҡының йолалары, ғөрөф-ғәҙәттәре менән
таныштырыуҙы дауам итеү. Белем биреү маҡсаттар:
танып белеү һәм ижади һәләт үҫтереү
нигеҙҙәрен формалаштырыу. Үҫтереу маҡсаттар: балаларҙың телмәрен, иғтибарын, хәтерен
үҫтереү.Тәрбиәүе маҡсаттар: башҡорт халҡының теленә, тарихына, мәҙәниәтенә
һөйөү тәрбиәләү.
Йыһазлау. Бүлмә ауыл өйөнә оҡшатып биҙәлгән. Стена буйына һике, бер нисә эскәмйә, мейес ҡуйылған, самауыр, башҡорт халыҡ ашамлыҡтар, ҡатнашыусылар башҡорт халыҡ кейемендә
(Ҡыҙҙар,
еңгәй, әбейҙәр кис ултырырға йыйынғандар. Һәр береһендә ҡул эше. Бала (ҡурсаҡ) бишектә ята, еңгәй тирбәтә)
Ҡыҙ. - Уйнап алайыҡмы әллә,
ҡыҙҙар?
-Әйҙәгеҙ “Әйтегеҙсе беҙгә,ҡыҙҙар”
уйынын уйнайыҡ.
(Уйнайҙар).
Еңгәй. Йә,
ҡыҙҙар, уйнап туйҙығыҙмы? Йырлашып та алайыҡ әллә? Күңелдәр
күтәрелеп китһен. (Йыр
йырлайҙар)
Кыҙҙар.
– Еңгәй, тағы бер уйын уйнап алайыҡ әле?
Еңгәй. Уйнап
алығыҙ күңелегеҙ булғансы. (“Беҙ, беҙ, беҙ инек”)
(
Гармун тауышы ишетелә, малайҙар йырлай “Хәтирәм”)
Еңгәй.
- Малайҙар килә.
Хужабикә
.
- Әйҙәгеҙ, малайҙар, үтегеҙ. (Күстәнәс
бирәләр)
Рәхмәт, егеттәр. Бына самауыр ҙа ҡайнап сыҡты.
Мин сәй ултырта торайым, ә һеҙ эшегеҙҙе дауам итегеҙ.
Әбей.
- Ә беҙ йәш саҡта ҡыҙҙар-егеттәр үсекләшеп
таҡмаҡтар әйтешә инек. Һеҙ шундай таҡмаҡтар беләһегеҙме?
Балалар.
- Беләбеҙ, беләбеҙ .(Таҡмаҡтар әйтешеү)
Әбей.
- Йырланыҡ, әйҙәгеҙ, ҡыҙҙар, бейеп күрһәтегеҙ. (“Биш бармаҡ”
бейеүе.)
Хужабикә.
- Малайҙар һеҙҙә беҙгә бейеп күрһәтегеҙ. (“Ҡылыс менән бейеү”.)
Хужабикә.
- Ә
хәҙер, ҡыҙҙар,малайҙар ололарға йыр йырлап күрһәтегеҙ.(Йыр Сит-сит-ситән)
Еңгәй. -
Һай, афариндар, бигерәк матур йырланығыҙ. Әйҙәгеҙ,беҙҙә ҡалышмайыҡ әле бала-сағаларҙан.
( “Шәл бәйләнем” йыры башҡарыла)
Еңгәй. - Бигерәк
оҫта бейейһең икән. Ә хәҙер мин һеҙгә бер йомаҡ әйтәм.Ул башҡорт халыҡ музыка
ҡоралы тураһында.
Ауыҙы бар – һүҙе юҡ,
Таушы бар – теле юҡ...
(Ҡурай)
Әбей. - Ҡурай тураһында
беләһегеҙ киләме? (Әбей
ҡурай
тураһында
легенда
һөйләй)
Хужабикә.
Ҡурай тураһында уйын
беләһегеҙме уйнап алайыҡ.
Кыҙҙар,
малайҙар. –Беләбеҙ, беләбеҙ. (Наказдар:
малай
гармунда
гормунсыға
ҡушылып
уйнай)
Әбей
еңгәйгә.
- Шәлде
бигерәк оҫта бәйләйһең икән, мамығы ҡабарып тора.
Еңгәй (йырлай)
Фабрикалар шәл бәйләһә…
-Әйҙәгеҙ, бала-саға минең йәшлекте
иҫкә төшөрөп берәй уйын уйнар алығыҙ.
(“Йәшерәм яулыҡ”
уйыны)
Еңгәй. - Йомаҡтар
яратаһыҙмы сисергә? Тыңлағыҙ.
Аяғы
юҡ, ҡулы юҡ, үҙе һүрәт төшөрә. (Һыуыҡ.)
Өй башында,
айыу бейей.
(Төтөн.)
Баҙҙа йәшәй,
дошманы бесәй.
(Сысҡан.)
-Ә бына халыҡ мәҡәлдәрен һәр ваҡыт иҫтә тоторға кәрәк.
Уйнауын уйна,
эшеңде лә уйла.
Уңған тырышып эшләр,
ялҡау бармағын ялар.
-Әй,
онотоп торам,
бөгөн армияла
хеҙмәт иткән
улымдан хат
килгәйне,
фотоһында һалған бына.
Иҫән-һау хеҙмәт итәм тигән,
һеҙгә бик күп сәләмдәр
ебәргән .Һеҙҙә,малайҙар,
буласаҡ һалдаттар.
Малай. Мин буласаҡ һалдат-һаҡсы,
Әсәйемде һаҡлайым.
Һаҡлайым мин өләсәйҙе,
Апайымды яҡлайым.
(Йыр
“Мин буласаҡ һалдат”)
Әбей. Кыш бауыры оҙон булды.
Йөрәктәрҙе йылытып яҙ ҙа килеп етте.
Бар тирә-яҡ терелә,уяна,
ҡыуана.
Ата-бабаларҙан ҡалған һынамыштар-юрамыштарға дөрөҫ килә.
Бер-нисә һынамыштарҙы әйтеп үтәйем әле.
Март
башында тамсы
тамһа, йәй
яҡшы килер.
Март
сыҡмай- дәрт
сыҡмай.
Мартта
йылы булһа,
йыл һалҡын
була.
(Әтәс
тауышы
ишетелә)
Хужабикә .- Әтәс ҡысҡыра башланы.
Таң да атты.
Таралышырға ваҡыт та етте.
(Йыр
“Әтәс иртән уята”)
Әбей.
-Ҡайһылай лай матур итеп беҙ кис ултырҙыҡ.
Хужабикә
. -Бына самауырым да ҡайнап сыҡты.
Әйҙәгеҙ бөтәбеҙ бергәләп,
күстәнәстәр менән сәй эсеп алайыҡ.
(«Уйна гармун”
йырының көйө яңғырай.
Сығып китәләр.)
Ҡулланылған әҙәбиәттәр:
« Балалалар баҡсаһында музыка» Р.К.Мөхәмәтйәнова,
Өфө, (Китап)1998г.
«Уйнайбыҙҙа
йырлайбыҙҙа» Ф.З.Гершова,Өфө,
(Китап)1999г.
«Беҙҙең
байрамдар» Ф.Х.Гөбәйҙуллин,
Өфө, (Китап)2004
г.
Күңелле
бала саҡ
Ә.Зиннурова,
Өфө, (Китап)2013
г.
аудиоформат
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.