Символдарды кодттау "Ақпаратты кодтау"

№2 Сабақ .                          Ақпаратты кодтау

Білімділік: Оқушылардың ақпаратты техникалық құралдар мен дербес компьютердің көмегімен беру, сақтау және ұсыну тәсілдерімен, қабылданған екілік санау жүйесімен, ASII кодтарымен таныстыру:

Тәрбиелілік: Оқушыларды тәрбиелікке,ұптылыққа,тиянақтылыққа үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін,логикалық-абстракциясын дамыту.

            Ақпаратты белгілі-бір алфавит арқылы ұсынуды кодтау деп атайды.Бір белгі тобынан екінші белгі тобына көшіру ережесін код деп атайды. Ақпаратты сақтау,қабылдау, ұсыну, және өңдеу әдістері іс жүзінде ақпараттың ұсынылу түріне байланысты болады.Ақпараттың  кодталуы  кейде  шифрау  депте  айтылады,  оның  кері кодталуы  декодирование  процесімен  тікелей  байланысты. Екілік  алфабиты 0 және 1  таңбаларымен  ұсынылады.Ақпаратты  екілік  код  пен  көрсету  үшін, құрылғы  екі  күйді

айыра  білуі керек, мысалы;  1-құрылғыда  тоқ  бар, ал 0 жоғын , немесе 1-жоғары кернеу ,

0 төмен кернеу. Тек екі түрлі  мәні немесе немесе оған сәйкес код  разряды бар , 0 немесе

 1 мәндерін ғана қабылдай алатын сигналды  бит деп атайды . Символдарды кодтау үшін

8 биттен тұратын  котты байт деп атайды. 8 нөл мен бірлердің көмегімен яғни бір  байттың  көмегімен  256 символ  кодталады. Символдарды кодттау кобинациаларының

жиынтығын кодтау кестесі деп аталады.

     ASCLL коды.

     Есептеуіш  техникасында ең көп пайдаланатын код-ASCLL  коды - американдық

     апарат алмасудың стандарттық коды.

     Кодтау кестенің 16 жолы  16 бағаны бар . Кесте екі бөліктен тұрады ; стандарты, баламалы .

      Стандартты  бөліктегі – бірінші 128  символдар , 0- ден 127-ге дейінгі коттар; Цифрлар, латын алфавитінің  әріптерімен компютер жумысын  басқаратын арнайы символдар.   

Баламалы бөліктегі-128-ден 255-ке дейінгі кодтар алфавиттер (орыс, қазақ) Ондық, екілік, оналтылық санау жүйелерінің сәйкестендіру кестесі  бойынша  кодтауға  болады.

Ақпарат оны тіркейтін құрылғыға дыбыс, электромагнитті сәуле, физикалық әреект түрінде келіп түседі. Бұл әрекеттер сигнал деп аталады.

        Синал дегеніміз- оның көмегімен адам немесе, құрылғы ақпарат қабылдайтын процесс. Сигнал ақпарат тасуыш. Ақпарат жіберу дегеніміз- сигналадар жіберу.

         Сигнал аналогтық (үздіксіз), дискретті(үзілісті) болуы мүмкін. Аналогдық сигналдарға мысалдары: Сигналды дискретті түрде ұсынғанда ол сан қатары, алфавит әріптері,музыкалық нота нота оған мысал бола алады.

Әр түрлі санау жүйесінде орналасып, бірақ бір ғанна санның мәнін беретін санды «егіз сандар» дейік. Енді, төмендегі кестеден «егіз сандар» номерін айт.

№	Санау жүйелері
	10	2
	0	0000
	5	1001
	6	0011
	9	0101
	14	1110
	10	1001
	12	0001
	13	0101
	7	1110
	5	1010
	10	16
	5	B
	2	10
	10	А
	14	C
	9	9
	11	D
	15	F
	1	A
	3	3
	12	B

1 Сандарды ондық санау жүйесіне ауыстыр:

1111, A, 0001, D, 1001, 1100

2 Сандарды ондық санау жүйесіне ауыстыр  және шешімін тап:

A₁₆+ 0010₂ *(C₁₆+12 ₁₀) – F₁₆

3 Кері кодта.

            10001100 10000101 10001101

Ұй тапсырмасы: О-1 15-23, 3-15 бет