"Су-еріткіш" тақырыбында дүниетанудан сабақ жоспары

Сабақтың тақырыбы: Су - еріткіш. Суда еритін және ерімейтін заттар. Судың маңызы.

Сабақтың мақсаты: 1. Судың еріткіш қасиетін тәжірибелер арқылы түсіндіру. Қандай заттың суда еріп, қандай заттың суда ерімейтіні туралы мағлұмат беру;

2. Судың адам үшін маңызын, сусыз тіршілік жоқ екенін дәлелдеу және оқушылардың байқағыштық, танымдық қабілетін дамыту.

3. Суды ластамау, суды үнемдеп пайдалануға тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: суреттер,  сызбалар, суреттер, тәжірибеге қажетті құрал-жабдықтар, штатив, шыны, май шам.

Сабақтың типі: аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: әдебиет , қазақ тілі.
Әдіс-тәсілі: сұрақ – жауап, түсіндіру, көрсету. Баяндау түсіндірілмелі топтастыру.

Сабақтың барысы:

І Қызығушылықты ояту

-Салеметсіңдерме, балалар? Бүгінгі  көңіл-күйлерің қалай?

??????

 Топқа бөлініп отыру.

1топ-Ауа

2топ-Су

3топ- Өсімдік

 4топ- Жануар

 5топ-Топырақ

Үй тапсырмасы:

Семантикалық карта

Судың қасиеті	Түссіз	Ақ	Тұрақты пішіні жоқ	Мөлдір	Иіссіз	Иісі бар

Судың үш күйі	Мұз	сұйық	Қатты	Қоймалжың	Тұман	Бу

ІІ Мағынаны ажырату

Оқушыларға қанттың, тұздың, кофенің,топырақтың, күріштің суретін көрсету.

-Балалар, бұл ненің суреттері? Не көрдіңдер? (Оқушылардың жауабы тыңдалады)

-Ендеше балалар, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Су - еріткіш. Суда еритін және ерімейтін заттар. Судың маңызы.

-Балалар,  айтқандарыңды дәлелдеу үшін қазір тәжірибе жасаймыз.

(Оқушыларға күннің атын, тақырыбын жаздырып қою. Оқушылардың алдынатәжірибе жасайтын құралар тұрады.) Оқулықтың   44бетін оқу.

1-тәжірибе. Суға қант салып, араластырайық. Қант еріп кетті. Су мөлдір күйінде қалды. Судың дәмі тәтті болды. Қант суда жақсы ериді.

2-тәжірибе: Суға бір қасық тұз салып араластыру. Тұз суда еріп кетеді. Су мөлдір күйінде қалды. Судың дәмі ащы болады. Тұз суда жақсы ериді.

3-тәжірибе: Стакандағы суға құм салып араластыру. Құм қиыршықтары сол қалпында стакан түбінде шөгеді. Құм суда ерімейді.

4-тәжірибе:Таза суды шыны бетіне тамыз. Оның астынан май шаммен қыздыр. Су буға айналып, ұшып кетеді. Ал шынының бетінде ақшыл дақ қалады. Бұл  не? Таза, мөлдір судың өзінде еріген заттар бар. Әсіресе еріген заттар  ащы суларда көп болады.

Оқулықтың 45бетінде «Есіңе сақта!» деген жерін оқыту.

Мұхит, теңіз сулары өте ащы. Сондықтан  оны адам арнаулы қондырғылармен тұщыландырып пайдаланады

-Неліктен мұхит, теңіз, көлдердің суларын ішуге болмайды? (оқушылардың жауабы тыңдалады.)

-Ал енді химия пәнінің мұғалімі  Ғазизова Қарлығаш апайымыздың жауабымен салыстырып көрейік. (экраннан көрсету.)

Деректер мен дәйектер:

Су тіршіліктің ғана емес,тазалықтың пәктіктің белгісі.

Қазақ халқы суды қадір етумен қатар оны жалпы халыққа,жан жануар дүниесіне ,өсімдік әлеміне тіршілік беруші деп санаған.Су бермеу,судан тарықтыру ең үлкен қылмыс.

Егер де біз картаға немесе глобусқа қарасақ жер шарын жан- жағынан су қоршағанын қөреміз.Судың көлемі құрлықтан 3есе көп екен.Жер бетін70%су алып жатыр. (глобустан көрсету.)

Ал енді адам ағзасына күніне 10 литрдей су керек.Егер де адамның денесінен 1,5л су ағзадан буланса немесе тер күйінде шықса,адам қаталап шөлдейді. Адам баласы шөлге қарсы 3 күннен артық күресе алмайды. Егер адам денесіндегі судың 6-8 % азайса , адам жартылай есінен танып қалады.10% азайса сілекейін жұтады,ал 12% кемісе адам өліп кетеді. (видео материал  көрсету.)

-Енді балалар судың қажеттілігіне тоқталайық: оқулықтық 47бетіндегі суретке қарап қорытынды шығарыңыздар.

(суреттерін шығарып қою)

Суды ішеміз, сумен жуынамыз, өсімдіктерді, бау -бақшаны суарамыз, ас әзірлейміз, үй тазартамыз,  суға адамдар, жануарлар да шомылады, сусыз кір тазармайды, суда көлік жүреді .

Суда тіршілік ететін жануарларды атаңыздар:(құстар:шағала,су бүркіті, молюскалар, кит, ит балық,  құндыз, су өрмекшісі).

Балалар, су бізге дос қана емес, ол- тілсіз жау. (ШҚО. Тарбағатай ауданындағы су тасқыны.  Бейнематериал көрсету.)

ІІІ Ой толғаныс.

1-топ: Судың пайдасы.

2-топ: Сулы жер-нулы жер. Мақалды буынға бөліп беру. Осы мақалға әңгіме жазу.

3-топ:Судың зияны

4-топ: Су – тіршілік мекені. Суды тіршілік ететін жануарлардың суреті беріледі. Энциклопедияға сүйеніп толықтыру.

5-топ: Судың пайдасы мен зиянын толықтырып қорытынды шығарады. 

 Рефлекция:

Бүгінгі сабақ сендерге ұнады ма? Не білдіңдер?

Үйге тапсырма: 44-47 мазмұндау.

Бағалау.

«Көпбейінді №3 мектеп-гимназиясы»КММ

Тақырыбы: Су - еріткіш.

Суда еритін және ерімейтін заттар.

Судың маңызы

Орындаған: Актанова А.Т

Өскемен, 2015ж