Сабақ жоспары "Арал теңізі"

Ақтөбе облысы

Қарғалы ауданы

Сазды орта мектебі:

Пән мұғалімі:Дымкарова Рауза Оразтаевна

Пән:география

класс:8

Сабақ №1

Сабақтың тақырыбы:Арал теңізі

Мақсаты:

1. Білімділік:  Оқушылардың Арал теңізі туралы білімін тереңдету,ой-санасын кеңейту,сауаттылығын арттыру.

  2.Дамытушылық: Оқушылардың ізденісін,ой-өрісін  дамыту.Білімін жан-жақтыпысықтау.

 3. Тәрбиелік:  Арал теңізіне деген қамқорлыққа,табиғатты аялауға тәрбиелеу,адамгершілік қасиеттерін ояту.

Көрнекілік:Үлестірме қағаздар, оқулық, интерактивті  тақта ,  стикерлер,  Қазақстанның             физикалық картасы.

Сабақтың түрі:   Аралас сабақ

Әдіс- тәсілдері: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту. Куббизм,  топтық жұмыс,іздендіру,салыстыру.

Сабақтың барысы:

I. Тренинг: «Шаңырақ»

Ой қозғау:

· Суы тартылып бара жатқан теңіз?

· Арал теңізі туралы не білеміз?

2.Үйге тапсырма. «Миға шабуыл» ойыны

1.Каспий деп аталатын қала қайда орналасқан?(Грузияда)

2.Каспий теңізінде балық пен жануардың қанша түрі мекендейді?(769)

3. Каспий теңізіндегі бағалы балықтың аты?(қортпа)

4. Теңіздің «Каспий» деп аталу себебі?(Каспи тайпаларына байланысты)

5.Оның суы неше мемлекеттің жағалауын шайып жатыр?(5мемлекеттің)

6.Теңіздің жалпы ауданы?(376мың км квадрат)

7. Каспий теңізінің жағалау сызығы -ның ұзындығы  неше км?

(7000 км)

8 Каспий теңізінің суы неше мем- лекеттің жағалауын шайып жатыр?

 (5)

9.Каспий теңізіне қаншаға жуық өзендер мен ағынды сулар құяды?(130)

10. Теңіз неше климаттық белдеуде орналасқан?

(2)

3.Жаңа тақырып:Арал теңізі

Қима картиналармен топқа бөлу.

1-тапсырма. Мағынаны ашу. Кубизм әдісі

Сипатта, баянда, зертте , салыстыр мәтінмен жұмыс

Топтағы оқушылар  джигсо әдісі арқылы мәтінмен танысып, сол мәтіннен түсінгенін постерге салып қорғайды.

 Оқытуды басқару және көшбасшылық

АКТ. интерактивті тақта

2-тапсырма.

Топтық тапсырма:  Сандар сөйлейді

1974ж   1982ж    1961ж

428км    235км      67м

4. Қорытындылау.

1.Қазіргі Арал теңізінің жасы?(8-10мың жыл шамасында)              

 2.Арал теңізі дүние жүзінде нешінші орынды алады?(төртінші)       

  3.Нешінші жылы теңіз деңгейі 20 метрге төмендеді?(2002)          

 4.Арал теңізі қай тақтада орналасқан?(Тұран)                        

  5.Арал теңізі нешеге бөлінеді?Қандай?(Үлкен және Кіші)      

 «Мен саған, сен маған» ойыны

Топтар бір-біріне сұрақ қойып жауап беріп отырады.

3-тапсырма.

Кескін картамен жұмыс  Арал теңізін кескін картаға түсіру.

5.Бағалау

6.Үйге тапсырма

     & 31

Сабақ №2

класс:7

Тақырыбы:     Оңтүстік Америка. Жер бедері мен пайдалы қазбалары.

Мақсаты:  

Білімділік:Оңтүстік Америка туралы кең түсінік беру, жер бедерінің ерекшеліктерімен таныстыру.

Дамытушылық:Ойлау,іздену қабілеттерін дамыту.Оқушылардың білімін жан-жақты көтеру.

Тәрбиелік:Өзге елдерге,олардың халықтарына деген қызығушылықты ояту,түзу көзқарасқа тәрбиелеу.

Көрнекіліктер:  Суреттер,кеспе қағаздар,карталар,оқулық,глобус.

Сабақтың түрі:   Аралас сабақ

Әдіс- тәсілдері: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту.  Топтық жұмыс,іздендіру,салыстыру.

Сабақтың барысы:

I. Тренинг: «Шаттық шеңбері»

Қызығушылығын ояту.

Жер шарындағы ең ылғалды ,ең жасыл материк қай материк?

               (Америка)

 ІІ    Үй тапсырмасын тексеру .

Оңтүстік жарты шар материктері

ІІІ Жаңа тақырып

             Оңтүстік Америка. Жер бедері мен пайдалы қазбалары.

1.Жаңа сабақ бойынша мәтінмен жұмыс

2. Жаңа сабақтың сызбасы. Кесте бойынша жер бедері, геологиялық құрлымы, пайдалы қазбаларын анықталады.

3.Жер бедеріне толық сипаттама беру.

4. Пайдалы қазбаларын шартты белгілері  арқылы анықтап, картамен жұмыс жасау.

5.Оңтүстік Американың батыс бөлігі, шығыс бөлігін анықтау.

        Сарамандық жұмыс

1.Жер бедерін, пайдалы қазбаларды кескін картаға түсіру. Анд тауындағы биік шындар, биік нүктесі, үсірттер, ішкі жазықтар. Амазонка ойпаты, Ла-Плата, Ориноко жазықтары.

2.Шартты белгілерді пайдаланып пайдалы қазбаларын кескін картаға түсіру

Қорытындылау:

Сұрақтар мен тапсырмаларды орындау. 

Ой толғаныс:     «Сіз тұрған жерде қандай пайдалы қазбалар бар? »

Венн диограммасы:

Солтүстік Америка және Оңтүстік Американың  жер бедерін,  пайдалы қазбаларын салыстыру.

VI. Бағалау

Үйге тапсырума: §38

Сабақ №3

Пән аты:  Қазақстан тарихы                                                             

Сыныбы: 6

Сабақтың аты	Алғашқы адамдардың пайда болуы, адамның шығу тегі туралы ежелгі адамдардың түсінігі
Сілтеме	Жоспар
Жалпы мақсаты	1.Адамзат баласының шығуы мен қалыптасуы туралы  мәлімет беру 2.Питекантроп,синантроп сөздерінің  мәнін  түсінуге    үйрету 3.Өзгенің  пікірімен  санаса  білуге  тәрбиелеу
Күтілетін нәтиже	1. Адамзат баласының шығуы мен қалыптасуы туралы  білетін болады 2.Питекантроп,синантроп сөздерін  мәнін түсінуді    үйренеді 3.Өзгенің  пікірімен  санаса  біледі
Негізгі  идеялар	Адамзат тарихы өзінің әлеуметтік-экономикалық дамуында ұзақ кезеңдерге яғни тас дәуірі, қола дәуірі және темір дәуірі болып үш кезеңге бөлінеді. Қазақ халқының негізін құраған алғашқы адамдар бастапқы кезеңде тобыр болып, бірте-бірте рулық-тайпалық,қауымдастық жүйемен өмір сүрді.
Тапсырмалар	1.Миға шабуыл (Суреттер сөйлейді) 2.Топтық жұмыс(Мәтінмен жұмыс) 3.Жұптық жұмыс (Домино әдісі ) 4.Жеке жұмыс (Блум таксономиясы)

Сабақ бойынша мұғалімнің  жазбалары:  (мұғалім және оқушы  немен айналысады)

І.Ұйымдастыру 

1.1.  Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу (2-минут) назарын сабаққа аудару

1.2. Топқа бөлу (Палеолит,мезолит,неолит болып үш топқа бөлінеді  ) ( 2 -минут)

 ІІ. Миға шабуыл (Суреттер сөйлейді);  (3- минут)

Тақтада  суреттер беріледі  зейін салып  көре отырып  , төмендегі  сұрақтарға жауап  беріп көрің

                  

1-сұрақ . Кім туралы  айтылып не туралы  көрсетілді?

 2 -сұрақ.  Негізгі  мәні , айтар  ойы неде?

 Мадақтау жылы шырай таныту

II-Топтық жұмыс(Мәтінмен жұмыс) (15-минут)

Сіздің тобыңызда 5  рөлді: көшбасшы, баяндамашы, хатшы, уақытсақшысы және      бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:

таныса отырып, үш топқа  бөліп мәтінді оқып талқылайды.

1-топ: Алғашқы адамдардың пайда болуы, 2-топ: Адамның шығу тегі туралы 3-топ: Ежелгі адамдардың түсінігі.Әр топтың бақылаушысы соңында бағалау парағын жүргізеді (әр топқа 1-минут).

Бақылаушының  бағалау парағы

№	Бағалау өлшемдері	Көш басшы	Хатшы	Баяндамашы	Уақыт сақшысы
1	Тақырыптың ашылуына үлес қосуы
2	Өз міндетін атқаруы
3	Құнды идеяның айтылуы

III- Жұптық  жұмыс(Домино әдісі )(10- минут)

Конвертті  ашып  ішінде қиындыларды , құрастырып  тапсырма  орындалады

1.Алғашқы адамдар қалай аталған?

2.Адамдардың шығу тарихы?

3.Алғашқы адамдардың қоныстануы?

Екі жұлдыз  бір ұсыныс

IV-Жеке жұмыс  (Блум таксономиясы) (5-минут)

Ойлау деңгейлері	Тапсырмалар	Оқушының жауаптары
Білу	Алғашқы адамдар қалай аталған?
Түсіну	Олдувэй,ашель , мустье  сөздері нені білдіреді?
Қолдану	Алғашқы адамдардың қоныстануы? туралы тірек-сызба құрастырыңыз.
Талдау	Табиғат пен адамның  айырмашылығы  неде?
Жинақтау	Кесте.толтыру Алғашқы адамдардың пайда болуы Адамның шығу тарихы
Бағалау	Тобыр,терімшілік деген сөздерді қалай  түсінесіңдер ,  сөйлем құраңыз

Ү.  «Дейін-кейін»  кестесі   (3 минут)

Рефлексия (5минут)

Кейінгі тапсырмалар	Алғашқы адамдардың пайда болуы, адамның шығу тегі туралы ежелгі адамдардың түсінігі
Кейінгі оқу	Адамзаттың даму  тарихының  ерекшелігі

                                        Сабақ №4

Пән аты:  Қазақстан тарихы                                                             

Сыныбы: 6

Сабақтың аты	Қазақстанда алғашқы адамдардың пайда болуы, адамдар тобыры – алғашқы адамдардың қоғамдық ұйымы
Сілтеме	Жоспар
Жалпы мақсаты	1.Алғашқы адамдардың іздері туралы толық мәлімет беру 2.Қазіргі  және ежелгі Қазақстан табиғатының мәнінін түсінуге үйрету 3.Бірлесіп жұмыс жасауға баулу
Күтілетін нәтиже	1.Алғашқы адамдардың іздері туралы толық білетін болады 2.Қазіргі  және ежелгі Қазақстан табиғатының мәнінін түсінуге үйренеді 3.Бірлесіп жұмыс жасай  алады
Негізгі  идеялар	Адамзат тарихы өзінің әлеуметтік-экономикалық дамуында ұзақ кезеңдерге яғни тас дәуірі, қола дәуірі және темір дәуірі болып үш кезеңге бөлінеді. Қазақ халқының негізін құраған алғашқы адамдар бастапқы кезеңде тобыр болып, бірте-бірте рулық-тайпалық,қауымдастық жүйемен өмір сүрді.
Тапсырмалар	1.Миға шабуыл (Кім жылдам?) 2.Топтық жұмыс (Мәтінмен жұмыс) 3.Жұптық жұмыс (Өзара сұрақ) 4. Жеке жұмыс(Кесте)

Сабақ бойынша мұғалімнің  жазбалары:  (мұғалім және оқушы  немен айналысады)

І.Ұйымдастыру 

1.1.  Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу (2-минут) назарын сабаққа аудару

1.2. Топқа бөлу (Питеакантроп,синантроп,неандерталь  болып үш топқа бөлінеді)( 2 -минут)

 ІІ. Миға шабуыл (Кім жылдам);  (3- минут)

Өткен тақырып бойынша сұрақ- жауап

1.Алғашқы адамдар қалай аталған?

2.Адамдардың шығу тарихы?

3.Алғашқы адамдардың қоныстануы?

.Смайлик          

II-Топтық жұмыс(Мәтінмен жұмыс) (15-минут)

Сіздің тобыңызда 5  рөлді: көшбасшы, баяндамашы, хатшы, уақытсақшысы және      бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:

таныса отырып, үш топқа  бөліп мәтінді оқып талқылайды.

1-топ: Алғашқы адамдардың пайда болуы, 2-топ: Адамның шығу тегі туралы 3-топ: Ежелгі адамдардың түсінігі.Әр топтың бақылаушысы соңында бағалау парағын жүргізеді (әр топқа 1-минут).

Бақылаушының  бағалау парағы

№	Бағалау өлшемдері	Көш басшы	Хатшы	Баяндамашы	Уақыт сақшысы
1	Тақырыптың ашылуына үлес қосуы
2	Өз міндетін атқаруы
3	Құнды идеяның айтылуы

III- Жұптық  жұмыс(Өзара сұрақ )(10- минут)

Жұппен жұмыс жасаудың бір тәсілі. «Ұғыну» сатысында қолданылады екі оқушы  әрбір азат жолдан кейін тоқтай отырып мәтінді оқиды, содан кейін бір-біріне оқығанының мазмұны

бойынша әртүрлі деңгейдегі сұрақтар қояды.

1.Алғашқы адамдар қалай аталған?

2.Адамдардың шығу тарихы?

3.Алғашқы адамдардың қоныстануы?

IV-Жеке жұмыс  (Кесте) (5-минут)

Адам баласының шығуы	Кәсібі	Қоғамдық ұйымы

Ү.  Кері байланыс (сұрақ,не үйрендім, не қиын болды) (3 минут)

Рефлексия (5минут)

Кейінгі тапсырмалар	Алғашқы адамдардың пайда болуы, адамның шығу тегі туралы ежелгі адамдардың түсінігі
Кейінгі оқу	Алғашқы адамдардың қоғамдық ұйымы

                                              Сабақ №5

Пән аты:  Қазақстан тарихы                                                              

Сыныбы: 6

Сабақтың аты	Ежелгі адамдардың іс-әрекеттері, алғашқы тастан жасалған еңбек құралдары, тасты өңдеу әдісі, аңшылық, терімшілік;
Сілтеме	Жоспар
Жалпы мақсаты	1. Ежелгі адамдардың іс-әрекеттері т уралы  мәлімет беру 2.Бифас, ретушь сөздерінің мәнін түсінуге үйрету 3. Топта бірлесіп жұмыс жасауға тәрбиелеу
Күтілетін нәтиже	Алғашқы адамзаттың өмірі  мен кәсібі туралы білетін болады 2.Бифас, ретушь сөздерінің мәнін түсінуді үйренеді 3. Топта бірлесіп жұмыс жасай алады
Негізгі  идеялар	Адамзат тарихы өзінің әлеуметтік-экономикалық дамуында жаңалықтарашу. Қазақ халқының негізін құраған алғашқы адамдар бастапқы кезеңде тобыр болып, бірте-бірте рулық-тайпалық,қауымдастық жүйемен өмір сүрді.
Тапсырмалар	1.Ой қозғау(Сөзжұмбақ) 2.Топтық жұмыс(Мәтінмен жұмыс) 3.Жұптық жұмыс(Семантикалық  карта) 4.Жеке жұмыс (Деңгейлік тапсырма )

Сабақ бойынша мұғалімнің  жазбалары:  (мұғалім және оқушы  немен айналысады)

І.Ұйымдастыру 

1.1.  Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу (2-минут) назарын сабаққа аудару

1.2. Топқа бөлу (Саналы адам,епті дам,үңгір адамы  болып үш топқа бөлінеді  )( 2 -минут)

 ІІ.Ой қозғау(Сөзжұмбақ) (3- минут)

Берілген  сұрақ-жауап  арқылы  тақырптың  аты шығуы  тиіс.

Бармақпен

II-Топтық жұмыс(Мәтінмен жұмыс) (15-минут)

Сіздің тобыңызда 5  рөлді: көшбасшы, баяндамашы, хатшы, уақытсақшысы және      бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:

таныса отырып, үш топқа  бөліп мәтінді оқып талқылайды.

1-топ:, Ежелгі адамдардың іс-әрекеттері 2-топ: Алғашқы тастан жасалған еңбек құралдары, тасты өңдеу әдісі,  3-топ:. Аңшылық, терімшілік Әр топтың бақылаушысы соңында бағалау парағын жүргізеді (әр топқа 1-минут).

Бақылаушының  бағалау парағы

№	Бағалау өлшемдері	Көш басшы	Хатшы	Баяндамашы	Уақыт сақшысы
1	Тақырыптың ашылуына үлес қосуы
2	Өз міндетін атқаруы
3	Құнды идеяның айтылуы

III- Жұптық  жұмыс(Семантикалық карта )(10- минут)

Дұрыс жауапқа “+” таңбасын қою

Жылдар                       Оқиғалар	Б.з.б 2млн 6мың жыл-б.з.б 12мың жыл	Б.з.б 2млн 6мың жыл-40 мың жыл	Б.з.б 40-12 мың жыл	Б.з.б 800-140 мың жыл	Б.з.б 2млн 6мың 800мың жыл	Б.з.б 140-40 мың жыл
Тас дәуірі  - палеолит
Ерте палеолит
Кейінгі палеолит
Олдувэй
Ащель
Мустье

Екі жұлдыз бір ұсыныс

IV-Жеке жұмыс  (Деңгейлік тапсырма) (5-минут)

Ойлан  тап: (көп нүктенің  орнына қажет сөзді қояды )

Тастан жасалған еңбек құралдарды тұрмыстан біржола ығыстырған – ..........дәуір     (темір)

.....................- Қытай адамы.(Синантроп)

Кромоньондық – ............... адам (Саналы)

Қазақ халқының негізін құраған алғашқы адамдар бастапқы кезеңде .............. болып,(Тобыр)

Екі жағынан да өңделген қарапайым шапқыш тас құрал............... (Бифас)

Сәйкестендіру тесті:

1. Питекантроп	1.Ежелгі тас дәуірі
2. Синантроп	2.Ява аралы
3.Епті адам	3.Солтүстік Қытай
4.Палеолит	4. Кения

Ү.  ББҮ  (3 минут)

Білемін	Білгім келеді	Үйрендім

Рефлексия (5минут)

Кейінгі тапсырмалар	Ежелгі адамдардың іс-әрекеттері, алғашқы тастан жасалған еңбек құралдары, тасты өңдеу әдісі, аңшылық, терімшілік;
Кейінгі оқу	Алғашқы адамдардың қоғамдық ұйымы