Шығармашылық есеп экологиялық білім беру арқылы балабақша балаларын тәрбиелеу

• 1 слайд

  Шығармашылық жұмыс
  Тақырыбы:
  Экологиялық білім беру арқылы
  балабақша балаларын тәрбиелеу
  Тәрбиеші: Бектаева Жаныл
  
  
  Қаратау 2015 ж
  
  Талас ауданы әкімдігі білім бөлімінің «Ақниет» балабақшасы
  мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны
   
  

• 2 слайд

  Жас ұрпақтың жеке тұлға болып қалыптасуына ізгілік, үздіксіз экологиялық білім беру жүйесін құру, оның тәрбиелік мүмкіндіктерін саралау . Табиғатпен таныстыру – балалардың танымын дамыту. Балалардың қоршаған орта жөніндегі ұғым түсініктерін байыту. Жердің қадірін, байлығын бағалай білуге, туған табиғатты сүюге және қамқорлық, жанашырлық сезімге баулу.
  Мақсаты:
  Міндеті:
  Баспа беттеріндегі маериалдарды жинақтау. Экологиялық тұжырымдамалардың материалдарын жинақтау. Жинақталған материалдарды сабақтарға пайдалану.
  Өлке табиғаты туралы балалармен ізденіс шығармашылық жұмыстар жүргізу.
  
  Күтілетін нәтиже:
  
  Өз өлкесінің табиғатын танып білетін, болашақта табиғатқа қамқор болатын жанашыр, адамгершілігі мол, ізгілікті, экологиялық білімі мен мәдениеті жоғары жаңа тұлға тәрбиелеу.
   
   
  

• 3 слайд

  Шығармашылық жұмыстың
  кезеңдері
  1. Теориялық кезең 2011-2012 жыл
  2. Байқау кезеңі 2012-2013 жыл
  3. Бақылау кезеңі 2013-2014 жыл
  4. Қорытынды кезең 2014-2015жыл
  

• 4 слайд

  Дастан аңыз, ертегі
  Шежірені шертеді.
  Тәрбиеге тәуелді,
  Адамзаттың ертеңі.
  
  Ел ертеңі білімде,
  Білімді озар түбінде.
  Білім- алтын ақпарат
  Болып тұр ғой түбінде.
  

• 5 слайд

  .
  Шығармашылық процестің үш сатысы бар:
  Өзгеше тың дүниені сезе білу,
  шығармашылық ой талдауға бейімділік,
  танымдық қызығушылық
  Шығармашылық қиял, әдемілікті сезіне білу,
  сөз ұшқырлығы ,батылдық
  Өзіндік сын, бастаған ісін аяғына дейін жеткізу,
  дәлелдеме дәйектемелер ұсына білу, оның формаларын табу.
  

• 6 слайд

• 7 слайд

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

  Тез өсетін биік ағаш.
  Терек адамдардың
  сенімді көмекшісі.
  Олар жолдың жиегінде тұрып, бізді шаң-тозаң мен желден қорғап тұрады.
  Теректің тұқымдары желмен бірге
  жан-жаққа тарайды.
  

• 11 слайд

  Қызығушылығын ояту
  Ауаның
  қасиеті
  Ауаның
  ластануы
  Ауаны
  қорғау
  

• 12 слайд

• 13 слайд

• 14 слайд

• 15 слайд

  .
  

• 16 слайд

  
  
  “Ер –еліне, гүл- жеріне”
  “Қарағайға қарап тал өсер,
  қырға қарап бала өсер”.
  “Атаңнан мал қалғанша,
  тал қалсын”.
  “Бір тал кессең, он тал ек”.
  Мақал-мәтелдердің ауызша
  мағынасын ашу
  

• 17 слайд

  Мәтін,
  ертегі,
  әңгімені
  өз бетінше
  аяқтау
  Табиғат
  құбылыс-
  тарына
  қарап
  жұмбақ
  құрастыру.
  Диалог-
  ертегі.
  Образға
  кіру.
  
  Әңгімелерді
  салыстыру,
  бөліктерге
  бөлу
  Кейіпкерге
  мінездеме
  беру
  Шығарма,
  мәтін,
  ертегі
  құрастыру
  Ырым-тыйым,
  ауыз әдебиеті
  үлгілерін
  пайдалану.
  Шығарма
  бойынша
  сурет
  салғызу.
  Шығармадағы
  әңгімеге
  ұқсас
  оқиғалар
  айтқызу
  

• 18 слайд

  Әруақытта білімге қызығып,
  дүниені тануға ұмтылу;
  Тәрбиенің негізі әдептілік, сондықтан өзінің өмір сүрген ортасында әдептілікті сақтау;
  Баланы жасынан еңбек сүйгіштікке шақырып,
  еңбекке баулу;
  Кемтар , күші аз жандарға
  қайырымдылық жасап,
  қол ұшын беруге шақыру;
  Қоршаған ортаны,
  табиғат-ананы сыйлау;
  Қолыңдағы барды
  ысырапсыз шашпауға,
  яғни үнемділікке шақыру.
  Басты ұстанымым:
  

• 19 слайд

  Балаларға экологиялық білім мен тәрбие беру арқылы
  шығармашылыққа баулу
   
  Дастан аңыз, ертегі
  Шежірені шертеді.
  Тәрбиеге тәуелді,
  Адамзаттың ертеңі.
  Ел ертеңі білімде,
  Білімді озар түбінде.
  Білім- алтын ақпарат
  Болып тұр ғой түбінде.
   
  Білім – қоғамды әлеуметтік-мәдени, ғылыми үрдіспен қамтамасыз ететін жоғары құндылық. Болашақтың бүгінгіден нұрлы болуына ықпал етіп, адамзат қоғамы алға апаратын күш тек білімде ғана. Қай елдің болсын өсіп-өркендеуі, ғаламдық дүниеде өзіндік орын алуы оның ұлттық білім жүйесінің деңгейіне, даму бағытына байланысты. «Ұрпағы білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды » дегендей, жас ұрпаққа сапалы, мән-мағыналы, өнегелі тәрбие мен білім беру – бүгінгі күннің басты талабы. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Қазақстан-2030» жолдауында: «Балаларды қазақстандық патриотизммен шығармашылық жағынан дамыған жеке тұлға ретінде тәрбиелеу аса қажет...., ұлттық мінез-құлық, биік талғампаздық, тәкәппарлық, тектілік, білімділік, биік талғам, ұлттық намыс қасиеттерін сіңіріп қалыптастыруымен керек»- деген болатын. . Сондықтан, үлкен жауапкершілік пен білімдарлықты қажет етеді. Балалардың өз-өзіне сенімін арттыру, олардың шығармашылығын дамыту, өтілетін сабақтың оқу-материалы терең ұғына білуге баулу-мұғалімнің педагогикалық шеберлігіне де байланысты. Осы талаптардың орынды атқарылуында ғана балаларда шығармашылық қабілет дами түсіп, Баланың оқуға, білімге деген құштарлығы дамып отырады. Баланың құлшынысын ұдайы дамытып әрбір өтетін сабағын жаңаша ұйымдастыра біліп, оқытудың озық әдіс-тәсілдерін қолдана білгенде ғана балалардың шығармашылық
  қабілеті дамып, дүниетанымы, белсенділігі, қызығушылығы артады.
  
  

• 20 слайд

  Шығармашылық дегеніміз-адамның өмір шындығына, өзін-өзі тануға ұмтылуы, ізденуі. Өмірде дұрыс жол табу үшін дұрыс ой түйіп, өздігінен сапалы, дәлелді шешімдер қабылдай білуге үйренуі.
  Шығармашылық процестің 3 сатысы бар.
  - Бірінші сатысы жаңаны, өзгеше тың дүниені сезе білу, шығармашылық ой талдауға бейімділік, танымдық қызығушылық.
  - Екінші сатысы шығармашылық қиял, әдемілікті сезіне білу, сөз ұшқырлығы, батылдық.
  - Үшінші сатысы өзіндік сын, бастаған ісін аяғына дейін жеткізу, дәлелдеме дәйектемелер ұсына білу, оның формаларын табу.
  Оқу процесі кезінде балаларға экологиялық көзқарас қалыптастыру үшін, әр бала біріншіден –адамзат жаратылысынан бәрі өмірдегі барша қажеттілігін қоршаған орта табиғаттан алып отырғанын естен шығармауы керек. Баларды жасыл-желекті күтіп –баптау керектігін өсімдіктің өсуі бәрімізді де қуанышқа бөлейді, олардың өсуі бәрімізге ұнайды, олар даламызға сән береді, біздің айналамызда көріктендіре түседі... деп түсінуге қажет. Балалар небір дүниені қиялында қиыстыра алғанымен олардың қиялы тұрақтап, бір образды сюжетті ұстап тұра алмайды, алдын ала ой, идея, мақсат тумайды. Ой-қиял тұрақсыз болғандықтан, оны әрбір тапсырма міндет төңірегінде тұрақтандыру өте қиын. Тәрбиешінің міндеті баланың қиялын, ойын белгілі мақсатқа бағыттай білу. Сонда ғана керемет образ тууы мүмкін;
  Балаларға экологиялық тәрбие беруде шығармашылық жұмысқа баулып, олардың белсенділіктерін, қызығушылықтарын, шығармашылық қабілеттерін арттыруда түрлі әдіс-тәсілдерді өз сабағымда қолданамын:
  1.Мәтін, ертегі, әңгімені өз бетінше аяқтау.
  2.Табиғат құбылыстарына, заттарға және жеке суреттерге қарап жұмбақ құрастырту.
  3.Әңгімелерді салыстыру, бөліктерге бөлу.
  4.Ертегі құрастыру. (Суреттер бойынша)
  5.Суреттегі әңгімелерге ұқсас оқиғалар айтқызу.
  6.Кейіпкерге мінездеме беру.
  7.Әңгіме бойынша сурет салғызу, ауызша суреттеу, қиялдау арқылы суреттеу,мүсіндеу,рөлге бөлу
  8.Экологиялық тәрбие беруде ырым –тыйымдарды ,ауыз әдебиеті үлгілерін пайдалану,
  9.Диалог-ертегі.
  10.Образға кіру.
  

• 21 слайд

  Экологиялық тәрбие беруге бағытталған Г.Ә. Құлжабаеваның оқу-әдістемелік кешенін өз сабақтарымда қолданамын. Атап айтқанда :
  -Оқу іс-әрекетінде 42 әріпке байланысты әрбір гүлге арналған
  өлең жолдарын жаттата отырып,гүлдердің алуан түрлі болатынын, түрін-түсін, пішінін ажырата білуге, табиғатты аялауға баулимын.
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  -Өсімдіктер әлеміне арналған «Ертегілер топтамасын» қолданамын.
  Осы арқылы табиғаттағы сан алуан өсімдіктерге қатысты қызықты
  Оқиғалар арқылы әсем табиғатты сақтау, қорғау мәдениетін қалыптастыруға баулимын.
  
  
  
  

• 22 слайд

  -Сабақтарымда үш деңгейден тұратын «Өсімдіктер әлемі»
  оқу-әдістемелік кешенінің дидактикалық материалдарын, боямақ
  альбомдарымен жұмыс жасау арқылы балалар түрлі өсімдіктердің табиғи түр- түсімен танысып, ерекше қасиеттерін байқап, танымдық қабілетіне сәйкес білімін жүйелейді.
  

• 23 слайд

  -Өсімдіктер түрлерімен таныстырып, танымдық қызығушылығын арттыруға арналған суретті бүктеме көрнекі құралдарын әрбір сабақта пайдаланамын.
  Көрнекі құралдарда балаларды шығармашылық жұмысқа бейімдеуге арналған жұмыс түрлерін пайдаланамын.
  

• 24 слайд

  -Экологиялық білім мен тәрбиені бала жанына сіңіруде ауыз-әдебиет үлгілерін пайдаланудың да орны ерекше. Мысалы, «Ер - еліне, гүл - жеріне», «Ер – туған жеріне», «Батыр туса – ел ырысы, жаңбыр жауса – жер ырысы», «Қарағайға қарап тал өсер, қырға қарап бала өсер», «Тау бұлағымен көрікті, бұлақ құрағымен көрікті», «Атаңнан мал қалғанша, тал қалсын», «Дәрі шөптен шығады, дана көптен шығады», «Бір тал кессең, он тал ек» т.б. Мұндағы басты насихаттайтын ұстаным:
  · Тәрбиенің негізі әдептілік, сондықтан өзінің өмір сүрген ортасында әдептілікті сақтау;
  · Кемтар, күші аз жандарға қайырымдылық жасап, қол үшін беруге шақыру;
  · Баланы жасынан еңбек сүйгіштікке шақырып, еңбекке баулу;
  · Әруақытта білімге қызығып, дүниені тануға ұмтылу;
  · Қоршаған ортаны, табиғат – ананы сыйлау;
  · Қолыңдағы барды ысырапсыз шашпауға, яғни үнемділікке шақыру;
  

• 25 слайд

  - «Образға кіру»
  Жансыз заттардың, өсімдіктердің, жануарлардың орындарында өздері қандай күй кешетіні, қандай қызмет атқаратынын сезіну.
  Мен-Гүлмін. (Қасықпын, Шыршамын, Бағдаршаммын, Доппын) деген әр түрлі тақырыптарда әңгіме айтқызу.
  Мысалы: Мен-Гүлмін. Мен жерде өсемін. Маған ауа, су, жылу, жарық, қорек қажет. Мен адамдарға қуаныш сыйлаймын. Адамдар мені аналарына, мұғалімдеріне бақыт, қуаныш әкелсін деп сыйлайды. Мені адамдар төрге қояды. Мен әр түрлімін. Менің иісім хош, жақсы. Мені адамдар жақсы көреді. Мен ешкімге жамандық істемеймін.
  Осы арқылы балаларды табиғат әсемдігін көре білуге , оны аялауға,қорғауға тәрбиелеймін.
  

• 26 слайд

  - «Диалог-ертегі»
  Шарты: тәрбиеші не бүлдіршін шығарып, кез келген бір әңгіме-ертегіні бастап кетеді. Ал қалған балалар басталған әңгіме-ертегіні бір-бір сөйлемнен ары қарай жалғастырады. Ең соңғы бала ертегіні ұшқыр шешіммен аяқтауы тиіс.
  - «Жұмбақтар құрастыру» арқылы балалардың ой-өрісі дамиды.
  

• 27 слайд

  - «Жұмбақтар құрастыру» арқылы бүлдіршіндердің ой-өрісі дамиды.
  Өзі әдемі, иісі жұпар,
  Оны туған күніне сыйлар. (гүл)
  Өзі гүл сияқты,
  Күн көзін сүйер.
  Ішінде дәні бар,
  Балалар оны шағып жер. (күнбағыс)
  Қорытынды: өзіміздің іс-тәжірибемізді қорыта келіп, мынадай түйін түюге болады.
  *Осы шығармашылық тапсырмаларды оқу іс-әрертіне бейімдеп қолданудан, балалардың қызығушылығы артты.
  *Балалардың логикалық ойлауы, шығармашылық іс — әрекетке қабілеті артты.
  Әрбір тәрбиеші болашақ үшін қызмет істейді. Ол әр баланы жеке тұлға ретінде көріп, оның өміріндегі өз орнын табуына, топ ұғымын қалыптастыруға, ата- аналармен ынтымақтасуға, баланың қоршаған ортаға деген сүйіспеншілігін қалыптастыруға көмегі тиері сөзсіз.
  Балабақшадағы балаларға экологиялық тәрбие беруде жалықпай жаңа технологияларды өз жұмысымызда пайдаланып, сонымен қатар балаларды мадақтап, ынталандырып отырған орынды. Экологиялық жұмыстар балалардың білімін ғана дамытып қоймайды,оларды жан-жақты тәрбиелеудің де міндеттерін шешеді.
  Қорыта келгенде айтарымыз – қандай жұмыс атқармасақ та қоршаған ортаға абайлап қарап, оны қорғауға күш салу басты бағытымыз болып қала береді. Қашан да болмасын табиғатты аялай білейік. Ол өктемдікті көтермейді.
  
  

• 28 слайд

Краткое описание документа:

Жас ұрпақтың жеке тұлға болып қалыптасуына ізгілік, үздіксіз экологиялық білім беру жүйесін құру, оның тәрбиелік мүмкіндіктерін саралау . Табиғатпен таныстыру – балалардың танымын дамыту. Балалардың қоршаған орта жөніндегі ұғым түсініктерін байыту. Жердің қадірін, байлығын бағалай білуге, туған табиғатты сүюге және қамқорлық, жанашырлық сезімге баулу.