Сабақ жоспары: Нөмірленген және таңбаланған тізімдер

Күні: 29.01.2016ж

Сыныбы: 6 «А», «Ә».

Пәні: Информатика

Сабақтың тақырыбы: Нөмірленген және таңбаланған тізімдер

Сабақтың мақсаты: Мәтіндік редакторда нөмірленген және таңбаланған тізімдер құруға алдын алуға, мәтінді бағанға жаза алуға үйрету.

Білімділік- оқушыларға мәтіндік редактордың мүмкіндіктері туралы мағлұмат беру.

Дамтытушылық – оқушылардың ойлауын, компбютерлік сауаттылығы мен іскерлігін, танымдық қабілетін, логикалық сауаттылығын дамыта отырып, олардың пәнге деген қызығушылығын, белсенділігін арттыру.

Тәрбиелік-оқушыларды тәртіптілікке, сабырлыққа, еңбек сүйгіштікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ типі: жаңа тақырыпты түсіндіру

Құрал-жабдықтар: ДК, оқулықтар, дәптерлер, презентация (көзге арналған жаттығу), таратпа карточкалар, деңгейлік тапсырмалар, сөзжұмбақ.

Сабақ барысы

І.Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сабаққа дайындықтарын тексеру. Сабақтың мақсатымен таныстыру.

ІІ. Үй жұмысын тексеру

Сәйкестендіру тесті

1. MS Word редакторын іске қосу жолы А. Өңдеу, енгізу, өшіру,

құжаттың мазмұнын түзету

2. Құжатты сақтау командасы B.Файл- Создать (құру)

3. Мәтінді пішімдеу деген не? C. Пуск-Все программы-MS Office-

MS Word

4. Жаңа құжат құру командасы D. Мәтіннің пішімін параметрлері

арқылы қою

5. Мәтінді редакциялау деген не? E. Файл- Сохранить как... (Сақтау)

6. MS Word-та абзац қай пернені басумен аяқталады? F. Пернесі

Жауабы:

1-С 3-D 5-A

2-Е 4-В 6-F

ІІІ. Жаңа тақырыпты меңгерту

Жаңа сабаққа дайындық жасау. Сөзжұмбақ шешу (Тізім)

Мына сөзжұмбақты шешу арқылы бүгінгі сабақтың негізгі тақырыбын анықтай отырып, тізім қоюды үйренеміз.

п

е

р

н

е

Т

а

қ

т

а

p

a

І

n

t

с

е

г

і

З

ө

ш

І

р

у

б

у

М

а

1. Мәлімет енгізу құрылғысы?

2. Сурет салуға арналған бағдарлама?

3. Бір байтта қанша бит бар?

4. Delete пернесінің қызметі?

5. Файлдар жиыны?

Нөмірленген тізім

MS Word тізім жасаушылардың барлығын қолдайды және тізімді тез және оңай жасауға мүмкіндік береді. Тізім-бұл нөмірленген абзацтар қатары. Сонымен қатар көпсатылы тізімдер де құруға болады. Нөмірленген тізімді құру үшін менюдегі негізгі бөлімнің Абзац тобындағы нөмірленген батырмасын басу керек. Тізімді ашу және нөмірленудің берілген жеті түрінің бірін таңдау керек. Нөмірленудгеі «Нөмірдің жаңа пішімін анықтау» терезесінде өзгертуге болады оын нөмірленудің жаңа пішімін анықтау арқылы шақырамыз.

Құжаттарда маркерленген тізімдер жиі кездесе бермейді. Тізімдердің ең көп тараған үлгісі- нөмірленген тізімдер. Бұл тізімде жолдар реттік 1,2,3 және т.с.с. сандардан басталады. Мұндай тізімді құру үшін әрбір жолдың басында нөмір терудің қажеті жоқ, мәзірдің Басты пунктінде орналасқан батырмасының көмегімен жолдарды автоматты түрде нөмірленуін тағайындау жеткілікті. Бұл батырма әрбір абзацтың басында тізбектелген сандардан қойып шығады. Яғни Enter пернесін басу тізімнің келесі нөмірін шақырады. Тізімді аяқтау үшін Backspace пернесімен артық нөмірді жойса, жеткілікті.

Таңбаланған тізім

Маркерленген тізім батырмасының төмен жазылатын мәзірінде тізім үшін қажетті, өздеріңе қатты ұнайтын маркерде тізім үшін қажетті , өздеріңе қатты ұнайтын маркер түрін таңдауға болады. Өз тізімдеріңді құру үшін Жаңа маркерді анықтау бұйрығын таңдауларың керек.

Егер сендерге ұсынылған үлгілердің ешқайсысы ұнамаса, онда маркерлердің кеңейтілген тізімдемесін шақыру үшін, Символ немесе Сурет батырмасын басуға болады. Мысалы, маркер ретінде ♥ белгісін қоюға болады. Қаріп батырмасы әріптің маркер үшін қажетті мөлшерін, түсін және басқа сипаттамаларын баптайды.

• Мәтіндік процессорда тізімдердің үш түріне қол жеткізуге болады: маркерленген, нөмірленген және көпдеңгейлі.

• Тізімді аяқтау үшін Backspace пернесімен артық нөмірді жойса, жеткілікті.

• Өзінің маркерленген тізім құру үшін Жаңа маркерді анықтау бұйрығын таңдайды.

• Өзінің нөмірленген тізімін құру үшін Нөмірдің жаңа пішімін анықтау бұйрығын таңдайды.

• Тізімнің әртүрі үшін маркерді (нөмірді), нөмірдің пішімін, шегіністерді баптауға болады.

Қолмен баптау реті

1. Нөмірлену өрісінен нөмірленудің түрін таңдаймыз: рим немесе араб сандары, әріптер және т.б.

2. Формат Нөмірдің пішімі өрісінде өте ұқыпты түрде (нөмірленуді жойып алмай!) саннан немесе әріптен кейін шығарылатын символды тереміз. Әдетте бұл нүкте немесе жабық жақша. Егер ешқандай символ шығарылмайтын болса, онда бұл терезеде тек нөмірленуді қалдырамыз.

3. Түзеу өрісінде тізімнің бетте орналасуын баптаймыз.

4. Қаріп батырмасы құралатын тізім нөмірінің мөлшерін және сырт пішімін реттейді.

5. Баптаулар кезінде тізімнің жалпы түрін Үлгі (Образец) терезесінде бақылауға болады. Барлық баптаулардан кейін ОК басамыз.

IV. Компьютердегі тәжірибелік жұмыс (деңгейлік тапсырмалар)

А деңгейі

1. Тізімдердің мүмкіндіктерін пайдаланып, мәтінді үлгі бойынша теріңдер.

2. Мәтінді 1 санымен белгіленген бірінші тізімнен құжаттың аяғына ауыстырыңдар.

3. Құжатты дискіде сақтаңдар.

В деңгейі

1. Тізімдердің 3 түрін дайындаңдар : маркерленген, нөмірленген және көпдеңгейлі.

2. Тізімнің көрсетілген элементтерін жеке абзацтар түрінде енгізіңдер және оларды екі рет көшіріңдер.

3. Келесі параметрлерді орнатыңдар.

• Маркердің символы: нүкте

• Маркердің орналасуы: 0,6см

• Мәтіннің орналасуы: 1,1см

4. Келесі параметрлерді орнатып, ішкі тізімнің безендіруін өзгертіңдер:

• Маркердің символы: жұлдызша

• Маркердің орналасуы: 1,0см

• Мәтіннің орналасуы: 1,8см

С деңгейі

Үлгі бойынша мәтін құраңдар.

V. Жаңа сабақты бекіту

Сонымен бүгінгі сабақта не үйрендік?

• Тізім деп нені түсінесіңдер?

• Тізімнің түрлерін атаңдар?

• Маркерленген тізімде маркердің түрін қалай өзгертеміз?

• Нөмірленген тізімді баптауға болады ма екен?

• Егер тізімнің маркері ретінде суретті пайдалану керек болса, не істеу керек?

VІ.Оқушыларды бағалау

Оқушылардың білімдеріне, сәйкестендіру тесттеріне қарай бағалау.

VІІ.Үйге тапсырма

Нөмірленген және маркерленген тізім тақырыбын оқу. MS Word редакторында ребус құрастырып келу.

VІІІ. Сабақты қорытындылау

• Мәтіндік процессорда тізімдердің үш түріне қол жеткізуге болады: маркерленген, нөмірленген және көпдеңгейлі.

• Тізімді аяқтау үшін Backspace пернесімен артық нөмірді жойса, жеткілікті.

• Өзінің маркерленген тізім құру үшін Жаңа маркерді анықтау бұйрығын таңдайды.

• Өзінің нөмірленген тізімін құру үшін Нөмірдің жаңа пішімін анықтау бұйрығын таңдайды.

• Тізімнің әртүрі үшін маркерді (нөмірді), нөмірдің пішімін, шегіністерді баптауға болады.