17- сабақ . Растрлық графиканы өңдеу редакторы

17- сабақ . Растрлық   графиканы өңдеу  редакторы

Сабақтың мақсаты :

·                    граммасының   интерфейсімен  және растрлық  иллюстрациясымен жұмыс  істеудің  жалпы тәсілдерімен  таныстыру .

Оқушылар білуі тиіс : растрлық  кескіннің  векторлықтан  айырмашылығын ,GIMPпрограммасының  интерфейсінің ерекшеліктерін,  кескінді сақтау  бұйрықтары, кескін пішімін, кескін  қасиеті туралы  ақпаратты  алу бұйрығы , кескін өлшемінің өзгерісі, кадрлеу құралдарының  қолданылуларын  қабылдау , бейнелеуді .

Оқушылар үйренуі тиіс : жұмысты GIMP  программасы   арқылы  жүргізу және бітіру,  кескіндерді  әр түрлі пішімде сақтау ,  іс-әрекеттерді қайтару, кескін қасиеті туралы  ақпарат алу , осы кескінді алдағы уақытта қолдану мақсатына  сәйкес өлшемдерін  өзгерту , кадрлеу , бейнелеу  және  кескінді бұру .

                       Сабақтың барысы

I    Ұйымдастыру кезеңі
II  Сабақтың мақсат-міндеттерін қою 
III Білімді  өзектендіру

      Сұрақтар :

 1.Графиканың қандай түрін  білмейсіңдер?( растрлық , векторлық, фракталдық және үшөлшемді).

2 Графикалық  редактордың  қай түрімен таныссыңдар ?(Растрлық –Paint, векторлық – Inkspake . Оқушылар басқа танымал редакторларды атауы мүмкін,мысалға, Coreldraw –векторлық, Photoshop –растрлық және т. б. )

3 Әр түрлі  жағдай үшін  графикалық кескіннің (растрлық немесе векторлық) типін таңдаңдар . Ұйымның эмблемасын  жасау үшін графикалық кескіннің қай типін  қолданасыңдар ? ( егер ол кіші визит  карточкасында  және үлкен плакаттарда басылатын болса):

Растрлық кескін .

·                    Векторлық кескін (дурыс жауап ).

4.Сандық фотосуреттерді редакциялау кезінде  графиқалық  кескіннің қай типін қолданасыңдар ?

·                    Растрлық кескін .(дұрыс жауап).

·                    Векторлық кескін.

1                    Үлкейту  немесе кішірейту кезінде қандай кескін сапасын жоғалтпайды?

·                    Растрлық кескін.

·                    Векторлық кескін (дұрыс жауап).

Сонымен, осы  сабақтан бастап GIMP   графикалық редакторының  мүмкіндіктері  туралы оқитын  боламыз.

IV Жаңа материалды түсіндіру .

 Сурақты талқылау:

1.Растрлық редакторлардың  қандай мүмкіндіктерін білесіңдер ?(Олар ескі суреттердің сапасын жоғарылатады , ақ-қара түсті  суреттерді  өңдейді ).

2.Кескінмен жұмыс істеу барысында интерфейстің қандай баптауларын  орындаған жөн ?) Іс- әрекеттер  тарихын  және панелін қосу )

3 Қандай растрлық графикалық пішімді білесіңдер?

1BMP(Bit Map image) –Windows операциялық жүйесі  үшін  әмбебап  растрлық  пішім Осы пішімнің графиқалық  файлдары тәжірібе жүзінде барлық графикалық редакторлар мен  сүйемелденеді .Кемшілігі – файлдың көлемі өте үлкен , себебі кескіннің бүкіл нүктелер  қоды сақталады .

2.GIF(Graphics  Interchange Format) –түрлі операциялық  жүйелердегі(Windows,Linuh)

Растрлық операциялық  файлдардың пішімі . Gif  файлы  ақаратты жоғалтпай кескінді сызу жолымен  құрылады . Бұл бірегей түстегі сурет аймағының кішіреюімен жүзеге асады .Пішімнің кемшілігі –түстер палитрасының шектеулілігі, олардың саны 256.

3JPEG(Joint Photographic Expert Group) –сканерленген суреттер мен иллюстрацияларға тиімді  сығу  алгоритмін қолданатын растрлық графиқалық  файлдардың пішімі . Бұл пішімдердің ең көп тараған  түрі. Кемшілігі – файлды сығудан кейін көп ақпараттар  жогалады. 

4.PNG(Portable  Network  Graphic) –жоғалтпай  сығуды  қолданатын , аналогты Gif пішімге  арналған, графиқалық  ақпаратты сақтауға қажетті растрлық пішім .Бұл пішімнің ерекшеліғі –фонның мөлдірліғін сақтау, бұл жайлы «Суретті фоннан бөлу» тақырыбын  оқуда танысасыңдар.

5.XCF (eXperimental  Computing facility)- GIMP  программалардың  «туыстық» пішімі .Оны жұмысты суретпен  жалғастыру  қажет болған  жағдайларда қолданады . Басқа графиқалық редакторлар  бұл пішімді оқымайды.

4Кескіннің өлшемін қалай өлшейді ?

5. Бұруды ,бейнелеуді,  түрлендіруді  орындау үшін  қандай құралдар қызмет атқарады?

V Өтілген материалды бекіту

       Оқушылар  деңгейлік  тапсырмаларды орындайды. Ол  үшін , жұмысқа  қажетті  кескіндерді алдын ала дайындапқ керек.
VI Қортындылау

  Тәжірибелік  жұмыстарды орындағаны үшін мұғалім  бағаларын қояды.

VII Үй тапсырмасы

    § 14-ті оқу ,  бақылау сұрақтары мен  тест  тапсырмаларына  жауап беру .

Алда тәжірибелік  тапсырманы және жобаны  орындау үшін оқушыларға  кескін қажет  болады: ақ-қара түсті фотосурет ,ақауы  бар фотосуреттер, фонды алмастыруға қажетті кескін .

Мұғалім оқушыларға  өздерінің фотосуреттерін дайындауды ұсынады .