Сыныптан тыс шара "Биологиялық сайыс"

• 1 слайд

  өткізген: Биология пәні мұғалімі
  Дуйсалиева Айымгул Сериккалиевна
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Батыс Қазақстан облысы Теректі ауданы
  Чапаев жалпы орта білім беретін мектебі
  
  
  Биологиялық сайыс
  

• 2 слайд

  Мақсаты:
  
  Білімділік. Оқушыларды ойын элементері арқылы өздігінен ізденуге, топтанып жұмыс істеуге, ұйымшылдыққа баулу.
  Дамытушылық. Ойын жылдам жеткізуге, еске сақтау дағдыларын дамыту.
  Тәрбиелік. Табиғат пен өмірдегі сұлулықты түсінуге тәрбиелеу.
  
  

• 3 слайд

  Біздің сайысымыз ІІ-топтан
  І-топ «Табиғат» ІІ-топ «Өсімдік»
  VІІ -кезеңнен тұрады.
  I-кезең «Бәйге»
  II-кезең «Полиглот»
  III-кезең «Сөздіктер сыр шертеді»
  IV-кезең «Сырлы сандық»
  V-кезең «Сандар сыры»
  VI-кезең «Ойлы болсаң-озып көр»
  VII-кезең «Ой толғаныс»
  

• 4 слайд

  
  I-кезең«Бәйге»
  

• 5 слайд

  «Өсімдік» тобына арналған сұрақтар.
  
  1. Жасушаның ішкі бөліктерін зақымданудан, кеуіп кетуден қорғайды (жасуша қабықшасы)
  1. Бөлінуге қабілетті ұлпа (түзуші)
  3. Ұрық тамыршасынан пайда болған тамыр қалай аталады (негізгі тамыр)
  4. Өсімдіктерге жасыл түс беретін пигмент қайсысы (хлоропласт)
  5. Тек өсімдік жасушасында болатын денешік (пластид)
  6. Микроскоптың препаратқа жарық түсіретін бөлімі (айна)
  7. Өсімдіктерді зерттейтін ғылым (ботаника)
  8. Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы (ұлпа)
  9. Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден, сыртқы ортаның қолайсыз жағдайларынан сақтайтын ұлпа (жабын)
  10. Өсімдіктің жер асты мүшесі (тамыр)
  
  

• 6 слайд

  «Табиғат» тобына арналған сұрақтар.
  
  1. Өсімдіктің өсімді мүшелері (тамыр, сабақ, жапырақ)
  2. Микроскоптың көзбен көруге арналған бөлігі (Окуляр)
  3. Жасушаның көбеюіне қатысатын бөлігі (Ядро)
  4. Жұмыртқаның ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді созылмалы қоймалжың тірі зат (цитоплазма)
  5. Шашақ тамыр жүйесінде болмайды (негізгі)
  6. Жасуша ішіндегі сұйықтықты реттеп отыратын бөлігі (Вакуоль)
  7. Өсімдіктің ұзарып өсуін қамтамасыз ететін ұлпа (Түзуші)
  8. Негізгі тамыр өте жақсы жетілген тамыр жүйесі (Кіндік тамыр жүйесі)
  9. Тұқымда бір тұқым жарнағы бар өсімдіктер (дара жарнақтылар)
  10. Тамырлар шығу тегіне қарай (негізгі, жанама, қосалқы)
  
  

• 7 слайд

  II-кезең «Полиглот»
  1. Өсімдіктің жер асты мүшесі. (тамыр- корень-root )
  2. Ең ірі жеміс (асқабақ - тыква-pumpkin )
  3. Қай мүше жасыл асхана деп аталады? (жапырақ- лист-letter )
  4. Өсімдіктің жапырақ, гүл жеміс бекінетін бөлімі. (сабақ- стебель-stalk )
  5. Көбеюге қажетті түрі өзгерген, қысқарған өркен (гүл –цветок- flower )
  6. Мәңгі жасыл ағаш (шырша- ель- spruce )
  
  

• 8 слайд

  III-кезең
  «Сөздіктер сыр шертеді»
  
  Микроскоп, жасуша, саңылау, цитоплазма, эндосперм, окуляр, объектив, пластид, вакуоль.
  

• 9 слайд

  IV-кезең
  «Сырлы сандық»
  

• 10 слайд

  1. Қайсысында мойын омыртқалары көп керікте ме әлде доңызда ма? (бірдей)
  2. Қай құста ми шайқалысы болады? (тоқылдақ)
  3. Кірпі қыста не жейді? (ештеңе, себебі ол қыста ұйықтайды)
  4. Әтеш өзін тауық деп айта ала ма? (Жоқ. Себебі ол сөйлей алмайды)
  5. Адам өмірін ұзақтығын қандай құс айтады? (Көкек)
  6. Теңізде қандай тас болмайды? (Құрғақ)
  7. Жапырағы түгел тікенекке айналып кеткен өсімдік? (Кактус)
  8. Судан шықса өлетін жәндік? (Балық)
  9. Ең кішкене құс? (Колибри, салмағы – 4-6 г)
  10. Ең биік жануар (жираф 6 м. жетеді)
  
  

• 11 слайд

  V-кезең
  «Сандар сыры»
  1) 1590-1610 (жылдар аралығында оптика шеберлері голландиялық әкелі-балалы Янсендер микроскопты ойлап тапты)
  2) 1665 (жылы алғаш рет Р.Гук жасушаны ашты)
  3) 100-2000 (есе өте ұсақ заттарды үлкейтіп көрсетеді, жарық микроскопы )
  4) 3-5 (есе сәл үлкейтіп көрсетеді, ұлғайтқыш қол әйнегі)
  
  

• 12 слайд

  VI-кезең
  «Ойлы болсаң-озып көр»
  1. Ағаш көркі ‒ жапырақ,...(адам көркі шүберек).
  2. Дәрі шөптен ‒ шығады,...(дана көптен шығады).
  3. Дала көркі ‒ мал,...(өзен көркі тал).
  4. Тау бұлағымен көрікті,...(бұлақ кұрағымен көрікті).
  5. Қораңда малың болсын,...(көшеңде талың болсын).
  6. Ағаш ексең аялап,...(басыңа болар саябақ).
  
  

• 13 слайд

  VII-кезең
  «Ой толғаныс»
  Мына заттарды (топырақ, су, өсімдік ) қатыстырып, эссе жазу.
  

• 14 слайд

  Назарларыңызға рахмет!