"Рим империясының құлауы" қмж 6класс






ҰМЖ бӛлімі: 1А - Рим империясының құлауы	Мектебі: №52 негізгі мектеп

Күні:			Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 6ә			Қатысқандар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы	Кіріспе. Неліктен Батыс Рим империясы құлады?

Сабақ негізделген	6.3.1.1 – «ерте, орта, кейінгі орта ғасырлар» хронологиялық шегін білу
оқу мақсаты			және уақыт сызығында белгілеу;
			6.3.2.1 – Рим империясының ыдырау себептерін анықтау және жіктеу
Сабақтың			Барлығы: Тарихи оқиғаларды хронологиялық шегін бойынша уақыт
мақсаттары			сызығында белгілейді;
			Рим империясының ыдырау себептерін біледі;
			Көпшілігі: ерте және дамыған орта ғасырлардағы мемлекеттерді
			картадан кӛрсетіп, оларға тән ортақ ерекшеліктерді анықтайды
			Кейбірі: Рим империясы ыдырауының экономикалық, саяси, қысқа
			мерзімді және ұзақ мерзімді себептерін талдайды

Ойлау дағдылары	Білу, түсіну
Бағалау критериі	Ерте, дамыған, кейінгі орта ғасырдың хронологиялық шегін анықтайды
Тілдік мақсат			Оқушылар: Рим империясының құлау себептерін анықтап, оларды
			топтастыра және жіктей алады. Ӛзінің пікірін білдіру үшін жазбалар
			кӛмегімен тұтас сыныптың алдында ауызша түрде ұсынады
			Пәнге арналған сөздік және терминология: орта ғасырлар, ерте,
			дамыған және кейінгі орта ғасырлар, Ұлы қоныс аудару, ғұндар, Атилла
			Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер
			Келесі себептер/факторлар әлеуметтік/экономикалық/саяси/мәдени...
			болып табылады.
			Келесі себептер/факторлар қысқа мерзімді/орта мерзімді/ұзақ
			мерзімді... болып табылады.
			Кейбір факторлардың басқа факторларға, мысалы, .... әсері болды
			Талқылауға арналған сұрақтар
			Дүние жүзі тарихы пәні бойынша қандай мемлекеттер мен
			халықтардың тарихын оқып-үйрендіңдер?
			«Орта ғасырлар» ұғымының мәнін түсіндіріңдер.
			Орта ғасырлар қандай кезеңдерге бӛлінеді?
			Жазылымға арналған тапсырмалар: «Уақыт сызығымен» жұмыс

Тарихи концепт			Себеп-салдар
Пәнаралық			Ежелгі дүние тарихы, Қазақстан тарихы
байланыс
Құндылықтарға			Азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық
баулу
Алдыңғы оқу			«империя» және «император» ұғымдарын біледі
				Жоспар
Жоспарланған			Жоспарланған жаттығулар			Ресурстар
уақыт
Басталуы		Ұйымдастыру кезеңі
3 минут		(Ұ) Бастапқы ынталандырушы материал

		«Тізбекті сӛйлет»

Ортасы

(Ұ) «Кинометафора»

5 минут

(М) - Қазір біз Сіздермен анықтауымыз қажет:

«476 жыл -

- Неліктен Батыс Рим империясы құлады ?

Батыс Рим импе

- Рим империясының ыдырауының негізгі және қосалқа

риясының

себептері неде?

құлауы» фильмі

«Рим империясының ыдырау себептері»

http://www.уou

Рим империясында қандай мәселелер мен шиеленістер

tube.com/watch?v

орын алды?

=Y8VBeA9qosw

- Рим-ге кім және не үшін шабуылдады?

- Рим империясының құлау себептері? (1-экономикалық,

1-саяси, 1-әлеуметтік)

Топтастыру - «Себептер» (1, 2, 3, 4-ке санау ретімен)

1 топ- «экономикалық себептер»;

2 топ-«саяси себептер»;

3 топ - «әлеуметтік себептер»

4 топ – «ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді себептер»

8 минут

(Т) «Ойлан. Жұптас. Талқыла»

Әр топ Рим империясының ыдырау факторлары жазыл-

Үлестірме

ған үлестірме қағаздарды зерттеп, өздерінің топтарын-

қағаздар

дағы тапсырмалар бойынша жіктеп, таныстырылым

дайындайды, қорғайды:

- Рим империясы ыдырауының 3-5 себептерін анықтау;

- Берілген себепті таңдау себептерін түсіндіру;

- Осы себептер өзара қалай байланысқандығын көрсету

Үлестірме қағаздарда берілген фактілерді негіз ретінде

ала отырып, әр топ ӛздерінің тапсырмалары бойынша

ортаға шығады.

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

5 минут

(Жт) «Менің таңдауым»

- Рим империясының әлсіреу себептерін таңда, негізде.

Оқулық

ҚБ «Мен, саған, сен маған»

10 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

1. Орта ғасырлар тарихының әр кезеңінін хронологиялық

ҚБП

шегін жазыңыз.

2. Батыс Рим империясының саяси, экономикалық,

әлеуметтік ыдырау себептерін тӛмендегі кестеге жіктеп,

орналастырыңыз.

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескрипторлар

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс - «БББ» әдісі

БББ кестесі

3 минут

Үй тапсырмасы: «Ортағасырларға тән айрықша

Оқулық

1 минут

белгілер», «Негізі тарихи оқиғалар» кестерін толтыру

2 минут

Сабақты қорыту

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Кіріспе. Неліктен Батыс Рим империясы құлады?

Оқу мақсаты

6.3.1.1 «Ерте, орта, кейінгі орта ғасырлар» хронологиялық шегін білу

және уақыт сызығында белгілеу

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау критериі

Ерте, дамыған, кейінгі орта ғасырдың хронологиялық шегін

анықтайды

Тапсырма

Орта ғасырлар тарихының әр кезеңінін хронологиялық шегін жазыңыз.

1) Ерте орта ғасыр - ..............................................

2) Дамыған орта ғасыр - .......................................

3) Кейінгі орта ғасыр - ...........................................

Бағалау критериі

Дескриптор

Ерте, дамыған, кей-

- ерте орта ғасырдың кезеңдерінің хронологиялық шегін атайды;

інгі орта ғасырдың

- дамыған орта ғасырдың кезеңдерінің хронологиялық шегін атайды;

хронологиялық

- кейінгі орта ғасырлар кезеңдерінің хронологиялық шегін атайды.

шегін анықтайды

Тақырып

Кіріспе. Неліктен Батыс Рим империясы құлады?

Оқу мақсаты

6.3.2.1 – Рим империясының ыдырау себептерін анықтау және жіктеу

Ойлау дағдылары

Қолдану

Бағалау критериі

Рим империясының ыдырау себептерін анықтайды

Тапсырма

Батыс Рим империясының саяси, экономикалық, әлеуметтік ыдырау себептерін төмендегі кестеге жіктеп, орналастырыңыз.

- құлдар еңбегінің тиімсіздігі;

- ғұндардың батысқа жорығы;

- халыққа салынатын салық мӛлшері жылдан-жылға ӛсе берді;

- герман тайпалары шабуылдарын күшейтті;

- 410 жылы Аларих бастаған вестготтардың Римді басып алуы;

- ішкі қырқыстар;

- әскердің соғысу қабілетінің әлсіздігі;

- сарбаздардың патриоттық сезімінің тоқырауы;

- 476 жылы Одоакрдың кӛтеріліске шығуы;

- шаруашылықтың талқандалуы;

- «Халықтардың ұлы қоныс аударуы»;

- жалдамалылардың әскерге алынуы;

- тауарларға, азық-түлікке бағаның ӛсуі;

- 395 жылы Рим империясының шығыс және батыс болып екіге бӛлінуі;

- императорлық биліктің әлсіреуі;

- ғұндардың озық технология – ер-тоқымның үзеңгісінің болуы;

- Рим қоғамындағы сыбайлас жемқорлық.

Саяси

Экономикалық

Әлеуметтік

Бағалау критериі

Дескриптор

Рим империясының

− Батыс Рим империясының ыдырауының саяси себептерін

ыдырау себептерін

атайды;

анықтайды

− Батыс Рим империясының ыдырауының экономикалық себептерін

атайды;

Батыс Рим империясының ыдырауының әлеуметтік себептерін атайды

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша кӛ-

Бағалау – Оқушылардың

Пәнаралық байланыс,

мек кӛрсетуді қалай жоспар-

үйренгенін тексеруді қалай

қауіпсіздік және еңбекті

лайсыз? Сіз қабілеті жоғары

жоспарлайсыз?

қорғау ережелері, АКТ-

оқушыларға тапсырманы

мен байланыс. Құнды-

күрделендіруді қалай жос-

лықтардағы байланыс

парлайсыз?

Рефлексия

Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?
Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен ӛз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге кӛмектесетін не білдім?

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

.......................................

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №2

«.....».................201....ж.

ҰМЖ бӛлімі: 1А - Рим империясының құлауы

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта

мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Рим империясы Шығыста неліктен сақталды?

Сабақ негізделген

6.3.2.3 – Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ ӛмір

оқу мақсаты

сүруінің себептерін анықтау және жіктеу

Сабақтың

Барлығы: Батыс Рим империясының экономикалық, саяси және

мақсаттары

мәдени дамуын Шығыс Рим империясымен салыстырады

Көпшілігі: Шығыс Рим империясының ұзақ ӛмір сүруінің себептерін

талдайды, жіктейді

Кейбірі: Византия империясының халықаралық жағдайы мен

шаруашылығының дамуына қандай қолайлы жағдайлар мүмкiндiк

бергенін ӛз сӛзімен тұжырымдайды

Ойлау дағдылары

қолдану

Бағалау критериі

Византия империясының ұзақ ӛмір сүру себептерін анықтау

Тілдік мақсат

Оқушылар: Шығыс Рим империясының экономикалық, саяси, мәдени

дамуын талдай отырып, ұзақ ӛмір сүруінің себептерін анықтайды,

жіктейді, талдайды, сонан кейін ӛз тұжырымдары сыныпқа ауызша

жеткізеді

Пәнге арналған сөздік және терминология: Византия империясы,

монархия, василевс, патриарх, «Азаматтық құқықтар жинағы»,

дипломатиялық қарым-қатынас.

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Шығыс Рим империясы Батыс Рим империясына қарағанда ұзақ ӛмір

сүрді, себебі.......................

Айтарлықтай маңызды себептеріне ............ жатады, ӛйткені............

Талқылауға арналған сұрақтар:

Неліктен Византия ұзақ уақыт ӛмір сүре алды?

Византия империясының ұзақ ӛмір сүруі, Шығыстағы мемлекеттердің

дамуы және құлауымен қалай байланысты?

Византия империясының халықаралық жағдайы мен шаруашылығы-

ның дамуына қандай қолайлы жағдайлар мүмкiндiк бердi?

Жазылымға арналған тапсырма: «Сәйкестік аймағы»

Тарихи концепт

Себеп-салдар

Пәнаралық

Ежелгі дүние тарихы, Қазақстан тарихы

байланыс

Құндылықтарға

Азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық

баулу

Алдыңғы оқу

«империя» және «император» ұғымдарын біледі

Жоспар

Жоспарланған

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

уақыт

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру - «Негізгі ұғымдар» арқылы 4 топқа:

Аталым-

«империя», «монархия», «василевс», «патриарх»

қағаздар

5 минут

(Ұ) Бастапқы ынталандырушы материал

«Кинометафора» әдісі

«Шығыс Рим империясы»

http://el.kz/m/ar

«Болжау»

ticles/view/cont

Неліктен Византия ұзақ уақыт ӛмір сүре алды?

ent-4068

Византия империясының ұзақ ӛмір сүруі, Шығыстағы

мемлекеттердің дамуы және құлауымен қалай

байланысты?

Ортасы

(М) «Түсіндірмелік үзіліс»

Карта «Визан-

2 минут

Византия империясының картасы мен байлығын

тия империя-

бейнелейтін суреттерді кӛрсету.

сы», ИТ сл.1

12 минут

(Ж, Жт, Т) «Венн диаграммасы»

суреттер

1-қадам: мәтінмен жұмыс

Оқулық

2-қадам: жұпта талқылау

3-қадам: топтық шешім дайындау «Венн диаграммасы»

4-қадам: ӛз тұжырымдарын «Сәйкестік аймағына»

Пано «Сәйкес-

орналастыру

тік аймағы»

ҚБ «Қосу. Алу. Қызықты»

6 минут

(Жт) «Жылнамашы»

Жұпта Юстианның саясаты мен жетістіктері туралы 2

Оқулық

сұрақ дайындап, сағат тілімен кӛрші жұпқа береді

ҚБ «2х2»

8 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

ҚБ парағы

• Византияның ұзақ ӛмір сүруінің негізгі себептерін бір

түсті хайлайтермен және жанама себептерін басқа түсті

хайлайтермен белгілеңіз.

• Белгіленген себептерді тӛмендегі кестеге

орналастырыңыз.

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс – «Термометр»

Бағалау кестесі

3 минут

«Термометр»

Сабақ ӛте ұнады,

қызықты ӛтті

Сабақ ұнады, ӛп нәрсе

алдым

Сабақ ұнады, бірақ

Сұрақтарым бар

Сабақта ӛзімді жайсыз

сезіндім

1 минут

Үй тапсырмасы: «Византия империясы» кестесі

Оқулық

Сабақты қорытындылау: Византияның күшеюіне

1 минут

император I Юстинианның саясаты ықпал етті деген

тұжырыммен келісесіңдер ме?

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Оқу мақсаты

Ойлау дағдылары

Бағалау критериі

Тапсырма

Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Византияның ұзақ ӛмір сүруінің негізгі себептерін бір түсті хайлайтермен және жанама себептерін басқа түсті хайлайтермен белгілеңіз.

Белгіленген себептерді тӛмендегі кестеге орналастырыңыз.

Византия империясының жері құнарлы, ауа райы егіске қолайлы еді. Сол себепті жылына 2 - 3 рет ӛнім жиналатын. Егіншілікпен қатар бау-бақша ӛсіру кең ӛріс алды, жүзім, зәйтүн, құрма, кӛкӛністер ӛсірілді. Мал шаруашылығы да жаксы дамыды. Византияның ауыл шаруашылығында құл еңбегінен гӛрі ерікті жер иеленушілер мен шаруалар қауымдары еңбегі басым болды.

Византия империясы Еуропаға, Азия мен Африкаға дейін созылып жатты. Оның құрамына Балқан түбегі, Кіші Азия, Сирия, Палестина, Египет, Месопотамия мен Арменияның біраз бӛлігі, Жерорта теңізінің шығысындағы аралдар мен Қырымдағы, Кавказдағы иеліктер кірді. Латын халқы азшылық болса да VII ғасырға дейін латын тілі мемлекеттік тіл болды. Кейін оны грек тілі ығыстырды. Империяны Египет пен Фракия астықпен қамтамасыз етті. Қолӛнері дамыған, сауда орталығына айналған Александрия, Антиохия, Иерусалим, Константинополь сияқты қалалар кӛп болды. Византияның алтын ақшасы - номисма барлық елдерде ең сенімді ақша болды. Мемлекеттігі жағынан Византия империясы бір адамның шексіз билігіне бағындырылған монархия болды. Барлық ӛкімет билігі василевстің қолына шоғырланды. Ол ӛзі жоғарғы сот болды, сыртқы саясатты жүргізді, заңдар шығарды, әскерді басқарды. Оның билігі құдайдың әмірімен берілді деп саналды. Византия халықтарының бәріне бірдей ортақ әрі міндетті заңдар мен құқықтар негізінде ӛмір сүрді. Юстиниан билігі кезінде жазылған «Азаматтық құқықтар жинағы» - византиялық заң шығарушылық ой-пікір дің жетістігі. Ол зандар императордың шексіз билігін, құл иеленушілік құрылысты нығайтуды, меншік құқын қорғауды кӛздеді. Сондай-ақ жеке меншікті қорғау, мұрагерлікті реттеу, отбасы құқын сақтау, сауда-саттықты дамыту жолдары тұжырымдалды.

Негізгі себептері

Жанама себептері

Бағалау критериі

Дескриптор

Византия империясының ұзақ

- Византияның ұзақ ӛмір сүруінің негізгі себептерін атайды;

ӛмір сүру себептерін анықтау

- Византияның ұзақ ӛмір сүруінің жанама себептерін атайды.

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша кӛ

Бағалау – Оқушылардың

Пәнаралық байланыс,

мек кӛрсетуді қалай жос-

үйренгенін тексеруді қалай

қауіпсіздік және еңбекті

парлайсыз? Сіз қабілеті

жоспарлайсыз?

қорғау ережелері, АКТ-

жоғары оқушыларға тап

мен байланыс.

сырманы күрделендіруді

Құндылықтардағы

қалай жопарлайсыз?

байланыс

Рефлексия

Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?
Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен ӛз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

.......................................

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №3

«.....».................201....ж

ҰМЖ бӛлімі: 1А - Рим империясының құлауы Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Түрік қағаны Истемиге 568 жылы Византия неліктен елші

жіберді? Княгиня Ольганың Константинопольге сапары Киев

Русін қалай ӛзгертті?

Сабақ негізделген

6.3.2.4 – Византияның дипломатиялық саясатын оның кӛршілес

оқу мақсаты

елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау

Сабақтың

Барлығы: Византияның сыртқы саясатын сипаттайды;

мақсаттары

Көпшілігі: Византияның сыртқы саясатын кӛрші мемлекеттермен

қарым-қатынасының негізінде талдайды;

Кейбірі: елшіліктердің басымдықтарын, нәтижелерін ӛз сӛзімен

тұжырымдайды

Ойлау дағдылары

Қолдану

Бағалау критериі

Византия империясының кӛршілес елдермен халықаралық қарым-

қатынасын анықтайды

Тілдік мақсат

Оқушылар: шығармашылық қабілетімен қатар жазу дағдыларын

дамытуға мүмкіндік алады

Пәнге арналған сөздік және терминология: Византия империясы,

монархия, василевс, патриарх, «Азаматтық құқықтар жинағы»,

дипломатиялық қарым-қатынас.

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер

І Юстиниан тұсында Шығыс Рим империясы гүлденді, себебі ...

Византияның Иштеми қағанға елші жіберу себебі ......... жатады,

ӛйткені..... ............................................

Талқылауға арналған сұрақ:

Византияның сыртқы саясатының қандай ұтымды және ұтымсыз

жақтары болды?

Жазылымға арналған тапсырма: «Тарихи диктант»

Тарихи концепт

интерпретация

Пәнаралық

Дүние жүзі тарихы, Қазақстан тарихы

байланыс

Құндылықтарға

Азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық

баулу

Алдыңғы оқу

«империя» және «император» ұғымдарын біледі

Жоспар

Жоспарлан-

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

ған уақыт

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру - «Мемлекеттік құрылым»

І топ - «империя»; ІІ топ - «қағанат»;

ІІІ топ -

Аталым қималары

«респуб-лика», ІҮ топ - «хандық»

3 минут

(Жт) «Серіппе» - үй тапсырмасын сұрау

Оқушы дәптері

«Византия империясы» кестесін ӛзара тексеріп,

пікір білдіреді

ҚБ «Мен саған, сен маған»

Ортасы

(Ж, Жт, Т) «Ойлан. Жұптас. Бӛліс»

Оқулық

12 минут

1-қадам: мәтінмен жеке танысу

2-қадам: жұпта талқылау

3-қадам: «Шығыс Рим империясының сыртқы

саясаты» тұжырымдамалық карта дайындау

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

7 минут

(Жт) «Еркін микрофон» әдісі - қосымша мәтін-

мен жұмыс

1. Не себепті Киев Русі Византиядан христиан-

дықты қабылдады?

2. Бірлескен әскери жорықтарға қандай факторлар

себепші болды?

3. Не себепті Русь князьдігі Византиямен сауда

жасауға қызығушылығын танытты?

4. Византияның Киев Русімен дипломатиялық

қарым-қатынасы мен Түркі қағанатымен қарым-

қатынасын салыстырыңыздар.

5. Жұптық шешімді хабарлау, бағалау

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

10 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

1. Мәтінге сүйеніп, Византия мен Түрік қағанаты

ҚБ парағы

арасындағы қарым-қатынасты анықтап, кестені

толтырыңыз.

2. Тарихи дерекпен өз біліміңізге сүйеніп,төмендегі

сұраққа жауап беріңіз.

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс - «Желкенді кеме»

Фломастер-лер

3 минут

1. Егер саған сабақ ұнаса және тап-

сырманың барлығы сәтті орындаған

болсан, желкенді жасыл түске боя:

2. Егер сен сабақта белгілі бір қиын-

дықты кездестірген болсаң, желкенді сары түске

боя;

3. Егер сабақ барысында тапсырмаларды орындау

қиын болып, мұғалімнің кӛмегі қажет болса, жел-

кенді қызыл түске боя

Оқулық

1 минут

Үй тапсырмасы: Шығармашылық тапсырма

1 минут

Сабақты қорытындылау: Не үшін Иштеми қаған

Маниахты Константинопольге жіберді?

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Түрік қағаны Истемиге 568 жылы Византия неліктен елші жіберді?

Оқу мақсаты

6.3.2.4 Византияның дипломатиялық саясатын оның кӛршілес

елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау

Ойлау дағдылары

Қолдану

Бағалау критериі

Византия империясының кӛршілес елдермен халықаралық қарым-

қатынасын анықтайды

Тапсырма

Мәтінге сүйеніп, Византия мен Түрік қағанаты арасындағы қарым-қатынасты анықтап, төмендегі кестені толтырыңыз.

Истеми (Есте би) кеше ғана жібектей жұмсақ кӛрінген Иран шахымен тіл табысу үшін екі қайтара елші аттандырды. Алғашқы елші Иран шахынан жартымды жауап естімей қайтты. Иран шахы түрік елшілері мен саудагерлері апарған бір керуенге тиелген жібек маталарды қонақтарының кӛз алдында ӛртеп, ақшасын эфталиттер елшісі Катулфтың кеңесімен бұйым-ның ақысын алтынмен санап берді де, келген іздеріңізбен кейін қайтыңыздар дегендей қолдарын Талас жаққа қарай шошайтты. Бұл қорлыққа да кӛнген қаған тағы елші жіберді. Бірақ олардың туған жеріне - түріктер еліне Талас қаласына ӛліктері ғана оралды. Бір елші ғана емес, оның қасындағы қосшылары да үшеуінен басқасы түгелдей кӛз жұмды. Парсылар түрік елшілері ыстық күнге шыдай алмай қаза болды десе, Истеми қаған ӛз адамдарының ӛлімі әдейі улаудан болғандығын жансыздары арқылы білді. Мұның ӛзі аталы-балалы қаған мен шах билеген екі мемлекеттің арасында бір қырғын соғыс болатындығын білдіргендей еді. Византия үшін бұл іздегенге сұрағандай болды, елшісі Земархты Талас қаласындағы - Истеми қағанға аттандыруға асықты. Түріктер Ұрым деп атайтын Византияның императоры II Юстиниан ӛз елшісіне қағанмен Иранға қарсы одақтасуды, ең болмаса жібек маталарды сатып алу жӛнінде шарт жасасуды тапсырмақ болатын. Осы соңғы мүдде ӛзі орындалған-ның ӛзінде тілі жұмсақ гректер жауынгер түріктерді түбінде дегеніне кӛндіретіндігіне сенді. Ұрым еліне грек елшісінен бұрын түрік елшісі соғды Маниах келді. II Юстиниан тәңірдің ӛзі жібергендей түрік елшісін құшақ жая қарсы алып, жібек саудасына да, ең бастысы -

Иранға қарсы соғысуға да бірден келісті. Император II Юстиниан елші Маниахты үлкен сый-сияпатпен Талас бойына қайтарып, қасына ӛз елшісі Земархты қосып берді. Византия тарихшысы Менандр «Агафия тарихының жалғасы» деген еңбегінде 568 жылы Земарх Талас ӛзені жағасындағы Талас қаласын мекендеген түрік қағаны Истемиге барғанын жазады.

Салыстыру сұрақтары

Византия

Түрік қағанаты

Билеушілердің есімдері

Елшілікті жіберудегі

мақсат, мүдделері

Елшілері

Елшіліктің нәтижелері

Бағалау критериі

Дескриптор

Византия империясы-

- Византия мен Түрік қағанатының билеушілерін атайды;

ның кӛршілес елдермен

- мемлекеттердің елшілікті жіберудегі мақсат, мүдделерін

халықаралық қарым-

сипаттайды;

қатынасын анықтайды

- мемлекеттердің елшілерін атайды;

- елшіліктің нәтижелерін анықтайды.

Тақырып

Княгиня Ольганың Константинопольге сапары Киев Русін қалай

ӛзгертті?

Оқу мақсаты

6.3.2.4 Византияның дипломатиялық саясатын оның кӛршілес

елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау критериі

Киев Русі мен Византия арасындағы дипломатиялық қарым-

қатынасты анықтайды

Тапсырма

Тарихи дерекпен өз біліміңізге сүйеніп,төмендегі сұраққа жауап беріңіз.

Ольга грек жеріндегі Царьградқа келді. Ол кезде патша Левтың ұлы Константин еді.

Княгиня Ольганың сұлулығын кӛрген патша оны осы қалада бірге патшалық құруға шақырады. Ольга: «Мен ӛзге дін ӛкілімін,егер мені христиан дініне еңгізіп, шоқындырғың келсе ӛзін шоқындыр»,-дейді. Константин патша оны шоқындырған соң, оны әйелдікке алмақ болады. Сол кезде Княгиня Ольга былай дейді: «Сен мені қалайша әйелдікке алмақсын, мені шоқындырған кезде қызым деп айтқан болатынсын. Ал, христиандарда бұған рұқсат жоқ екенін ӛзіңіз де жақсы білесіз»,-деп қулықпен жауап береді. Патша: «Қулығыңды асырдың Ольга»,- деп риза болып алтын мен күмістен, сыйлықтар беріп Киевке шығарып салады.

Жылнамалар жинағы (О.В. Творогова аудармасы)

Княгиня Ольганың Византияға барудағы мақсаты қандай болды?

____________________________________________________________________________

Княгиня Ольганың христиан дінінің қабылдауының себебі неде?

_____________________________________________________________________________

Бағалау критериі

Дескриптор

Киев Русі мен Византия

- Княгиня Ольганың Византияға барудағы негізгі мақсаты

арасындағы дипломатия-

атайды;

лық қарым-қатынасты

- Княгиня Ольганың христиан дінінің қабылдауының себебі

анықтайды

атайды

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша кӛмек

Бағалау – Оқушылардың

Пәнаралық байланыс,

кӛрсетуді қалай жоспарлай-

үйренгенін тексеруді

қауіпсіздік және еңбекті

сыз? Сіз қабілеті жоғары оқу-

қалай жоспарлайсыз?

қорғау ережелері, АКТ-

шыларға тапсырманы күрде

мен байланыс. Құнды-

лендіруді қалай жопарлайсыз?

лықтардағы байланыс

Рефлексия

- Сабақ/оқу мақсаттары

шынайы ма?

- Бүгін оқушылар не білді?

- Сыныптағы ахуал қандай

болды?

- Мен жоспарлаған саралау

шаралары тиімді болды ма?

- Мен берілген уақыт ішінде

үлгердім бе?

- Мен ӛз жоспарыма қандай

түзетулер енгіздім және

неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

.......................................

«.....».................201....ж.

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №4

ҰМЖ бӛлімі: 1В бӛлімі -Феодализм Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Феодалдық экономика ерекшеліктері неде? Феодалдық қоғам

қалай ұйымдасқан?

Сабақ негізделген

6.4.2.1- экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы

оқу мақсаты

феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттау;

6.4.1.1 – қолӛнер мен сауданың рӛлін анықтай отырып, ортағасыр-

лық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау;

6.1.1.1 – феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау;

6.1.2.1 – үстемдік етушілер мен бағыныштылардың (феодалдар мен

шаруалардың) ӛзара қатынасын сипаттау

Сабақтың

Барлығы: экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру

мақсаттары

арқылы феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттайды;

феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттайды

Көпшілігі: қолӛнер мен сауданың рӛлін анықтай отырып, ортағасыр-

лық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттайды

Кейбірі: феодалдық міндеткерліктің формаларын ӛз пайымымен

түсіндіреді

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау критериі

Феодалдық құрылыстың белгілері мен феодалдық міндеткерлікті

анықтайды

Тілдік мақсат

Оқушылар: феодализмнің басты ұғымдарының түсінігін кӛрсету

үшін терминдерді қолдана алады

Пәнге арналған сөздік және терминология: феод, феодалдық құры-

лыс, феодализм, натуралды шаруашылық, дворяндар, рыцарьлар,

шаруалар

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер

Феодализм ауыл шаруашылығы қалдықтарының бар болуына және

еңбекті, билік пен жерді бақылауға негізделген болатын.

Талап етілетін қажеттіліктен артық азық-түлік ӛндірілген кезде

қалдықтар пайда болады.

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. Қолӛнер мен ауыл шаруашылығындағы жетістіктер бір-бірімен

қалай байланысты болды?

2. Неліктен қолӛнер ауыл шаруашылығынан бӛлінді?

3. Ортағасырлық қалалардың қалыптасып пайда болуының себептері

мен салдарын анықтаңыз.

Жазылымға арналған тапсырма: Кескін картамен жұмыс: «Еуропа

(ХІ-XIV ғғ) қалаларының ӛсуіндегі, қолӛнер мен сауданың дамуы»

Тарихи концепт

Дәлел

Пәнаралық

Қазақстан тарихы

байланыс

Құндылықтарға

Азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық

баулу

Алдыңғы оқу

Шаруалар, жер, жер иесі жайлы бастапқы білімдері қалыптасқан

Жоспар

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

уақыт

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

(Ұ) Топтастыру - «Жаңа сөздер»:

1-топ «Феод»; 2-топ «Феодал»; 3-топ «Вассал»; 4-топ

«Феодализм»

3 минут

(Ж) Бастапқы ынталандырушы материал

«Еркін микрофон» - Экономика дегенді қалай

Сл. 2 иллюст-

түсінесің?

рациялар

(М) 1. Экономика деген не?

2. Салық не үшін қажет?

3. Біз қарастырғалы отырған қоғамға тән салықтар

3 минут

(Т) «Венн диаграммасы»

«Ортағасырлық поместье мен қолӛнер» Оқушыларға

ортағасырлық поместьенің (меншікті жер иелігі) иллюст

рациясы кӛрсетіліп, оның ұқсастығы мен ерекшілігін

анықтап, талдай сұралады.

ҚБ «Жер үлесі»

Бағалау

(6 ұпай: 3 жер үлесі - жауап толық, 3 белгі қамтылған;

парағы

4 ұпай: 2 жер үлесі – 2 белгіден қамтылған;

Жер үлесінің

2 ұпай: 1 жер үлесі – 1-2 белгіден қамтылған )

макеті

Ортасы

(Ж, Жт, Т) «Ойлан. Жұптас. Бӛліс»

14 минут

1-қадам: мәтінмен жұмыс

2-қадам: жұпта талқыла

3-қадам: топтық шешім дайындау

«Графикалық органайзер»

1-топ: Феодализм ұғымы

2-топ: Феодалдық шаруашылық

3-топ: Феодалдық бытыраңқылық

4-топ: Феодалдық қырқысулар

ҚБ «Феодалдық Замок»

Замоктың

(Мұнара – ұсыным мазмұны толық, қызықты; сарай –

суреті

ұсыным мазмұны тартымды, дегенмен толықтырулар

қажет; қорған – ұсыным толықтыруды қажет етеді)

5 минут

(Жт) «Тарихи лото»

Кестеде берілген ұғымдарды дұрыс жауаптарымен

сәйкестендіріңіз: Устав; шебер, цех, натуралды шаруа-

тарихи тер-

шылық, ақша-тауарлы шаруашылық

миндер мен

ҚБ «Серпілген баға»

8 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

1.Тӛмендегі берілген ұғымдардың анықтамасын сәйкес-

тендіріңіз: феод, феодал, вассал, поместье, барщина,

ҚБ парағы

оброк

2. Суретке сүйеніп, тӛмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.

1) Феодалдық құрылыстың белгілерін атаңыз;

2) Үстем тап пен қаналушы тап арасындағы экономи-

калық қатынастарды түсіндіріңіз;

3) Натуралды шаруашылық түрін сипаттаңыз

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс – «Бес саусақ»

Үлестірме

3 минут

Басбармақ - Ӛзімді қалай сезіндім? Маған

карточкалар

ұнады ма?

Балаң үйрек – Басқаларға кӛмегім тиді ме?

Ортан терек – Бүгін кӛңіл-күйім қандай

болды?

Шылдыр-шүмек – Бүгінгі сабақ ұнады ма?

Кішкене бөбек - Бүгін не үйрендім?

1 минут

Үй тапсырмасы: Кластер құрастыру

Оқулық

1 минут

Сабақты қорытындылау : «Натуралды

2-тапсырма

шаруашылықтың феодалдық бытыраңқылыққа ықпалы»

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Феодалдық қоғамның негізгі белгілері мен ерекшеліктері

Оқу мақсаты

6.4.2.1 Экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы

феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттау

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау критериі

Феодалдық құрылыстың белгілері мен феодалдық міндеткерлікті

анықтайды

Тапсырма

Төмендегі берілген ұғымдардың анықтамасын сәйкестендіріңіз

А. Феод

1. Орта ғасырдағы Батыр Еуропа елдеріндегі кіші феодалдардың ірі

феодалдарға тәуелділігі

B. Феодал

2. Орта ғасырлық Германиядағы әскери немесе әкімшілік қызмет

атқарғаны үшін адамға берілетін жер иелігі

C. Вассал

3. Ірі жер иелікті иесі, шаруаның қожайыны

D. Поместье

4. Орыстың "еңбекпен ӛтеу салығы" деген сӛзі, шаруаның феодал

иелігінде тегін істелетін еңбегі

F. Барщина

5. Феодалдық басыбайлы шаруаның азық-түлікпен немесе ақшалай

тӛлейтін жер салығы

G. Оброк

6. Феодалдардың ӛз жерлерінде ерікті шаруалардың еңбегіне

негізделген шаруашылық құруы

А-

В-

С-

D-

F-

G-

Бағалау критерийі

Дескриптор

Феодалдық құрылыс-

Феод, феодал, вассал, поместье, барщина, оброк ұғымдарының

тың белгілері мен фео

анықтамасын атайды

далдық міндеткерлікті

анықтайды

Тақырып

Феодалдық қоғамның негізгі белгілері мен ерекшеліктері

Оқу мақсаты

6.4.2.1 Экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы

феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттау

Бағалау критериі

Үстем тап пен қаналушы тап арасындағы экономикалық қатынастар

мен феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін анықтайды

Ойлау дағдылары

Қолдану

Тапсырма

Суретке сүйеніп, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.

Феодалдық құрылыстың белгілерін атаңыз _________________________________ ________________________________________________________________________ Үстем тап пен қаналушы тап арасындағы экономикалық қатынастарды түсіндіріңіз ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Натуралды шаруашылық түрін сипаттаңыз_________________________________ ________________________________________________________________________

Бағалау критериі

Дескрипторлар

Үстем тап пен қаналушы тап арасындағы

- феодалдық құрылыстың белгілерін атайды;

экономикалық қатынастар мен феодалдық

- үстем тап пен қаналушы тап арасындағы

шаруашылықтың ерекшеліктерін

экономикалық қатынастарды түсіндіреді;

анықтайды

Тақырып

Феодалдық қоғамның негізгі белгілері мен ерекшеліктері

Оқу мақсаты

6.4.1.1 Қолӛнер мен сауданың рӛлін анықтай отырып, ортағасырлық

қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау критериі

қолӛнер мен шаруашылықтың орнын анықтай отырып, ортағасырлық

қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттайды

Тапсырма

Кестеде берілген ұғымдарды дұрыс жауаптарымен сәйкестендіріңіз.

Устав

Шеберхананың ең басты қызметкері.

Шебер

Шаруашылықтың томаға тұйық сипаты.

Цех

Цехтың барлық мүшелері атқаруға міндетті ережелер.

Натуралды

Жеке меншік және шаруашылық қатынастары арқылы

шаруашылық

ӛндірушілердің бір-бірінен оқшаулануы.

Ақша-тауарлы

Шаруашылы тың томаға-тұйық түрі. Шаруалар да

шаруашылық

оның қожайындары да ешнәрсені сатып алмады.

Жауабы:

Бағалау критериі

Дескриптор

қолӛнер мен шаруашылық -

- устав ұғымының дұрыс жауабын сәйкестендіреді;

тың орнын анықтай отырып,

- шебер ұғымының дұрыс жауабын сәйкестендіреді;

ортағасырлық қалалардың

- натуралды шаруашылық ұғымының дұрыс жауабын

даму ерекшеліктерін сипат-

сәйкестендіреді;

тайды

- тауарлы шаруашылық ұғымының дұрыс жауабын

сәйкестендіреді

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша кӛ

Бағалау – оқушылардың

Пәнаралық байланыстар,

мек кӛрсетуді қалай жос-

үйренгенін тексеруді қалай

қауіпсіздік және еңбекті

парлайсыз? Сіз қабілеті

жоспарлайсыз?

қорғау ережелері, АКТ-

жоғары оқушыларға тап-

мен байланыс. Құнды-

сырманы күрделендіруді

лықтардағы байланыс

қалай жопарлайсыз?

Рефлексия

- Сабақ/оқу мақсаттары

шынайы ма?

- Бүгін оқушылар не білді?

- Сыныптағы ахуал қандай

болды?

- Мен жоспарлаған саралау

шаралары тиімді болды ма?

- Мен берілген уақыт ішінде

үлгердім бе?

- Мен ӛз жоспарыма қандай

түзетулер енгіздім және

неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

.......................................

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №5

«.....».................201... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 1В бӛлімі -Феодализм

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Ортағасырлық қоғамды қаланың сәулеті мен ӛнері қалай

бейнелейді?

Сабақ негізделген

6.4.1.1 – қолӛнер мен сауданың рӛлін анықтай отырып, орта

оқу мақсаты

ғасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау;

6.2.2.2 – ӛнердің (сәулет, сурет ӛнері) дамуына қоғамдағы

ӛзгерістердің ықпалын анықтау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: Ортағасырлық қалалардың пайда болу алғы-шарттарын

анықтайды

Көпшілігі: Римдік мәдениетпен салыстыра отырып, ортаға-сырлық

мәдениеттің даму ерекшеліктерін табады

Кейбірі: Орта ғасырлық және қазіргі Еуропалық қалалардың ӛмірін

салыстырып, ӛздігінше тұжрымдайды

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критериі

сәулет ӛнері үлгілерінің ерекшеліктерін анықтайды

Тілдік мақсат

Оқушылар: деректер негізінде ортағасырлық қоғамның

ерекшеліктерін анықтайды

Пәнге арналған сөздік және терминология: қолӛнердің, ауыл

Шаруашылығының бӛлінуі, қалалық кеңес, университеттер,

жылнамалар

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер

Феодализм ауыл шаруашылығы қалдықтарының бар болуына және

еңбекті, билік пен жерді бақылауға негізделген болатын.

Басқалардан гӛрі біреулерде билік басым болды.

Талқылауға арналған сұрақтар:

Қалалардың неліктен және қалай пайда болғанын түсіндіріп

беріңдер.

Қалалардың пайда болуы қоғамға қандай ӛзгерістер әкелді?

Қалалардың пайда болуына және ӛсуіне байланысты қандай еңбек

бӛлінісі ӛмірге келді?

Қала мектептері мен университеттерінде оқыту қалай жүргізілгенін

әңгімелеп беріңдер.

Жазылымға арналған тапсырма: мини-эссе «Архитектура бізге

қандай сыр шертеді?»

Тарихи концепт

Интерпретация, дәлел

Пәнаралық

Қазақстан тарихы, География

байланыс

Құндылықтарға

Азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық

баулу

Алдыңғы оқу

Феодализм, феодалдық экономика, феодалдық қоғам, қолӛнердің

ауылшаруашылығынан бӛлінуі

Жоспар

Жоспарланған

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

уақыт

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру - «Орта ғасырлық қала»

Қима қағаздар

1 топ - Собор; 2 топ – Ратуша; 3 топ – Университет; 4

топ: Мектеп

5 минут

(Жт) «Мен саған, сен маған» - өзара үй жұмыста-

рымен алмасу

Оқушы дәптері

ҚБ «Біреуін бересің, біреуін аласың»

Ортасы

(Ж, Жт, Т) «Бірге оқимыз»

15 минут

1-қадам: мәтінмен жұмыс

Оқулық

2-қадам: жұпта талқыла

3-қадам: топтық шешім дайындау – оқылған мәтіннен

3 сұрақ дайындау,

1-топ: Ортағасырлық қала

2-топ: Ортағасырлық білім

3-топ: Ортағасырлық әдебиет

4-топ: Сәулет, мүсін, бейнелеу ӛнері

4-қадам: «Шығыр» әдісімен айналдыра жауап беру

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

4 минут

(Жт) Мини-эссе

«Архитектура бізге қандай сыр шертеді?»

ҚБ «Стикердегі жазба»

Стикерлер

8 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

1. Кестеде берілген ұғымдарды дұрыс жауаптарымен

сәйкестендіріңіз.

2. Суреттерде берілген ғимараттар үлгісін анықтап,

ҚБП

кестеге толтырыңыз.

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс – «Шолиер табақшасы»

Үш түсті

3 минут

Жасыл табақша – «Маған сабақ ӛте ұнады»

табақша, стикер

Сары табақша – «Маған сабақ ұнады, бірақ 1-2

сұрағым бар»;

Қызыл табақша – «Мен сабақта қиналдым»

(Оқушы ӛзінің есімқағазын тиісті табақшаға салады)

1 минут

Үй тапсырмасы:тест және шығармашылық

Оқулық

тапсырмалар

2 минут

Сабақты қорытындылау: Феодалдар мен шаруалар-

дың құқықтарын салыстырыңдар.

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Феодалдық қоғамның негізгі белгілері мен ерекшеліктері

Оқу мақсаты

6.4.1.1 Қолӛнер мен сауданың рӛлін анықтай отырып,

ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау критерийі

қолӛнер мен шаруашылықтың орнын анықтай отырып,

ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттайды

Тапсырма

Кестеде берілген ұғымдарды дұрыс жауаптарымен сәйкестендіріңіз.

Устав

Шеберхананың ең басты қызметкері.

Шебер

Шаруашылықтың томаға тұйық сипаты.

Цех

Цехтың барлық мүшелері атқаруға міндетті ережелер.

Натуралды

Жеке меншік және шаруашылық қатынастары арқылы

шаруашылық

ӛндірушілердің бір-бірінен оқшаулануы.

Ақша-тауарлы

Шаруашылы тың

томаға-тұйық түрі.

Шаруалар да

шаруашылық

оның қожайындары да ешнәрсені сатып алмады.

Бағалау критериі

Дескриптор

қолӛнер мен шаруашылық -

устав ұғымының дұрыс жауабын сәйкестендіреді;

тың орнын анықтай отырып,

- шебер ұғымының дұрыс жауабын сәйкестендіреді;

ортағасырлық қалалардың

- натуралды шаруашылық ұғымының дұрыс жауабын

даму ерекшеліктерін сипат-

сәйкестендіреді;

тайды

- тауарлы шаруашылық ұғымының дұрыс жауабын

сәйкестендіреді

Тақырып

Орта ғасырлық қоғамды қаланың сәулеті мен ӛнері қалай

бейнелейді?

Оқу мақсаты

6.2.2.2 Ӛнердің (сәулет, сурет ӛнері) дамуына қоғамдағы

ӛзгерістердің ықпалын анықтау

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критерийі

Сәулет ӛнері үлгілерінің ерекшеліктерін анықтайды

Тапсырма

Суреттерде берілген ғимараттар үлгісін анықтап, кестеге толтырыңыз.

Бағалау критерийі

Дескриптор

Сәулет ӛнері үлгіле-

екі архитектуралық ғимараттың үлгілерін ажыратады;

рінің ерекшеліктерін

екі архитектуралық ғимаратқа сипаттама береді;

анықтайды

екі архитектуралық ғимараттың ерекшеліктерін талдайды.

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша кӛмек

Бағалау – Оқушылар-

Пәнаралық байланыс,

кӛрсетуді қалай жоспарлайсыз?

дың үйренгенін

қауіпсіздік және еңбекті

Сіз қабілеті жоғары оқушыларға

тексеруді қалай

қорғау ережелері, АКТ-

тапсырманы күрделендіруді

жоспарлайсыз?

мен байланыс. Құнды-

қалай жопарлайсыз?

лықтардағы байланыс

Рефлексия

- Сабақ/оқу мақсаттары шынайы

ма?

- Бүгін оқушылар не білді?

- Сыныптағы ахуал қандай болды?

- Мен жоспарлаған саралау

шаралары тиімді болды ма?

- Мен берілген уақыт ішінде

үлгердім бе?

- Мен ӛз жоспарыма қандай

түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №6

«……»………..2017 ж.

ҰМЖ бӛлімі: 1С - Ислам тарихы

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Сынып:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Исламның тарихында 610 және 1258 жылдар аралығында қандай

басты оқиғалар орын алды?

Оқу мақсаттары

6.3.2.5 - Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қаты-настардың сипатын анықтау

Сабақ

Барлығы: Ежелгі Араб мемлекетінің құрылуына себеп болған

мақсаттары

жағдайларды сипаттайды;

Көпшілігі: Арабтардың шаруашылығының ерекшеліктерін кӛрсетеді;

Кейбірі: Арабтардың жаулап алу соғыстрының маматын лтын ғасыр»

дәуірінің негізгі жетістіктерінің маңызын ӛздігінше тұжырымдайды

Ойлау дағдылары

Қолдану, Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критериі

Арабтардың жаулап алған аймақтарын кескін картада кӛрсетеді;

Арабтардың жаулап алуы нәтижесінде қалыптасқан халықаралық

жағдайды талдайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар дәптерлеріне ӛз зерттеулерінен неліктен Кордовада

Омейядтар билеген кезең ислам дәуірінде «алтын ғасыр» кезеңі деп

аталғаны туралы мәліметтерді жазу тиіс.

Пәнге тән лексика мен терминология дұрыс қолдануын тексеріңіз:

Бедуиндер Омейя , Аббасидтер әулеттерінің кезеңі, алтын ғасыр,

құран, мешіт, пайғамбар, шариғат, халиф, халифат, халықаралық дін,

ислам, джихад, обсерватория, минарет, арабески, медресе, каллигра-

фия

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Омейя билік құрған кездегі әр түрлі ӛзгерістермен/ жетістіктермен

сипатталады...

Ең маңыздысы, Омейя басқарған кезде әлуметтік, экономикалық,

саяси, мәдени, ғылыми, философиялық, архитектуралық .... болған

Ең маңызды ӛзгеріс/жетістік ... болған.

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. Ежелгі Араб мемлекетінің құрылуына қандай жағдайлар себеп

болды?

2. Арабтардың шаруашылығының ерекшелігін кӛрсетіңдер.

3. Арабтардың жаулап алу соғыстарының мақсаты неде болды?

Жазылымға арналған тапсырмалар: Ашық, жабық тесттер

Тарихи концепт

Маңыздылық, интерпретация

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Математика, ӛнер, экономика, география, әдебиет

байланыстар

Алдыңғы білім

Ислам туралы ешқандай пәндік білім оқытылған жоқ. Оқушыларда

ислам діні туралы жалпы түсінік бар.

Жоспар

Жоспарланған

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

3 минут

Топтастыру – түсті қағаздар арқылы: 1-топ: «Жасыл»;

2-топ: «Кӛк»;

3-топ: «Сары»; 4-топ: «Ақ»

1 минут

Бастапқы ынталандырушы материал:

(Ұ) «Ой атысы»:

А) неліктен кейбір тарихи оқиғалар мен заман-дәуірлер

«ұлы» болып есептеледі?

2 минут

«Санадағы бейнефильм»

- Сіздерде мына суреттерді кӛрген кезде ойыңызда қан-

Араб мәдени

дай ассоциация пайда болды?

жетістерін

- Сіз қалай ойлайсыз: неліктен VIII-XII ғғ. Ислам мәде-

бейнелейтін

ниетінің «алтын ғасыры» деп аталады?

суреттер,

ҚБ «Бармақтар»

сл. 2

Ортасы

(Т) «Аялдама»

12 мин

1-аялдама: 750 ж. қарай исламның пайда болуы мен

Оқулық

таралуындағы «бетбұрысты кезең» ретінде санайтын үш

маңызды датаны анықтаңыз;

2-аялдама: Осы үш оқиғаның мазмұнын ашатын талқы-

Оқулық

лау жүргізіңіз. Әр топ таңдалған жылдар не себепті маң-

ызды екенін дәлелдейді, кейін сыныпта таңдалған

датаның салыстырмалы маңыздылығы тӛңірегінде дебат

ӛткізіп, соңында ӛзара екі жақты келісімге келеді.

3-аялдама: Омейя және Аббасидтер әулетін зерттеу

Оқулық

негізінде 661 ж. бастап 1258 ж. дейінгі аралықтағы орын

алған үш негізгі ӛзгерісті анықтау

4-аялдама: «Тарихи кілемше» топтық қорғау

Үш дата

Үш оқиға

Үш ӛзгеріс

Кесте «3х3»

«Мадақтау сэндвичі»

(Жт) «5 минуттық эссе»

ҚБ парағы

-Исламның пайда болуы;

-Мұхаммед пайғамбардың ӛмірбаяны туралы.

10 минут

ҚБ «Мен саған, сен маған»

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

1. Картамен жұмыс. Тақырыптық картаны қолданып,

араб халифатының территориясын және астанасын

кескін картада белгілеңіз.

Дескриптор-

2. Тірек сызба мен мәтінге сүйене отырып, арабтардың

жаулап алуы нәтижесінде қалыптасқан халықаралық

лар

жағдайға нақты 3 дәйектеме келтіріп, оны деректермен

дәлелдеңіз

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс - «Тауға шығу»

Стикер

3 минут

1-аймақ:

2-амақ:

3-аймақ:

1 минут

Үй тапсырмасы: теориялык материалдарды қайталау

және тақырыпты конспект ретінде таратпа материал-

дардан жазып келу.

1 минут

Сабақты қорыту

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Исламның тарихында 610 және 1258 жылдар аралығында қандай басты

оқиғалар орын алды?

Оқу мақсаты

6.3.2.5 Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қаты-

настардың сипатын анықтау

ОДД

Қолдану

Бағалау критериі

Арабтардың жаулап алған аймақтарын кескін картада кӛрсетеді

Тапсырма

Картамен жұмыс. Тақырыптық картаны қолданып, араб халифатының территориясын және астанасын кескін картада белгілеңіз.

Бағалау критериі

Дескрипторы

Арабтардың жаулап алған аймақ-

- Араб халифатының территориясын кескін картада

тарын кескін картада кӛрсетеді

белгілейді;

- Араб халифатының астанасын кескін картада белгілейді

Тақырып

«Исламның тарихында 610 және 1258 жылдар аралығында қандай басты

оқиғалар орын алды»

Оқу мақсаты

6.3.2.5 Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қатынастардың сипатын анықтау

ОДД

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критерийі

Арабтардың жаулап алуы нәтижесінде қалыптасқан халықаралық

жағдайды талдайды

Тапсырма

Тірек сызба мен мәтінге сүйене отырып, Арабтардың жаулап алуы нәтижесінде қалып-тасқан халықаралық жағдайға нақты 3 дәйектеме келтіріп, оны деректермен дәлелдеңіз.

Халиф

Жоғарғы мемлекет

Омейя әулеті (661-750 жж)

және дін басшысы

Әмірлер

Аббас әулеті (750-1258 жж)

Иран, Ирак, Шығыс Арабия, Хорасан және Орта Азия;

Әмірліктер

Хиджаз, Йемен, Орталық Арабия;

Армения және Әзірбайжан, Кіші Азияның шығыс бӛлігі;

Египет, Ливия, Триполи; 5. Батыс Африка және Испания

Бастапқыда халифатқа кірген әрбір ел ӛз бетінше, бұрынғы қалпымен ӛмір сүре берген болатын. Жағдай аббасилер (750 – 1258 жж.) әулетінің билікке келуімен ӛзгерді. Осы кезде барлық мұсылмандардың құқықтық жағынан теңестірілуіне байланысты халифаттың барлық аймақтарында ислам діні қарқынды түрде тарап, қасиетті Құран мен пайғамбар хадистерінің тілі – араб тілі кеңінен енгізілді. Кӛптеген жерлерде бірте-бірте жергілікті халықтың ана тіліне де айналды. Сонымен, Аббаси халифатының ыдырауы қарсаңында, яғни ІХғ. екінші жартысында оның батыс бӛлігі біржолата арабтандырылды.

Жаулап алушылардың аз ғана тобы аса кӛп жауланып алынған халықтардың арасына сіңісіп кетпегені былай тұрсын, керісінше оларды ӛз этнографиялық ықпалына бағындырды. Және де араб тілінің жеңісі араб үкіметі шараларының нәтижесінде емес, керісінше оның еркіне қарсы іске асты. Жауланып алынған халықтар арасында ислам дінінің таралуы халифаттың бүкіл қаржы жүйесін бұзды, үкімет мұсылман емес халықтардың арасында мемлекеттік тілдің тарауын тіпті де қалмаған еді.

Христиандарға арабша сӛйлеуге және ӛз балаларын мұсылман мектептерінде оқытуға тиым салынды. Соған қарамастан ислам орасан кӛп халықтың дініне айналды, және халықтың ислам дінін қабылдамаған бӛлігінің ӛзі араб тілін қабылдады (мысалы, ал-Андалустағы мосарабтар).

Араб тілі, сондай-ақ біртұтастықтың басқа да түрін қалыптастырды: ІХ ғасырдың ӛн бойында барлық ислам дінін қабылдаған халықтардың жақындасуына және “араб мұсылман мәдениеті” деп аталатын туысқан мәдениеттер кешенінің пайда болуына ықпал етті. Қоғамдық деңгейлеріндегі айтарлықтай айырмашылыққа, жергілікті халықтардың дәстүрлері мен тарихи тағдырына қарамастан, ұзаққа созылған күрделі ӛзара ықпалдастық процесі нәтижесінде, ал соңғы нәтижеде ислам иіріміне тартылған халықтардың мәдениеттерінің синтезі нәтижесінде Араб халифатына кірген елдерде біртұтас жалпымұсылмандық мәдениет қалыптасты. Бұл мәдениет оны тұтынған халықтардың дүниетанымын, психологиясын, қоғамдық мекемелері мен ӛмір сүру үлгісін алдын-ала анықтап берді. Араб-мұсылман мәдениеті, әсіресе ислам дінін ұстанған халықтардың даму жолын белгіледі және әлі күнге дейін олардың ӛміріне айтарлықтай ықпал етті.

1 дәйектеме _________________________________________________________________ _____ __________________________________________________________________________________ Дәлел:____________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

дәйектеме________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Дәлел:____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

дәйектеме________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Дәлел:____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Бағалау критериі

Дескриптор

Арабтардың жаулап алуы нәти-

- Арабтардың жаулап алуы нәтижесінде қалыптасқан

жесінде қалыптасқан халықара

халықаралық жағдайды атайды;

лық жағдайды талдайды

- нақты 3 дәйектеме келтіреді және деректермен дәлелдейді.

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай

Бағалау – оқушылардың

Денсаулық және

кӛбірек қолдау кӛрсетуді жоспар

материалды меңгеру

қауіпсіздік

лайсыз? Қабілеті жоғары оқушы-

деңгейін қалай тексеруді

техникасының сақталуы

ларға қандай міндет қоюды

жоспарлайсыз?

жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың бар- лығы ОМ

қол жеткіз ді ме? Жеткізбесе,

неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №7

«……»………..201....ж.

ҰМЖ бӛлімі: 1С - Ислам тарихы

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Неліктен VIII-XII ғасырды ислам мәдениетінің «алтын ғасыры»

деп атайды?

Оқу мақсаттары

6.2.2.1 -Тарихи оқиғалардың ӛзара байланысын орнату арқылы

діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

6.2.2.4 -Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін

сипаттау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: Ислам мәдениетінің ӛрлеу кезеңіндегі күнделікті ӛмірдегі

ӛзгерістер мен жетістіктерді атайды;

Архитектура, философия, ғылым саласындағы жетістіктерді

сипаттайды;

Көпшілігі: Арабтардың жаулап алуы нәтижесінде қалыптасқан

халықаралық жағдайдағы ең негізгі және маңызды жетістіктерді

анықтайды;

Кейбірі: «Алтын ғасыр» дәуірінің негізгі жетістіктерінің маңызын

ӛздігінше тұжырымдайды

Ойлау дағдылары

Қолдану, Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критериі

Ислам дінінің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар дәптерлеріне ӛз зерттеулерінен неліктен Кордовада

Омейядтар билеген кезең ислам дәуірінде «алтын ғасыр» кезеңі деп

аталғаны туралы мәліметтерді жазу тиіс.

Пәнге тән лексика мен терминология дұрыс қолдануын тексеріңіз:

Бедуиндер Омейя , Аббасидтер әулеттерінің кезеңі, алтын ғасыр,

құран, мешіт, пайғамбар, шариғат, халиф, халифат, халықаралық дін,

ислам, джихад, обсерватория, минарет, арабески, медресе, каллигра-

фия

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Омейя билік құрған кездегі әр түрлі ӛзгерістермен/ жетістіктермен

сипатталады...

Ең маңыздысы, Омейя басқарған кезде әлуметтік, экономикалық,

саяси, мәдени, ғылыми, философиялық, архитектуралық .... болған

Ең маңызды ӛзгеріс/жетістік ... болған.

Талқылауға арналған сұрақтар:

- ҮІІІ-ХІІ ғғ. ислам мәдениетінің «алтын ғасыры» деп атайтын бірден

бір себебі ....

-Ислам дәуірі шын мәнінде, білім және мәдениет саласында ең

жоғарғы шыңға жеткен еді, оған дәлел ....

Тарихи концепт

Маңыздылық, интерпретация

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Математика, ӛнер, экономика, география, әдебиет

байланыстар

Бастапқы білім

Ислам туралы ешқандай пәндік білім оқытылған жоқ. Оқушыларда

ислам діні туралы жалпы түсінік бар.

Сабақ барысы

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру – халифалардың есімдері бойынша 4 топқа

топтасады: 1-топ «Әбу Бәкір»; 2-топ «Омар»; 3-топ

«Оспан»; 4-топ «Әли»

1 минут

Бастапқы ынталандырушы материал:

А) неліктен кейбір тарихи оқиғалар мен заман-дәуірлер

«ұлы» болып есептеледі?

3 минут

«Санадағы бейнефильм»

Араб мәдени

- Сіздерде мына суреттерді кӛрген кезде ойыңызда қан-

жетістерін

дай ассоциация пайда болды?

бейнелейтін

- Сіз қалай ойлайсыз: неліктен VIII-XII ғғ. Ислам мәде-

суреттер,

ниетінің «алтын ғасыры» деп аталады?

сл. 2

ҚБ «Бармақтар»

Ортасы

(Т) «Зерттеу» әдісі

Бейнеролик:

12 минут

1-қадам: «Ислам ӛркениетінің аманаты» атты

«Вклад ислам

бейнероликті кӛру;

ской цивилиза

2-қадам: ислам мәдениетінің алтын ғасырына зерттеу

ции» http://

жүргізу және дәптерге тӛмендегі берілген сұрақтарға

www.youtube.

жауап беру:

com/watch?v=

- ғылым, философия мен архитектура салаларында

JLIAmv9oxX

қандай жетістіктерге қол жеткізілді?

A&list=PLTph

- ислам мәдениетіндегі гүлдену дәуірінде күнделікті

7R77hOxVNT

ӛмірде қандай ӛзгерістер болды?

JZhzEI1T1gkp

- соның ішіндегі ең маңызды жетістіктер қайсы болды?

iF_AFfk

3-қадам: топтық шешімді қорғау

ҚБ «ҚАҚ» («Қосу.Азайту.Қызықты»)

сл. 4

7 минут

(Жт) «Толықтыру кестесі»

Шығыс ойшылдарының жетістіктері мен маңызды-

лығын төменде берілген кестеде талдаңыз.

№

Шығыс

Жетістіктері

Маңызды-

ойшылдары

лығы

Омар Хайям

Кесте

Әл-Бируни

Әбу-Әли Ибн Сина

Әл Хорезми

Әл Фараби

ҚБ «2х2» жұпаралық бағалау

10 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

1.Берілген мәліметтер арқылы орта ғасырлық ӛнердегі

ҚБ парағы

діннің үлесін анықтап, дін рӛлінің ӛзгеру себептеріне

түсіндірме жасаңыз.

2. Араб мәдениеті тараған аймақтарды картада белгі-

леңіз.

Дескрипторы

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс - «БББ» әдісі

БББ кестесі

3 минут

Білемін

Білдім

Білгім келеді

1 минут

Үй тапсырмасы: «Ортағасырлық мәдениетке тән

Оқулық

айрықша белгілер»

кестесін толтыру

2 минут

Сабақты қорыту

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

«Неліктен VIII-XII ғғ. ислам мәдениетінің «алтын ғасыры» деп атайды»

Оқу мақсаты

6.2.2.1 Тарихи оқиғалардың ӛзара байланысын орнату арқылы діндерің

әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

ОДД

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критериі

Ислам дінінің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтайды

Тапсырма

Берілген мәліметтер арқылы орта ғасырлық өнердегі діннің үлесін анықтап, дін рөлінің өзгеру себептеріне түсіндірме жасаңыз.

Орта ғасырлық ӛнердегі тақырып пен стиль түгелдей дерлік дінмен анықталған болса, ал содан кейінгі уақытта діни бағдар әлсізденді. Бейнелеу және мүсіндеуде діни ӛнердің үлес салмағы:

Х ғасырға

Х-ХІ

ХІІ-

ХІV-

XVІ ғ.

XVІІ

XVІІІ

XІХ

ХХ ғ

дейін

ғғ.

ХІІІ ғғ

ғғ

ғ.-

81, %;

94,7%;

97%;

;

64,7%;

50,2%;

24,1%;

10%;

3,9%

Бағалау критериі

Дескрипторы

Ислам дінінің әлемдік мәдениетке

- бейнелеу және мүсіндеуде діни ӛнердің үлес

ықпалын анықтайды

салмағының ӛзгеру себептерін анықтайды

Тақырып

«Неліктен VIII-XII ғғ. ислам мәдениетінің "алтын ғасыры" деп атайды»

Оқу мақсаты

6.2.2.4 -Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін

сипаттау

ОДД

қолдану

Бағалау критерийі

Араб мәдениеті тараған аймақтарды картадан анықтау

Тапсырма

Картамен жұмыс. Араб мәдениеті тараған аймақтарды картада белгілеңіз.

Бағалау критериі

Дескриптор

Араб мәдениеті тараған аймақ-

- Араб мәдениеті тараған аймақтар: Иран, Ирак, Шығыс

тарды картадан анықтау

Арабия, Иемен,Армения, Әзірбайжан, Египет, Ливия,

Триполи, Батыс, Африка, Испания т.б.мемлекеттерді

картада белгілейді.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №8

«……»………..201..... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 1А; 1В; 1С

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Тоқсандық жиынтық бағалау

Сабақ негізделген

Тоқсандық жиынтық бағалау оқу бағдарламасы мен оқу жоспарының

оқу мақсаты

мазмұнына сәйкес, оқушылардың тоқсан барысында меңгерген білім,

білік және дағдыларды анықтауға бағытталған.

Тоқсандық жиынтық бағалау оқу жоспарындағы тоқсан ішінде

меңгеруге тиісті оқу мақсаттарына жету деңгейін тексереді

ТЖБ-дың мазмұ-

Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Дүние

нын анықтайтын

жүзі тарихы» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу

құжаттар

бағдарламасы

«Дүние жүзі тари-

Білу

ы» пәнінен күтіле-

- орта ғасырлар тарихының кезеңдерін және оқиғалардың

тін нәтижелер, 6

хронологиясын біледі;

сынып

- тарихи тұлғаларды біледі;

Түсіну

мемлекеттердің қоғамдық-саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени дамуына тән ерекшеліктерді түсінеді;

тарихи ұғымдарды түсінеді;

тарихи картаны қолдану арқылы саяси-экономикалық және әлеуметтік үдерістерді түсіндіреді;

Қолдану

әр түрлі тарихи дереккӛздерді қолдана алады;

ортағасырлық мемлекеттердің аумағын, орталығын саяси картада кӛрсетеді;

ортағасырлық тайпалардың миграциялық бағыттарын кӛрсетеді;
этноәлеуметтік құрылымын анықтайды;
тарихи оқиғалардың байланысын анықтайды;

Талдау

дереккӛздегі маңызды ақпаратты табады;

мемлекеттердің құрылуына әсер еткен факторларды талдайды; -тарихи оқиғалардың, құбылыстардың және үдерістердің себеп-салдарын және сабақтастығын талдайды;

Жинақтау

тарихи оқиғалар, құбылыстар және үдерістердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жинақтайды;

ерте және орта ғасырлық мемлекеттердің басқару жүйесінің ерекшеліктерін жинақтайды;

тарихи фактілердің маңыздылығын жинақтайды;
тарихи оқиғалардың себеп-салдарын жинақтайды.

Бағалау

тарихи оқиғалардың, құбылыстардың және үдерістердің заңдылықтарын бағалайды;

ортағасырлардағы тарихи тұлғалардың рӛліне баға береді;
тарихи үдерістердің маңызын ашады.

Ойлау дағдылары-

ОДД

Сипаттама

Тапсырма

ның деңгейі

түрлері

Білу

Рим империясының құлауы. Феода-

КТБ , ҚЖ

және

лизм. «Феодализм» түсінігі. Ислам

түсіну

тарихы. Ислам дінінің пайда болуы.

610 және 1258 жылдар.

Қолдану

Феодалдық шаруашылық түрінің ерек

ҚЖ, ТЖ

шеліктерін анықтау; Феодалдық қоғам

ның әлеуметтік құрылымын сипаттау.

Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің

ерекшеліктерін сипаттау. Шығыс

ойшылдары жетістіктерінің маңызын

түсіндіру

Ойлау дағдылары-

ның деңгейіне бай

Тоқсан

Білу және

Қолдану

Жоғары деңгей

ла нысты тексері

түсіну

дағдылары

летін мақсаттар

20%

60%

20%

Ӛткізілетін уақыты

40 мин

Балл саны

Жиынтық

Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әр түрлі тапсырмалар: кӛп таңдауы

бағалаудың

бар сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.

құрылымы

Берілген нұсқа кӛп жауапты таңдауы бар және қысқа жауапты қажет

ететін сұрақтарды қамтитын 5 тапсырмадан тұрады.

Кӛп жауапты таңдауы бар сұрақтарда білім алушылар ұсынылған жауап

нұсқаларынан дұрысын таңдайды.

Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар сӛздер немесе

қысқа сӛйлемдер түрінде жауап береді.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар берілген нақыл

сӛздерге қатысты ӛзінің түсінігін жазуы керек.

Бӛлім

Тексерілетін мақсат

Ойлау дағ

Тапсыр

Орындау

Балл

Бӛлім

дылары-

ма

ма № *

ма

уақыты,

бойынша

ның

саны*

түрі*

мин*

балл

деңгейі

6.1.A.

6.3.2.3 Византияның ішкі саясатын сипаттап,

Білу және

КТБ

Рим империясының

оның ұзақ ӛмір сүруінің себептерін анықтау

түсіну

құлауы

және жіктеу

6.1B.

6.1.1.1 Феодалдық қоғамның әлеуметтік

Білу және

ҚЖ

Феодализм

құрылымын сипаттау

түсіну

6.1.2.1 Үстемдік етушілер мен

Білу және

ҚЖ

бағыныштылар-дың (феодалдар мен

түсіну

шаруалардың) ӛзара қатынасын сипаттау

6.1C.

6.2.2.4 Шығыстың ортағасырлық

Білу және

ҚЖ

Ислам дінінің

мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау

түсіну

тарихы

6.2.3.1 Шығыс ойшылдары жетістіктерінің

Жоғары

ҚЖ

маңызын бағалау

деңгейдегі

дағдылар

Барлығы:

Еcкерту: *-өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер

«Дүниежүзі тарихы» пәнінен 1-тоқсан бойынша

жиынтық бағалау тапсырмалары

Византияның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтаңыз.

Византия мемлекетінің

ұзақ ӛмір сүруінің

себептері

1. 2. 3.

[3]

2. Төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

X ғасырдағы тарихи дерек көздерінен алынған жазбада Вилли есімді шаруаның феодал қожайыннан алған жер үлесі болғаны айтылады. Бұл үшін Вилли аптасына 3 рет дайын отынды тасу, айына 7 рет қой бағу, қожайынның жерін өндеу, шөп шабу, иелігінде жұмыс істеуге міндетті болды.

a) Виллидін қожайын (феодал) алдындағы міндеті қалай аталады?

________________________________________________________________________________

b) Неліктен ол барлық жұмысты жасауға тиіс болды?

________________________________________________________________________________

с) Феодалдық құрылыстың негізгі беліглерін атаңыз.

________________________________________________________________________________

[3]

3. Вассал мен сеньордың міндеттерін анықтаңыз.

A) ӛз қожайына адал болу; B) қызметі үшін жер телімдерін беру;

ол үлкен ұлын рыцарь ретінде тағайындау уақытында, ақшалай кӛмек кӛрсетеді;
қолдау мен қорғауды қамтамасыз етеді.

Сеньордың міндеті

Вассалдың міндеті

[4]

4. Ислам мәдениетінің ең басты жетістіктерін жазыңыз.

[6]

Шығыс ойшылдарының нақыл сөздерінің мағынасын түсіндіріңіз.

Шығыс

Нақыл сӛздері

Мағынасы

ойшылдары

Аль-Бирун

«Нығметтің қадірі ол жоғалғанда

білінеді»

Ибн Сина

«Қимыл кӛптеген дәрінің орнын басу

мүмкін, бірақ бірде-бір дәрі қимылдың

(Авиценна)

орнын баса алмайды»

Аль-Хорезми

«Білім - сарқырама секілді, ол тоқтаса,

жерге сіңіп, жоқ олады»

Аль-Фараби

«Ар-ождан алдындағы адалдық ӛз

қадір-қасиетіңе, ізгі іс-әрекеті-ңе

байланысты»

[4]

Балл қою кестесі

№

Жауап

Балл

Қосымша мәлімет

Византия мемле

Білім алушының басқа

кетінің ұзақ ӛмір

да дұрыс жааптары

сүруінің

қабылданады

себептері

1. Юстиниан

2. Юстиниан

3. Императорды

императордың

кодексі» заңдар

христиан

мықты билігі

жинағының

шіркеуінің

болуы

қолдауы

a) барщина

a) b) с) жауаптарына

b) шаруаның бағыныштылығы, жер үлесі ӛзінікі

1 баллдан

еместігін кӛрсетеді

с) жердің басты байлық кӛзі болуы

Сеньордың міндеті

Вассалдың міндеті

Білім алушының бас

В, D

A, C

қа да дұрыс жауапта

ры қабылданады

1. Мешіттер мен сарайлардың салынуы

Білім алушының

2. Каллиграфияның (кӛркем жазу) енгізілуі

басқа да дұрыс

3. Арабесканың (күрделі сәндік оюлардың) енуі

жауаптары

4. Омар Хайям мен Фирдоуси шығармалары

қабылданады

Араб цифры және нӛл санының енуі
Жұлдызды аспан картасының пайда болуы

Философтар

Нақыл сӛздері

Мағынасы

Білім алушының

Аль-Бируни

«Нығметтің қадірі

Қолда бар затты баға

басқа да дұрыс

ол жоғалғанда

лау қажет. Оны қадір

жауаптары

білінеді»

леуге және қанағат

қабылданады

тұтуға үйрену керек

Ибн Сина

«Қимыл кӛптеген

Ешбір қымбат дәрі-дәр

(Авиценна)

дәрінің орнын

мек дене қимылын ал

басу мүмкін, бірақ

мастыра алмайды. Ден

бірде-бір дәрі

саулық мықты болуы

қимылдың орнын

үшін дене қимылдарын

баса алмайды»

үнемі жасаған дұрыс

Аль-Хорезми

«Білім -

Адам ӛмір бойы оқуға,

сарқырама секілді,

үйренуге тырысуы

ол тоқтаса, жерге

қажет. Тек білім ғана

сіңіп, жоқ олады»

адамды байытады

Аль-Фараб

«Ар-ождан

Әрбір адам ӛзінің ар-

алдындағы

ожданы алдында жауап

адалдық ӛз қадір-

ты, ӛзінің ар-намысына

қасиетіңе, ізгі іс-

нұқсан келетін іс-әре-

әрекеті-ңе

кеттен аулақ болуы

байланысты»

қажет

Барлығы

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай

Бағалау – оқушылардың

Денсаулық және

кӛбірек қолдау кӛрсетуді жос-

материалды меңгеру дең-

қауіпсіздік техника-

парлайсыз? Қабілеті жоғары

гейін қалай тексеруді жос-

сының сақталуы

оқушыларға қандай міндет

парлайсыз?

қоюды жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол

жеткізді ме? Жеткізбесе,

неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №9

«……»………..201..... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2A Крест жорықтары

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Неліктен еуропалық христиан-католиктер ислам мемлекет-

теріне крест жорықтарын ұйымдастырды?

Оқу мақсаттары

6.3.2.6 - Картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып,

1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарларын

анықтау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: Крест жорықтарының себептері мен салдарын анықтап, 1-

4 жорықтарды картадан даму динамикасын белгілейді.

Көпшілігі: ақпаратты сұрыптап, дереккӛзді талдау арқылы Крест

жорықтарын ұйымдастыру себебептері бойынша қорытынды

шығарады;

Кейбірі: Крест жорықтарының ортағасырлық христиандық Еуропа

мен мұсылман әлемінің халықтарына тигізген түрлі салдарын

бағалайды

Ойлау дағдылары

Білу, түсіну, қолдану

Бағалау критериі

Крест жорықтарының себептерін сипаттайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар түпдеректерден, визуалды деректерден ақпаратты сұрып-

тап, қорытынды жасай алады және сұрақтарды құрастыра алады.

Пәнге тән лексика мен терминология дұрыс қолдануын тексеріңіз:

Крест жорықтары, Крестшілер Ордені, Қасиетті жер, Құдай қабірі

Рим папасы

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Дереккӛз нені хабарлайды/ кӛрсетеді?

Еуропалық католиктердің исламға қарсы не крест жорықтарын

ұйымдастырудың бірінші себебі, .... болды.

Басқа да себептері .... болды.

Мен бұл дереккӛздерден қандай қорытынды шығара аламын?

Бұл дерек .... кӛрсетеді.

Мен тағы қандай сұрақтарды қоя аламын ?

Менің ..... тағы да білуім қажет болып табылады

Бұл тұжырым / болжам нақты ма?

Осы дәлелді маған /сізге тексеру/толықтыру қажет пе?

Талқылауға арналған сұрақтар:

Барлық крест жорықтары діни себептерге негізделді ме?

Жазылымға арналған тапсырмалар: «Толықтыру кестесі»

Тарихи концепт

Себеп-салдар

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы, География

байланыс

Бастапқы білім

ислам және христиан дінімен наным -сенімдер жүйесі ретінде, оның

пайда болу мен таралу тарихымен таныс

Сабақ барысы

Жоспарланған

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

Әр топқа қаже

3 минут

Топтастыру: 1-топ: «Азия»; 2-топ: «Ислам»; 3-топ:

тіне қарай

«Еуропа»; 4-топ: «Христиан»

ноутбук

Бастапқы ынталандырушы материал:

1.«Царство не -

7 минут

(Т) «Мозаика»

бесное»:http://g

1-қадам: топтық талқылау, шешім дайындау

idonline.club/20

1-топ: Иерусалимның мұсылмандар мен христиандар

11/05/carstvo-

үшін маңыздылығын кӛрсететін «Царство небесное»

nebesnoe/

атты фильмінен үзіндісімен жұмыс;

2. Крест жо-

2-топ: «Урбан папасының сӛзінен үзінді» дереккӛзімен

рықтары:http://

жұмыс;

vikidalka.ru/1-

3-топ: Иерусалимнің әлем орталығында орналасқанын

82414. html

кӛрсететін ортағасырлық христиандық Еуропа

3. Крест жо-

картасымен жұмыс;

рықтарының

4-топ: Кресшілдер туралы ортағасырлық жылнамалар-

картасы:https://

мен жұмыс.

www.google.kz/

Оқушылар осы дереккӛздерімен жұмыс жасаған кезде әр

3.Урбан II па-

дереккӛз бойынша жеке үш сұраққа жауап беруі қажет: ,

паның сӛйле-

«Біз не кӛріп тұрмыз?»;

ген сӛзі. http:

«Біз қандай қорытынды шығара аламыз?»;

//www.vostlit.in

«Біз тағы қандай сұрақ қоя аламыз?»

fo/Texts/rus3/R

2-қадам: «Бірге оқимыз. Бірге ойланамыз» топтық

obert/frametext.

қорытындыны қорғау

htm

3-қадам: ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

Ортасы

(Т) «Қара. Оқы. Жап. Жаз»

10 минут

1-қадам: мәтінмен жұмыс

Оқулық және

2-қадам: топтық талқылау, шешім дайындау

қосымша

1. Крест жорықтары дегенді қалай түсінесіңдер? Крест

мәтінмен

жорықтарының себептерін анықтау.

жұмыс

2. Неге бірнеше рет крест жорықтары жүргізілді?

3. Крест жорықтарының тиімді, тиімсіз жақтары:

Крест жорықтарының

тиімділігі

тиімсіздігі

Дәйектер

Дәлел, мысал келтіру

Қорытынды тұжырым

4. Оқиғалардың ретін анықтау.

жылы

оқиға

Кресшілер Плаестина мен Сир ядан

қуылды

Екінші крест жорығы

Балалар жорығы

Кресшілер Иерусалимді алды

ҚБ «ҚАҚ»

5 минут

(Жт) «Т» кестесі

Оқулықпен

Крест жорықтарының себептері

жұмыс

негізгі

қосалқы

Негізгі критерийлері:

-Мұсылмандарға кӛзқарасы;

Крест жорықтарының себептерін сипаттайды

-Папаның бекіткен билік түрі;

- Христиандықтың маңызы;

- Географиялық білімнің шегі т.б.

ҚБ «2х2» жұптаралық бағалау

10 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беру

ҚБ парағы

Кестедегі тарихи даталарды оқиғалармен сәйкестендіру

Крест жорықтарының хронологиялық шеңберін, ұйым-

дастырушыларын, мақсатын, себебін, салдарын жіктеп,

кестеге жазу

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс - «ҚАҚ»

«ҚАҚ» кестесі

3 минут

+ «Қосу»

«Азйту»

!- «Қызықты»

1 минут

Үй тапсырмасы: Крест жорықтарының басты бағытта-

1 минут

рын кескін картаға түсіру

Сабақты қорыту: «Барлық крест жорықтары діни

себептерге негізделді ме?»

Тақырып

Оқу мақсаты

ОДД

Бағалау критериі

Тапсырма

Мәтінді оқып, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.

Ислам әлеміне қарсы жорыққа аттануды II Урбан папа бастады. Ол 1095 ж.Клермон қаласында (Франция) шіркеу жиынында мыңдаған дінбасылар мен халыктың алдында сӛз сӛйледі. Халықты Византияның түрік салжүқтарына карсы күресіне кӛмектесуге, Иса табыты жатқан Иерусалимді мұсылмандардан азат етуге шақырды. Папа бұл жорыққа қатысқандардың барлық күнәсі кешіріледі, шайқаста қаза тапқандар о дүниеде пейішке барып, рахатқа бӛленеді деп жариялады. Папа киелі жердің байлығы мен құнарлылығы туралы да еске салды. II Урбан-ның каһарлы сӛзі жиынға қатысушыларға ерекше әсеретті. Олар тізерлеп отырып, Құдай табы-тын азат ету үшін ӛмірлерін аямайтыны туралы ант берді. «Құдай осыны қалайды» деп айқай-лап жүріп, сол жерде маталардан крест қиып алып, оны киімдеріне тіге бастады. Бұл христиан жауларына карсы жорыққа аттанушының белгісі болды. Шіркеу крест жорықшыларына кӛпте-ген жеңілдік жасады. Олар қарыздарын тӛлеуден босатылды, олардың дүние-мүліктері мен отбасылары шіркеу қамқорлығына алынды. Папаның Шығыс елдерінің шұрайлы жері туралы, онда кедейлердің тез байып кететіні туралы үндеуі кедейлер арасында рахат ӛмірге бӛлену үмітін тудырды.

Ислам дініне қарсы крест жорығына аттануды бастаған папа?
Шаруалар мен рыцарлар неліктен крест жорықтарына қатысты?

________________________________________________________________________________

2.Кестедегі тарихи даталарды оқиғалармен сәйкестендіріңіз.

Жылдар

Жауаптары

Оқиғалар

1. 1202-1204 жж.

а) Бірінші крест жорығы

1095

жыл

b) Клермон қаласында II Урбан папаның сӛзі

1096

ж. кӛктемі

с) Үшінші крест жорығ

4.1189-1192 жж.

d) Тӛртінші кре т жорығы

5.1096-1909 жж.

е) Кедейлер жорығы

3. Крест жорықтарының хронологиялық шеңберін, ұйымдастырушыларын, мақсатын, себебін, салдарын жіктеп кестеге жазыныз.

Уақыты

Крест жорықтарының

ұйымдастырушылар

себебі

мақсаты

Бағалау критериі

Дескриптор

Крест жорықтарының

- крест жорықтарының хронологиялық шеңберін атайды;

себептерін сипаттайды

- крест жорықтарының ұйымдастырушыларын атайды;

- крест жорықтарының себептерін анықтайды;

- крест жорықтарының мақсатын атайды;

- крест жорықтарындағы басты оқиғаларды сипаттайды.

Қосымша ақпарат

Саралау – сіз қандай тәсіл

Бағалау

–

сіз оқушылардың

Денсаулық

және

мен кӛбірек қолдау кӛрсет-

материалды

игеру

деңгейін

қауіпсіздік техника-

пексіз? Сіз басқаларға қара-

қалай

тексеруді

жоспарлап

сын сақтау

ғанда қабілетті оқушыларға

отырсыз?

қандай

тапсырмалар

бересіз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқыту мақ-

саттары жүзеге асырылды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді?

Оқыту ортасы қандай болды?

Менің бӛліп оқытқаным ӛз

мәнінде жүзеге асты ма?

Мен ӛз уақытымды ұтымды

пайдалана алдым ба?

Мен жоспарыма қандай

ӛзгеріс тер енгіздім және

неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы ӛткен екі нәрсе (оқу мен оқытуға қатысты)

Сабақтың бұдан да жақсы ӛтуіне не оң ықпал етер еді (оқытуды да оқуға қатысты)

Сабақ барысында мен сынып н емесе жекеленген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге кӛмектесетін не білдім?

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №10

«……»………..201.... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2A Крест жорықтары

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін

қалай ӛзгертті?

Оқу мақсаттары

6.3.2.6 - картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып,

1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарларын

анықтау

6.2.2.1 тарихи оқиғалардың ӛзара байланысын орнату арқылы

діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: Крест жорығы мұсылман әлеміне қарағанда неліктен

Еуропаны кӛбірек ӛзгерткенін анықтайды;

Көпшілігі: ақпаратты сұрыптап, дереккӛзді талдау арқылы Крест

жорықтарын ұйымдастыру себебептері бойынша қорытынды

шығарады;

Кейбірі: Крест жорықтарының ортағасырлық христиандық Еуропа

мен мұсылман әлемінің халықтарына тигізген түрлі салдарын

бағалайды

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

Бағалау

Крест жорықтарының христиан және мұсылман әлеміне тигізген

критерийлері

әсерін кӛрсетеді

Крест жорықтарының салдарларын кӛрсетеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар

түпдеректерден, визуалды деректерден ақпаратты

сұрып-тап, қорытынды жасай алады және сұрақтарды құрастыра

алады.

Пәнге тән лексика мен терминология дұрыс қолдануын тексеріңіз:

діни-рыцарьлық ұйымдар, католик шіркеуі, қуатты король билігі,

бытыраңқылық, ислам діні.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Дереккӛз нені хабарлайды/ кӛрсетеді?

Еуропалық католиктердің исламға қарсы не крест жорықтарын

ұйымдастырудың бірінші себебі, .... болды.

Басқа да себептері .... болды.

Мен бұл дереккӛздерден қандай қорытынды шығара аламын?

Бұл дерек .... кӛрсетеді.

Мен тағы қандай сұрақтарды қоя аламын ?

Менің ..... тағы да білуім қажет болып табылады

Бұл тұжырым / болжам нақты ма?

Осы дәлелді маған /сізге тексеру/толықтыру қажет пе?

Талқылауға арналған сұрақтар:

Барлық крест жорықтары діни себептерге негізделді ме?

Жазылымға арналған тапсырмалар: «Т» кестесі»

Тарихи концепт

Маңыздылық, интерпретация

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы, география

байланыстар

Бастапқы білім

ислам және христиан дінімен наным -сенімдер жүйесі ретінде,

оның пайда болу мен таралу тарихымен таныс

Сабақ барысы

Жоспарланған

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру: 1-топ: «папа Урбан»; 2-топ: «Аббат

Бернар»; 3-топ: «Салах-ад-Дин»; 4-топ: «Бейбарыс»

Бастапқы ынталандырушы материал:

5 минут

(Жт) «Карточкалар иерархиясы»

Карточкаларды крест жорығынан кейінгі орын алған

Карточкалар

ӛзгерістерді маңыздылығына қарай орналастыруын

сұраңыз.

Крест жорығының салдарының жағымды және жағым

сыз жақтарын кӛрсетіңіз.

ҚБ «Біреуін бересің, біреуін аласың»

Ортасы

(Т) «9 ромб» - қарқынды тапсырма

Оқулық

10 минут

(ромбқа жауаптарын орналастырады)

Еуропада сауданың дамуы қай бағытта жүргізілді?

Жәрмеңкені қалай түсінесіңдер?

Мемлекетті басқарудың қандай жаңа түрлері пайда

болды?

Еуропа елдеріне күшті король билігі неге қажет

болды?

Француз корольдері не үшін күрес жүргізді?

Діни-рыцарьлық ордендер дегенді қалай түсіндіңдер?

Крест жорықтары мен монғол шапқыншылығы

мұсылман елдеріне қалай ықпал

етті?

Картадан крест жорықтарын кӛрсетіңдер.

Сұлтан Бейбарыс туралы не білесіңдер?

ҚБ «9 ромб»

8 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

ҚБ парағы

Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман

әлемін қалай ӛзгерткендігін «Т» кестесінде толтыру.

Крест жорықтарының салдарларын анықтау:

Дескриптор-

Саяси; Экономикалық; Әлеуметтік; Мәдени.

лар

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Аяқталуы

«Крест жорықтары» ортақ тақырыбы бойынша

ЖБ парағы

15 минут

жиынтық бағалау

1.Тест сұрақтары

Кескін картада бірінші, екінші, үшінші және тӛртінші

крест жорықтарының бағыттарын кӛрсету.

3.Крест жорықтарының мұсылман әлемі мен еуропаға

әкелген ӛзгерістерін кестеге толтыру.

ЖБ «Бағалау критерийлері»

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Оқу мақсаты

ОДД

Бағалау критериі

Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін қалай

ӛзгертті

6.2.2.1 Тарихи оқиғалардың ӛзара байланысын орнату арқылы діндерің

әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

Білу және түсіну

• Крест жорықтарының христиан және мұсылман әлеміне тигізген әсерін

кӛрсетеді

Тапсырма

Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін қалай өзгерткендігін «Т»

кестесінде толтырыңыз.

Христиандық Еуропа

Мұсылман әлемі

Бағалау критериі

Крест жорықтарының христиан және мұсыл-

ман әлеміне тигізген әсерін кӛрсетеді

Дескриптор

крест жорықтарының Еуропа мен ислам әлемі-

нің мәдени ӛміріне ықпалын салыстырады.

Тақырып Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін қалай

ӛзгертті

Оқу мақсаты 6.3.2.6 Картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4

жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарларын анықтау

ОДД Білу және түсіну

Бағалау критериі Крест жорықтарының салдарларын кӛрсетеді

Тапсырма

Крест жорықтарының салдарларын анықтаңыз.

Крест жорықтары

Саяси

Экономикалық

Әлеуметтік

Мәдени

Бағалау критериі Крест жорықтарының салдарларын кӛрсетеді

Дескриптор

- крест жорықтарының саяси салдарларын анықтайды;

- крест жорықтарының экономикалық салдарын анықтайды;

- крест жорықтарының әлеуметтік салдарын анықтайды;

- крест жорықтарының мәдени салдарын анықтайды.

«Крест жорықтары» ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау

Тақырып

Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін қалай

ӛзгертті

Оқу мақсаты

6.2.2.1 Тарихи оқиғалардың ӛзара байланысын орнату арқылы діндерің

әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

6.3.2.6 Картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4

жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарларын анықтау

Бағалау

• Крест жорықтарының барысындағы басты оқиғаларды анықтайды

критериі

• Кескін картада крест жорықтарының бағыттарын белгілейді

• Крест жорықтарының мұсылман әлемі мен Еуропаға әкелген ӛзгеріс-

терін кӛрсетеді

Ойлау дағдыла

Білу және түсіну

рының деңгейі

Қолдану

Орындау

20 минут

уақыты

Тапсырма

Тест сұрақтарына жауап беріңіз.

Крест жорықтарының мақсатын анықтаңыз.

А) Қасиетті жерді босатуға ұмтылу; В) Шығыс дістүрлерімен танысу

С) сауда жолдарын ашуға ұмтылу

Крест жорықтарының басты ұйымдастырушысы.

А) еуропалық билеушілер В) кӛпестер мен рыцарьлар

С) рим папасы бастаған католиктік шіркеу

Крест жорықтарына үндеу жасалған қала.

А) Клермон В) Рим С) Иерусалим

Рыцарь-монахтардың бірігуі.

А) орден В) интердикт С) аббаттық

Крест жорықтарына қатысқан рыцарлардың өз мүдделері болды.

А) жеке бостандық алу В) христиан дінін тарату С) жер және бодандарға ие болу

Кескін картада бірінші, екінші, үшінші және төртінші крест жорықтарының бағыттарын көрсетіңіз.

Крест жорықтарының мұсылман әлемі мен еуропаға әкелген өзгерістерін кестеге толтырыңыз.

Мұсылман әлеміне әкелген ӛзгерістер

Еуропаға әкелген ӛзгерістері

Бағалау

Тапсыр

Дескриптор

Балл

критерийлері

ма №

Крест жорықтары-

1-5

Крест жорығының мақсатын кӛрсетеді;

ның барысындағы

Крест жорығының ұйымдастырушыларын кӛрсетеді;

басты оқиғаларды

Крест жорығының үндеу жасалған қаласын кӛрсетеді;

анықтайды

Рыцарь-монахтар одағын кӛрсетеді;

рыцарьлар мүддесін кӛрсетеді;

Кескін картада

кескін картада 1- крест жорығының бағытын

крестжорықтары-

белгілейді;

ның бағыттарын

кескін картада 2-крест жорығының бағытын

белгілейді

кескін картада 3-крест жорығының бағытын

белгілейді;

кескін картада 4-крест жорығының бағытын

белгілейді;

Крест жорықтары-

крест жорықтарының мұсылман әлеміне әкелген 1-

ның мұсылман

ӛзгерісін анықтайды;

әлемі мен Еуропа

крест жорықтарының мұсылман әлеміне әкелген 2-

ға әкелген ӛзгеріс

ӛзгерісін анықтайды;

терін кӛрсетеді

крест жорықтарының мұсылман әлеміне әкелген 3-

ӛзгерісін анықтайды;

крест жорықтарының Еуропаға әкелген 1-ӛзгерісін

анықтайды;

крест жорықтарының Еуропаға әкелген 2-ӛзгерісін

анықтайды;

крест жорықтарының Еуропаға әкелген 3-ӛзгерісін

анықтайды;

Жалпы балл:

Қосымша ақпарат

Саралау – сіз қандай тәсіл

Бағалау – сіз оқушылардың

Денсаулық

және

мен кӛбірек қолдау кӛрсет-

материалды игеру

деңгейін

қауіпсіздік техника-сын

пексіз?Сізбасқаларға

қалай тексеруді

жоспарлап

сақтау

қара-ғанда

қабілетті

отырсыз?

оқушыларға

қандай

тапсырмалар бересіз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқыту

мақ-саттары жүзеге

асырылды ма?

Бүгін оқушылар нені

үйренді?

Оқыту ортасы қандай болды?

Менің бӛліп оқытқаным ӛз

мәнінде жүзеге асты ма?

Мен ӛз уақытымды ұтымды

пайдалана алдым ба?

Мен жоспарыма қандай

ӛзгеріс тер енгіздім және

неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы ӛткен екі нәрсе (оқу мен оқытуға қатысты)

Сабақтың бұдан да жақсы ӛтуіне не оң ықпал етер еді (оқытуды да оқуға қатысты)

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №11

«……»………..201.... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2В - Моңғолдар

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Моңғолдар әлемдік империяны қалай құрды?

Оқу мақсаттары

6.3.2.5 – ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қатынастардың ерекшеліктерін анықтау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: тарихи оқиғалардың себеп-салдарын түсініп, моңғолдар

мен олар жаулап алған халықтардың тұрмыстық ӛмірінде орын

алған ӛзгерістер мен сабақтастықты табады

Көпшілігі: моңғолдардың тез жеңу себептерін талдайды

Кейбірі: моңғолдардың Еуразияның саяси картасына енгізген

ӛзгерістерін бағалайды

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау

Монғол мемлекетінің саяси құрылымын сипаттайды

критерийлері

Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынас-

тардың ерекшеліктерін кӛрсетеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар тарихи оқиғалардың себеп-салдарын түсініп, моңғолдар

мен олар жаулап алған халықтардың тұрмыстық ӛмірінде орын

алған ӛзгерістер мен сабақтастықты талдайды.

Пәнге тән лексика мен терминология: моңғолдар, Шыңғыс хан,

түмендер, «Жасақ», жарлық, басқақтар.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Оң аргументтер: Ең маңызды себеп ретінде.......... атауға болады

Қолдау фактілері: Біздің есебіміз бойынша, себеп ....... болды

Қарсы аргументтер: Бұл сәтті болмады,себебі....

Басқа да себеп түрлері болды, мынандай сияқты......

Қорғауға бағытталған: Біздің ойымызша Ү қарағанда, Х ең

маңызды, себебі.....

Егер Х оқиғасы болмағанда, онда мүмкін еш уақытта Ү орын алмас

еді.

Тарихи концепт

Себеп-салдар

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы

байланыстар

Бастапқы білім

Орталық Азиядағы халықтардың Ұлы қоныс аудару салдарымен

таныс

Сабақ барысы

Жоспарланған

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру – түсті қағаздар арқылы 4 топқа бӛлеміз:

Түрлі-түсті

1 минут

1-топ: «Хорезмшахтар»; 2-топ: «Русь»; 3-топ: «Қытай»;

қағаздар

4-топ: «Мажарстан»

3 минут

(Ұ) Бастапқы ынталандырушы материал:

Шыңғыс хан

http://www.tari

«Миға шабуыл»

А) бейнеметафора «Тұлғаны таны»;

h.spring.kz/kk/

history/mediev

тарға қарағанда оқты алысқа атады. Соғыста олардың

al/figures/scha

жебелері әдеттегідей ұшпайды, жауын -шашындай

al_akin/

құйылады». Бұл цитата нені білдіреді?

Ортасы

(Т) «Ранжирлеу» әдісі

7 минут

Оқушыларға моңғолдардың жедел жаулап алудың түрлі

себептері параққа жазып таратылады. Олар себептерді

маңыздылығына қарай қойып шығуы әрі әр себептің

маңыздылығын дәлелдеуі тиіс

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

15 минут

(Ж, Жт, Т) «Ақпараттық карточкалар»

Ақпараттық

Жаулап алынған

карточкалар

жылдары

Қосымша №1

Моңғолдардың үстемдігі тұсындағы кезең туралы және

моңғолдардың ӛмір салтында орын алған ӛзгерістерді

Хорезмшахтар, Русь, Қытай, Мажарстан үлгісінде

айқындау: мұндағы 5 – «аса кӛп ӛзгерістер», 3– «кӛп

ӛзгерістер» және 1 – «мүлдем ӛзгеріс жоқ» екенін

білдіреді.

6 минут

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

ҚБ парағы

«Тарихи диктант» Бос нүктенің орнына қажетті

сөздерді қойыңыз.

Дескриптор

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Аяқталуы

(Ж) Кері байланыс – «БББ» кестесі

БББ кестесі

3 минут

Білемін

Білдім

Білгім келеді

1 минут

Үйге тапсырма: кескін картамен жұмыс- «Шыңғыс

ханға дейінгі және жаугершілік соғыстар нәтижесіндегі

1 минут

моңғол иеліктерінің шекарасын» белгілеу

Сабақты қорыту

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Моңғолдар әлемдік империяны қалай құрды

Оқу мақсаты

6.3.2.5 Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қатынастардың ерекшеліктерін анықтау

ОДД

Білу және түсіну

Бағалау критериі

Монғол мемлекетінің саяси құрылымын сипаттайды

Тапсырма

Тарихи диктант. Бос нүктенің орнына қажетті сөздерді қойыңыз.

1206 жылы кӛктемде

..................

ӛзенінің бойында монғол тайпалары ...............................

хан

деп жариялады. ........................

ресми түрде жоғарғы ӛкімет билігінің жоғарғы органы болды.

Заңдар мен ережелердің жиынтығы Шыңғыс ханның «......................

» деп аталды. Империяны

95 ............ ................................

билікке бӛлді. Әскери басқару жағынан үшке бӛлінді: Оң қанат

..................

, сол қанат

.................

, орталық қанат .................................

Бағалау критериі

Дескриптор

Монғол мемлекетінің саяси

- Монғол мемлекетінің алғашқы ханын атайды;

құрылымын сипаттайды

- Ӛкімет билігінің жоғарғы органын анықтайды;

- Әкімшілік, әскери басқару жүйесін атайды.

Қосымша ақпарат

Саралау – сіз қандай тәсіл

Бағалау

–

сіз оқушылардың

Денсаулық

және

мен кӛбірек қолдау кӛрсет-

материалды

игеру

деңгейін

қауіпсіздік

техника-

пексіз? Сіз басқаларға қара-

қалай

тексеруді

жоспарлап

сын сақтау

ғанда қабілетті оқушыларға

отырсыз?

қандай

тапсырмалар

бересіз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқыту

мақ-саттары жүзеге

асырылды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді?

Оқыту ортасы қандай болды?

Менің бӛліп оқытқаным ӛз

мәнінде жүзеге асты ма?

Мен ӛз уақытымды ұтымды

пайдалана алдым ба?

Мен жоспарыма қандай

ӛзгеріс тер енгіздім және

неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы ӛткен екі нәрсе (оқу мен оқытуға қатысты)

Сабақтың бұдан да жақсы ӛтуіне не оң ықпал етер еді (оқытуды да оқуға қатысты)

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №12

«……»………..201.... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2В - Моңғолдар

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Моңғолдардың жорықтары Еуразияның саяси картасын қалай

ӛзгертті?

Оқу мақсаттары

6.3.2.5 – ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қатынастардың ерекшеліктерін анықтау

Сабақ мақсаттары

Барлығы: тарихи оқиғалардың себеп-салдарын түсініп, моңғолдар

мен олар жаулап алған халықтардың тұрмыстық ӛмірінде орын

алған ӛзгерістер мен сабақтастықты табады

Көпшілігі: моңғолдардың тез жеңу себептерін талдайды

Кейбірі: моңғолдардың Еуразияның саяси картасына енгізген

ӛзгерістерін бағалайды

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау

Монғол мемлекетінің саяси құрылымын сипаттайды

критерийлері

Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынас-

тардың ерекшеліктерін кӛрсетеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар тарихи оқиғалардың себеп-салдарын түсініп, моңғолдар

мен олар жаулап алған халықтардың тұрмыстық ӛмірінде орын

алған ӛзгерістер мен сабақтастықты талдайды.

Пәнге тән лексика мен терминология: моңғолдар, Шыңғыс хан,

түмендер, «Жасақ», жарлық, басқақтар.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Оң аргументтер: Ең маңызды себеп ретінде.......... атауға болады

Қолдау фактілері: Біздің есебіміз бойынша, себеп ....... болды

Қарсы аргументтер: Бұл сәтті болмады,себебі....

Басқа да себеп түрлері болды, мынандай сияқты......

Қорғауға бағытталған: Біздің ойымызша Ү қарағанда, Х ең

маңызды, себебі.....

Егер Х оқиғасы болмағанда, онда мүмкін еш уақытта Ү орын алмас

еді.

Тарихи концепт

Себеп-салдар

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы

байланыстар

Бастапқы білім

Орталық Азиядағы халықтардың Ұлы қоныс аудару салдарымен

таныс

Сабақ барысы

Жоспарланған

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру – топ құрамы алдыңғы сабақтағыдай,

1 минут

ӛзгеріссіз: 1-топ: «Хорезмшахтар»; 2-топ: «Русь»;

3-топ:

«Қытай»; 4-топ: «Мажарстан»

2 минут

(Ұ) Бастапқы ынталандырушы материал

«Ой атысы» - «Моңғол жауынгері» иллюстрация

иллюстрация

- Қытайды жаулап алғаннан кейін моңғолдардың киім-

кешектерінде, азық-түліктерінде, ӛмір салтында

ӛзгерістер болды ма?

- Басып алынған елдерде қандай ӛзгерістер орын алды?

2 минут

«Стоп кадр» әдісі

Бейнежазба кӛрсетілімі арқылы бүгінгі тақырыпты ашу.

(М) мұғалім түсіндірмесі

(Ж, Жт, Т) «Ойлан,жұптас,бӛліс» - мәтінмен жұмыс.

Бейнежазбадан моңғолдар жайлы негізгі дерек кӛздерді

анықтау, бейне жазбаны тоқтату арқылы келесі оқиға

желісін құрастыру.

1. Хан тобы: «Моңғол мемлекетінің құрылуындағы

негізгі ерекшелігін анықтау.

Дескриптор;

● Моңғол мемлекетінің құрылуының негізгі ерекшелігін

түсіндіреді

● Моңғол мемлекетінің саяси құрылымын атайды

2. Қолбасшы тобы: «Моңғол мемлекеті жаулап алған

мелекеттер жайлы не білуге болады?»

Дескриптор;

● Моңғолдар Қазақстан жерін жаулап алғанда қазақ

халқының қалыптасуы 150-200 жылға дейін

шегерілгендігін біледі;

● Монғол шапқыншылығына дейін Жетісу жерінде 200

ден аса қала болса шапқыншылықтан кейін 20 қала

қалғандығын біледі.

3. Билеушілер тобы: «Моңғолдар шапқыншылығы

кезінде мемлекеттер арасында қандай ӛзгерістер орын

алды?»

Дескриптор;

● Моңғол империясы құрылуының түсіндіреді.

● Монғолдар шапқыншылығы кезінде халықтарда

пайда болған ӛзгерістерін сипаттай алады

Қорғайды.

ҚБ. Стикер түрлі -түсті

Ж. 2-тапсырма .

Графикалық органайзер./////

Кестемен жұмыс. Моңғолдар мен жаулап алынған

халықтар бірін-бірі қаншалықты ӛзгерткендігін

талдаңыз.

Аяқталуы

«Моңғолдар» ортақ тақырыптар бойынша жиынтық

ЖБ парағы

15 минут

бағалау тапсырмалары

Тест сұрақтарына жауап беріңіз.

Картада белгіленген моңғолдардың жаулап алған

территорияларын көрсетіңіз.

Моңғолдардың тез жеңіске жетуінің басты себептерін

жазыңыз.

Бағалау критерийлері

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

Моңғолдардың жорықтары Еуразияның саяси картасын қалай

ӛзгертті

Оқу мақсаты

6.3.2.5 Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қатынас-тардың ерекшеліктерін анықтау

ОДД

Білу және түсіну

Бағалау критериі

Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынас-

тардың ерекшеліктерін кӛрсетеді

Тапсырма

Кескін картамен жұмыс

Кескін картаға монғол мемлекетінің шекарасын белгілеңіз;
Монғолдар жаулап алған аймақтарды кескін картада кӛрсетіңіз.

Моңғол империясының құрамына енген аймақтарды көрсетіңіз.

Монғол империясы

Бағалау критериі

Дескриптор

Ортағасырлық шапқыншылық

- кескін картада монғол мемлекетінің шекарасын белгілейді;

тар кезіндегі халықаралық

- монғолдар жаулап алған Қытай, Сібір, Қазақстан, Кавказ,

қатынастардың ерекшелікте-рін

Қырым, Русь территориясын кескін картада кӛрсетеді;

кӛрсетеді

− монғолдар жаулап алған Қытай, Сібір, Қазақстан, Кавказ,

Қырым, Русь мемлекеттерінің атауын тірек-сызбада

кӛрсетеді.

«Моңғолдар» ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау

Тақырып

Моңғолдар әлемдік империяны қалай құрды

Моңғолдардың жорықтары Еуразияның саяси картасын қалай ӛзгертті

Оқу мақсаты

6.3.2.5 Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық

қатынастардың ерекшеліктерін анықтау

Бағалау критерийі

• Моңғол шапқыншылығы барысындағы басты оқиғаларды анықтайды

• Моңғолдардың жаулап алған мемлекеттерін картадан кӛрсетеді

• Моңғолдардың тез жеңіске жетуінің басты себептерін кӛрсетеді

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну

ның деңгейі

Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырма

Тест сұрақтарына жауап беріңіз.

1.Шыңғыс ханның өмір сүрген жылдары.

А) 1155-1227 жж.

В) 1185-1206 жж.

С) 1190-1227 жж.

Моңғол мемлекетінің негізгі заңы

А) Салиқалы шындық В) Жасақ С) Құпиялық аңыз.

Моңғол әскерінің бөлініс жүйесі.

А) ондық-жүздік-мыңдық-түмен В) жүздік-мыңдық-ондық С) түмен-жүздік-ондық.

Құрылтай – деген.....

А) бүкіл халықтық жиналыс В) билер жиналысы С) отбасылық жиналыс

5. Барұңғар, жоңғар, құл – бұл не?

А) моңғол әскерінің әскери-әкімшілік бӛлінісі В) моңғол қолбасшыларының есімдері

С) Моңғолдар жаулап алған Орталық Азия қалалары

Картада белгіленген моңғолдардың жаулап алған территорияларын көрсетіңіз.

_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________

Моңғолдардың тез жеңіске жетуінің басты себептерін жазыңыз.

Бағалау критерийі

Тапсыр

Дескриптор

Балл

ма №

Моңғол шапқыншы

1-5

Шыңғыс ханның ӛмір сүрген жылдарын кӛрсетеді;

лығы барысындағы

Моңғолдардың басты заңын кӛрсетеді;

басты оқиғаларды

Моңғол әскерінің бӛлініс жүйесін кӛрсетеді;

анықтайды

құрылтайдың мағынасын кӛрсетеді;

монғолдардың әскери құрылымын кӛрсетеді;

Моңғолдардың

моңғолдар жаулап алған бірінші мемлекетті

жаулап алған

кӛрсетеді;

мемлекеттерін

моңғолдар жаулап алған екінші мемлекетті

картадан кӛрсетеді

кӛрсетеді;

моңғолдар жаулап алған үшінші мемлекетті

кӛрсетеді;

моңғолдар жаулап алған тӛртінші мемлекетті

кӛрсетеді;

моңғолдар жаулап алған бесінші мемлекетті

кӛрсетеді;

Моңғолдардың тез

моңғолдардың тез жаулап алуына әсер еткен

жеңіске жетуінің

әскери әдіс-тәсілді анықтайды;

басты себептерін

моңғолдардың тез жаулап алуына әсер еткен

кӛрсетеді

әскери әдіс-тәсілді анықтайды;

моңғолдардың тез жаулап алуына әсер еткен

әскери әдіс-тәсілді анықтайды;

моңғолдардың тез жаулап алуына әсер еткен

әскери әдіс-тәсілді анықтайды;

моңғолдардың тез жаулап алуына әсер еткен

әскери әдіс-тәсілді анықтайды.

Жалпы балл

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай

Бағалау – оқушылардың

Денсаулық және

кӛбірек қолдау кӛрсетуді жос

материалды меңгеру деңгей-

қауіпсіздік

парлайсыз? Қабілеті жоғары

ін қалай тексеруді жоспар-

техникасының

оқушыларға қандай міндет

лайсыз?

сақталуы

қоюды жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсатта ры дұрыс қойылған

ба? Оқушылардың барлығы

ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №13

«……»………..201..... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2С ХІҮ-ХҮ ғас. І жартысындағы

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат.

Ортағасырлық еуропалық қоғам

орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

«Қара індет» не себепті жылдам таралды

Оқу мақсаттары

6.2.4.1 – адам ӛміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рӛлін

түсіндіру

Сабақ мақсаттары

Барлығы: адам ӛмірінде Қара індеттің пайда болуын біледі;

Көпшілігі: адам ӛмірінде білімнің тӛмендігінен

індетінің тез

таралғанын анықтайды;

Кейбірі: адам ӛміріндегі белең алған Оба індеті таралған аймақтарды

контур картадан белгілеп, ӛсу себебін талдайды.

Ойлау дағдылары

Білу, түсіну, қолдану, жоғары деңгей дағдылары

Бағалау

Феодалдық бытыраңқылық пен орталықтанған мемлекеттің ерекше-

критерийлері

ліктерін кӛрсетеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар мәтіннен «қара індеттің» таралуы туралы мәліметтерді

сұрыптап алып, оның себептерін талдайды, оның әртүрлі Еуразия

бӛлігіне әсерін; қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді

салдарын жинақтайды.

Пәнге тән лексика мен терминология: пандемия, Жүзжылдық

соғыс, Жакерия, Гильом Каль, Уот Тайлер кӛтерілісі

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

«Қара індеттің» таралу себептері:

«Қара індеттің» әсері (аумақтарға):

Жүзжылдық соғыстың сылтауы.... болды

Талқылауға арналған сұрақтар:

«Шаруалар қозғалысы Қара індеттің нәтижесі болды ма?»

Тарихи концепт

себеп пен салдар

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы, География

байланыстар

Бастапқы білім

әр түрлі ӛркениеттерде медицинаның Қара Індет кезеңіне дейін

қалай қолданғаны туралы білімдерін еске түсіреді

Сабақ барысы

Жоспарланған

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

2 минут

Топтастыру – түсті қағаздар арқылы 4 топқа бӛлеміз:

1-топ: «Еуропа»; 2-топ: «Азия»; 3-топ: «Африка»; 4-

топ: «Америка»

5 минут

Бастапқы ынталандырушы материал:

(Т) «Қар кесегі»

Қосымша мәтін

Мәтінді оқып, оба індетінің таралу себептерін анық-

тап, әр топтан 1 спикерден шығып, мәтіннен

түсінгендерін бір-бірін толықтыра баяндайды

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Ортасы

(Ж, Жт, Т) «Джигсо » - мәтінмен жұмыс

13 минут

«Тұжырымдамалық карта» тәсілімен топтар «Қара

Оқулық,

індеттің» шығу және таралу себептерін анықтайды,

қосымша мәтін

қорғайды.

Ватман, маркер

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

5 минут

(Жт) «Жиханкез» - картамен жұмыс

«Қара індет» тараған аймақтарды картадан анықтаңыз

Дүние жүзі

картасы

ҚБ «2х2» жұпаралық бағалау

8 минут

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

ҚБ парағы

Картаны зерделеңіз. Қара індеттің таралу үдерісін

сипаттаңыз

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

Кері байланыс - «БББ» кестесі

БББ кестесі

3 минут

Білемін

Білгім келеді

Білдім

1 минут

Үй тапсырмасы: Императорға хат «Індеттің таралуын

1 минут

қалай тоқтатуға болады?»

Сабақты қорыту

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

«Қара індет» не себепті жылдам таралды?

Оқу мақсаты

6.2.4.1 – адам ӛміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рӛлін

түсіндіру

ОДД

Қолдану

Бағалау критериі

Білімнің адам ӛміріне әсерін сипаттайды

Тапсырма

Картаны зерделеңіз. Қара індеттің таралу үдерісін сипаттаңыз

Бағалау критериі

Дескриптор

Білімнің адам ӛміріне әсерін

- «Қара індеттің Еуропаға таралу себептерін сипаттайды;

сипаттайды

- картаны қолдана отырырып, «Қара індеттің» таралу үдерісін

түсіндіреді

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай

Бағалау – оқушылардың ма-

Денсаулық және

кӛ- бірек қолдау кӛрсетуді

териалды меңгеру деңгейін

қауіпсіздік

жоспар-лайсыз? Қабілеті

қалай тексеруді жоспарлай-

техникасының

жоғары оқушы-ларға қандай

сыз?

сақталуы

міндет қоюды жоспарлап

отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсаттары дұрыс қойылған

ба? Оқушылардың бар- лығы

ОМ қол жеткіз ді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №14

«……»………..201..... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2С ХІҮ-ХҮ ғас. І жартысындағы

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат.

Ортағасырлық еуропалық қоғам

орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

«Қара індет» шаруалар кӛтерілістері мен феодалдық соғыстар-

дың басты себебі болды ма?

Оқу мақсаттары

6.2.4.1 – адам ӛміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рӛлін

түсіндіру

6.3.2.2 –У.Тайлер, Г. Каль жетекшілігімен болған антифеодалдық

кӛтерілістердің себептері мен маңызын анықтау

6.3.1.4 - Феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекет-

тердің құрылуы арасында байланыс орнату

Сабақ мақсаттары

Барлығы: «қара індеттің» таралу себептері мен салдарларын түсінеді;

шаруалар кӛтерілісінің себептері мен маңызын анықтайды;

Көпшілігі: жүз жылдық соғыс пен орталықтанған мемлекеттердің

пайда болу себептерін жіктейді

Кейбірі: феодалдық бытыраңқылық белгілерін, Қазақ хандығындағы

сол кездегі ахуалмен байланыстырып, пайымдайды

Ойлау дағдылары

Білу, түсіну, қолдану, жоғары деңгей дағдылары

Бағалау

У.Тайлер, Г. Каль басқарған шаруалар кӛтерілістерінің себептері

критерийлері

мен маңызын анықтайды

«Қара індеттің» қысқа, орта, ұзақ мерзімді салдарларын анықтайды

Феодалдық бытыраңқылық пен орталықтанған мемлекеттің

ерекшелік-терін кӛрсетеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар мәтіннен «қара індеттің» таралуы туралы мәліметтерді

сұрыптап алып, оның себептерін талдайды, оның әртүрлі Еуразия

бӛлігіне әсерін; қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді

салдарын жинақтайды.

Пәнге тән лексика мен терминология: пандемия, Жүзжылдық

соғыс, Жакерия, Гильом Каль, Уот Тайлер кӛтерілісі

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

«Қара індеттің» таралу себептері:

«Қара індеттің» әсері (аумақтарға):

Қысқа мерзімді салдары:

Орта мерзімді салдары:

Ұзақ мерзімді салдары:

Жүзжылдық соғыстың сылтауы.... болды

Жүзжылдық соғыстың себептері … болды

Талқылауға арналған сұрақтар:

«Шаруалар қозғалысы Қара індеттің нәтижесі болды ма?»

«Қара індеттің» салдары барлық жерде бірдей болды ма?

Жазылымға арналған тапсырмалар:

Тарихи концепт

себеп пен салдар

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы

байланыстар

Бастапқы білім

Оқушыларға әр түрлі ӛркениеттерде медицинаның Қара Індет

кезеңіне дейін қалай қолданғаны туралы бұрыңғы білімдерін еске

түсіру қажет

Сабақ барысы

Жоспарланған

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

3 минут

Топтастыру – түсті қағаздар арқылы 4 топқа бӛлеміз:

1 минут

1-топ: «Жасыл»; 2-топ: «Кӛк»; 3-топ: «Сары»; 4-топ:

«Ақ»

3 минут

Бастапқы ынталандырушы материал:

Қосымша №1

(Ж, Т) «Қара. Оқы. Жап. Айт»

Мәтінді оқып, оба індетінің таралу себептерін

анықтап, әр топтан 1 спикер баяндайды

ҚБ «Критерий арқылы»

Критериі:

- Қара індеттің тез таралу себептерін атайды;

- Ортағасырдағы еуропада медицинаның тӛмен

дамығанын атайды;

- Теңіз және керуен жолдары арқылы тез таралуын

атайды.

Ортасы

(Т) «Мозаика» әдісі

Оқулық

10 минут

1-қадам: оқулықпен жұмыс

1,3-топ: «Шаруалар кӛтерілісі» кестесін толтырыңыз.

Кӛтеріліс

Себеп-

Мақсаты

Нәтижесі

Тарихи

тер

тері

маңызы

Кесте

У.Тайлер

бастаған

кӛтеріліс

Г. Каль

бастаған

кӛтеріліс

2, 4-топ: Кестемен жұмыс. «Қара індеттің» тӛменде

берілген салдарларының қысқа, орта, ұзақ мерзімді

етіп жіктеңіз.

Кесте

Қысқа мерзімді

Орта мерзімді

Ұзақ мерзімді

салдары

2-қадам: «Елші» (әр топтың елшісі ӛз тобының

жұмысын таныстырады)

5 минут

ҚБ «ҚАҚ» (Қос, азайту, қызықты)

Кескін карта

(Жт) «Бадминтон»

Картамен жұмыс. 1346-1353 жж

«Қара індеттің»

(Қосымша №2)

тарал- ған аймақтарын картада кӛрсетіңіз

13 минут

ҚБ «Жұптық бағалау»

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

1) XI-XV ғғ Францияда болған оқиғалар нәтижесінен

феодалдық бытыраңқылық пен орталықтандырылған

ҚБ парағы

таңыз. Төмендегі дәйектерді негізге ала отырып,

жауап беріңіз.

2) Бір орталықтанған мемлекеттің құрылуына кімдер

мұқтаж болды және король билігін орнатуға кімдер

қарсы шықты?

3) Берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Дескриптор

Аяқталуы

Кері байланыс - «SMS» хабарлама

Стикер

3 минут

Үй тапсырмасы: Оқулық иллюстрацияларына қарап,

1 минут

әңгіме құрастырып келу

1 минут

Сабақты қорыту

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

«Қара індет» шаруалар кӛтерілістері мен феодалдық соғыстар-дың

басты себебі болды ма?

Оқу мақсаты

6.3.1.4 - Феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттер-

дің құрылуы арасында байланыс орнату

ОДД

Қолдану

Бағалау критериі

Феодалдық бытыраңқылық пен орталықтанған мемлекеттің ерекше-

ліктерін кӛрсетеді

Тапсырма

XI-XV ғғ Францияда болған оқиғалар нәтижесінен феодалдық бытыраңқылық пен орталықтандырылған мемлекеттің арасындағы айырмашылықты анық-таңыз. Төмендегі дәйектерді негізге ала отырып, жауап беріңіз.

А) Король тек ӛзінің бағыныштысынан ғана салық алды; В) Король мемлекет халқының барлығынан салық алды; С) Ірі феодалдар корольге бағынбай оқшаулана бастады; D) Мемлекетте барлығына бірдей заң;

E) «Мырзасыз жер жоқ»;

F) Мемлекет халқының барлығына бірдей салық жүйесі; G) Феодалдар арасындағы қырқыс мемлекетті әлсіретеді;

H) «Бағыныштымның бағыныштысы маған бағынышты емес» деген түсінік.

Феодалдық бытыраңқылықтағы мемлекет

Орталықтанған мемлекет

Бір орталықтанған мемлекеттің құрылуына кімдер мұқтаж болды және король билігін орнатуға кімдер қарсы шықты?

Король

Король билігін жақтағандар

Король билігіне қарсы шыққандар

3)Берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.

Қолӛнер мен сауданың дамуына кімдер зиян келтіріп отырды?

Корольдер неге қала тұрғындарымен одақтасты?

Монархия деген не?

Еуропа елдеріндегі ӛкілетті билік түрлері қалай аталды?

Бағалау критериі

Дескриптор

Феодалдық бытыраңқылық

Феодалдық бытыраңқылық пен орталықтанған мемлекеттің

пен орталықтанған мемле-

ерекшеліктерін кӛрсетеді

кеттің ерекшеліктерін

Федолдық соғыс кезінде король билігін жақтағандарды

кӛрсетеді

атайды;

Федолдық соғыс кезінде король билігіне қарсы шықандарды

атайды;

Король билігін қала тұрғындары жақтағанын түсіндіреді.

Қосымша ақпарат

Қосымша №1.

Оба індеті немесе қара індет – адамзат тарихының ең сұмдық пандемияларының бірі. Тарих-шылардың жобалап есептеуі бойынша 1346-1353 жж Еуропада оба індетінің кесірінен 75-тен 200 миллионға дейін адам қайтыс болған. Ғалымдардың болжамы бойынша қара індет Орта Азияның шӛлейт жерлерінде басталып, Ұлы жібек жолымен қырымға 1343 жылы жеткен. Одан Еуропаға сауда кемелерінің тұрақты тұрғыны егеуқұйрықтармен бірге, дәлірек айтсақ, егеуқұйрықтың үстіндегі шығыс бүргелерімен бірге Еуропа жағалауларына тараған. Оның салдарынан Еуропаның тарихына зор әсер еткен кӛптеген діни, әлеуметтік және экономикалық күйзелістер туған. Бұл оқиғадан оңалу үшін Еуропа халықтарына 150 жылдай қажет болды. Пандемия тағы бірнеше рет қайталанған, ең ірілері 1361 ж., 1369 ж. болды. Жерорта теңізінің жағалаулары мен еуропа халықтарының 30-60 % мерт болған. Пандемия сол кезеңнің медици-насының әлсіздігін кӛрсетті, сонымен бірге санитарияның болмауы, гигиенаның сақталмауы да әсер етті.

Қосымша №2.

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай кӛ-

Бағалау – оқушылардың ма-

Денсаулық және

бірек қолдау кӛрсетуді жоспар-

териалды меңгеру деңгейін

қауіпсіздік

лайсыз? Қабілеті жоғары оқушы-

қалай тексеруді жоспарлай-

техникасының

ларға қандай міндет қоюды

сыз?

сақталуы

жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың бар- лығы ОМ

қол жеткіз ді ме? Жеткізбесе,

неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №15

«……»………..201.....ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2С – ХІҮ-ХҮ ғас. І жартысындағы

Мектебі: Жеңістің 30 жылдығы ат.

Ортағасырлық еуропалық қоғам

орта мектеп

Сынып: 6

Мұғалімнің аты-жӛні:

Күні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Еуропадағы орталықтандырылған мемлекеттер қалай құрылды?

Неліктен Жанна д’Арк бүгінгі француз халқының есінде

сақталды?

Оқу мақсаттары

6.3.1.4 – феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекет-

тердің құрылуы арасында байланыс орнату

Сабақ мақсаттары

- феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің

құрылуы арасында байланыс орнатады;

- картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4

жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарларын

анықтайды

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау

Бір орталықтанған мемлекеттің құрылуының саяси және әлеуметтік-

критерийлері

экономикалық себептерін анықтайды

Жанна д Арктың жүз жылдық соғыстағы рӛлін

талдайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар мәтіннен «қара індеттің» таралуы туралы мәліметтерді

сұрыптап алып, оның себептерін талдайды, оның әртүрлі Еуразия

бӛлігіне әсерін; қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді

салдарын жинақтайды.

Пәнге тән лексика мен терминология: пандемия, Жүзжылдық соғыс,

Жакерия, Гильом Каль, Уот Тайлер кӛтерілісі

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

«Қара індеттің» таралу себептері:

«Қара індеттің» әсері (аумақтарға):

Қысқа мерзімді салдары:

Орта мерзімді салдары:

Ұзақ мерзімді салдары:

Жүзжылдық соғыстың сылтауы.... болды

Жүзжылдық соғыстың себептері … болды

Талқылауға арналған сұрақтар:

«Шаруалар қозғалысы Қара індеттің нәтижесі болды ма?»

«Қара індеттің» салдары барлық жерде бірдей болды ма?

Тарихи концепт

себеп пен салдар

Құндылықтарға

Ӛзге халықтардың тарихын құрметтеу, жалпыадамзаттық және

баулу

ұлттық, құндылықтарды дарыту

Пәнаралық

Қазақстан тарихы

байланыстар

Бастапқы білім

Оқушыларға әр түрлі ӛркениеттерде медицинаның Қара Індет

кезеңіне дейін қалай қолданғаны туралы бұрыңғы білімдерін еске

түсіру қажет

Сабақ барысы

Жоспарланған

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

кезеңдері

Басталуы

Ұйымдастыру кезеңі

3 минут

Топтастыру: 1-топ: «Париж»; 2-топ: «Азенкур»; 3-

1 минут

топ: «Пуатье»; 4-топ: «Орлеан»

4 минут

Бастапқы ынталандырушы материал:

(Т) «Уакыт сызығы» - Уақыт сызығында белгіленбей

Оқулық

қалған жүз жылдық соғыстағы тарихи оқиғалардың

Қосымша мәтін

даталарын қойып шығады. Қызыл сызыққа соғыста

басымдыққа ие болған мемлекеттерді кӛрсетеді. Уақыт

сызығындағы кӛрсетілген аралықтағы тарихи

тұлғалардың қызметін түсіндіреді.

Ортасы

(Ж) Қалыптастырушы бағалауға арналған

12 минут

тапсырма

Төменде берілген сословиелік-өкілдік органдар қай

ҚБ парағы

мемлекеттерге тән екенін анықтаңыз.

Орталықтанған мемлекет тұсындағы король билігі

жүзеге асқан өкілдер жиналысы?

Дескрипторлар

Суретте берілген қалаларды ақпарат мазмұнына

қарай сәйкестендіріңіз.

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Аяқталуы

(Ж) «XIV-XVI ғғ І жартысындағы ортағасырлық

ЖБ парағы

20 минут

еуропалық қоғам» бӛлімі бойынша жиынтық

бағалау

- Тест сұрақтары

- Феодалды-бытыраңқы (бөлшектенген) және орта-

лықтандырылған мемлекеттің ерекшеліктерін

анықтау

- Орталықтандырылған мемлекеттің пайда болуы

ның саяси және әлеуметтік-экономикалық жағынан

маңыздылығын анықтаңыз.

Жиынтық бағалау

Қалыптастырушы бағалау парағы

Тақырып

«Неліктен Жанна д Арк бүгінгі күнге дейін француз халқының есінде»

Оқу мақсаты

6.3.1.4- Феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған

мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату

Бағалау критериі

Бір орталықтанған мемлекеттің құрылуының саяси және әлеуметтік-

экономикалық себептерін анықтайды

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Төменде берілген сословиелік-өкілдік органдар қай мемлекеттерге тән екенін анықтаңыз. Кортес-_______________________________________________________________

Сейм-________________________________________________________________ Парламент- __________________________________________________________ Бас Штаттар-_________________________________________________________

Орталықтанған мемлекет тұсындағы король билігі жүзеге асқан өкілдер жиналысы?

А) Ӛкілдік монархия

В) Конституциялық монархия

С) Абсолютті монархия

Сейм, Парламент, Кортес, Бас Штаттар арасында қандай байланыс бар екенін түсіндіріңіз.

_______________________________________________________________________________

Бағалау критериі

Дескрипторлар

Бір орталықтанған мемлекеттің құрылуының

- Орталықтанған мемлекетке тән ерекше-

саяси және әлеуметтік-экономикалық себепте-

ліктерді анықтайды;

рін анықтайды

Тақырып

«Неліктен Жанна д Арк бүгінгі күнге дейін француз халқының есінде»

Оқу мақсаттары

6.3.1.4 Феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің

құрылуы арасында байланыс орнату

Бағалау критериі

Жанна д Арктың жүз жылдық соғыстағы рӛлін талдайды

Ойлау дағдылары

Жоғары деңгей дағдылары

Тапсырма

Суретте берілген қалаларды ақпарат мазмұнына қарай сәйкестендіріңіз. Францияның халық батыры Жанна д’Арктың құрметіне тұрғызылған ескерткіштер бар қалалардың суреті мен осы қалалармен байланысты батыр қыздың ӛмірінен оқиғалар берілген. Берілген оқиғаларды сәйкесінше оқиға болған қалалармен сәйкестендіріңіз.

Орлеан Реймс Домреми Руан

Жанна д’Арктың өмір дерегінен:

А) Францияның шығысында Шампань мен Лотарингияның шекарасындағы ауылда, шаруа отбасында Жанна атты қыз дүниеге келді.Оның құлағына тақ мұрагері VII Карлға кӛмектің қажеттігі, Францияны басқыншы ағылшындардан азат ету керектігі туралы әулиелер үні естіледі.

В) Жанна осы қалада ағылшындардың қолына тұтқынға түсіп, инквизиция сотына тартылды. Шіркеу соты Жаннаны сиқыршы деп айыптап, 1431 ж 30 майда отқа ӛртеп жіберді.

С) Күшті әскери қолбасылар мен үлкен отрядты бастаған Жанна қоршауда қалған қалаға аттанды. Ағылшындар талқандалып, қала азат етілді. Бұл оқиға жүзжылдық соғыстың барысындағы ұлкен бетбұрысқа әкелді.

D) Француз корольдерінің таққа отыру рәсімі ӛтетін қалада Жанна д’Арк салтанатты

жағдайда VII Карлдың басына француз королінің тәжін кигізді.

Неліктен осы суреттегі қалаларда батыр қыздың ескерткіші орнатылған?

Орлеан

Реймс

Домреми

Руан

Бағалау критериі

Дескриптор

Жанна д Арктың жүз

Жанна д

Арктың жүз жылдық соғыстағы ағылшын

жылдық соғыстағы рӛ-

басқыншыларына қарсы соғысқанын атайды;

лін талдайды

Жанна д

Арктың жасақтарының Орлеан қаласын азат еткенін

атайды;

Жанна д

Арктың ағылшында қолынан қаза тапқанын атайды.

Қосымша ақпарат

бірек қолдау кӛрсетуді жоспар

материалды меңгеру деңгейін

қауіпсіздік

лайсыз? Қабілеті жоғары оқушы

қалай тексеруді жоспар-

техникасының

ларға қандай міндет қоюды

лайсыз?

сақталуы

жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың бар- лығы ОМ

қол жеткіз ді ме? Жеткізбесе,

неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

«XIV ғасыр - XVI ғасырдың бірінші жартысындағы ортағасырлық еуропалық қоғам» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау

Тақырып

«Қара індет» не себепті жылдам таралды?

Оқу мақсаты

6.3.2.2 У.Тайлер, Г. Каль жетекшілігімен болған антифеодалдық

кӛтерілістердің себептері мен маңызын анықтау

6.3.1.4 Феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің

құрылуы арасында байланыс орнату

Ойлау дағдылары

Білу және түсіну, Қолдану

Бағалау критериі

• У.Тайлер мен Г.Каль басқарған шаруалар кӛтерілістері кезіндегі

басты оқиғаларды анықтайды

• Феодалдық бытыраңқылық пен орталықтанған мемлекеттің ерекше-

ліктерін кӛрсетеді

• Орталықтандырылған мемлекеттің құрылуының саяси және әлеумет

тік-экономикалық маңызын кӛрсетеді

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырма

Тест сұрақтарына дұрыс жауап беріңіз.

1.Франциядағы шаруалар кӛтерілісінің себебі неде?.

А) Күпірлердің (еретиктердің) қызметі; В) феодалдық қыспақтың күшеюі С) Францияның Жүзжылдық соғыста жеңілуі.

Ұлыбританиядағы 1381 ж. шаруалар көтерілісінің себебі неде?

А) христиандықтық күштеп тарату; В) Жүзжылдық соғыс нәтижесіндегі елдің күйреуі; С) ағылшын патшасының кӛтерілісшілермен кездесуге қарсылығы.

3.Ұлыбритания мен Франциядағы шаруалар көтерілістер басшыларын не біріктіреді?

А) патшамен кездесті; В) кӛтеріс кезінде ӛлтірілді; С) Париж қаласының жаулап алуға қатысты

4.Г.Каль мен У.Тайлер бастаған көтерістерді не біріктіреді?

А) бас кӛтерудің стихиялық түрде болуы; В) Рим папасына қарсы күрес

С) шайқастың жаңа тактикасын пайдалану.

5.XIV ғ. Франция мен Ұлыбританиядағы шаруалар көтерілісінің салдары қандай болды?

А) феодалдық қыспақтың күшеюі; В) крест жорықтарының басталуы;

С) шаруалардың бостандық алуының күшеюі

Феодалды-бытыраңқы (бөлшектенген) және орталықтандырылған мемлекеттің ерекшеліктерін анықтаңыз.

Патша мемлекеттің ең басты басшысы;
Патшаның мемлекеттегі барлық жерлерді бақылауы

Мемлекеттің заңдарының бірлігі 4.Біріккен қорғау жүйесінің болмауы

Мемлекеттің ішінде ірі және майда феодалдардың арасындағы соғыстар
Әр феодал ӛз жерлерінде (аудандарында) ақша жасады

Бытыраңқы мемлекет

Орталықтандырылған мемлекет

Орталықтандырылған мемлекеттің пайда болуының саяси және әлеуметтік-экономикалық жағынан маңыздылығын анықтаңыз.

Орталықтандырылған мемлекет

Саяси маңызы

Әлеуметтік-экономикалық маңызы

Дескриптор

Балл

критерийлері

ма №

У.Тайлер, Г. Каль басшы-

Бірінші тест сұрағына дұрыс жауап береді;

лық еткен кӛтерілістердің

Екінші тест сұрағына дұрыс жауап береді;

себептері мен маңызын

Үшінші тест сұрағына дұрыс жауап береді;

анықтайды

Тӛртінші тест сұрағына дұрыс жауап береді;

Бесінші тест сұрағына дұрыс жауап береді;

Феодалды бытыраңқы

Бытыраңқы феодалды мемлекеттің белгісін

және орталықтандырыл-

кӛрсетеді;

ған мемлекеттердің ерек-

Бытыраңқы феодалды мемлекеттің белгісін

шеліктерін кӛрсетеді

кӛрсетеді;

Бытыраңқы феодалды мемлекеттің белгісін

кӛрсетеді;

Орталықтандырылған феодалды мемлекеттің

белгісін кӛрсетеді;

Орталықтандырылған феодалды мемлекеттің

белгісін кӛрсетеді;

Орталықтандырылған феодалды мемлекеттің

белгісін кӛрсетеді;

Орталықтандырылған

Орталықтандырылған мемлекеттердің

мемлекеттердің құры-

құрылуының саяси маңызын анықтайды;

луының саяси және әлеу-

Орталықтандырылған мемлекеттердің

меттік-экономикалық

құрылуының саяси маңызын анықтайды;

маңызын бағалайды

Орталықтандырылған мемлекеттердің

құрылуының әлеуметтік-экономикалық

маңызын анықтайды;

Орталықтандырылған мемлекеттердің

құрылуының әлеуметтік-экономикалық

маңызын анықтайды.

Барлығы

«Бекітемін»

Оқу ісінің меңгерушісі:

…………………………

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР №16

«……»………..201.... ж.

ҰМЖ бӛлімі: 2А, 2В, 2С

Мектеп: Жеңістің 30 жылдығы ат. орта мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жӛні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Тоқсандық жиынтық бағалау

Сабақ негізделген

Тоқсандық жиынтық бағалау оқу бағдарламасы мен оқу жоспарының

оқу мақсаты

мазмұнына сәйкес, оқушылардың тоқсан барысында меңгерген білім,

білік және дағдыларды анықтауға бағытталған.

Тоқсандық жиынтық бағалау оқу жоспарындағы тоқсан ішінде

меңгеруге тиісті оқу мақсаттарына жету деңгейін тексереді

ТЖБ-дың мазмұнын Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Дүние

анықтайтын

жүзі тарихы» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу

құжаттар

бағдарламасы

«Дүние жүзі

Білу

тарихы» пәнінен

- орта ғасырлар тарихының кезеңдерін және оқиғалардың

күтілетін

хронологиясын біледі;

нәтижелер, 6 сынып

- тарихи тұлғаларды біледі;

Түсіну

мемлекеттердің қоғамдық-саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени дамуына тән ерекшеліктерді түсінеді;

тарихи ұғымдарды түсінеді;

тарихи картаны қолдану арқылы саяси-экономикалық және әлеуметтік үдерістерді түсіндіреді;

Қолдану

әр түрлі тарихи дереккӛздерді қолдана алады;

ортағасырлық мемлекеттердің аумағын, орталығын саяси картада кӛрсетеді;

ортағасырлық тайпалардың миграциялық бағыттарын кӛрсетеді;
этноәлеуметтік құрылымын анықтайды;
тарихи оқиғалардың байланысын анықтайды;

Талдау

дереккӛздегі маңызды ақпаратты табады;

мемлекеттердің құрылуына әсер еткен факторларды талдайды; -тарихи оқиғалардың, құбылыстардың және үдерістердің себеп-салдарын және сабақтастығын талдайды;

Жинақтау

тарихи оқиғалар, құбылыстар және үдерістердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жинақтайды;

ерте және орта ғасырлық мемлекеттердің басқару жүйесінің ерекшеліктерін жинақтайды;

тарихи фактілердің маңыздылығын жинақтайды;
тарихи оқиғалардың себеп-салдарын жинақтайды.

Бағалау

тарихи оқиғалардың, құбылыстардың және үдерістердің заңдылықтарын бағалайды;

ортағасырлардағы тарихи тұлғалардың рӛліне баға береді;
тарихи үдерістердің маңызын ашады.

Ойлау дағдылары-

ның деңгейі

ОДД

Сипаттама

Тапсырма

түрлері

Білу

Крест жорықтарынан кейінгі христиан-

КТБ

және

дық Еуропа мен мұсылман әлемі. Моң-

ҚЖ

түсіну

ғолдар. Шыңғыс хан империясы. XIV

ғас.- XVI ғас. бірінші жартысындағы

ортағасырлық еуропалық қоғам.

Қолдану

Крест жорықтарының (1-4 крест жорық

ҚЖ

тары) себептері, барысы мен салдарын

ТЖ

анықтау. Моңғол империясының құры-

луының себептерін сипаттау; Моңғол-

дардың әскери ӛнерін сипаттау; Еура-

зия этносаяси картасының қалыптасуы-

на моңғол шапқыншылықтарының

әсерін анықтау.

Жоғары

Орта ғасырлық шапқыншылықтар

ҚЖ

деңгей

кезіндегі халықаралық қатынастардың

ТЖ

дағдылары

ерекшеліктерін анықтау.

ОД деңгейіне байла-

Білу және түсіну – 0%

нысты тексерілетін

Қолдану - 66 %

мақсаттар

Жоғары деңгей дағдылары – 34 %

Ӛткізілетін уақыты

40 мин

Балл саны

Жиынтық

Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әр түрлі тапсырмалар: кӛп таңдауы

бағалаудың

бар сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.

құрылымы

Берілген нұсқа кӛп таңдауы бар және қысқа жауапты қажет ететін

сұрақтарды қамтитын 4 тапсырмадан тұрады.

Кӛп таңдауы бар сұрақтарда білім алушылар ұсынылған жауап

нұсқаларынан дұрысын таңдайды.

Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар сӛздер немесе

қысқа сӛйлемдер түрінде жауап береді.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар картаны

пайдалана отырып және ӛзінің алған білімдері негізінде толық

сӛйлеммен жауап жазады.

Бӛлім

Тексерілетін мақсат

Ойлау

Тапсыр

Орындау

Балл

Бӛлім

дағды

ма саны*

ма № *

ма

уақыты,

бойынша

ларының

түрі*

мин*

балл

деңгейі

6.3.2.6 - Картада оқиғаларды даму динамика-

Қолдану

ҚЖ

Крест жорықтары

сында белгілей отырып, 1-4 жорықтар

мысалында крест жорықтарының себеп-

ҚЖ

салдарларын анықтау

2В

6.3.2.5 - Ортағасырлық шапқыншылықтар

Қолдану

ҚЖ

Монғолдар

кезіндегі халықаралық қатынастардың

ерекшеліктерін анықтау

6.3.1.4 - Феодалдық соғыстар мен орталықтан-

Қолдану

ҚЖ

XIV ғ.- XVI ғ. І

дырылған мемлекеттердің құрылуы арасында

жартысындағы

байланыс орнату

ортағасырлық

еуропалық қоғам

Барлығы:

Еcкерту: *-өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер

«Дүние жүзі тарихы» пәнінен 2-тоқсанға арналған

жиынтық бағалау тапсырмалары

Крест жорықтарының себептері мен салдарын жазыңыз. Крест жорықтары

Себептері

Салдарлары

[4]

Кескін картада 1-4 крест жорықтарының бағытын белгілеңіз.

[4]

XIII ғасырдағы моңғол шапқыншылығы картасын пайдаланып, тапсырманы орындаңыз. XIII ғасырда моңғолдар жаулап алған мемлекеттерді жазыңыз. (2-ден кем емес)__________

______________________________________________________________________________

[2 ]

Моңголдардың жеңіске жетуінің басты құпияларын жазыңыз (2-ден кем емес )___________

______________________________________________________________________________

[2]

Моңғолдардың жаулап алған халықтардың дамуына әсері жайында қорытынды жасаңыз.

________________________________________________________________________________

[2]

Феодалдық бытыраңқы және бірорталықтанған мемлекеттерге тән белгілерді ажыратыңыз.

Феодалдық бытыраңқы мемлекет

Бірорталықтанған мемлекет

Король тек ӛзінің жеке иеліктерінен ғана салық жинайды;
Король барлық мемлекеттен салық жинайды;
Ірі феодалдар мемлекеттен бӛлініп шығуға тырысып, қамалдар тұрғызады;
Барлық мемлекет үшін бір заң болады;
«Сеньорсыз жер жоқ»;
Барлық тұрғындар үшін бірдей салықтар қарастырылған.

[6]

Балл қою кестесі

Тапсыр

Жауап

Балл

Қосымша

ма №

мәлімет

Крест жорықтары

Білім алушы

ның басқа

Себептері

Салдарлары

да дұрыс

Қасиетті жерді мұсылман-

Жазықсыз адамдардар зар

дардың билігінен азат ету

дап шекті. Кӛптеген адам

жауаптары

дар қаза тапты

қабылдана-

ды

ІІ Урбан папаның Клермон-

Кӛптеген қалалар мен

дағы үндеуі

мәдениет ошақтары

талқандалды

Білім алушы

ның басқа

да дұрыс

жауаптары

қабылдана-

ды

1. Солтүстік Қытай, Қазақстан, Орта Азия, Закавказье,

Білім алушы

Шығыс Еуропаның бӛлігі

ның басқа

2. Бір орталыққа бағынған үкімет

да дұрыс

Қарулы әскер

жауаптары

Орта Азия мемлекеттерінің феодалдық бӛлінісі

қабылдана-

Орыс князьдықтары арасындағы шиеленіс

ды

Ойластырылған әскери тактика мен стратегия

Шыңғысханның мәртебесі

3.В XIII ғасырда Еуразияның кең байтақ аумағында

монғол-татар басымдылығы байқалды. Кӛпжылдық

үстемдігі осы аумақ шаруашылығының құлдырауына,

мәдениеттің күйреуіне әкелді.

Монғол-татар басқыншылары феодалдық қатынастардың

дамуына кері әсерін тигізді.

Феодалдық бытыраңқы

Бірорталықтанған

мемлекет

Король тек ӛзінің жеке ие-

ліктерінен ғана салық

жинайды

Король барлық мемлекеттен

Король барлық мемлекет

салық жинайды

тен салық жинайды

Ірі феодалдар мемлекеттен

бӛлініп шығуға тырысып,

қамалдар тұрғызады

Барлығы

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай кӛ-

Бағалау – оқушылардың

Денсаулық және

бірек қолдау кӛрсетуді жоспар-

материалды меңгеру деңгей-

қауіпсіздік

лайсыз? Қабілеті жоғары оқушы-

ін қалай тексеруді жоспар-

техникасының

ларға қандай міндет қоюды

лайсыз?

сақталуы

жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/ оқу

мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың бар- лығы ОМ

қол жеткіз ді ме? Жеткізбесе,

неліктен?

Сабақта саралау дұрыс

жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері

сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай

ауытқулар болды, неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1.

Скачать материал

Скачать материал ""Рим империясының құлауы" қмж 6класс"

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Краткое описание документа:

Оқушылар: Рим империясының құлау себептерін анықтап, оларды
топтастыра және жіктей алады. Ӛзінің пікірін білдіру үшін жазбалар
кӛмегімен тұтас сыныптың алдында ауызша түрде ұсынады
Пәнге арналған сөздік және терминология: орта ғасырлар, ерте,
дамыған және кейінгі орта ғасырлар, Ұлы қоныс аудару, ғұндар, Атилла
Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер
Келесі себептер/факторлар әлеуметтік/экономикалық/саяси/мәдени...
болып табылады.
Келесі себептер/факторлар қысқа мерзімді/орта мерзімді/ұзақ
мерзімді... болып табылады.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 663 340 материалов в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

zip

Презентация и закрепление по теме "Страна на берегах Нила и Мир Пирамид" (5 класс)

Учебник: «Всеобщая история. Древний мир», Уколова В.И.

01.11.2018
339
3

«Всеобщая история. Древний мир», Уколова В.И.

docx

Открытый урок в форме викторины "Мир в начале Нового времени"

01.11.2018
336
0

docx

Календарно-тематическое планирование по истории средних веков 6 класс

Учебник: «Всеобщая история. История Средних веков», Агибалова Е.В., Донской Г.М./Под ред. Сванидзе А.А.

01.11.2018
376
0

«Всеобщая история. История Средних веков», Агибалова Е.В., Донской Г.М./Под ред. Сванидзе А.А.

docx

Тест по истории на тему "Средневековая картина мира".

01.11.2018
567
3

docx

Игра по истории на тему "По страницам Древнерусского государства".

01.11.2018
584
11

pptx

Урок истории Революционное народничество второй половины 60-х – начала 80-х гг. XIX в.

Учебник: «История России XIX - начало XX века», Ляшенко Л.М.,Волобуев О.В., Симонова Е.В.
Тема: § 19. Основные направления в народничестве 1870-х — начала 1880-х гг.

01.11.2018
1104
13

«История России XIX - начало XX века», Ляшенко Л.М.,Волобуев О.В., Симонова Е.В.

pptx

Презентация по истории Развитие Византии

Учебник: «Всеобщая история. История Средних веков», Агибалова Е.В., Донской Г.М./Под ред. Сванидзе А.А.
Тема: § 6. Византия при Юстиниане. Борьба империи с внешними врагами

01.11.2018
2078
43

pptx

Проверочный тест Латинская Америка 19 век

Учебник: «Всеобщая история. История Нового времени», Ведюшкин В.А., Бурин С.Н.
Тема: § 18. Латинская Америка в поисках реальной независимости

01.11.2018
3425
21

«Всеобщая история. История Нового времени», Ведюшкин В.А., Бурин С.Н.

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 01.11.2018 13703
- DOCX 1.9 мбайт
- 83 скачивания
- Рейтинг: 3 из 5
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Дусимгалиева Майра Ракымжановна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Дусимгалиева Майра Ракымжановна
- На сайте: 8 лет и 10 месяцев
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 57313
- Всего материалов: 16