Сөз мерген
Мақсаты: Халық ауыз әдебиетін кеңінен насихаттау. Тіл
көркемдігінде көне сөздерді қолдануын арттыру. Ұлттық тіліміздің шеберлігін
және байлығын көрсету. Адамзат дамуына тағылым терең тәрбие қалыптастыру.
1-Жүргізуші: Армысыз жиылған жұрт, барша халқым,
Армысыз
көрерменім, жүрегі алтын.
Сәлем
сөздің анасы деген сөз бар,
Сәлем
бердім ардақтап ата салтын.
2-Жүргізуші: Бүгінгі «Сөз мерген» атты жекелеме сайысына
қошкелдіңіздер. Бүгінгі
сайысымызға қатысатын қатысушыларды
ортаға шақырамыз.
1)
Бастауыш сыныптың мұғалімі: Қасаболатова Айнұр Берікқұлқызы
2)
Сызу және бөйнелеу өнерінің мұғалімі: Шымырбаева Линара Серғазықызы
3)
Химия пәнінің мұғалімі: Жұмагельдина Толқын Тілеуханқызы.
1-Жүргізуші: Сайысымыз 3 кезеңнен тұрады:
1)
Жүйрік болсаң, шауып көр.
2)
Тапқыр болсаң, тауып көр.
3)
Ойлы болсаң, озып көр.
2-Жүргізуші: Шын жүйріктер сыналады жарыста,
Жарыстың
ба орта жолда қалыспа.
Әділқазы
бағалайды сіздерді,
Жеңіс
мәре жақын ба, әлде алыс па.
Қазылар
алқасымен таныстыру:
1)
_____________________________________________
2) _____________________________________________
3)
_____________________________________________
1-Жүргізуші: Тіліміз дүние жүзіндегі ең сөздік қоры бай,
бейнелі де бедерлі, көркемде
кестелі тілдердің бірі екені бәріне аян.
Өйткені қазақ халқының ұлттық ойнау ерекшелігі –
дүниені көркем образбен қабылдауында.
«Өткірдің жүзі, кестенің бізі,
Өрнегін сендей сала алмас», - деп ұлы Абай атамыз
таңырқап, тағзым еткен де осы қасиетті тіліміз.
Келесі «Жүйрік болсаң, шауып көр» кезеңін
бастайық. \кезеңде қалай сайысатыны
жайлы түсіндіріп кету\
1. Асығы алшысынан түсті – жолы болды
Асық - түсті
Жатыр
Лақтыр
ұста
2. Төбесі көкке жетті – қатты қуанды
Төбе - көкке
Аспанға
Жерге
суға
3. Екі көзі төрт болды – ұзақ күтті
Көз - төрт
Алты
Бес
екі
4. Тонның ішкі бауындай - жақын, тату
Тон - бау
Жіп
Ине
бұл
5. Жерден жеті қоян тапқандай болу – қатты
қуану
Жер – қоян
Барыс
Тышқан
Сиыр
6. Қой ауызынан шөп алмау - момын
Қой
- су
Шөп
Жем
Жымық
7. Бет – аузына бес ит тойғандай - нас,
лас, кір
Бет - құлақ
Көз
Ауыз
Қол
8. Қабағынан қар жауғандай - ашулы
Қабақ - жаңбыр
Қар
Жел
Су
9. Тайға таңба басқандай - анық
Тай - ең
Таңба
Із
Белгі
2-Жүргізуші: Қазылар алқасына сөз кезегі. Қай сайыскердің
ұпайы төмен болса, сол
сайыскермен
қоштасамыз.
Дана халқымыздың көне де, көркем мәдени мұрасы
- мақалдар мен мәтел
сөздер. Бұл қайнар көзі өмір бақи суалмайтын, қайта
уақыт өткен сайын толысып, жаңара,
жаңғыра беретін байлық. Ғасырлар бойы
сұлуланып, салмақтанған асыл сөз, сөз мәйегі –
мақал келесі турдың мазмұны дей келе
келесі «Тапқыр болсаң, тауып көр» кезеңін бастауға
рұқсат етіңіздер. \кезеңде
қалай сайысатыны жайлы түсіндіріп кету\
1. Тіл –
буынсыз, 2. Ауруда – шаншу
жаман,
Ой –
түпсіз. Сөзде қаңқу
жаман.
Тіл -
ой Ауру -
сөз
Ақыл
әріп
Мінез дыбыс
Әдеп
дерт
3. Жеті жұрттың тілін
біл, 4. Алты жыл аш болсаң да, атаңның салтын
ұмытпа
Жеті түрлі білім біл
Жеті -
ел Алты - ата
Жұрт
апа
Халық әке
Адам
ана
5. Тал – жүйрігі азаптаң
құтқарады, 6. Сөйлемесе - кесек,
Тіл жүйрігі мазақтан құтқарады. Сөйлесе
- есек
Тал - азап
Сөйлемесе - тышқан
Күлкі
есек
Алуан маймыл
Арам
жылан
7. Тілі бардың тіріде ақысы кетпейді.
Тіл - тиын
Ақы
Ақша
Карточка
1-Жүргізуші: Қазылар алқасына сөз кезегі.
Қазақта «Алты жыл
ашболсаң да, атаңның салтын ұмытпа» деген мақал бар. Соңғы
сайыстың мазмұны -
ата-баба дәстүрі мен салты, жөн-жоралғысы.
Сендерге артар міндет көп,
Көтер
биік ата салтын құрметтеп.
Ақтай
білсең ата-баба үмітін,
Әрбір
сөзі тәлімі бар бір мектеп, -
дей отырып келесі «Ойлы болсаң, озып көр»
кезеңін бастаймыз.
1. Енші - салық
ü
Мал-мүлік
Ыдыс-аяқ
Киім-кешек.
Енші: Балалары ер жетіп, жеке үй болғанда, ата-анасы
оған отау тігіп, дүние – мүлік, мал береді.
2. Қасаба - киім – кешек
Тағам
Аспап
Ыдыс-аяқ
Қасаба: қымбат матадан тігілген қыздардың бас киімі.
3. Зымырауық - ойыншық
Саз аспап
Алқа
Белбеу
Зымырауық: ортан жіліктің жұмыр басын
ортасынан тесіп, ағаш өткізген балалар ойыншығы.
2-Жүргізуші: Қазылар алқасы өз шешімін шығарғанша
көрермендерге кезек берсек.
Екі адам ортаға шықсың. Қаншалықты
ырым-тыйымдарды білетініне көз жеткізейік. Кезекпен ырым-тыйымды айтып
жарысады.
1-Жүргізуші: Мектеп директоры Ж. М. Мадымовқа сөз беріледі.
Қазылар алқасына сөзберіледі.
2-Жүргізуші: Ғасырлар бабаң жиғанын
Шашылтып алма, жан балам!
Ана тілі – арың, иманың,
Айрылсаң берер кім саған?!
1-Жүргізуші: Кіршіксіз ардай сақтаңдар,
Қазақтың тілін ғаламат!
Ұрпақтар! Атар ақ таңдар
Аманат, саған аманат!
Бүгінгі
сайысымыз осымен аяқталды, келгендеріңізге көп-көп рахмет. Амандықта
жүздесейік.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.