Сабақ жоспары "Түстік шеңбер"

Ф-Е-10/5.1

Ерханова К. М,  арнайы пәндер оқытушысы.

МКҚК  «Мақтарал аграрлық колледжі»  ОҚО, Атакент кенті.

№      сабақ жоспары

                                        Пәні:  Арнайы сурет және көркем графика.

Тобы:
Күні:

Сабақтың түрі:  Тәжірибелік

Сабақтың тақырыбы:  Түстану негіздері. Түстік шеңбер

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Жаңа сабақты түсіндіре отырып, хроматикалық және ахроматикалық түстер терминдерімен таныстыру. Суық және жылы түстерді айыра білулерін үйрету және білімдерін жетілдіру. Оқушы алған білімі өз дамуына әсер ету өмірде алған білімін қолдана алу қабілетін арттыру.

Дамытушылық: Көркем ойлау, көркем өнерді қабылдау сезімдерін дамыту, шығармашылыққа баулу.

Тәрбиелік: Оқушыларды  талғампаздыққа, белсенділікке, сауаттылыққа, тәжірибе негізінде еңбекті сапалы етіп жасауға  тәрбиелеу.                                   

Пәнаралық байланыс: Киім  композициясы, тігін өндірісінің технологиясы, сызу,  тарих.  

Қолданылатын әдебиеттер тізімі:      

Негізгі: Б. Асанова, Г. Тәкішева. Киімді  үлгілеу  және  көркем  безендіру. 

Қосымша: Шершнева Е.А. Моделирование и  художественное оформление женской и детской одежды.  

Сабақтың барысы мен мазмұны:

Сабақтың кезеңдері	Мазмұны	Әдіс-тәсілдері	Қолданылатын көрнекіліктер және ТОҚ	Уақыты
І. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу, түгендеу, оқушылардың  сырт  келбетіне, назар  аудару, оқушылардың  зейінін сабаққа аудару.				3 мин
ІІ. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын  хабарлау. Мақсаты: Жаңа сабақты түсіндіре отырып, хроматикалық және ахроматикалық терминдерімен таныстыру. Суық және жылы түстерді айыра білулерін үйрету және білімдерін жетілдіру. Тақырыбы:Түстану негіздері. Түстік шеңбер				2 мин
ІІІ. Сабақта оқушыларға берілетін білімнің өзектілігі, оқу процесіне оқушының қызығушылығын тудыру. Сабақта оқушыларға тақырыптың түсінікті болуын қамтамасыз ету мақсатында  тапсырманың орындалуына бағыт- бағдар беру, сабақ барысында олардың қызығушылығын тудыру мақсатында тапсырманы түрлендіріп беру, ойындар ұйымдастыру.				2мин
IV. Тақтада немесе компьютерде тәжірибелік жұмыстарды орындау және жағдаяттарды шешуді көрсету.	1 Түстердің адам өміріне байланысы, әсемдігі 2.Түстер туралы негізгі ұғым. 3. Колорит, Ахроматикалық, хроматикалық түстер және түстік спектр. 4.Түстердің негізгі түрлері. 5. Түстік шеңбер.	Сызба суреттерді көрсету арқылы түсіндіру, және бейнелеу.	1.Түстік шеңбер                            сызбасы №8 2. Нұсқаулық карта №8	20 мин
V. Тәжірибелік тапсырмаларды орындаудағы оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмыстары	1.Түстік шеңберді қазаз бетіне бейнелеу. 2. Ахроматикалық және хроматикалық түстерді бейнелеу. 3.суық түстерді бейнелеу. 4. Жылы түстерді бейнелеу. 5.Түстер мен түстерді бір бірімен араластырғанда шыққан түстер кестесін жасау.	өз бетінше  өзіндік жұмыс орындау.	1.Нұсқау карта№8, түстік шеңбер №8. 2. А3 форматы қағаз, түрлі конструктор қарындаштар, өшіргіш, сызғыш,  гуашь бояулары т.б	45 мин
VI.Сабақты қорытындылау	Оқушылардың  тапсырманы  орындауына  байланысты  бағалау  және  хабарлау. Сабақ барысында  жіберілген  кемшіліктер  үстінен  жұмыс  істеу және сабақты қорытындылау. 1.Ахроматикалық, хроматикалық түстер қандай түстер? 2. Жылы және суық реңктегі түстерге қандай түстер жатады? 3.Негізгі түстерге қандай түстер жатады?			6 мин
VII.Үйге тапсырма беру	1.Г.Тәшиева «Киімді модельдеу және көркемдік безендіру. 16-17 беттер. 2.Түстік шеңберді аяқтап келу. Түстер мен түстерді бір бірімен араластырғанда шыққан түстер кестесін жасау.			2 мин

Оқытушы: _________        Ерханова Камшат Мұхитқызы

Нұсқаулық карта №7

Пәні: Арнайы сурет және көркем графика

Күні: _______________

Сабақтың тақырыбы: Түстану негіздері. Түстік шеңбер.

Мақсаты: Жаңа сабақты түсіндіре отырып, хроматикалық және ахроматикалық  түстер терминдерімен таныстыру. Суық және жылы түстерді айыра білулерін үйрету және білімдерін жетілдіру. Оқушы алған білімі өз дамуына әсер ету өмірде алған білімін қолдана алу қабілетін арттыру.

Тәжірибиелік сабаққа керекті құрал жабдықдар, материалдар:

1.Нұсқау карта№8, түстік шеңбер №8.

2. А3 форматы қағаз, түрлі конструктор қарындаштар, өшіргіш, сызғыш, циркуль,  гуашь бояулары және қылқалам, су құятын ыдыс, палитра т.б

Жалпы мағлұматтар:

Түс – композицияда түстердің үйлесімділігі үлкен роль атқарады. Әр-түрлі түстер адамға эмоциялық әсер береді. Мысалы, күңгірт, қара түстер адамға кері әсер етіп, ашық түстер жақсы әсер беріп, көңіл-күйді көтереді. Түстер екі түрге бөлінеді, олархроматикалық және ахроматикалық түстер.

Хроматикалық түстер екі түрге бөлінеді. Олар жылы және суық реңктегі түстер.Жылы реңкті түстерге қызыл,сары, қызыл-сары, сарғыш реңктібарлық түстер ал,суық реңктегі түстерге барлық көкшіл реңктегі түстержатады.Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала.Күн сәулесін линза арқылы шағылыстырсақ түстердің спектірлік жолақтарын көреміз.Спектрдің негізгі 7- түрлі түсі бар:Қызыл, қызылсары, сары, жасыл-сары, жасыл, көк, көгілдір түстер. Негізгі түстердің арасында аралас күлгін түстер бар. Олар 30-шақты шамасында болады. Спектрдің барлық түстерін хроматикалық түстердеп атайды. Ахроматикалық түстерге түссіз ақ, қара, сұр жатады.

Барлық спектрдің түстері және күн спектрінде жетіспейтін қан қызыл (ең шеткі қызыл және күлгін түстердің аралығындағы) түстер түстердің хроматикалық(«түстік») шкаласы деп аталатынды құрайды. Ақ заттар бүкіл спектрді шағылыстырады, ал қара заттар, керісінше, бүкіл спектрді жұтып қояды.

Ахроматикалық түстер бір-бірінен тек бір белгісі бойынша — ашықтығы (ашық-сұрғылт немесе қара-сұрғылт) бойынша ерекшеленеді. Хроматикалық түс,ашықтығы жағынан ерекшеленумен қатар, тағы да екі басты белгілермен — түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады. Түстік өң — бұл «қызыл», «сары» және т. б. сөздермен анықталатын нәрсе және мұның өзі бір түсті екіншісінен ерекшелеп тұрады.

Сонымен, барлық хроматикалық түс үш параметрмен — ашықтылықпен, түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады.

Хроматикалық түстерді жылы және суық түстер деп шартты түрде бөледі. Жылы түске спектрдің сары-қызыл бөлігі, ал суық түске көк-көгілдір бөлігі жатады.

         Түстік шеңбер – бір-біріне біркелкі өтетін спектр түстері.

Бейнелеу өнерінде үш түс: сары, қызыл және көк — негізгі түстер деп есептеледі.

Тапсырмалар:

1.Түстік шеңберді қазаз бетіне бейнелеу.

2. Ахроматикалық және хроматикалық түстерді бейнелеу.

3.суық түстерді бейнелеу.

4. Жылы түстерді бейнелеу.

5.Түстер мен түстерді бір бірімен араластырғанда шыққан түстер кестесін жасау.

Тапсырманың орындалу тәртібі:

1. Қазаз бетіне  қарандаш және сызғышты, циркульді, транспормерді қолдана отырып,түстік шеңберде орналасқан архоматикалық және хроматикалық түстердің салу тәртібі бойынша эскизін орындау.
2. Орындалған эскиз бойынша сыызықтық перспективасы заңдылығын сақтай отырып, үлкен форматта /А3/ түстік шеңберді дұрыстап орналастыру. Түстік шеңбердің пропорцияларын өзара сақтай отырып, біртұтас жинақылықты көрсету.
3. Орындалған түстік шеңбердің бетіне қылқаламмен  гуашь бояуларын қолданып, спектр түстерін жұқа жағу арқылы түс реңін келтіру. Түс байлықтарының колоритін табу.
4.  Ахроматикалық түстердің ақ түстен қара түске біртіндеп көшу. Бөлек қағаз бетіне палитрада түстер мен түстерді араластырғанда шыққан кестесін толтырып отыру. Мысалы мыныдай:
5. Түстік шеңберде орналасқан түс бояуларының  ерекшеліктерін ескере отырып жекелеген спектр түстерін байланыстыру.

Бақылау сұрақтары:

1.Ахроматикалық, хроматикалық түстер қандай түстер?

2. Жылы және суық реңктегі түстерге қандай түстер жатады?

3.Негізгі түстерге қандай түстер жатады?