Жіктік жалғау (Личное окончание)
Жекеше (ед.ч.)
Көпше (мн.ч.)
Іж.Мен(Я)- мын, мін, бын, бін, пын, пін Біз (мы)-мыз, міз, быз, біз, пыз,
піз
ІІж.Сен ( ты) - сың, сің Сендер(вы)- сың+дар,
сің+дер
ІІ ж.Сіз (Вы) сыз, сіз Сіздер
(вы) сыз+дар, сіз+дер
ІІІж. –Ол
(он,она) - - Олар ( они) - -
Іж. Мен баламын Іж.Біз
баламыз
ІІж. Сен баласың ІІ
ж.Сендер баласыңдар
ІІж. Сіз баласыз ІІ
ж.Сіздер баласыздар
ІІІж. Ол бала- ІІІ
ж.Олар балалар-
Жіктік жалғау (Личное окончание)
Жекеше (ед.ч.)
Көпше (мн.ч.)
Іж.Мен(Я)- мын, мін, бын, бін, пын, пін Біз (мы)-мыз, міз, быз, біз, пыз,
піз
ІІж.Сен ( ты) - сың, сің Сендер(вы)- сың+дар,
сің+дер
ІІ ж.Сіз (Вы) сыз, сіз Сіздер
(вы) сыз+дар, сіз+дер
ІІІж. –Ол
(он,она) - - Олар ( они) - -
Іж. Мен баламын Іж.Біз
баламыз
ІІж. Сен баласың ІІ
ж.Сендер баласыңдар
ІІж. Сіз баласыз ІІ
ж.Сіздер баласыздар
ІІІж. Ол бала- ІІІ
ж.Олар балалар-
Септік жалғаулары
№
|
Септіктер
|
Сұрақтары
|
Жалғаулар
|
1
|
Атау септік
|
Кім? не?
Кімдер? нелер?
Кто?,
что?
|
-
|
2
|
Ілік септік
|
Кімнің?
ненің?
Кого?
Чего?
|
ның,нің,дың,дің,
тың,тің
|
3
|
Барыс септік
|
Кімге?
неге? қайда? – Кому? Зачем? куда?
|
ға, ге,
қа, ке
а,е,на,не
|
4
|
Табыс септік
|
Кімді?
нені?
Кого? что?
|
Ны,ні,ды,ді,ты,ті
|
5
|
Жатыс септік
|
Кімде?
неде? Қайда
У кого?
где? Где?
|
Да,де,та,те, нда,нде
|
6
|
Шығыс септік
|
Кімнен?
неден? қайдан? қашан?
От кого?
из чего? Откуда?
|
Нан,нен,дан,ден, тан, тен,
|
7
|
Көмектес
септік
|
Кімммен?,
немен?
С кем?
чем?
|
Мен, бен, пен
|
Септік жалғаулары
№
|
Септіктер
|
Сұрақтары
|
Жалғаулар
|
1
|
Атау септік
|
Кім? не?
Кімдер? нелер?
Кто?,
что?
|
-
|
2
|
Ілік септік
|
Кімнің?
ненің?
Кого?
Чего?
|
ның,нің,дың,дің,
тың,тің
|
3
|
Барыс септік
|
Кімге?
неге? қайда? – Кому? Зачем? куда?
|
ға, ге,
қа, ке
а,е,на,не
|
4
|
Табыс септік
|
Кімді?
нені?
Кого?
что?
|
Ны,ні,ды,ді,ты,ті
|
5
|
Жатыс септік
|
Кімде?
неде? Қайда
У кого?
где? Где?
|
Да,де,та,те, нда,нде
|
6
|
Шығыс септік
|
Кімнен?
неден? қайдан? қашан?
От кого?
из чего? Откуда?
|
Нан,нен,дан,ден, тан, тен,
|
7
|
Көмектес
септік
|
Кімммен?,
немен?
С кем?
чем?
|
Мен, бен, пен
|
Ілік
септік( Родительный падеж)
Жалғаулары: ның,нің, дың,дің, тың,тің
Сұрақтары: кімнің? Ненің?
Жалғаулары
|
|
мысалы
|
Ның,нің
|
Дауыстыдан
соң, үнді- м,н,ң
|
Оқушының,
мұғалімнің
|
Дың,дің
|
Ұяң (з,ж),
үнді –р,л,й,у,ю
|
Қыздың, үйдің,
аюдың
|
Тың,тің
|
Қатаң
дауыссыздар (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Мектептің,
клубтың
|
|
|
|
Ілік септік( Родительный падеж)
Сұрақтары:
кімнің? Ненің?
Жалғаулары: ның,нің, дың,дің, тың,тің
Жалғаулары
|
|
мысалы
|
Ның,нің
|
Дауыстыдан
соң, үнді- м,н,ң
|
Оқушының,
мұғалімнің
|
Дың,дің
|
Ұяң (з,ж),
үнді –р,л,й,у,ю
|
Қыздың, үйдің,
аюдың
|
Тың,тің
|
Қатаң дауыссыздар
(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Мектептің,
клубтың
|
|
|
|
Ілік септік( Родительный падеж)
Сұрақтары:
кімнің? Ненің?
Жалғаулары:
ның,нің, дың,дің, тың,тің
Жалғаулары
|
|
мысалы
|
Ның,нің
|
Дауыстыдан
соң, үнді- м,н,ң
|
Оқушының,
мұғалімнің
|
Дың,дің
|
Ұяң (з,ж),
үнді –р,л,й,у,ю
|
Қыздың, үйдің,
аюдың
|
Тың,тің
|
Қатаң
дауыссыздар (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Мектептің,
клубтың
|
Ілік септік( Родительный падеж)
Сұрақтары:
кімнің? Ненің?
Жалғаулары:
ның,нің, дың,дің, тың,тің
Жалғаулары
|
|
мысалы
|
Ның,нің
|
Дауыстыдан
соң, үнді- м,н,ң
|
Оқушының,
мұғалімнің
|
Дың,дің
|
Ұяң (з,ж),
үнді –р,л,й,у,ю
|
Қыздың, үйдің,
аюдың
|
Тың,тің
|
Қатаң
дауыссыздар (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Мектептің,
клубтың
|
Барыс
септік ( направительно-дательный падеж)
Сұрақтары: кімге?(кому?)неге? (чему? Зачем?)қайда?(куда?)
Жалғаулары: -ға,ге, қа,ке , а,е, на,не
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
Ға,ге
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
Балаға,
қызға, дәптерге
|
Қа,ке
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатқа,
ағашқа, мектепке,Есетке
|
а,е
|
Тәуелдік
жалғау І,ІІ жақтан соң
|
Ағама
, ініме
|
на,не
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Анасы
на, әжесіне
|
Барыс септік ( направительно-дательный падеж)
Сұрақтары: кімге?(кому?)неге? (чему? Зачем?)қайда?(куда?)
Жалғаулары: -ға,ге, қа,ке , а,е, на,не
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
Ға,ге
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
Балаға,
қызға, дәптерге
|
Қа,ке
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатқа,
ағашқа, мектепке,Есетке
|
а,е
|
Тәуелдік
жалғау І,ІІ жақтан соң
|
Ағама
, ініме
|
на,не
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Анасы
на, әжесіне
|
Барыс септік ( направительно-дательный падеж)
Сұрақтары: кімге?(кому?)неге? (чему? Зачем?)қайда?(куда?)
Жалғаулары: -ға,ге, қа,ке а,е, на,не
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
Ға,ге
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
Балаға,
қызға, дәптерге
|
Қа,ке
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатқа,
ағашқа, мектепке,Есетке
|
а,е
|
Тәуелдік
жалғау І,ІІ жақтан соң
|
Ағама
, ініме
|
на,не
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Анасы
на, әжесіне
|
Табыс
септік ( Винительный падеж)
Сұрақтары: Кімді?( Кого?) Нені?( что?)
Жалғаулары: ны,ні,ды,ді, ты,ті,н
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-ны,-ні
|
Дауыстыдан
соң
|
Баланы,
оқушыны
|
-ды,-ді
|
ұяң
(з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
қызды,
дәптерді
|
-ты,ті
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатты,
ағашты, мектепті,Есетті
|
н
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Ағасын
, шешесін
|
Табыс септік ( Винительный падеж)
Сұрақтары: Кімді?( Кого?) Нені?( что?)
Жалғаулары: ны,ні,ды,ді, ты,ті,н
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-ны,-ні
|
Дауыстыдан
соң
|
Баланы,
оқушыны
|
-ды,-ді
|
ұяң
(з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
қызды,
дәптерді
|
-ты,ті
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатты,
ағашты, мектепті,Есетті
|
н
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Ағасын
, шешесін
|
Табыс септік ( Винительный падеж)
Сұрақтары: Кімді?( Кого?) Нені?( что?)
Жалғаулары: ны,ні,ды,ді, ты,ті,н
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-ны,-ні
|
Дауыстыдан
соң
|
Баланы,
оқушыны
|
-ды,-ді
|
ұяң
(з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
қызды,
дәптерді
|
-ты,ті
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатты,
ағашты, мектепті,Есетті
|
н
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Ағасын
, шешесін
|
Табыс септік ( Винительный падеж)
Сұрақтары: Кімді?( Кого?) Нені?( что?)
Жалғаулары: ны,ні,ды,ді, ты,ті, н
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-ны,-ні
|
Дауыстыдан
соң
|
Баланы,
оқушыны
|
-ды,-ді
|
ұяң
(з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
қызды,
дәптерді
|
-ты,ті
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатты,
ағашты, мектепті,Есетті
|
н
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Ағасын
, шешесін
|
Табыс септік ( Винительный падеж)
Сұрақтары: Кімді?( Кого?) Нені?( что?)
Жалғаулары: ны,ні,ды,ді, ты,ті, н
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-ны,-ні
|
Дауыстыдан
соң
|
Баланы,
оқушыны
|
-ды,-ді
|
ұяң
(з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
қызды,
дәптерді
|
-ты,ті
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатты,
ағашты, мектепті,Есетті
|
н
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
|
Ағасын
, шешесін
|
Жатыс септік ( Местный падеж)
Сұрақтары: Кімде?( У Кого?) Неде?(где?) қайда? (где?)
Жалғаулары:-да,-де, -та, -те, нда,нде
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-да,-де
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж),
Үнді-
(р,л,й,у,м,н,ң,)ң,
|
Балада,
оқушыда, қызда, дәптерде
|
-та,те
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатта,
ағашта, мектепте,Есетте
|
нда,нде
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
сы,сі
|
Ағасында,
шешесінде
|
Жатыс септік ( Местный падеж)
Сұрақтары: Кімде?( У Кого?) Неде?(где?) қайда? (где?)
Жалғаулары:-да,-де, -та, -те, нда,нде
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-да,-де
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж),
Үнді-
(р,л,й,у,м,н,ң,)ң,
|
Балада,
оқушыда, қызда, дәптерде
|
-та,те
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатта,
ағашта, мектепте,Есетте
|
нда,нде
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
сы,сі
|
Ағасында,
шешесінде
|
Жатыс септік ( Местный падеж)
Сұрақтары: Кімде?( У Кого?) Неде?(где?) қайда? (где?)
Жалғаулары:-да,-де, -та, -те, нда,нде
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-да,-де
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж),
Үнді-
(р,л,й,у,м,н,ң,)ң,
|
Балада,
оқушыда, қызда, дәптерде
|
-та,те
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатта,
ағашта, мектепте,Есетте
|
нда,нде
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
сы,сі
|
Ағасында,
шешесінде
|
Жатыс септік ( Местный падеж)
Сұрақтары: Кімде?( У Кого?) Неде?(где?) қайда? (где?)
Жалғаулары:-да,-де, -та, -те, нда,нде
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-да,-де
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж),
Үнді-
(р,л,й,у,м,н,ң,)ң,
|
Балада,
оқушыда, қызда, дәптерде
|
-та,те
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатта,
ағашта, мектепте,Есетте
|
нда,нде
|
Тәуелдік
жалғау ІІІ жақтан соң
сы,сі
|
Ағасында,
шешесінде
|
Шығыс
септік ( Исходный падеж)
Сұрақтары: Кімнен?( от кого?) Неден?(от чего?)қайдан (откуда?)
Жалғаулары: -нан,нен,дан,,ден, тан,тен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-нан,-нен
|
Үнді
(м,н,ң)
|
Асаннан,әжемнен
|
-дан,-ден
|
Дауыстыдан соң,ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у)
|
Айшадан,қыздан,
дәптерден
|
-тан,тен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болаттан,
ағаштан, мектептен,Есеттен
|
Шығыс септік ( Исходный падеж)
Сұрақтары: Кімнен?( от кого?) Неден?(от чего?)қайдан (откуда?)
Жалғаулары: -нан,нен,дан,,ден, тан,тен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-нан,-нен
|
Үнді
(м,н,ң)
|
Асаннан,әжемнен
|
-дан,-ден
|
Дауыстыдан соң,ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у)
|
Айшадан,қыздан,
дәптерден
|
-тан,тен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болаттан,
ағаштан, мектептен,Есеттен
|
Шығыс
септік ( Исходный падеж)
Сұрақтары: Кімнен?( от кого?) Неден?(от чего?)қайдан (откуда?)
Жалғаулары: -нан,нен,дан,,ден, тан,тен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-нан,-нен
|
Үнді
(м,н,ң)
|
Асаннан,әжемнен
|
-дан,-ден
|
Дауыстыдан соң,ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у)
|
Айшадан,қыздан,
дәптерден
|
-тан,тен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болаттан,
ағаштан, мектептен,Есеттен
|
Шығыс септік ( Исходный падеж)
Сұрақтары: Кімнен?( от кого?) Неден?(от чего?)қайдан (откуда?)
Жалғаулары: -нан,нен,дан,,ден, тан,тен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-нан,-нен
|
Үнді
(м,н,ң)
|
Асаннан,әжемнен
|
-дан,-ден
|
Дауыстыдан соң,ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у)
|
Айшадан,қыздан,
дәптерден
|
-тан,тен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болаттан,
ағаштан, мектептен,Есеттен
|
Көмектес
септік ( Творительно-соединительный падеж)
Сұрақтары: Кіммен?( с кем?) Немен?( с чем? чем?)
Жалғаулары: -мен, бен, -пен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-мен
|
Дауыстыдан
соң,
Үнді
(р,л,й,у м,н,ң)
|
Асанмен,әжеммен,
шаймен,
нанмен
|
-бен
|
Ұяң (з,ж)
|
қызбен,
Ғазизбен, жазбен
|
-пен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатпен,
ағашпен, мектеппен, Олегпен
|
Көмектес
септік ( Творительно-соединительный падеж)
Сұрақтары: Кіммен?( с кем?) Немен?( с чем? чем?)
Жалғаулары: -мен, бен, -пен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-мен
|
Дауыстыдан
соң,
Үнді
(р,л,й,у м,н,ң)
|
Асанмен,әжеммен,
шаймен,
нанмен
|
-бен
|
Ұяң (з,ж)
|
қызбен,
Ғазизбен, жазбен
|
-пен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатпен,
ағашпен, мектеппен, Олегпен
|
Көмектес
септік ( Творительно-соединительный падеж)
Сұрақтары: Кіммен?( с кем?) Немен?( с чем? чем?)
Жалғаулары: -мен, бен, -пен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-мен
|
Дауыстыдан
соң,
Үнді
(р,л,й,у м,н,ң)
|
Асанмен,әжеммен,
шаймен,
нанмен
|
-бен
|
Ұяң (з,ж)
|
қызбен,
Ғазизбен, жазбен
|
-пен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатпен,
ағашпен, мектеппен, Олегпен
|
Көмектес
септік ( Творительно-соединительный падеж)
Сұрақтары: Кіммен?( с кем?) Немен?( с чем? чем?)
Жалғаулары: -мен, бен, -пен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-мен
|
Дауыстыдан
соң,
Үнді
(р,л,й,у м,н,ң)
|
Асанмен,әжеммен,
шаймен,
нанмен
|
-бен
|
Ұяң (з,ж)
|
қызбен,
Ғазизбен, жазбен
|
-пен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатпен,
ағашпен, мектеппен, Олегпен
|
Көмектес
септік ( Творительно-соединительный падеж)
Сұрақтары: Кіммен?( с кем?) Немен?( с чем? чем?)
Жалғаулары: -мен, бен, -пен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-мен
|
Дауыстыдан
соң,
Үнді
(р,л,й,у м,н,ң)
|
Асанмен,әжеммен,
шаймен,
нанмен
|
-бен
|
Ұяң (з,ж)
|
қызбен,
Ғазизбен, жазбен
|
-пен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатпен,
ағашпен, мектеппен, Олегпен
|
Барыс септік ( направительно-дательный падеж)
ұрақтары: кімге?(кому?)неге? (чему? Зачем?)қайда?(куда?)
Жалғаулары: -ға,ге, қа,ке
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
Ға,ге
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
Балаға,
қызға, дәптерге
|
Қа,ке
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатқа,
ағашқа, мектепке,Есетке
|
Табыс
септік ( Винительный падеж)
Сұрақтары: Кімді?( Кого?) Нені?( что?)
Жалғаулары: ны,ні,ды,ді, ты,ті
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-ны,-ні
|
Дауыстыдан
соң
|
Баланы,
оқушыны
|
-ды,-ді
|
ұяң
(з,ж), үнді (р,л,й,у,м,н,ң,)
|
қызды,
дәптерді
|
-ты,ті
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатты,
ағашты, мектепті,Есетті
|
Жатыс септік ( Местный падеж)
Сұрақтары: Кімде?( У Кого?) Неде?(где?) қайда? (где?)
Жалғаулары:-да,-де, -та, -те
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-да,-де
|
Дауыстыдан
соң, ұяң (з,ж),
Үнді-
(р,л,й,у,м,н,ң,)ң,
|
Балада,
оқушыда, қызда, дәптерде
|
-та,те
|
Қатаң
дауыссыздардан соң(п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатта,
ағашта, мектепте,Есетте
|
Шығыс
септік ( Исходный падеж)
Сұрақтары: Кімнен?( от кого?) Неден?(от чего?)қайдан (откуда?)
Жалғаулары: -нан,нен,дан,,ден, тан,тен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-нан,-нен
|
Үнді
(м,н,ң)
|
Асаннан,әжемнен
|
-дан,-ден
|
Дауыстыдан соң,ұяң (з,ж), үнді (р,л,й,у)
|
Айшадан,қыздан,
дәптерден
|
-тан,тен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болаттан,
ағаштан, мектептен,Есеттен
|
Көмектес септік (
Творительно-соединительный падеж)
Сұрақтары: Кіммен?( с кем?) Немен?( с чем? чем?)
Жалғаулары: -мен, бен, -пен
Жалғаулары
|
|
Мысалы
|
-мен
|
Дауыстыдан
соң,
Үнді
(р,л,й,у м,н,ң)
|
Асанмен,әжеммен,
шаймен,
нанмен
|
-бен
|
Ұяң (з,ж)
|
қызбен,
Ғазизбен, жазбен
|
-пен
|
Қатаң
дауыссыздардан соң (п,т,с,ш,ф,к,қ,ч,щ,ц,х), ұяң (б,в,г,д)
|
Болатпен,
ағашпен, мектеппен, Олегпен
|
Синоним
Мағыналары
бірдей сөздер синонимдер деп аталады.
Мысалы:
оқушы-шәкірт (ученик), мұғалім-ұстаз,(учитель) қала-шаһар(город)
Антоним
Мағыналары
бір-біріне қарама-қарсы сөздер антоним деп аталады.
Мысалы:
биік-аласа, үлкен-кіші, алыс-жақын
Омоним
Жазылуы
бірдей, бірақ мағынасы басқа сөздер омоним деп аталады.
Мысалы:
ат-лошадь, ат-имя, ат-стреляй
Синоним
Мағыналары
бірдей сөздер синонимдер деп аталады.
Мысалы:
оқушы-шәкірт (ученик), мұғалім-ұстаз,(учитель) қала-шаһар(город)
Антоним
Мағыналары
бір-біріне қарама-қарсы сөздер антоним деп аталады.
Мысалы:
биік-аласа, үлкен-кіші, алыс-жақын
Омоним
Жазылуы
бірдей, бірақ мағынасы басқа сөздер омоним деп аталады.
Мысалы:
ат-лошадь, ат-имя, ат-стреляй
Синоним
Мағыналары
бірдей сөздер синонимдер деп аталады.
Мысалы:
оқушы-шәкірт (ученик), мұғалім-ұстаз,(учитель) қала-шаһар(город)
Антоним
Мағыналары
бір-біріне қарама-қарсы сөздер антоним деп аталады.
Мысалы:
биік-аласа, үлкен-кіші, алыс-жақын
Омоним
Жазылуы
бірдей, бірақ мағынасы басқа сөздер омоним деп аталады.
Мысалы:
ат-лошадь, ат-имя, ат-стреляй
Синоним
Мағыналары
бірдей сөздер синонимдер деп аталады.
Мысалы:
оқушы-шәкірт (ученик), мұғалім-ұстаз,(учитель) қала-шаһар(город)
Антоним
Мағыналары
бір-біріне қарама-қарсы сөздер антоним деп аталады.
Мысалы:
биік-аласа, үлкен-кіші, алыс-жақын
Омоним
Жазылуы
бірдей, бірақ мағынасы басқа сөздер омоним деп аталады.
Мысалы:
ат-лошадь, ат-имя, ат-стреляй
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.