Сауат ашу және жазу Тақырыбы: «Л дыбысы және әрпі» Мектепке даярлық тобы

Сауат ашу және жазу

Тақырыбы:  «Л дыбысы және әрпі»

Мектепке даярлық тобы

Тәрбиеші:  Абдинова Үміт Даутқызы

2014-2015 оқу  жылы

№23 «Балауса» мектепке дейінгі гимназия

Екібастұз қ

Білім беру саласы: «Қатынас»

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті: «Сауат ашу»

Тақырыбы: Л, л дыбысы мен әрпі

Мақсаты: Л, л дыбысы мен әрпімен таныстыру..

Білімділік:Л дыбысы бар сөздерді ойлап табуға, дауысты - дауыссыз дыбыстарды бір - бірінен ажыратуға, баспа түрде жазуға дағдыландыру.

Дамытушылық: Ойын арқылы тілдерін, ой-өрістерін, сөздік қорларын, есте сақтау қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік:Өз ойларын еркін жеткізе білуге тәрбиелеу.

Әдіс-тәсілдер: көрсету, түсіндіру, сұрақ - жауап, ойын, сергіту, қорыту,мнемотехнология.

Сөздік жұмыс: л дыбысы кездесетін сөздер.

Көрнекіліктер: Л әрпінің баспа түрлері, суреттер, текшелер, карточкалар. «Сауат ашу. Әліппе-дәптер».

Іс-әрекет кезеңі	Тәрбиешінің іс-әрекеті	Балалардың іс-әрекеті
Мотивация-лық қозғаушы Іздену-ұйымдасты-рушы кезеңі	Жылулық шеңбері: -Балалар қәнекей бүгінгі оқу іс-әрекетімізді бастамас бұрын бір-бірімізге жылы лебізімізді білдіріп,көтеріңкі көңіл күй сыйлайықшы.   Бақыт деген осы шаттық шеңбері   Қол ұстасып тұрайықшы, кел бері   Бақыт деген көрмей қалса сағынып,   Мен іздейтін адал жүрек сендегі. -Балалар бүгінгі келген қонақтармен сәлемдесейік. -Балалар бүгін бізде сауат ашу оқу іс-әрекеті.   Балалар, қазір жылдың қай мезгілі?  Өтілген дыбыстарды еске түсіру.  Ойын: «Сөз ойла – тез ойла!»  А – ата, апа, алма, асқабақ, алмұрт...  Т – тауық, ата, тырма...  Н – нан, ана, науа...  П – парта, апа, піл...  Ғ – ғарыш, ғарышкер, аға... Р – рауан, ара, зымыран...   Біз өткен оқу іс-әрекетінде.қандай дыбыспен танысып едік есімізге түсірейікші -Дұрыс айтасыңдар.(Р-дыбысын тақтаға ілу)  -«Р» дыбысы дауысты ма әлде дауыссыз дыбыс па?  -Дұрыс айтасыңдар. «Р» дыбысын қандай текшемен белгілейміз?  «Р»  әріпінен,және кездесетін сөздерді  маган кім айтып береді?  Алдымен қазақ алфавитінде неше әріп бар? -Балалар, дыбыс пен әріптің қандай айырмашылығы бар? Дыбыстар нешеге бөлінеді? Дауысты, дауыссыз дыбыстар деген не? Сөз неден құралады? Буын деген не? Сөйлем деген не? Жаңа сабақ: -Балалар мен сендерге жұмбақ жасырамын  мұқият тыңдаңдар, жауабын шешуге маған көмектесіңдер    «Мә-мә»деген әні бар     Секірер ор, жары бар     Селтеңдейді құлағы     Секіргіш бір жануар     Ол не екен балалар? 1 видеоШөре-шөре лағым Тентек болма шырағым Секетемей деміңді ал Селтеңдемей құлағың Өлең не жайында айтылған? Дұрыс лақ жайында «Лақ»сөзін айтып көрейікші -Балалар «Лақ» сөзінде бірінші қандай дыбыс естіп тұрмыз? Слайд:«Л»дыбысын айнаға қарап тұрып қайталайықшы -«Л» дыбысы қалай айтылып тұр? Езуімізді жиырамыз, тістерімізді бір-біріне жақындатамыз. «Л» деп айтамыз Л дыбысына дыбыстық артикульяция жасау. Кедергімен бе ,әлде кедергісіз бе? -Дұрыс, тіліміз тісімізге тиіп Дыбыстар кедергіге ұшырап қысқа айтылып тұр. -Өте жақсы, олай болса «Л»дыбыс қандай дыбыс  екен? -«Л» дыбысы дауыссыз дыбыс болса онда оны қандай текшемен белгілейміз? Тіл ұстарту жаттығулары: 1.Ла, ла,ла-бұл әдепті бала,    Лу, лу, лу-біздің Нұрай сұлу. 2.Ра-ра келді ара    Ла-ла араның усті ала 2 слайд.Лдыбысы неге ұқсайды -Балалар мынау «Л» дыбысының әріп таңбасы, мынау баспа түрі,ал мынау жазба түрі д/о «Менің орным қайда?» -дұрыс, балалар л-дыбысы сөздің басында ортасында аяғында да кездеседі. - Мысалы: лақ сөзінде л дыбысы сөздің басында келеді ал,  бал сөзінде сөздің аяғында , балапан сөзінде сөздің ортасында келеді. 1. Тапсырма  «Дыбыстық талдау»  Тал,алға,лала ( үтел-үстінде) 2.Тапсырма.«Олар не істеді?» Сөйлем құрау. 3.Тапсырма. Буындарды оқы 4.Тапсырма..  (Жаңылтпаш жаттау) -Балалар, «л»-дыбысына жанылтпаш айтайық (барлық баламен)  «-Ләйлік  лайға лайланды, Лайланған  ләйлік, лайда отырып   жайланды.» (Сыбырлап, орта дауыспен, қатты дауыспен айтқызу)  Жарайсыңдар.  Сергіту сәті:    Жалт-жұлт етіп лақ,    Жағалайсың бұлақ,    Секірем деп бірақ,     Қала көрме құлап.  (2рет) 5.Тапсырма. «Сөздік лото» 6.Тапсырма. «кубик» (лақ, лото, лимон,люстра)  -Балалар, «Л»-дыбысын, кәне ауада жазып көрейік. Дәптерімізді ашайық Әдемі етіп жазайық. Дәптермен жұмыс: Қаламды дұрыс ұстап, жазу кезіндегі отыру ережесін еске түсіріп, нүктелерді бастыртып жаздырту.  Дәптердегі үлгіге қарап «л»-дыбысын баспа түрін жазады 7.Тапсырма «Қай әріп жоғалып қалды?» А...ма. Ап...а. Та...а.  Н...н. -Л дауысты ма  әлде дауыссыз ба?Неге?  д/о«Дауысты-дауыссыз» дыбыстар Л дыбысын тиісті киіз үйдің біреуіне апар.	Балалар шаттық шеңберінде бір-бірлеріне деген ізгі тілектерін айтады. Саламатсыздарма  апай лар! -«Р»дыбысы -«Р»дыбысы Дауыссыз дыбыс -Р дыбысын көк текшемен белгілейміз Радио, ара, зымыран,т.б. балалар жауап береді -лақ -лақ, (Суреттен көрсетеді)  Лақ  л л л  .  -Л дыбысы кедергі мен айтылып тұр.  -Л-дыбысы дауыссыз -Көк түсті текшемен Балалар бірнеше рет қайталайды  -балалар сөздерді қайталайды  -текшемен белгілейді. Дыбыстық талдау жасап -Балалар жаңылтпаш айтып тілдерін жаттықтырады. сыбырлап, орташа, қатты айтады  Балалар сергіту сәтін орындайды. -Л әріпін ауада жазады
Рефлексивті-коррекциялаушы кезеңі	Қорытындылау  -Балалар біз қандай әріппен, қандай дыбыспен таныстық?  Л-дыбысы қандай дыбысқа жатады? -Бүгінгі сабағымыз ұнады ма? -Жарайсындар балалар, осымен бүгінгі оқу іс-әрекетімізді аяқтаймыз, кәне келген апайлармен қоштасайық  Біз ақылды баламыз,  Айтқан тілді аламыз.  Бүгін келген қонаққа Сау болыңыздар деп айтамыз - Сабаққа жақсы қатысқан балаларға сыйлық таратады. Мадақтау. Тәрбиешінің бағалауы.	Балалар сұрақтарға жауап береді. Өзін-өзі бағалау.

Күтілетін нәтиже:

Білуі керек: Л л дыбысы мен әрпі туралы түсінді, білді.

Игеруі керек: Дауысты - дауыссыз дыбыстарды бір - бірінен ажыратуды, л дыбысы дауыссыз дыбыс екенін игерді

Меңгеруі керек: сұраққа жауап беруді, баспа түрде жазуды меңгерді.

 
 

			У		А
	Л

 

Л

Л-
Л

А Ғ А	Н Н
А М А	А А
А П А	Н Н
А Т А	А Ғ

Краткое описание документа:

Білім беру саласы: «Қатынас»

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті: «Сауат ашу»

Тақырыбы: Л, л дыбысы мен әрпі

Мақсаты: Л, л дыбысы мен әрпімен таныстыру..

Білімділік:Л дыбысы бар сөздерді ойлап табуға, дауысты - дауыссыз дыбыстарды бір - бірінен ажыратуға, баспа түрде жазуға дағдыландыру.

Дамытушылық: Ойын арқылы тілдерін, ой-өрістерін, сөздік қорларын, есте сақтау қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік:Өз ойларын еркін жеткізе білуге тәрбиелеу.

Әдіс-тәсілдер: көрсету, түсіндіру, сұрақ - жауап, ойын, сергіту, қорыту,мнемотехнология.

Сөздік жұмыс: л дыбысы кездесетін сөздер.

Көрнекіліктер: Л әрпінің баспа түрлері, суреттер, текшелер, карточкалар. «Сауат ашу. Әліппе-дәптер».

Іс-әрекет кезеңі	Тәрбиешінің іс-әрекеті	Балалардың іс-әрекеті
Мотивация-лық қозғаушы Іздену-ұйымдасты-рушы кезеңі	Жылулық шеңбері: -Балалар қәнекей бүгінгі оқу іс-әрекетімізді бастамас бұрын бір-бірімізге жылы лебізімізді білдіріп,көтеріңкі көңіл күй сыйлайықшы. Бақыт деген осы шаттық шеңбері Қол ұстасып тұрайықшы, кел бері Бақыт деген көрмей қалса сағынып, Мен іздейтін адал жүрек сендегі. -Балалар бүгінгі келген қонақтармен сәлемдесейік. -Балалар бүгін бізде сауат ашу оқу іс-әрекеті. Балалар, қазір жылдың қай мезгілі? Өтілген дыбыстарды еске түсіру. Ойын: «Сөз ойла – тез ойла!» А – ата, апа, алма, асқабақ, алмұрт... Т – тауық, ата, тырма... Н – нан, ана, науа... П – парта, апа, піл... Ғ – ғарыш, ғарышкер, аға... Р – рауан, ара, зымыран... Біз өткен оқу іс-әрекетінде.қандай дыбыспен танысып едік есімізге түсірейікші -Дұрыс айтасыңдар.(Р-дыбысын тақтаға ілу) -«Р» дыбысы дауысты ма әлде дауыссыз дыбыс па? -Дұрыс айтасыңдар. «Р» дыбысын қандай текшемен белгілейміз? «Р» әріпінен,және кездесетін сөздерді маган кім айтып береді? Алдымен қазақ алфавитінде неше әріп бар? -Балалар, дыбыс пен әріптің қандай айырмашылығы бар? Дыбыстар нешеге бөлінеді? Дауысты, дауыссыз дыбыстар деген не? Сөз неден құралады? Буын деген не? Сөйлем деген не? Жаңа сабақ: -Балалар мен сендерге жұмбақ жасырамын мұқият тыңдаңдар, жауабын шешуге маған көмектесіңдер «Мә-мә»деген әні бар Секірер ор, жары бар Селтеңдейді құлағы Секіргіш бір жануар Ол не екен балалар? 1 видеоШөре-шөре лағым Тентек болма шырағым Секетемей деміңді ал Селтеңдемей құлағың Өлең не жайында айтылған? Дұрыс лақ жайында «Лақ»сөзін айтып көрейікші -Балалар «Лақ» сөзінде бірінші қандай дыбыс естіп тұрмыз? Слайд:«Л»дыбысын айнаға қарап тұрып қайталайықшы -«Л» дыбысы қалай айтылып тұр? Езуімізді жиырамыз, тістерімізді бір-біріне жақындатамыз. «Л» деп айтамыз Л дыбысына дыбыстық артикульяция жасау. Кедергімен бе ,әлде кедергісіз бе? -Дұрыс, тіліміз тісімізге тиіп Дыбыстар кедергіге ұшырап қысқа айтылып тұр. -Өте жақсы, олай болса «Л»дыбыс қандай дыбыс екен? -«Л» дыбысы дауыссыз дыбыс болса онда оны қандай текшемен белгілейміз? Тіл ұстарту жаттығулары: 1.Ла, ла,ла-бұл әдепті бала, Лу, лу, лу-біздің Нұрай сұлу. 2.Ра-ра келді ара Ла-ла араның усті ала 2 слайд.Лдыбысы неге ұқсайды -Балалар мынау «Л» дыбысының әріп таңбасы, мынау баспа түрі,ал мынау жазба түрі д/о «Менің орным қайда?» -дұрыс, балалар л-дыбысы сөздің басында ортасында аяғында да кездеседі. - Мысалы: лақ сөзінде л дыбысы сөздің басында келеді ал, бал сөзінде сөздің аяғында , балапан сөзінде сөздің ортасында келеді. 1. Тапсырма «Дыбыстық талдау» Тал,алға,лала ( үтел-үстінде) 2.Тапсырма.«Олар не істеді?» Сөйлем құрау. 3.Тапсырма. Буындарды оқы 4.Тапсырма.. (Жаңылтпаш жаттау) -Балалар, «л»-дыбысына жанылтпаш айтайық (барлық баламен) «-Ләйлік лайға лайланды, Лайланған ләйлік, лайда отырып жайланды.» (Сыбырлап, орта дауыспен, қатты дауыспен айтқызу) Жарайсыңдар. Сергіту сәті: Жалт-жұлт етіп лақ, Жағалайсың бұлақ, Секірем деп бірақ, Қала көрме құлап. (2рет) 5.Тапсырма. «Сөздік лото» 6.Тапсырма. «кубик» (лақ, лото, лимон,люстра) -Балалар, «Л»-дыбысын, кәне ауада жазып көрейік. Дәптерімізді ашайық Әдемі етіп жазайық. Дәптермен жұмыс: Қаламды дұрыс ұстап, жазу кезіндегі отыру ережесін еске түсіріп, нүктелерді бастыртып жаздырту. Дәптердегі үлгіге қарап «л»-дыбысын баспа түрін жазады 7.Тапсырма «Қай әріп жоғалып қалды?» А...ма. Ап...а. Та...а. Н...н. -Л дауысты ма әлде дауыссыз ба?Неге? д/о«Дауысты-дауыссыз» дыбыстар Л дыбысын тиісті киіз үйдің біреуіне апар.	Балалар шаттық шеңберінде бір-бірлеріне деген ізгі тілектерін айтады. Саламатсыздарма апай лар! -«Р»дыбысы -«Р»дыбысы Дауыссыз дыбыс -Р дыбысын көк текшемен белгілейміз Радио, ара, зымыран,т.б. балалар жауап береді -лақ -лақ, (Суреттен көрсетеді) Лақ л л л . -Л дыбысы кедергі мен айтылып тұр. -Л-дыбысы дауыссыз -Көк түсті текшемен Балалар бірнеше рет қайталайды -балалар сөздерді қайталайды -текшемен белгілейді. Дыбыстық талдау жасап -Балалар жаңылтпаш айтып тілдерін жаттықтырады. сыбырлап, орташа, қатты айтады Балалар сергіту сәтін орындайды. -Л әріпін ауада жазады
Рефлексивті-коррекциялаушы кезеңі	Қорытындылау -Балалар біз қандай әріппен, қандай дыбыспен таныстық? Л-дыбысы қандай дыбысқа жатады? -Бүгінгі сабағымыз ұнады ма? -Жарайсындар балалар, осымен бүгінгі оқу іс-әрекетімізді аяқтаймыз, кәне келген апайлармен қоштасайық Біз ақылды баламыз, Айтқан тілді аламыз. Бүгін келген қонаққа Сау болыңыздар деп айтамыз - Сабаққа жақсы қатысқан балаларға сыйлық таратады. Мадақтау. Тәрбиешінің бағалауы.	Балалар сұрақтарға жауап береді. Өзін-өзі бағалау.

Күтілетін нәтиже:

Білуі керек: Л л дыбысы мен әрпі туралы түсінді, білді.

Игеруі керек: Дауысты - дауыссыз дыбыстарды бір - бірінен ажыратуды, л дыбысы дауыссыз дыбыс екенін игерді

Меңгеруі керек: сұраққа жауап беруді, баспа түрде жазуды меңгерді.