Сабақтың тақырыбы: Дауыссыз дыбыстардың түрлері.2 класс

Күні: 06.10.2015

Пәні: қазақ тілі

Мұғалімі: Н.Багеева

Сыныбы: 2 ә

Сабақтың тақырыбы: Дауыссыз дыбыстардың түрлері.
Сабақтың мақсаты: Дауыссыздарды қатаң, ұяң, үнді болып бөлінетінін білдіру, олардың айтылу ерекшеліктерін байқату. Сөзге саналы түрде дыбыстық талдау жасай білуге төсілдіру, сауатты, көркем жазуды жетілдіру.
Мәдениетті сөйлеуге, шыдамды болуға, іздемпаздыққа тәрбиелеу
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, түсіндіру, жазбаша, венн диограммасы
Сабақтың көрнекілігі: слайдтар,суреттер, кеспе қағаздар
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылардың сабаққа назарын аудару, керекті құралдарын алдыру.

Смайликтер көрсету

- Психологиялық дайындық:
Қазақ тілім – өз тілім, ана тілім.
Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім.
Қастерлейді ұл қызың мәңгі сені
Болашағым, бақытым дара тілім.- дегендей қыркүйек айының 22 мен қазан айының 22 аралығы тіл мерекесі яғни тіл айлығы өтуде. Теледидарда ол мереке туралы не дейді тыңдайық.

Бейнежазба көру
Осы күз мезгілінде қандай мерекелер бар?

1.      1қыркүйек- білім күні

2.      8 қыркүйек- отбасы күні

3.      24 қыркүйек- құрбан айт мерекесі

4.      1 қазан- қарттар күні

5.      5 қазан- ұстаздар мерекесі

Ендеше,  ұстаздарды мерекесімен құттықтап ән айтайық. Ән: Ұстазым

ІІ.Актуалдау

Осы ұстаз бізге не береді?

Ендеше ұстазымыздың қазақ тілі сабағында не үйреткенін еске түсірейік

ІІІ. Өткенді қайталау.

Сұрақ - жауап әдісі.
- Біз қандай тақырып өттік?
- Ю әрпі қалай айтылады? ( қосарланып иу болып айтылады)
- Дауысты ма, дауыссыз ба?
- Ереже сұрау. ю- қосарлы дауысты дыбыс

 Дыбыс деген не?

Әріп деген не?
Дыбыс неше түрге бөлінеді?

Дауысты дыбыс неше түрге бөлінеді, атаңдар

Дауыссыз дыбыс деген не?

ІҮ. Жаңа сабақ.
а) Мұғалімнің түсіндірмесі:
Бейне жазба көрсету
Дауыссыз дыбыстар 3 - ке бөлінеді.
Дауыссыз дыбыстарды айтқанда ауа
1) кедергіге ұшырайды
2) тосқауылдан өту кезінде, дыбыстау мүшелеріне күш түседі де, ауа лап етіп шығады
3) созып айтуға келмейді.
Үнді: л, м, н, ң, р, й, (у)
Ұяң: б, в, г, ғ, д, ж, з,
Қатаң: к, қ, п, с, т, ф, х, һ, ц, ч, ш, щ,
ә) Оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс:
1 – жаттығу. Құстардың атын көшіріп жаз.Дауыссыз дыбыстардың астын сыз.Осы құстардың қайсысы артық?

Жұмбақ жасыру.

Сирағы ұзын,

Тырнағы ұзын.

Балықты сүзбей,

Ұстайтын шоқып,

Тұмсығы бiздей.    (Тырна)

Қызықтырар әрi

Қарай берсең табылар,

Алуан түстi бояудың,

Өн бойында бәрi бар.   (Қырғауыл)

Салатын ұяны.

Өткiр көзi шегiр,

Бүргенiн құртар тұяғы.   (Бүркiт)

     Ала шапан киеді,

Қыпылықтап жүреді.

Секектеп бір тұрмайды,

Өреден құрт ұрлайды.

Қалдықты жеп тауысқан,

Аты оның...........(  Сауысқан)

 Аппақ доп тауып
Шақырды ақ ... ( тауық)

2- жаттығу. Мәтінді түсініп оқы.

Қарамен жазылған сөздер: балапан, жасайды, тұрғызады.

Қатаң:п,  с, т,

Ұяң: б, ж, д, ғ, з,

Үнді:л, н, р,

3- жаттығу. Өлеңді мәнерлеп оқы.Н.Айтов туралы мәлімет

Несіпбек Айтұлы - 1950 жылы 22 қыркүйекте Шығыс Түркістанның Тарбағатай аймағы, Шәуешек ауданына қарасты Теректі ауылының Апиынды бұлақ деген жерінде дүниеге келген.

1962 жылы ата-анасымен атамекенге оралып, орта мектепті бұрынғы Семей облысы, Шұбартау ауданы, Баршатас ауылында бітірген. Еңбек жолын Шұбартау аудандық «Жаңа өмір» газетінде бастаған. 1974 жылы Қазақ Мемлекеттік университетінің журналистика факультетін бітірген.

1974—1984 жж. «Балдырған» журналы поэзия бөлімінің меңгерушісі, «Жалын» баспасында редактор, 1984—1994 жж. Қазақстан Жазушылар одағында әдеби кеңесші, 1995—1996 жж. «Ақын» қауымдастығының директоры, 1997 — 2001 жж. «Қазақ әдебиеті» газетінде сын бөлімінің, «Жұлдыз» журналында поэзия бөлімінің меңгерушісі болып, 2001 жылдан бері Астанадағы Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде, Президенттік Мәдениет орталығында қызмет істеген. Қазір «Алтын тамыр» журналының бас редакторы.

Аққу деген не?

·         Аққу Аққу- өте ірі және күшті құстардың бірі, ол сонау көне заманнан бері сұлулық пен махаббаттың, тазалық пен нәзіктіктің белгісі болып саналады. Оны көп халықтар киелі құс санап ерекше құрметтеген. Аққу құсы әдемі құс болғандықтан, жалпы ақ түсті болып келеді - сұлулыққа теңеген. Қазақтың әдемі қыздарын аққуға теңеген.

·         Құстардың ішінен жұптасып өмір сүретін бірден-бір құс.

·         Егер Жұбынан айырылып қалса, не біреуі қаза болса, екіншісі адамша қайғырып,ауырып өлуге барған. Осы жағдайдан кейін екінші аққуға қосылмайтын болған.

Ү.Сергіту сәті

Аққу күйін тамашалайық

Қарамен жазылған сөздерге дыбыстық талдау жасау.

Аққулар- 3 буын, 7 әріп, 7 дыбыс

А- дауысты , жуан

Қ- дауыссыз, қатаң

Қ- дауыссыз, қатаң

У- дауыссыз, .үнді

Л- дауыссыз, үнді

А- дауысты , жуан

Р- дауыссыз, үнді

Қанат- 2 буын, 5 әріп, 5 дыбыс

Қ- дауыссыз, қатаң

А- дауысты , жуан

Н- дауыссыз, үнді

А- дауысты , жуан

Т- дауыссыз, қатаң

ҮІ.Үлестірмелі қағазбен жұмыс Жеке тапсырмалар

1.      Күзде құстардың тіршілігінде қандай өзгерістер  болады?

2.      Жыл құстарын ата. көкек, қарлығаш, аққу, қараторғай, бұлбұл,тоқылдақ,үйрек,қаз ,тырна.
ҮІІ.Шығармашылық тапсырма

Дөңгелектер ішінде орналасқан буындардан және әріптерден сөз құрастыр.

Құрастырған сөздерден дауыссыз дыбыстарды тауып,

оларды үш бөлікке бөліп жаз.

ҮІІІ.Қорытындылау

ІV. Венн диаграммасы
Дауысты                                                          Дауыссыз;
Дауыссыз  дыбыстардың түрлері ата.
ІХ.Үйге тапсырма

4- жаттығу, 40- бет

Ереже жаттау. Қарлығашқа байланысты тыйым сөздер жаттап келу

Х.Бағалау

Күзде құстардың тіршілігінде қандай өзгерістер  болады?

Жыл құстарын ата.