Сабақ жоспары "Өкпенің тіршілік сыйымдылығы" (7 сынып)

І. Сабақтың тақырыбы:    Өкпенің тіршілік сыйымдылығы.

ІІ. Сабақтың мақсаты:    Өкпенің тіршілік сыйымдылығының шамасы әр түрлі екендігін,                                          тыныс алу мүшелерінің ауруларының алдын алу, зиянды ідеттерден бойды аулақ ұстау.

а) дамытушылығы: Сабаққа белсенділігін арттыру

ә) тәрбиелілігі: Тыныс алу мүшелерінің алдын алу, гигиеналық тәрбие беру, салауатты өмір салтына қалыптастыру.

б) білімділігі: Есте сақтау, ойлау қабілетін дамыту.

ІІІ. Көрнекіліктер: Слайд.

ІV. Сабақтың әдісі: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы.

V. Ой шақыру: Тыныс алу қозғалыстары туралы ой шақырып көрейік.

Тыныс шығарарда кеуде қуысының

           көлемі кішірейеді                                        тыныс алу

 

Тыныс алғанда

кеуде қуысының

 көлемі                                                                                                                    Тыныс

үлкейеді                                                                                                                  шығар

 

Ересек адамда 16-18рет                                     жаңа нәрестенің тыныс алу

                                                                            Қозғалысы минутына 60 рет

Осы проблемалық ой шақыру арқылы жаңа сабақтың тақырыбын шығарайық.

         Мәтінмен  танысайық, жеке жұмыс. (5 минут)

І-топқа: Өкпенің тіршілік сыйымдылығы (3 минут)

ІІ-топқа: Тыныс алудың жүйкелік реттелуі (3 минут)

ІІІ-топқа: Жасанды тыныс алу жолдары (3 минут)

     Мәтінмен танысып оқылған соң не білдіңдер?

     Топ бойынша сөйлету.

     Суретке қараңыздар өкпенің тіршілік сыйымдылығының өзгеруінің әр түрлі екендігін қалай түсінесіңдер?

   2700мл.                          3300мл.                        4300мл.

1.     15-16 жастағы спортпен, гимнастикамен жас өспірімде шұғылданбайтын шұғылданғанда адамда өкпенің тіршілік сыйымдылын көлемі көбірке болса, соғұрлым адамның денсаулығы күшті болады.

ІV. Тыныс алу мүшелерінің ауруы туралы теледидардан, газет- журналдан, ақпараттардан не білесіңдер? 5 мин.

Жауап: Тыныс алу мүшелерінің аурулары өкпені жарақаттайтын ауру туберкулез.

Адам ағзасында тез көбейеді, қараңғы, ылғалды, жылы жерде ұзақ сақталады.

Тұмау қауіпті жұқпалы ауру. Аурудың дене қызуы көтеріледі, түшкіреді, жөтеледі, тамақтың иісін, дәмін сезбейді.

   Гигиенасы: Бөлмені таза ұстау, терең тыныс алу, спортпен дене шынықтыру, дене еңбңгімен шұғылдану.

VII. Тыныс алу мүшелеріне не зиян. 3мин.

Жауап: Темекі.

І-топ. Жағымды жағы.

ІІ-топ. Зияны.

ІІІ-топ. Статистер.

Жағымды жағы: Жарнама арқылы көптеп беру. Өлең шығару, көңіл-күйін шаршағанын басу.

Зияны: Қан қысымына әсерлі жүректің соғуы, өкпеге никатин жиналады, тіс сарғаяды, ерін, өңеш,  өкпе рагына ұшырайды, құрғақ гангрена болады, тамырлар түйіледі.

Статистер: 1 қорап темекі қанша тұрады? 1 қорап шылым шексең 40 теңге.

Бір аптада кететін 280 теңге

Бәр айда 1.240

Бір жылда 14.400

Үш жылда 43.200

Осы кеткен теңгеге өзіңе қажетті қандай заттарды ала аласың?

Тәжірбие көрсету.

Тәжірбие арқылы шылымдағы смола және т.б. заттардың адам ағзасындағы тірі ұлпаға әсерін бақылау.

Тәжірбиеден кейінгі сұрақ.

Тәжірбиеден соң мақта (тығын) шарик қандай?

1.     Шөлмекте қандай өзгерістер бар?

2.     Осындай ортада өкпе мен қан тамырларының жұмыс істеуі мүмкін бе?

Есептер:

1.     Адам бір рет тыныс алса, 500мл. ауа жұтады. Минутына 16-18 рет тыныс алса, 1 минутта қанша ауа жұтады?

18*500=9000 мл7 1 минутта

2.     Бір оқушы  1 тәуләкте қанша ауа жұтады?

9000*60=540000 мл.сағ.

540000*24 сағ=12960000 мл.

3.     Біздің мектепте 1000 оқушы  1 минутта қанша ауа жұтады?

1000 бала= 9*1000=9000

4.     Адам бір рет тыныс 500мл. ауа жұтады. Әр жұтқан сайын 5% оттегін қабылдайды.

Жауабы: 25 мл. Оттегін жұтады.

Біз салауатты өмір сүреміз. Эссе жазу 3 минут.

Жеке жұмыс:

Қорытынды: Өзін-өзі сыйлайтын денсаулығына жанашыр адам денсаулықты қадірлейді, темекі шекпейді, көптеген спортсмендер, чемпиондар темекі шекпейді, сондықтан жеңістерге жетеді.

VII. Үйге тапсырма: Тыныс алу мүшелерінің түрлерін жазып келу.

VIII. Оқушыларды бағалау.