Сабақ жоспары. Тақырыбы: "Белдемше"

Пән: технология		Сынып: 8 Уақыты: 8.12.2017
Сабақтың тақырыбы: Белдемше
Жалпы мақсаты: Белдемшенің шығу тарихы белдемшеге қойылатын талаптарды білу, мата таңдауды үйрену Оқыту нәтижесі: Тақырыптың құрылымын түсіне алады, талқылай алады және салыстырады.
Уақыты	Мұғалімнің іс-әрекеті: не істеймін? Жұмыс түрлері.		Оқушылардың іс-әрекеті
8 минут	І. Ұйымдастыру кезеңі. 1.      Оқушылармен амандасу 2.      Кезекші есебін тыңдау 3.      Үй тапсырмасы(графикалық диктант арқылы). Сұрақ жауабымен келіссе «Иә - » , келіспесе «жоқ  Λ » белгілейді. 1.      Тігін машинасымен жұмыс істегенде жарық сол жақтан түсу керек. 2.      Іс тігушімен  машина столының  ара-қашықтығы 16-20 см. болу керек. 3.      Іс машинасын сабақтағанда аяқты педальдан алу керек. 4.      Ине майысқан: ине сынады, жіп үзіледі, тістері босатылады. 5.      Ине негізі төрт бөліктен тұрады. 6.      Қалың мата тігу үшін № 90 инені қолдану керек. 7.      Махавик тек бір бағытта  жұмыс атқарушыға  қарай айналу керек. 8.      Машина іске қосылмай тұрғанда қысу табаны түсіп тұрады. 9.      Қол машинасын 1870 жылы ойлап тапқан. 10.  Аяқ машинасының ең керек деталы аяқ жетегі. 11.  Ине дұрыс егелмеген: жіп үзіледі, мата жіптерін жұлады. 12.  Қол машинасымен аяқ машинасының сабақталуы бірдей емес. 13.  Қайыққа шөрік дұрыс кигізлсе, сағат тіліне қарсы айналады. 14.  Орындық машина инесіне қарама –қарсы тұруы керек. 15.  Қайыққа шөрікті кигізгеннен кейін, жіп 10-15 шығып тұруы керек.		1мұғаліммен амандасады 2. кезекші жауабы графикалық диктант орындайды Сұрақтар Баға 15-14 “5” 13-10 “4” 9-5 “3” Бағалау рейтингісі бойынша жұптасып бір-бірін бағалайды
5 мин 20 мин	ІІ. Жаңа сабақ 1.      Қызығушылықты ояту: тақтаға белдемше суреттеріні жасырып, бетіне сұрақтар қоямын. Әр сұраққа жауап берген сайын белдемше суреттері ашылады. Сабақтың тақырыбын тақтаға жазу INSERT әдісі Белдемшенің шығу тарихы белдемшеге қойылатын талаптар, мата таңдау		Сұрақтарға жауап беру Дәптермен жұмыстанады INSERT әдісі бойынша жұмыстанады Сұрақтар дайындайды
10 мин	ІІІ. Жаңа сабақты бекіту. Венн диаграммасы Жаздық мата                 Қыстық мата   Сәйкестендіру тесті Әдемілік                   Шығыны аз Ыңғайлылық          Жылу сақтағыш-                                    тық, ауа өткізгіштігі                           гигроскопиялығы Экономикалық         Әдемі, қазіргі мода                                          талабына сай,                                    адамның дене бітімі,                                                   жас ерекшелігі                                           ескерілген Гигиеналық             Кигенде ыңғайлы,                                мықты, деформацияға                                     төзімді, сенімді		Венн диаграммасын толтырады Сәйкестендіру тестін орындайды Бір-біріне сұрақтар қояды және жауап береді.
2 мин	ІҮ. Бағалау. Ү. Үйге: әр оқушы өзіне ұнайтын бір белдемше моделін салып келу.		Күнделікке тапсыр-маны жазады, баға қойдырады

Белдемшенің шығу тарихы 
Белдемше - әйелдердің сәнді киімі. 19 ғасырдың аяғына дейін әйелдер оны ойын - сауық кезінде көйлек сыртынан киген. Белдемшенің алдыңғы өңірлері бір - біріне түйісіп тұрады да, белінен төмен қарай кеңи береді. Белдемше барқыттан, әр түрлі жібекматалардан тігіліп, жиегі айнала кестемен немесе құндыз терісімен көмкеріледі, түрлі әшекейлермен безендіріліп, белі қапсырмамен түймеленеді. Белдемшені көйлектің етегін түгел жаппайтындай етіп тігеді; Белдемше — үй шаруасында жүргенде алға байлап алатын алжапқышты да “белдемше” деп атайды. Оны жалаң қабат күйінде, түрлі - түсті шыттан тігіп, малсауғанда, тамақ даярлағанда тазалық үшін киеді. 
Стиль түрлері 
• Классикалық 
• Романтикалық 
• Спортық 
• Фольклорлық ( этникалық) 
Әр түрлі киімге жататын бұйымдарды екі негізгі топқа бөлуге болады. Белдікті және иықты. Белдемше, шалбар, белдемше шорты, шалбар - белдікті топты бұйымдар, көйлек, блуза, қамзол, халат және басқалар - иықты топты бұйымдар. Белдікті бұйымдарда белдемше ең көп топты құрайды. Белдемше костюмның бөлігі, өзіндік бұйым немесе көйлектің бөлігі болуы мүмкін. Силуэт бойынша белдемшелерді тіке, етегіне кеңейе түскен және енсіз келген болады. Олар пішуіне қарай үш топқа бөлінеді: тіке, қиықты және клеш. Тіке белдемшелер қынамалы бір, екі немесе үш тігісті, складкамен немесе оларсыз, кең, бүрмелі немесе резеңкеде болуы мүмкін. Тіке белдемшелерде негізгі жіптер бұйымның ұзындығында орналасады. 
Клеш белдемшелердің пішу негізін толық дөңгелек немесе оның бөлігін құрайды. Оларды кеңею сатысына қарай негізгі жеті топқа бөледі: клеш, үлкен клеш, кішкене, орташа, үлкен «колокол», «полусолнце» және «солнце». Бел, жамбас, етек сызықтары дөңгелектің бөлігін құрайды. Бұл белдемшелердің негізгі және арқау жіптердің бағыты әр түрлі бөліктерінде біркелкі емес. алдының ортасында негізгі жіп ұзындығымен орналасады, ал қалған бөліктерінде басқаша. Қиық белдемшелер 4, 6, 8, 10 және 12 қиықтан тұрады, төменге қарай кеңейе түскен. Әр қиықтың кеңеюі қиық белдемшелерге складкалардың орналасуына өзіндік түр береді. Негізгі жіп мұндай белдемшелерде әр қиықтың орта сызығының ұзындығымен жатады. Белдемшеге мата таңдағанда, оны немен киетіндігін шешіп алу керек: блузкамен, жемпірмен, қамзолмен. Мата таңдауы бұйымның қолданылуына қарай (күнделікті, үйге киюге), мезгілге (жаз, қыс), сәнге және пішінінің ерекшелігіне байланысты. Тіке белдемшелерге ауыр және тығыз мата үсынылады (жүн, джинсы матасы). Әр түсті, сызықша немесе шатраш. Төменге қарай кеңейе түскен белдемшелерді жеңіл маталардан тігеді: мақта, зығыр, жүн және жібек. Клеш және қиық белдемшелерді тігуге жақсы драпталатын маталар лайық мақта, жібек немесе жеңіл жүн. Белдемшенің сәні матаның еніне қарай таңдауға әсер етеді. Тіке белдемшелерді пішуге енді және енсіз матаны, ал етегіне қарай кеңейе түскен немесе складкадары болса, енді матадан тікекен ыңғайлы. Кез келген киімнің пішімін жасаудың бірнеше түрі бар. Олар дәстүрлі сызба, сән журналынан сызба алу және компьютерлік бағдарлама арқылы киім сызбасын жасау. 
Әр ғасырдағы белдемше суреттерін слайд арқылы көрсетемін. 
Белдемшелер белдік бұйымдарының ең басым тобын құрайды. Бедемше костюмның бөлігі ретінде, жеке немесе көйлектің бөлігі болуы мүмкін. Белдемшеге: әдемілік, қарапайымдылық және ыңғайлылық талаптары қойылады. 
Белдемше: силуэті бойынша- тік, етек жағынан кеңейтілген, етегінен тарылтылған болып келеді. Ал пішімі жағынан – тік, қиықты, конусты болады. 
Тік белдемшелер бір тігісті, екі немесе үш тігісті; қатпармен немесе қатпарсыз, кең етекті- жиырылған немесе қатпарлы болады. 







Мата таңдау. 
Белдемшенің матасы әртүрлі болып келеді. Мысалы: жазда жазда салқын түстегі ( ақ, көк, көгілдір) , жеңіл маталарды пайдаланамыз. Қыстыгүні жылы түстегі(қара, қызыл) қалың маталарды қолданамыз. Белдемшеге мата таңдау белдемше моделіне, пішініне, мезгілге және фигура ерекшелігіне байланысты таңдайды. Тік белдемше дайындағанда тығыз, ауыр ( жүн, зығыр, тоқыма) маталарды пайдаланған дұрыс. Ал қиық, күліш белдемшелерге жеңіл, жібек маталар қолданылады.