"Шеңбердің теңдеуі" 8 сынып

Мерзімі:___________________               сыныбы:8 сынып

Сабақтың тақырыбы:  Шеңбердің теңдеуі

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: координаталык жазықтықта берілген шеңбердің теңдеуімен таныстыру,  шеңбердің теңдеуін және центрін табуға, сондай-ақ шеңбердің кез келген нүктесінің координаталарын табуға есептер шығаруға үйрету.

Дамытушылық: ойлау қабілеттерін дамыту

Тәрбиелігі: Оқушыларды дәлдікке, алғырлыққа, зеректікке, шапшаңдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгерту

Сабақтың барысы:  I Ұйымдастыру кезеңі.

                                      II. Мақсат қою

	I  кезең
«КӨПІР»	Сұрақтарға жауап беріңдер: 1.      тікбұрышты координалар жүйесі дегеніміз не? 2.      Ордината осі? 3.      Обсцисса осі? 4.      Координаталар басы? 5.      М(х,у) нүктесінің координаталары?
	II  кезең
Теориясы: «БІЛУ»	Нүктелердің арақашықтығын  қалай табамыз? АД=
Теориясы: «ТҮСІНУ»	Анықтама. Егер қисықтың барлық нүктелерінің координата­лары қандай да 6ip meңдeyді қанағаттандырса, онда ол тендеу осы кисыктың (шеңбердің) теңдеуі деп аталады.
Теориясы: «ТАЛДАУ»	Радиусы 3-ке тең центрі С(4;-2) нүктесінде болатын шеңбердің тендеуін жазайық. Бұл шеңбер А(-1; 5) нүктесінен өте ме, өтпей ме?  Есептің шарты бойынша а = 4, b =-2, R=3. Олай болса, (1) формуладан  (х - 4)2 + (у + 2)2 = 9. Бұл берілген шеңбердің теңдеуі. Шеңбердің А(-1; 5) нүктесінен өтетінін тексеру  үшін шеңбердің теңдеуіне  х пен у орнына А нүктесінің  координаталарын қоямыз:                               (-1 - 4)2 + (5 + 2)2 ≠ 9. Теңдеу орындалмады, демек шеңбер А нүктесінен өтпейді.
Теориясы: «ЖИНАҚТАУ»	Мысалы: Центрі О координаталар  басында  жататын,  ал радиусы  1)5 см;                   2) 3 см;                    3)b см-ге тең шеңбердің теңдеуін жазындар. х2 + у2 =25              х2 + у2 = 9                  х2 + у2 =b2?
	III  кезең
	I деңгей (5 балл)
Теориясы: «ҚОЛДАНУ»	Мына теңдеумен берілген шеңбердің  радиусын және центрінің координаталарын табыңдар: 1.      х2+у2=16          R=4;     О (0;0) 2.       х2+у2-64=0          R=8;     О (0;0) 3.      (х -3)2+(у+2)2=25          R=5;     О (3;-2) 4.   (х +1)2+у2=3          R=;     О (-1;0) 5.      х2+у2-49=0          R=7;     О (0;0)
	II деңгей (5балл+4балл=9балл)
	1.      Радиусы 2 см болатын, центрі C(2;-1)  болатын шеңбердің теңдеуін құрыңдар. (х -2)2+(у+1)2=4         2.      Радиусы 4 см болатын, центрі C(6;-7)  болатын шеңбердің теңдеуін құрыңдар. (х -6)2+(у+7)2=16 3.      Радиусы 9 см болатын, центрі C(-5;-1)  болатын шеңбердің теңдеуін құрыңдар. (х +5)2+(у+1)2=81 4.   Радиусы  см болатын, центрі C(0;7)  болатын шеңбердің теңдеуін құрыңдар. х 2+(у-7)2=3
	III деңгей (9балл+3балл=12балл)
	1.      (х -3)2+(у+1)2=1     шеңберінің абсцисса   осімен ортақ нүктелері бар ма? Болса осы нүктенің координаталарын табыңдар. y=0,     (х -3)2+(0+1)2=1,     (х -3)2 =1-1=0        x=3       K (3;0) 2.      (х -2)2+(у-1)2=4  шеңберінің координаталық осьтермен қиылысу нүктелерін табыңдар. y=0,     (х -2)2+(0-1)2=4  x= x=0,     (0 -2)2+(у-1)2=4  y=1 3.      х2+у2+4x-18y-60=0   теңдеуімен берілген шеңбердің радиусы мен центрінің координаталарын табыңдар.    х2 +4x+4-4+у2-18y+81-81-60=0 (х +2)2+(у-9)2=145            R=
	Орындалмай қалған деңгейлік тапсырмаларды үйге аяқтап келу.
	Орындалған тапсырмаларды тексеріп бағалау.