Сабақтың тақырыбы "Құстар- біздің досымыз."

« Айгөлек » балабақшасының тәрбиешісі

Есетова Назгүл Буркитовна

Форт-Шевченко қаласы, Түпқараған ауданы, Маңғыстау облысы

Білім беру саласы: Қатынас,, Шығармашылық

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті: Тіл дамыту, Жапсыру

Тақырыбы: Құстар – біздің досымыз

Мақсаты:

Білімділік: Балаларға құстар туралы түсінік беріп, білімдерін жетілдіру, құс-

тарға қамқорлықпен қарауға баулу.

Дамытушылық: Сурет бойынша әңгімелей отырып,тілдік қорын дамыту, бай-

ланыстырып сөйлей білуге үйрету. Тақырыпқа байланысты мазмұн бере жап

сыру арқылы көркемдік талғамдарын жетілдіру. Қол, алақан, саусақ бұлшық-

еттерін, ұсақ моториканы дамыту.

Тәрбиелік: Табиғатты аялай білуге, құстарға деген сүйіспеншіліктерін арттыру

оларды қорғауға тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Құстардың суреттері, дыбыстауы, DVD, ағаштан жасалған құстардың ұялары, ермексаз, асбұршақ, түрлі-түсті қағаздар.

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, дидактикалық ойындар, көрсету, тыңдау, тақпақ

тар,мақал-мәтелдер тиым сөздер, сергіту сәті.

Сөздік жұмыс: құстардың аттары: торғай, сауысқан, қарға, көгершін, бұлбұл,тоқылдақ.

Іс-әрекет кезеңдері

Тәрбиешінің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық қозғаушы

Іздену ұйым-дастырушы

Рефлексивті коррекциялаушы

Психолологиялық сәт: Табиғат біздің анамыз,

Табиғатқа біз баламыз.

Иіліп сәлем береміз,

Біз әдепті баламыз.

Арайлап атқан таңымыз,

Қайырлы болсын күніміз.

Шуақты күннің сәулесі,

Жайнасын бүгін жарқырап.

Амансың ба, нұрлы күн!

-Балалар қазір қай мезгіл?

-Күз мезгілінде неше ай бар?

- Күз мезгілінің ерекшеліктері қандай?

- Кім күз туралы тақпақтар біледі?

Кіріспе әңгіме:

-Балалар табиғат дегеніміз не?

-Табиғат аясында біз не істейміз?

-Табиғат нешеге бөлінеді?

-Өлі табиғатқа нелер жатады?

- Тірі табиғатқа не жатады?

- Осы кезде құстардың сайраған дауысы естіледі.

- балалар ненің дауысын естідіңдер?

-Табиғаттың бір бөлігі құстарға тоқталамыз. Құстар- баубақшаның сәні, әрі біздің досымыз.

-Балалар қандай құстарды білесіңдер?

-Құстардың пайдасы өте көп. Олар ағаштағы, жердегі құрттарды жейді. Құстар ән айтып, көңілімізді көтереді

Кейбіреулері біздің далаға төккен тамақ қалдықтарын жеп, айналаны тазартады.

(Осы кезде топқа Дымбілмес келеді. Қолына рогатка мен сіріңке ұстаған.

-Мен Дымбілмеспін, мен сендермен ойнайын деп келдім, қарным ашты, қазір алау жағып тамақ дайындайық.

Балалар орманда алау жағуға бола ма?

Дымбілмес: Онда құстарды атып ойнайық. Балалар, айтыңдаршы, құстарды атуға бола ма?

- Дымбылмес қазір біздің балалар «Жақсы-жаман» ойынын ойнайды. Кел бірге ойнайық.

- Ағаштың бұтағын сындыру жақсы ма?

-Ағаш отырғызу жақсы ма?

- Орманды өртеу жақсы ма?

-Құстарға жем шашу жаман ба?

-Құстың ұясын бұзу жақсы ма?

-Суды ластау жақсы ма?

-Құстарға ұя салу жаман ба?

-Орманда айқалау жақсы ма?

- Гүлдерге су құю жаман ба?

-Орманда қалдық заттар тастау жақсы ма?

-Қандай тиым сөздерді білесіңдер?

-Дымбілмес: Балалар, мені кешіріңдер, мен енді құстарды атпаймын. Сау болыңдар!

-Құстардың түрлері, пайдасы туралы айту.

-Құстардың түрлері өте көп. Оларды біздер үлкен екі топқа бөлеміз.

-Үй құстары және дала құстары.

-Үй құстарын адам асырайды. Оған жем береді, күтеді. Сондықтан оларды үй құстары деп атайды.

-Үй құстары қандай құстар деп ойлайсыңдар?

-Үй құстары үйде өсіріледі, аулада жайылып, адамның қарамағында болады. Олардың жұмыртқасын, етін жейміз. Ал мамығынан жастық жасаймыз.

-Қандай дала құстарын білесіңдер?

-Дала құстары далада өз бетінше тіршілік етеді. Олар ағаш немесе бұта басына, арасына ұя салып, өмір сүреді. Өз қорегін өзі тауып жейді. Олар орман, тоғайдағы ағаштарды зиянды құрттардан тазартып, табиғатқа үлкен келтіреді. Дала құстары 2-ге бөлінеді: жыл қүстары және қыстайтын құстар.

Жыл құстарына қарлығаш, қараторғай, бозторғай, тырна жатады. Күзде күн суыта бастағанда жылы жаққа ұшып кетеді, көктемде күн жылынғанда елімізге қайтып келеді.

Қыстап қалатын құстар: торғай, қарға, сауысқан, шымшық, көгершін. Оларға біз ұя жасап, қамқор болып, ұя жасауымыз керек. Мынау-Ақжанның үйден жасап әкелген ұясы. Біз осындай ұяларды көбірек жасауымыз керек.

-Қай құс қалай дыбыстайтынын балалар айтып берсін.

Енді құстардың пайдасы туралы балалар айтып берсін.

Көрініс: «Бұлбұл мен тоқылдақ»

Дидактикалық ойын: «Құстарды ажырат»

Мақсаты: балалардың зейінін дамытып, құстардың түрлерін ажырата білуге үйрету.

Барысы: Балаларға үстел үстіндегі араласқан суреттерден үй құстары мен дала құстарын ажыратып, атын атау арқылы тақтаға ілу тапсырылады.

Сергіту сәті. Саусақ жаттығуын жасау

«Қазым,қазым, қаңқылда»

Көлге түсіп салқында.

Жем берейін жейсің бе?

Кәмпит берші дейсің бе?

Жоқ – жоқ, Жоқ – жоқ,

Кәмпит тәтті ас болмас,

Арпа менен бидай шаш.

Шығармашылық орталық:

Балалар салынған суреттің үстіне саусақтарымен ермексаз бен асбұршақты жапсыру арқылы балапан жасайды.

Балалар сөздерді бірге қайталап, қимылмен көрсетеді.

Балалар білгендерін айтады.

Балалар күз туралы тақпақтарын айтады.

Бізді қоршаған орта(жер, су, аспан, тау, өсімдіктер, жануарлар және т.б

-құстардың ән салған дауысы

Торғай, қарлығаш,тоқылдақ, көгершін, тауық, аққу, сауысқан

балалар Дымбілмеспен амандасады.

Жоқ болмайды, ағаштар жанып кетеді, құстарға зиян келеді.

-Жоқ. Балалар, өлеңді мәнерлеп оқиды.

Ой, балалар, балалар,

Құстарда да ана бар.

Құстарда да бала бар,

Құс ұясын бұзбайық.

Обалына қалмайық,

Құстар біздің досымыз.

-

Жоқ ,жаман.

-Жақсы. Ауаны тазартады.

-Жоқ ,жаман.

-Жоқ ,жақсы

-Жоқ ,жаман

-Жоқ ,жаман

-Жоқ ,жақсы

-Жоқ ,жаман

-Жоқ ,жақсы

-Жоқ ,жаман

-Аққуда атпа. Құстың ұясын бұзба т.б

Тауық, қаз, үйрек, күркетауық, әтеш, тотықұс.

Қарға, торғай, көгершін, аққу, тырна, қарлығаш, көкек, бұлбұл, сауысқан, шір, кекілік, құр т.б

Альбина:

Аққу қиқулайды,

Қарға қарқылдайды,

Торғай шиқылдайды,

Сауысқан шықылықтайды.

Әсемай:

Бүркіт шаңқылдайды,

Үкі уілдейді,

бұлбұл сайрайды,

Қарлығаш шықылықтайды.

Аружан:

Тырна тыраулайды,

Көгершін уілдейді,

Тоқылдақ тоқылдатады,

Көкек көкектейді.

Ырысбек:

Күркетауық күркілдейді,

Тауық қыт-қыттайды.

Үйрек барқылдайды,

Қаз қаңқылдайды.

Айкөркем:

Бүркіт – қыран құс,

Аққу – сұлу құс,

Сауысқан – сақ құс,

Көкек – мақтаншақ құс.

Мерей:

Бұлбұл – әнші құс,

Тоқылдақ – емші құс,

Көгершін – бейбітшілік құсы,

Қарлығаш – адамның досы.

Көгершін:

Бейбітшілік құсы

Мен – көгершін.

Жер жүзінде бейнет,

Еңбек көгерсін.

Ерасыл:

Құстар – менің жан досым,

Күнде оларды көремін.

Қамқор болып әрқашан,

Ағаштарды қорғайды.

Аружан:

Таспен атып торғайды,

Ұя бұзған оңбайды.

Құс өкпелеп кетеді,

Бақшамызға қонбайды.

-балалар үй құстары мен дала құстарын ажыратады.

Балалар қимыл – қозғалыспенжасайды.

-балалар жұмыс істеп жатқан кезде ормандағы құстардың

сайраған дауыстары жазылған

үнтаспа ойналып тұрады.

Сұрақ-жауап арқылы оқу іс-әрекетін қортындылау

-Балалар бүгін біз не жайлы әңгімелестік?

-Қандай құстарды білесіңдер?

- Жылы жаққа ұшып кететін құстарды қалай атаймыз?

-Қыстайтын құстарды қалай атайды?

- Біздер қыста құстарға қандай қамқорлық жасаймыз?

Түрлі сыйлықтармен мадақтау.

Балалар сурактарга жауап береді.

Балалар қуанады.

Күтілетін нәтиже:

Білуі керек: құстардың түрлерін, олардың аттарын айта білуі, қамқорлық жасап,

қорғай білуі:

меңгеруі: құстар туралы тақпақтарды, мақал-мәтелдерді, тиым сөздерді үйренді.

Қолынан келуі: берілген сұрақтарға жауап беріп, өз беттерінше жұмыс істеп,

балапан жасады.