Батыс Қазақстан облысы Казталов ауданы
Жұлдыз ауылы
А.Хұсайынов атындағы орта жалпы білім беретін мектебінің
бастауыш сынып мұғалімі
Гумарова Айымжан Сүйеуғалиқызының
іс-тәжірибесінен
«Т і л ш е б е р і »
(қазақ
тілі мен әдебиеттік оқу пәндеріне арналған интеллектуалдық сайыс)
Мақсаты:
А) білімділік:балалардың
ойын дамытып, ана тілінде сөйлеу шеберлігін арттырып, сөздік қорын және тіл
байлығын молайту; тіл үйренуге құштар балалардың тілін одан әрі өрбітіп, ойы
мен қиялын шарықтатып, сауатын жетілдіру;
Ә) дамытушылық:
оқушылардың тіл мәдениетін, тіл байлығын, сөздік қорын,
білім-білік дағдысын қалыптастыру, ой-өрісін кеңейту, шығармашылық жұмыс істеу
қабілетін дамыту;
Б) тәрбиелілік: оқушыларды
еңбекқорлыққа, адамгершілікке, тәртіпке, ізенімпаздыққатәрбиелеу.
Көрнекілігі: нақыл
сөздер, үлестірме парақтар.
Өтілу
барысы:
Мұғалім: -
Қадірлі күн, қадірменді қонақтар, оқушылар!Зияткерлік ойынға қош келдіңіздер!
Әр ғылымының бар бір төресі,
Оза алмайды жарыста тар
өресі.
Қайғырмаңыз қалсаңыз да
ұтылып,
Жеңерсіздер кездесуде
келесі.
Болсын дейміз жарысымыз
жемісті,
Озып шықсын білетін мен ең
күшті!
-
Ендеше,сайысымыздың шарттарымен таныс болыңыздар.
1-кезең: «Ұшқыр ой» (сайысқа
қатысушыларды іріктеу 1-4 сыныпта 2 оқушыдан)
2-кезең: «Тіл өнері» (өлең
ұйқастарын табу)
3-кезең: «Сын сағаты» (сөзжұмбақ,
анаграмма, басқатырғылар шешу)
4-кезең: «Шешен сөз»
(мақал-мәтелдердің жалғасын табу, тұрақты тіркестердің
мағынасын ашу)
Әділдікпен баға берер
сендерге,
Біліміңді, тіл өнерін
бағалар.
Қазір енді қазыларды
сайлайық,
«Тіл шеберін» әділ таңдап ол
алар.
-
Әр сынып оқушысының жұмысын бағалауға сынып жетекшілерін
алмастырып тағайындау.
1-сыныпты бағалаушы:
Құрманова Ұлғаным - 4-сынып жетекшісі.
2-сыныпты бағалаушы:
Ахметқалиева Жанна – 3 сынып жетекшісі.
3-сыныпты бағалаушы:
Гумарова Айымжан – 2 сынып жетекшісі.
1-сыныпты бағалаушы:
Мұханбетова Нарша – 1-сынып жетекшісі.
1-кезең: «Ұшқыр ой» (сайысқа
қатысушыларды іріктеу 1-4 сыныпта 2 оқушыдан)
1-сыныпқа: Метаграмма
1.Ұ-дан бастасаң, темір
түйген шебермін,
З-ны қоссаң, білім саған
беремін. (ұста-ұстаз)
Жұмбақ
2. Мініп алып самғайтын,
Қыраным бар талмайтын.
(ұшақ)
2-сыныпқа:
1. Қорада емес сарайда,
Аспанда емес тоғайда.
Отында жоқ киеде,
Жылқыда жоқ, түйеде.
Қырда емес, сайда бар,
Құнанда жоқ, тайда бар.
Бұл жұмбақты шешетін
Тапқыр бала қайда бар?
Қай әріп? ........ (И)
Жұмбақ
2. Көзін түртіп көтерсең,
Тіл табысып кетесің.
(телефон)
3-сыныпқа: Логогриф
1.
Табиғаттың атауына қоссаң,
Егер
бақаны
Ыстық
жерде
Жәндік
болып жатады. (тас-бақа)
2.
Жоғарыда тұрағы,
Бәрін ойлап тұрады.
Қоссам егер бір буын
Кітап, журнал шығады. (бас-па)
4-сыныпқа:
1.
Хат сөйлеудің қай түріне жатады? (жазбаша тіл)
2. Көктемде
шығатын алғашқы гүл? (бәйшешек)
2-кезең: «Тіл өнері» (өлең
ұйқастарын табу)
1-сыныпқа:
1.Өзінше
ноян, 3. Бата алмас түлкі,
Қорқақ не?...
(қоян) Үсті тікен ... (кірпі)
2. Алмастан
тыным, 4. Айбат шегер алыстан,
Шабады ...
(құлын) Аң патшасы ... (арыстан)
2-сыныпқа:
1.
Кіп-кішкене ............... (момақан) 2. Күнде ерте
............ (тұрамын)
Қошақанды
................. (ұнатам) Үйде отын .............. (жарамын)
Сүйеді
апам ............... (қозым деп) Суды да өзім ............
(әкелем)
Қошақаным
................(өзің деп) Мен осындай ........... (баламын)
3-сыныпқа:
1.
Торғайларды ........... (атпаймын) 2. Отанымды ............
(сатпаймын)
Құмырсқаны ............. (баспаймын) Ақылсызға ............
(жатпаймын)
Бәрі-бәрін ................ (қорғап мен) Халқымның мен ...... (үмітін)
Мейірімді ............... (сақтаймын) Әрқашан да ............
(ақтаймын)
4-сыныпқа:
1.
....................... торғайды
2. ............................. бағамыз,
..............................
қорғайды. ............................. табамыз.
.............................. ойнаймыз, ..............................
көп оқып,
............................. ойлаймыз. ...............................
санамыз.
3-кезең: «Сын сағаты» (сөзжұмбақ,
анаграмма, басқатырғылар шешу)
1-сыныпқа:
1. Сөзжұмбақ
«Кілем»
1. Төрт
мезгілдің бірі.
2. Сиыр
сүтінен жасалатын тағам.
3. Кітап
- ..... бұлағы.
4. Ең
тез өсетін ағаш.
5. Іс
тіккенде саусаққа киетін құрал.
2. «Сөзмоншақ»
Р
1. Сөзжұмбақ
«Алматы»
1. Шөп
таситын құрал.
2. Үй
жануары.
3. Ең
аппақ зат.
4. Адам
аты.
5. Жаздың
бір айы.
6. Ас
үй құралы
2. «Сөзмоншақ»
Т
2сыныпқа:
1. Анаграмма
«К» әрпіне
1
|
К
|
|
|
|
|
2
|
К
|
|
|
|
|
3
|
К
|
|
|
|
|
4
|
К
|
|
|
|
|
5
|
К
|
|
|
|
|
6
|
К
|
|
|
|
|
7
|
К
|
|
|
|
|
8
|
К
|
|
|
|
|
9
|
К
|
|
|
|
|
10
|
К
|
|
|
|
|
1. Кісінің
аты
2. Ұя
салмайтын құс
3. Жанғыш
пайдалы қазба
4. Тағам
түрі
5. ...
білім бұлағы
6. Жер
қазатын құрал
7. Қыста
ұйықтайтын жануар
8. Спорт
түрі
9. Жәрдем
жасау
10. Машина,
автобус, трамвайдың жалпы атауы.
2.
Антонимін тауып жаз.
|
К
|
Е
|
Ң
|
|
|
|
|
|
|
|
А
|
Р
|
А
|
З
|
|
|
|
|
|
|
|
Ж
|
А
|
Қ
|
С
|
Ы
|
|
|
|
|
|
|
|
Ж
|
А
|
Й
|
П
|
А
|
Қ
|
|
|
|
|
|
|
|
Е
|
Л
|
Г
|
Е
|
З
|
Е
|
К
|
|
|
|
|
|
|
|
3-сыныпқа:
1. «С»-дан
басталатын сегіз сөз. Ол сөздер төмендегі заттардың атауы болсын:
1.Сұйық зат
2.Зат немесе құбылыс атауы
3.Дақыл атауы
4.Жеміс аты
5.Қарудың аты
6.Жоғары оқу орнының оқушысы
7.Өсімдік атауы
8.Студентке төленетін айлық
2.Берілген басқы және
соңғы дыбыстарды пайдаланып, төмендегі тор көзге лайықты сөз жаз.
к
|
ө
|
м
|
е
|
к
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
К
|
|
|
|
К
|
к
|
|
|
|
к
|
4- сыныпқа:
1.
Математикалық басқатырғы.
Алфавиттің тұрған реті бойынша әріптерді дұрыс орналастырып,
мақалды оқу.
1
|
6
|
1
|
34
|
*
|
14
|
21
|
23
|
14
|
38
|
-
|
10
|
1
|
22
|
37
|
23
|
1
|
15
|
1
|
7
|
1
|
17
|
*
|
14
|
21
|
23
|
14
|
38
|
-
|
34
|
21
|
3
|
8
|
23
|
8
|
14
|
Шешуі: Ағаш көркі – жапырақ, адам көркі шүберек.
2. Ойлан
тап.
Төмендегі тор көздердегі
әріптердің ішінен киіз үйдің жабдықтарының атын оқи аласыздар.
4-кезең: «Шешен сөз»
(мақал-мәтелдердің жалғасын табу, тұрақты тіркестердің
мағынасын ашу)
1-сыныпқа: «Жалғасын
тап»
Шарты: Берілген
мақал-мәтелдердің жалғасын табу.
1. Оқусыз
білім жоқ, ............................. (білімсіз күнің жоқ)
2. Отансыз
адам ......................( ормансыз бұлбұл)
3. Отан
................ (отбасынан) басталады.
4. Ұрлық
түбі ........................ (қорлық)
5. Өнерлі
...................... (өрге) жүзер
2-сыныпқа:
1. Тіліңмен
жүгірме .............................. (біліміңмен жүгір)
2. Тіл
тас жарады .......................... (тас жармаса бас жарады)
3. Әдептілік
ар-ұят ..................... (адамдықтың белгісі)
4. Жақсыдан
үйрен ...................................... (жаманнан жирен)
5. Өнерлінің
.................... (қолы ) алтын.
3-сыныпқа:
«Әрі
қысқа,әрі нұсқа»
Шарты:Берілген сөз тіркестерінің
мағынасын мейлінше бір сөзбен қысқаша айту.
1.
Төбе шашы тік тұрды. ( Қорықты).
2.Қолды
болды. (Ұрланды).
3.
Жүрек жұтқан. ( Батыр).
4.
Бетінен оты шықты. ( Ұялды).
5.Көзі
ілінбеді. ( Ұйықтамады).
6.Беті
бүлк етпеді. ( Ұялмады).
4-сыныпқа:
1.
Төбесі көкке жетті. (қуанды)
2.
Бармағынан бал тамған. (шебер)
3.
Ат құағында ойнайды. (атқа жақсы отырады)
4.
Жүрегі тас төбесіне шықты. (қорықты)
5.
Тайға таңба басқандай. (анық)
6.
Бармақ шайнап қалу. (өкіну)
Мұғалім:
- Міне, балалар, төрт кезеңнен тұратын
сайысымыз өз мәресіне жетті.
Жарыс
заңы ежелден,
Жеңімпазды
анықтау.
Жеңімпаз
болу шарты сол,
Еңбектену,
жалықпау.
Марапаттау.
Қорытындылау.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.