Сабақ жоспары: Тамақтану физиологиясы мен мәдениеті

Сабақ жоспары

Бекітілді:                                                       Сабақ реті: 1

Сыныбы: 8 а, ә.                                   

Мерзімі:                                               

Сабақтың тақырыбы: Тамақтану физиологиясы мен мәдениеті. Пәнге кіріспе

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: тамақ өнімдеріне микроағзалардың пайдалы және зиянды әсері, тамақ арқылы таралатын аурулар, жұқпалардың алдын алу тәсілдері туралы білімдерін қалыптастыру, экономика туралы жалпы түсінік беру;

Дамытушылық: тағамнан уланған кезде алғашқы көмек көрсету тәсілдерін үйрету; санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтау дағдыларын қалыптастыру;

Тәрбиелік: оқушылардың салауатты өмір салтын ұстану дағдыларын, тамақтану және ақпараттық мәдениеттерін тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндірмелі, сұрақ-жауап

Сабақтың көрнекілігі: буклет

Пәнаралық байланыс: биология

Сабақ барысы

І Ұйымдастыру кезеңі

          Сәлеметсіздер ме, қыздар! Отырыңыздар. Оқушыларды түгендеп, сабаққа қажетті материалдарды тексеру.

ІІ Жаңа сабақ

         Тағам – адамның өмір сүруінің басты шарттарының бірі, ал тамақтану – адамзат мәдениетінің негізгі мәселелерінің бірі.

         Тұтынылатын азық-түлік өнімдерінің шамасы, сапасы, сұрыпталымы, уақытылы және жүйелі түрде тамақтану адам өміріне елеулі ықпал етеді.

         Дұрыс тамақтану – денсаулықтың ең маңызды факторы, ол адамның еңбекке деген қабілеттілігіне және оның тіршілік әрекетіне тікелей әсер етеді. Тұтынатын тағамның адам ағзасына пайдалы болуы үшін тамақтануды дұрыс ұйымдастыру, сапалы азық-түлік өнімдерін пайдалану, жеке және санитарлық гигиена ережелерін сақтау, микроағзалардың таралу ерекшеліктерін білу қажет.

         Ауру тудыратын көптеген микроағзалар шіріткіш микробтардан анағұрлым қауіпті. Егер азық-түлікке шіріткіш микробтар түсіп, өнім бұзылса, оны анықтау оңай, ал ауру тудыратын микробтарды анықтау соншалықты оңай емес. Олардың қауіптісі – у бөліп, улануға себеп болатын ботулизм бактериясы.

         Тағамнан улану ауру қоздыратын микроағзалармен залалданған,  жарамдылық мерзімі өтіп кеткен, сақтау шарттары бұзылған, жылумен жеткілісіз өңделген азық-түліктерді пайдаланудан болады. Тағам арқылы таратылатын ауруларға: іш сүзегі, дизентерия, тырысқақ, сальмонеллез, жұқпалы гепатит, ботулизм жатады. Бұл аурулардың негізгі белгілері: іш тұсының ауруы, құсу, асқазанның бұзылуы, әлсіздік, тіпті естен тану. 

Қауіпсіздік техникасы ережелері

1.     Электрқыздырғыш құралды отқа төзімді тұғырыққа орнату.

2.     Жұмыс алдында қосқыш электр сымының жұмысқа жарамдылығын тексеру.

3.     Кастрөлге сұйықтықты ернеуіне 4-5 см жеткізбей құю.

4.     Ыдыс тұтқаларының сапасын тексеру.

5.     Пышақты, шанышқыны сабын алушы адамға қаратып ұсыну.

Сіздер «Экономика негіздері» курсын оқуды әрі қарай жалғастырасыздар. Осы оқу жылында сіздерге оның келесі «Бизнес-мансап» деп аталатын тарауымен танысуларыңызға тура келеді.

Бизнес дегеніміз не, оны, әрине, сіздер білесіздер. Мансап дегеніміздің не екенін басым көпшіліктеріңіз түсіндіре аласыздар. Ал енді бизнес-мансап дегеніміз не?

Көптеген адам үшін жақсы өмірге деген сенім қазіргі уақытта бизнесте жолы болу мүмкіндігімен байланыстырылады. Өз ісін құра отыра адамдар тәуелсіздік алады, болашаққа деген сенімділікке ие болады. Сіздердің өздеріңіз жолы болған кәсіпкерлерді атай аласыздар. Бірақ жолы сәтті болмағандар да баршылық, оларға бизнес жетістік әкелмеді. Сәтсіздіктердің себебі неде? Жас кәсіпкерлер, мүмкін, осы жаңа да қарапайым емес іспен олақ айналысты ма екен? Шынын айтқанда, бизнес адамнан ерекше қасиеттерді талап етеді, ал бұл әркімге туа біте дарымайды. Сізде кәсіпкерге қажетті қасиеттер бар ма?  Бұған жауапты «Бизнес-мансап» сабақтарында білесіз. «Экономика негіздерінің» осы тарауы Сізге болашақта өзіңіз тек ақша әкелетіндігі үшін ғана бағаламайтын жұмысты табуға, жақсы көруге және сақтап қалуға мүмкіндік беретін, әрі жеке қасиеттеріңізге неғұрлым сәйкес келетін мамандықты  анықтауға көмектеседі.

Кәсіпкерлік, кез келген күрделі жұмыс сияқты, адамнан тиянақты білім мен күнделікті төзімді еңбекті талап етеді. Нақ бизнес сізге рынок деп аталатын орсан зор құбылыстың бір бөлшегіне айналуыңызға және оның тасқынды кеңістігінде жоғалып кетпеуіңізге жәрдемдеседі.

Бизнесте байыпты оқу қажет. Сіз бизнес заңдарын ұғынуды неғұрлым ерте бастасаңыз, соғұрлым көп білесіз және ертерек өз аяғыңызға тұрасыз. Жемісті мансап өз-өзінен адамды бақытты етпейді. Ала жолы болмағанның өзін бақытты сезінуіне негізтілгі өте шамалы. Мамандық таңдаудағы қателіктер жағымсыз салдарға ұрындырады. Еңбек рыногындағы әрекеттерге өте жақсы дайындықпен барсаңыз, Сіз неғұрлым аз уақыт, күш және қаражат шығынымен артығырақ нәтижелерге жетесіз. 

         «Бизнес-мансап» бағдарламасы бойынша сабақтар сізге бизнес, өнер мен ғылым тәрізді, адамның творчестволық мүміндіктері, оның мінезі, қабілеті және санасы көрінетін жоғары нысан екендігін түсінуге көмек етеді.

Мамандықты түпкілікті таңдағанға дейін- ақ сіз өз күшіңізді сынап көріңіз. Оқу жылы бойында сіздің өз бизнесіңізді ұйымдастыруға мүмкіндігіңіз болады. Сіздер тәжірибе жүзінде әрқайсыңыздың сабақтың осы түріне қаншалықты сәйкес келетініңізді тексересіздер. Мүмкін, сіз бизнесте жетістікке қалай жетуге болады деген сұраққа жауапты біліп шығарсыз.

ІІІ Жаңа сабақты бекіту

         1. Дұрыс тамақтанудың маңызы қандай?

         2. Тағамнан уланудың белгілері қандай?

         3. Санитарлық-гигиеналық талаптарды ата.

4.  Ауру тудыратын микробтардың адам ағзасына енудің қандай жолдары мен көздері бар?

5. Тағамдық жұқпалардың алдын алу үшін қандай ережелерді сақтау қажет.

6. Экономика туралы түсінігінді ата.

ІҮ Сабақты қорыту. Бүгінгі сабақта тамақтану физиологиясы мен мәдениеті, жалпы ережелерді, экономика туралы білдік.

Ү Үйге тапсырма. § 1 оқу. Ереже жаттау.

ҮІ Оқушының білімін бағалау.  Баға қою.

ҮІІ Рефлексия

ҮІІІ Жұмыс орнын ретке келтіру