Слайды на тему: Саки

• 1 слайд

  САҚТАР
   б.з.б. 1-мыңжылдықта Орта Азия мен Қазақстан, Шығыс Түркістан аумағын мекен еткен ежелгі тайпа. Олар қуатты тайпалық одақтары массагеттер, исседондар, аландар, каспийлер, сарматтардан тұрған.
  

• 2 слайд

  Атауы
  Бұл халық өзін өзі сака, сақа деп атаған,
  Геродот өзінің «Тарих» деген еңбегінде, 5 томында оларды көне юнандар скифтер деп атаған.
  Грек тарихшысы Страбон оларды «азиялық скифтер» деп жазды.
  
  

• 3 слайд

  Сақ тайпалары мекендеген аумағы
  

• 4 слайд

  Сақ топтары
  Теңіздің арғы жағындағы сақтар – парадарая   
  Шошақ бөрік киіп жүретін сақтар - тиграхауда
  Хаома сусынын дайындайтын сақтар - хаомаварга
  
  

• 5 слайд

  Сақ тайпаларының әлеуметтік құрылымы
  

• 6 слайд

  Сақ патшалары
  Сақтар Ираннан бастап Жерорта теңізіне дейінгі аралықтағы елдерге жорық жасады.
  Парсы патшасы Кир б.з.б. 530 жылы сақтарға қарсы жорық жасайды. Кир шапқыншылығы кезінде сақтардың патшасы қайтыс болып, күйеуінің орнына әйелі Томирис билік жүргізген
  
  

• 7 слайд

  Томирис
  шамамен б.з.б. 570-520
  жылдары өмір сүрген
  

• 8 слайд

  Сақтар бірде парсылармен жауласып бірде керісінше одақтастар ретінде гректерге қарсы соғыстарға қатысты. Б.з.б. ІV ғасырда грек-македондықтар Ескендір Зұлқарнайынның бастауымен сақ-скиф жеріне басып кіреді. Сақтар жанқиярлықпен шайқасып, өз жерін грек-македондықтардан қорғап қалды.
  

• 9 слайд

  Парсылармен соғыс
  Парсы патшасы Дарий сақтардан кек алуды көздеді. Парсы патшасы көп әскерімен сақ жеріне жорыққа атанды.
  . Сақ патшалары Дарийге жұмбақ сыйлықпен елші жібереді. Ауыр жағдайға тап болған Дарий кейін шегінед
  

• 10 слайд

  Археологиялық ескерткіштер
  Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан
  Бұл сақ тайпалары мекендеген аса көлемді аймақ: тиграхаудтар — Жетісуда, ал массагеттер
  Арал өңірі мен Сыр бойында. іле алқабында Бесшатыр, Есік, Түрген, Кеген, Алексеев обалары осы алқаптан табылды.
  Жетісудағы сақ мәдениеті екі кезеңді: ерте кезеңі (б.з.д. 8-6 ғғ) және кейінгі кезең (б.з.д. 5-1 ғғ.).
  Соңғы кезеңдегі патша обасына Бесшатыр қорымы мен Есік обасы жатады. Бесшатыр қорымы Іле өзенінің оң жағалауындағы Шылбыр деген жерде, ол 31 обадан тұрады. Қорымның барша обалары екі топқа бөлінеді, үлкен обалар — диаметрі 45 м-105 м-ге дейін. Биіктігі 6-18 м. Салынған уақыты б.з.д. 5 ғ.
  
  
  

• 11 слайд

  Шығыс Қазақстан
  Алтай аясынан, Шыңғыстау мен Тарбағатай бөктерлерінен кездеседі.
  Үлкен патша обалары бар. Ол Шілікті алқабында шоғырланған.
  Бұл өңірдің мәдениеті үш кезеңнен тұрады.
  
  Мәйемір кезеңі Берел кезеңі Құлажүргін кезеңі
  (б.з.д. 7-6 ғғ) (б.з.д. 5-4 ғғ.) (б.з.д. 3-1 ғғ.).
  
  Мәйемір кезеңінің соңында салт кісіні атымен бірге қоятын қабырлар пайда болады.
  
  

• 12 слайд

  Алтын адам
  Алтын адам — Алматы облысындағы Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан табылған алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесі (5 ғасыр). 1969– 1970 жылы археолог Кемел Ақышев тапқан. Алтын адам киімі 4 мыңға жуық алтын әшекейлермен безендірілген. Әшекейлер барыс, бұлан, таутеке, арқар, ат, түрлі құс бейнелерін беретін «хайуанат нақышында» жасалған
  

• 13 слайд

  Орталық Қазақстан
  Бұл жерден Тасмола мәдениеті (б.з.д. 7-3 ғғ.) ашылды. Зерттеуді археологтар Ә. Марғұлан, М. Қадырбаев жүргізді.
  Бұл обалардың ерекшелігі — оларда тас жалы, «мұрты» болады.
  
  

• 14 слайд

  Арал өңірі
  Арал өңірі сақалар мәдениеті Тегіскен, Ұйғарақ, Оңтүстік Тегіскен қорымдары.
  
  

• 15 слайд

  Батыс Қазақстан
  Еділ мен Жайық арасындағы аймақтан қорымдардың көп шоғырланған жері — Үлкен және Кіші өзеннің бойлары, Қамыс-Самар көлдерінің өңірлері, Елек, Шаған, Ембі жағалаулары.
  Обалардың көбінде үйінділері бар, ал олардың аса үлкендері орлармен қоршалған. Тас үйінділері немесе топырақ пен уақ тастар араластырылған үйінділері бар обалар сирек кездеседі
  
  

• 16 слайд

  Мәдениеті
  Сақтар аң стилін Алдыңғы Азия мен Иранға жорық жасаған кезінде қабылдаған. Бұл өнер б.д, д. 7-6 ғасырда қалыптасқан. Сақтар күнге, найзағайға, жел-дауылға табынған. Сақтар мифологиясында сәйгүлік ат күнмен, отпен байланысты болған. Дүниені жаратқан көк тәңірісі Митра, жердікі Варуна, жер астыныкі Индира секілді құдайлар болған