Сабақтың тақырыбы: «Табиғат-тал бесігім»

Курмангалиева Гульсум Советовна-әлеуметтік педагог

«Көкпекті ауданының психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті» КММ

   Көкпекті ауданы  Көкпекті ауылы  ШҚО

    Сабақтың  тақырыбы:   «Табиғат-тал бесігім»

 Сабақтың мақсаты:

-Білімдік:  Балалардың  «табиғат»  туралы түсініктерін кеңейту

                 Табиғат пен адамның үйлесімділігін,адам өмірінде табиғаттың

                 маңыздылығын түсіндіру. Жер,су, ауа, топырақ,жан-жануарлар

                  туралы білімдерін кеңейту. 

-Дамытушылық: Балалардың сөйлеу мәдениетін,салыстыру,ойлау, дәлелдеу,дағдыларын қалыптастыру.

- Тәрбиелік:  Табиғатқа қамқор бола білуге үйрету.

                         Табиғатқа,өсімдіктерге күтіммен қарауға тәрбиелеу.

    Сабақтың түрі:  топтық сабақ

   Әдісі:Сұрақ-жауап,әңгімелеу,пысықтау,қайталау.

Көрнекі  құралдар:  табиғат мезгілдері туралы суреттер,аңдар,құстар, өсімдіктер суреттері.                                  

Сабақтың  барысы: Балалар, бүгін біз, бізді қоршаған табиғат туралы,оның   

                 өміріндегі маңызы туралы білімімізді одан әрі кеңейтеміз.

                Мына суретке  қараңдаршы.Неткен керемет, сұлу көрініс. Ашық,

                 көгілдір аспан,аспанмен таласқан биік таулар,оның етегінде

                 жайқалып өскен гүлдер,сарқырап ағып жатқан өзен-көлдер,

                 адамның жанына рахат сыйлаған  табиғаттың тамаша сыйы.

                 Ал мына бұтақтарда сайрап отырған құстарға назар аударайықшы

                 Бұтақтан-бұтаққа секіріп жүрген тиіндар мен құстарды көргенде,

                 тіршілік атаулының бәрі- табиғаттың бір ажырамас бөлігі екенін

                 түсінеміз.

                 Қанеки, табиғатты аң, құстарсыз елестетіп көріңдерші.

                 Егер құстар сайрамаса,жан-жануарлар секіріп,ойнақтап жүрмесе

                 табиғат сұлу болмас еді. Сондықтан,табиғаттың сәні болған,

                 тіршілікті жандандырған аң,құстарды табиғаттың берген сыйы деп

                  түсініп, оларға қамқорлықпен қарауымыз керек.

1-тапсырма.  Қазір балалар, мен ақ қағаз таратамын, ал сендер табиғатты  қалай   түсінесіңдер,солай суретін салыңдар.                     

  Суреттерді қарап, әрбір суретті бағалаймын.

2-тапсырма  Балалар,енді біз «жер», «су», «ауа», «өсімдік», «жануарлар»

                      атты топтарға бөлінейік.

                       Мақсатымыз:табиғаттың адамға пайдасын,адамның табиғатқа

                                               тигізетін пайдасын  анықтау. Менің қолымда

                                               қоржынға салынған тапсырма бар.                                                

    Жреби тартайық.

«Жер» тобы  Біз адамға нан, жеміс-жидектер береміз. Адам жерге  түрлі дақылдарды егеді.  Одан  астық,т.б. дақылдар өсіп шығады. Жерде қаншама аң,жануарлар, адамдар тіршілік етеді.

    Адамдар жерді аялап күтеді. Жерді анамыз деп қадірлеп отыруды міндет

санайды.

   Жердің түсі қандай? Қоңыр,қара  дұрыс

«Су» тобы  Біз барлық адамдарға,гүлдер мен ағаштарға тіршілік сыйлаймыз.

Сусыз ештеңе өспейді. Шаршаған адамды сергітеміз.  Біздің арқамызда жайқала өскен гүлдер мен өсімдіктер адамдарға сұлулық сыйлайды.

  Адамдар судың қадірін жақсы біледі. Су көздерін ашып,ол жерлерге гүл, ағаш егіп, жерді көркейтеді. Адамдар суды үнемдеп пайдалануды ешқашан

ұмытпайды.  Судың түсі қандай? Түссіз,таза, мөлдір.  Дұрыс.

«Ауа» тобы   Адамның жақсы дем алып,дұрыс тынығуы үшін ауаның тигізетін пайдасы зор. Айналадағы адамдар,жан-жануарлар ауасыз тіршілік ете алмайды.

    Адам баласы ауаның қаншалықты қажетті екенін біледі,сондықтан оның   таза болуына, улы заттармен  ластанбауына көп мән береді. Ауаны тазалайтын өсімдіктерді,тоғайды көп егеді.

     Ауа көзге көріне ме ? Жоқ. Біз оны танауымыз, түйсігіміз арқылы сеземіз.Дұрыс.

 Кәнеки,балалар үзіліс жасайық. Табиғаттың бір бөлшегі мысық туралы  «Сергіту сағатын» өткізейік.      Мысық,мысық тұршы

                                                        Бетіңді жушы

                                                       Айнаға қарашы

                                                       Шашыңды тарашы

 «Өсімдік »  тобы  адамдар өсімдіктің арқасында таза ауамен дем алады.Өсімдіктер адамға әдемілік, сұлулық сыйлайды. Әсем гүл сыйлап, адамдар бір-біріне қуаныш әкеледі,көңіл-күйлерін көтереді.

 Өсімдіктердің кейбір түрлерінен дәрі-дәрмек жасалады. Адамдар өсімдікті күтіп,олардың жақсы өсуіне жағдай жасайды.

Өсімдіктің түсі қандай болады?   Жасыл.  Гүлдер әртүрлі.     Дұрыс.

«Жануарлар» тобы.  Жануарлар екіге бөлінеді: үй жануарлары ,дала жануарлары.Жануарлардың да пайдасы өте көп. Олар адамға ет,сүт, жүн береді.Терісінен  киім киеді.

Ал адамдар болса жануарларды күтеді,жемін,суын береді,жататын орнын тазалайды.

  Жануарлардың дыбысын шығарып көрейікші.Балалар жануарлардың дыбысын шығарады.

 Сиыр- мөңірейді,  қой-маңырайды,  жылқы-кісінейді. Дұрыс.

    Сабақты қорытындылау.

   Міне балалар,табиғат дегеніміз –аң,құс,өсімдік,тау,тас,өзен,көл,жан-жануарлар  екен.

    Балалар, бүгін біз нені оқып үйрендік? Сабақтың басында біз жалпы табиғатты қалай түсінеміміз сол бойынша сурет салдық. Ал енді әрбір топ өзінің тобының аты қалай соның суретін салсыншы. Мысалы: «Жер» тобы жердің суретін салса, «Өсімдік»тобы  өздері таңдаған өсімдікті салады.

 Суреттер тексерілді. Бағаланды.

 Тақтаға сурет ілінеді.  Ол суретте құстың үясын бұзып жатқан бала .Осы іс-әрекетті түсіндіріңдерші (балалар өз ойларын айтты)

Келесі суретте тоғай ды егіп жатқан бала,суғарып жатқан бала,тоғайды сындырып жатқан бала. Балалар тоғайды сындыруға болмайтынын,табиғатты аялап күту керек екенін айтты. Сабақ осымен аяқталды. Балалардың білімі бағаланды.

                            «Ауа» тобы

                          «Өсімдік» тобы

                      «Жануарлар» тобы

Краткое описание документа:

Сабақтың мақсаты:

-Білімдік:  Балалардың  «табиғат»  туралы түсініктерін кеңейту

                 Табиғат пен адамның үйлесімділігін,адам өмірінде табиғаттың

                 маңыздылығын түсіндіру. Жер,су, ауа, топырақ,жан-жануарлар

                  туралы білімдерін кеңейту. 

-Дамытушылық: Балалардың сөйлеу мәдениетін,салыстыру,ойлау, дәлелдеу,дағдыларын қалыптастыру.

- Тәрбиелік:  Табиғатқа қамқор бола білуге үйрету.

                         Табиғатқа,өсімдіктерге күтіммен қарауға тәрбиелеу.

    Сабақтың түрі:  топтық сабақ

   Әдісі:Сұрақ-жауап,әңгімелеу,пысықтау,қайталау.

Көрнекі  құралдар:  табиғат мезгілдері туралы суреттер,аңдар,құстар, өсімдіктер суреттері.                                  

Сабақтың  барысы: Балалар, бүгін біз, бізді қоршаған табиғат туралы,оның   

                 өміріндегі маңызы туралы білімімізді одан әрі кеңейтеміз.

                Мына суретке  қараңдаршы.Неткен керемет, сұлу көрініс. Ашық,

                 көгілдір аспан,аспанмен таласқан биік таулар,оның етегінде

                 жайқалып өскен гүлдер,сарқырап ағып жатқан өзен-көлдер,

                 адамның жанына рахат сыйлаған  табиғаттың тамаша сыйы.

                 Ал мына бұтақтарда сайрап отырған құстарға назар аударайықшы

                 Бұтақтан-бұтаққа секіріп жүрген тиіндар мен құстарды көргенде,

                 тіршілік атаулының бәрі- табиғаттың бір ажырамас бөлігі екенін

                 түсінеміз.

                 Қанеки, табиғатты аң, құстарсыз елестетіп көріңдерші.

                 Егер құстар сайрамаса,жан-жануарлар секіріп,ойнақтап жүрмесе

                 табиғат сұлу болмас еді. Сондықтан,табиғаттың сәні болған,

                 тіршілікті жандандырған аң,құстарды табиғаттың берген сыйы деп

                  түсініп, оларға қамқорлықпен қарауымыз керек.

1-тапсырма.  Қазір балалар, мен ақ қағаз таратамын, ал сендер табиғатты  қалай   түсінесіңдер,солай суретін салыңдар.                     

  Суреттерді қарап, әрбір суретті бағалаймын.

2-тапсырма  Балалар,енді біз «жер», «су», «ауа», «өсімдік», «жануарлар»

                      атты топтарға бөлінейік.

                       Мақсатымыз:табиғаттың адамға пайдасын,адамның табиғатқа

                                               тигізетін пайдасын  анықтау. Менің қолымда

                                               қоржынға салынған тапсырма бар.                                                

    Жреби тартайық.

«Жер» тобы  Біз адамға нан, жеміс-жидектер береміз. Адам жерге  түрлі дақылдарды егеді.  Одан  астық,т.б. дақылдар өсіп шығады. Жерде қаншама аң,жануарлар, адамдар тіршілік етеді.

    Адамдар жерді аялап күтеді. Жерді анамыз деп қадірлеп отыруды міндет

санайды.

   Жердің түсі қандай? Қоңыр,қара  дұрыс

«Су» тобы  Біз барлық адамдарға,гүлдер мен ағаштарға тіршілік сыйлаймыз.

Сусыз ештеңе өспейді. Шаршаған адамды сергітеміз.  Біздің арқамызда жайқала өскен гүлдер мен өсімдіктер адамдарға сұлулық сыйлайды.

  Адамдар судың қадірін жақсы біледі. Су көздерін ашып,ол жерлерге гүл, ағаш егіп, жерді көркейтеді. Адамдар суды үнемдеп пайдалануды ешқашан

ұмытпайды.  Судың түсі қандай? Түссіз,таза, мөлдір.  Дұрыс.

«Ауа» тобы   Адамның жақсы дем алып,дұрыс тынығуы үшін ауаның тигізетін пайдасы зор. Айналадағы адамдар,жан-жануарлар ауасыз тіршілік ете алмайды.

    Адам баласы ауаның қаншалықты қажетті екенін біледі,сондықтан оның   таза болуына, улы заттармен  ластанбауына көп мән береді. Ауаны тазалайтын өсімдіктерді,тоғайды көп егеді.

     Ауа көзге көріне ме ? Жоқ. Біз оны танауымыз, түйсігіміз арқылы сеземіз.Дұрыс.

 Кәнеки,балалар үзіліс жасайық. Табиғаттың бір бөлшегі мысық туралы  «Сергіту сағатын» өткізейік.      Мысық,мысық тұршы

                                                        Бетіңді жушы

                                                       Айнаға қарашы

                                                       Шашыңды тарашы

 «Өсімдік »  тобы  адамдар өсімдіктің арқасында таза ауамен дем алады.Өсімдіктер адамға әдемілік, сұлулық сыйлайды. Әсем гүл сыйлап, адамдар бір-біріне қуаныш әкеледі,көңіл-күйлерін көтереді.

 Өсімдіктердің кейбір түрлерінен дәрі-дәрмек жасалады. Адамдар өсімдікті күтіп,олардың жақсы өсуіне жағдай жасайды.

Өсімдіктің түсі қандай болады?   Жасыл.  Гүлдер әртүрлі.     Дұрыс.

«Жануарлар» тобы.  Жануарлар екіге бөлінеді: үй жануарлары ,дала жануарлары.Жануарлардың да пайдасы өте көп. Олар адамға ет,сүт, жүн береді.Терісінен  киім киеді.

Ал адамдар болса жануарларды күтеді,жемін,суын береді,жататын орнын тазалайды.

  Жануарлардың дыбысын шығарып көрейікші.Балалар жануарлардың дыбысын шығарады.

 Сиыр- мөңірейді,  қой-маңырайды,  жылқы-кісінейді. Дұрыс.

    Сабақты қорытындылау.

   Міне балалар,табиғат дегеніміз –аң,құс,өсімдік,тау,тас,өзен,көл,жан-жануарлар  екен.

    Балалар, бүгін біз нені оқып үйрендік? Сабақтың басында біз жалпы табиғатты қалай түсінеміміз сол бойынша сурет салдық. Ал енді әрбір топ өзінің тобының аты қалай соның суретін салсыншы. Мысалы: «Жер» тобы жердің суретін салса, «Өсімдік»тобы  өздері таңдаған өсімдікті салады.

 Суреттер тексерілді. Бағаланды.

 Тақтаға сурет ілінеді.  Ол суретте құстың үясын бұзып жатқан бала .Осы іс-әрекетті түсіндіріңдерші (балалар өз ойларын айтты)

Келесі суретте тоғай ды егіп жатқан бала,суғарып жатқан бала,тоғайды сындырып жатқан бала. Балалар тоғайды сындыруға болмайтынын,табиғатты аялап күту керек екенін айтты. Сабақ осымен аяқталды. Балалардың білімі бағаланды.