Сабақтың тақырыбы: Қарсылықты сабақтас

Ақмола облысы

Қоянды ауылы

Қоянды орта мектебінің

Қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі

Кенжетай  Бердігүл

Күні:   

Сыныбы: 

Пәні:  қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы:  Қарсылықты сабақтас

Бүгінгі сабақтың мақсаттары:

Білім  беру:Қарсылықты сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарымен таныстырып, жаттығу арқылы талдай білуге үйрету.

Тәрбие  беру: Оқушыларды  іскерлікке, ізденіске,  

                         ұйымшылдыққа тәрбиелеу;

Дамыту: Сөйлеу  тілдерін жетілдіру, шығармашылық 

                 қабілетін  дамытуға ықпал жасау;

Сабақ түрі: жаңа сабақ

Сабақ әдісі: баяндау, талдау, сұрақ-жауап

Көрнекіліктер: кесте, сызба, кітап, тақта, бор.

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Үй тапсырмасын сұрау

3. Жаңа сабақ

Қарсылықты сабақтаста бағыныңқысы басыңқыдағы істің қарсылығын білдіреді.Сұраулары:        Қайтсе де?Не етсе де?Қайткенмен?Не еткенмен? Басыңқыдан бағыныңқыға қойылыды.Бағыныңқыларының баяндауыштары шартты райдан,есімшеден,көсемшеден жасалады.

Қарсылықты бағыныңқы

Бағыныңқының баяндауышы	Тұлғалық белгісі	Сұрауы	Сызбасы
1	2	3	4
1.Шартты рай	-са да           (-се де)	қайтсе де? не етсе де?	/........../шаршаса да,/_ _ _ /
2.Есімше	-ған/мен,ша -ген/ше --ғаны/болмаса -гені -ған+ы+на (-геніне) қарамастан, қарамай	Қайткенмен? Не еткенмен? Қайткенше?  Не еткенше? Қайткені (не еткені) болмаса? Қайткеніне(не еткеніне)қарамастан?(қарамай?)	/..../естігенмен,/_ _ _ / /..../ ұрысқанша,/_ _ _ / /........../ шаршағаны болмаса,/_ _ _ / /........./ шаршағанына қарамастан (қарамай),/_ _ _ /
3.Көсемше	-а (-е,-й) тұра	Қайте (не ете)тұра?	/........ көре тұра,/_ _ _ /

Белгілері:

1.Мезгіл бағыныңқы сабақтастың бағыныңқысы басыңқыдағы істің, оқиғаның мезгілін білдіруі қажет.

2. Басыңқыдан бағыныңқыға қашан? Қай кезде? Қашаннан бері деген сұраулар беріледі.

3. бағыныңқының баяндауыштары әр түрлі, - шек қоюға болмайды. Дегенмен шылау тіркескен есімшелер: -гелі формалы көсемше; -ысымен, -ғасын формалы етістіктер мезгіл бағыныңқы  мағына туғызады.

4. Компоненттерінің арасын үтір арқылы ажыратады. 

Кубизм.

1. Анықта. Оқыған шығармаларынан   қарсылықты салаласты тауып, жасалу жолдарын анықта.

2. Салыстыр. Қарсылықты сабақтас пен шартты бағыныңқы сабақтастың ұқсастықтары менайырмашылықтарын  анықтау

Мысалы:

1. Қорқақтар үшін қауіп бар да,  батырлар үшін мәңгілік өшпейтін атақ бар.

2. Айғай өте ұзаққа созылды  бірақ  нәрсені   түсінерліктей болмады.

3. Ойыңмен байланыстыр. Берілген компоненттерді толықтырып, мезгіл бағыныңқы сөйлем құраңдар.

Оқулықпен жұмыс. 129  -  жаттығуды  берілген   шарты бойынша орындау.

Сабақты бекіту: сұрақ-жауап

Үйге тапсырма: 133-жаттығу

Бағалау