Шоқан Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" (9-сынып)

Қазақ әдебиеті 7- сынып

Сабақтың тақырыбы: Қасым Аманжолов «Ақын өлімі туралы аңыз» поэмасы.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:Оқушыларға  поэманың мазмұнын меңгерту,композициясына және көркемдік

ерекшекшелігіне талдау.

Дамытушылық: оқушылардың танымдық іс-әрекетін дамыту,сөздік қорын молайту,дүниетанымын кеңейту.

Тәрбиелік:адамгершілікке, жақсы қасиеттерге, отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгеру.

Сабақтың әдісі: баяндау, топтық, жеке жұмыстар.

Сабақтың көрнектілігі: интерактивті тақта,қанатты сөздер.

 Сабақтың жоспары: 1. Ұйымдастыру бөлімі

                                  5. Мәнерлеп оқу (Оқушы)

 2. Үй тапсырмасын сұрау     6. Өзіндік жұмыс. "Авторын тап"

 3. Жаңа сабақ.

 4. Поэманы мәнерлеп оқу (Мұғалім) 7.Үй жұмысын беру

  8. Қорытындылау. Бағалау

 № Жұмыс түрі Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті Бағалау Күтілетін нәтиже

 1 Ұйымдастыру бөлімі. Амандасады. Түгелдейді. Сабақ мақсаты мен міндеттерін мәлімдейді. Амандасады, оқу құралдарын ашып, сабаққа әзірленеді.

 2 Үй тапсырмасын сұрау. Берілген Қасымның «Өзім туралы» өлеңін жатқа сұрайды. Өлеңді кезекпен жатқа айтады. Еске сақтауды үйренеді.

Үй тапсырмасын бекіту мақсатында «Күн көзін ашу» ойыны.

1.   Қасым Аманжолов қай жерде дүниеге келді?

2.   Әскер қатарына қай жылы алынды?

3.   Тұңғыш өлеңдер жинағы қай жылы шығарылды?

4.   Соғыс тақырыбына жазған поэмасы?

 3. Жаңа сабақ.

Балалар соғыс деген сөзді естігенде көз алдарыңызға не елестейді?

          Майдан        Қаралы күн    Ұран    

                                        

       Туған жер          Соғыс        Сарбаздар              

 

                                   Жеңу

-Ендеше тақтаға назар аударайық.

Бүгін біздің өтетін жаңа сабағымыздың тақырыбы:

Өкінбең менде бір күн олемін деп,

Өкінем ұқсата алмай келемін деп.

Күніне жүз ойланып мың толғанам,

Өзіммен бірге өлмесін өлеңім деп,-өз өмірін өрген қазақтың өр талантты ақыны,қиын да күрделі заманда туып,адалдықпен ақындықты тұмар етіп,батыл ойлы,шыншыл да сырлы,дауылды поэмасымен ХХІ ғасыр ұрпақтарының жүрегінде терең із қалдырған

Қ.Аманжоловтың «Ақын өлімі туралы аңыз» поэмасына тоқталамыз.

Біздің мақсатымыз - поэмаға  жан- жақты талдау жасау.

Интерактивті тақта:

Алғашқы аты:Абдолла(1943 ж)

Кейіпкері:ақын Абдолла Жұмалиев.

Жаныры:поэма

Интерактивті тақтадан ақын – жазушылар пікірлері оқылады.

  «Ақынның соғыс тақырыбына  жазған шығармаларының ішінде шоқтығы биігі – «Абдолла». Бұл батырдың қанымен жазылған,әр сөзі оқ болып атылған,от болып шашылып  тұрған оптимистік трагедия».

                                                       Әбділда Тәжібаев

    «Қасымның бұл поэмасынан қанды майданда  жараланған  жолбарыстай жау отымен жағаласқан өрт жанарлы жауынгер бейнесін көреміз... Поэма оқушыны тартып,кейіпкерге ыстық сезім тудыратын,ерлік істеріне сүйсіндіретін шығарма».

                                                       Қалижан Бекхожин

    Поэманы мұғалім оқиды,оқушыларға мағынасын түсіндіреді.Ақын бұл поэмада ІІ дүниежүзілік соғыс

кезінде адам қасіреті мен қасиетін сұапыл серпінмен жазған.Майданда қапылыста мерт болған досы Абдолла Жұмағалиевке арнаған.

Қан майданда өмір мен өлім бетпе-бет келіп тұрған шақта ақындық тебіренісі суреттеледі.Соғыста мерт болған  мәрт батырдың қазасын ерекше шабытпен бейнеленген.Аяулы досқа деген махаббаты,орны толмас өкініш сезімі тебіреніске ұласып,философия тұрғысынан қарауға серпін берген.

Поэма апофеозбен аяқталады.Апофеоз- ақын өліміне қайғыру,батырға деген сүйіспеншілік.Қасым өмірді сүйген ақын.

  Содан кейін оқушылар мәнерлеп оқиды.

Сөздікпен жұмыс.Слайд түрінде көрсетіледі.

Нұх – пайғамбар аты.Прометей- от құдайы.Қызойнақ- жастардың бас қосатын ойыны.

Гүрзі- соғыс қаруының аты.

Оқушылырды екі топқа бөлемін.

І топ.Қасым.

Поэманы композициялық өлең құрлысына талдау.

ІІ топ.Абдолла.Поэмадағы көркемдегіш құралдарға талдау.

Екі топқа бірдей тапсырма:Абдоллаға мінездеме беріңіз.

Сергіту сағаты:Авторын тап. ББҮ әдісі слайд түрінде көрсетіледі.

Оқушылар кестені тақтаға шығып толтырады.

Білемін	Білгім келеді	Үйрендім

Ой толғаныс: Мұғалім сөзі.

Бекіту.Қасым өмірді сүген ақын. Майданда от кешкен,тұрмыс тауқыметін тартып,дертті болған ақын еш мойымайды,күйзелмейді.Сөзі тозған жоқ,өлеңі ескірген жоқ,уақытпен үндесе алмай жатқан жоқ.Қасым сол баяғы күйінде Қасым болып қала береді.

Тахауи Ахтанов айтқандай «Ақынның адал ,шыншыл мінезі өзімен бірге өлген жоқ,тамаша өлеңдерінде жүр» деген.Қасымды өртке тиген дауылдай өлеңдерімен поэмаларымен  бірге арамызда жүр деп сезінеміз.

Үйге тапсырма:Поэманы оқу,үзінді жаттау,Абдолла Жұмағалиев туралы мәліметтер жинау.

Бағалау.Оқушыларға тиісті бағалары қойылады.

                    

Тақырыбы: Қ.Аманжоловтың «Ақын өлімі      

                       туралы аңыз»поэмасы.

                  Орындаған: Тилепиева Жапырақ

                     2013 жыл