Тақырыбы "Біз бір бірімізді қалай сезінеміз"

Екатериновка орта мектебі

Педагог - психолог

Аубакирова. Ж.С.

Сіздерге ұсынып отырған әзірлемемде «Ата –аналарға арналған әдістемелік

ұсыныстар мен ойын тәсілдері.» жинақталған. Бұл жинақтағы тренингтің көбі қиын балалар мен ерекше назардағы отбасына арналған.

Әзірлеменің өзектілігі

Бала тәрбиесінде ата - ананың алатын орныны ерекше. Бұл ойындар, жаттығулар ата- ана бойында өздеріне тәрбиеші ретінде қарауды қызығушылықтарын дамытуға және жетілдіруге арналған әртүрлі ойындар мен жаттығулар, әзірлемелер жинақталған. Әр ата- ананың бала тәрбиелеуіндегі мүмкіншілігін, қабілетін, қызығушылығын арттыруға бағытталған. Ұсынылып отырған ойындар ата -аналарға қызықты әрі қажетті бола алады. Бұдан ата -ана қарым - қатынас әрекеттерін біле алады, тәрбие әдістерін игеруге , “ата - ана мен бала” жүйесіндегі қарым- қатынас әдістерін ата - ана күнделікті өмірде кең түрде қолданып, арттыра алады.

Мақсаты

Ата- ана бойында өздерін тәрбиеші ретінде қарауда қызығушылықтарын дамыту, баламен дұрыс тіл табысуға, сөйлеу мәдениетін үнемі қолдауға ой салу. Баланың дамуына, жеке тұлға болып қалыптасуына ата- ана тәрбиесінің әдіс - тәсілдерін меңгерту. Отбасы тәрбиесінде ата- ананың балаға тәрбиелік ықпалын арттыру, тәрбиелік ықпалының ерекшеліктерін ашып көрсету. Осы мақсатты көздей отырып, «Бір бірімізді біз қалай сезінеміз» әзірлемемді ұсынамын. Тренингтің тиімділігі, тек қана ата анасымен емес баласымен өткізу.

Тақырыбы: «Бір бірімізді біз қалай сезінеміз»

Тренингтің мақсаты: ата - ананың балаға деген сүйіспеншілігін арттыру, өзгенің және өзгенің даралығын бағалау, отбасыдағы эмоционалдық байланысты үйлестіру.

Тренингтің міндеті: отбасы мүшелерін эмоционалды жақындастыру үшін жағдай жасау. Әрбір қатысушының бойында эмпатия сезімін қалыптастыру. Көңіл күйді көтеру, сезім мен эмоцияны реттеу.

Сабақтың уақыты: 1 сағат.

Қатысушылар: 3-5 отбасы мен ата - анамен балалары.

Жұмыс әдістері: ойын терапиясы, денеге бағытталған терпия, арт - терапия.

Тренинг барысы:

1. Сәлемдесу рәсімі

2. Тренинг ережесін бекіту.

3. Жаттығуы «Танысу»

4. Жаттығуы «Обасылық елтаңба мен әнұран»

5. Жаттығуы «Қолынан танып біл»

6. Ойын «Өтінемін»

7. Жаттығуы «Бір қарындашпен әңгімелесу»

8. Жаттығуы «Қарым қатынас шеңбері»

9. Жаттығуы «Өз анаңды тап»

10. Шығармашылық жұмыс «Қол көмек»

11. Жаттығуы «Тілек айтпа білемін»

1. Жаттығу – «Танысу», «Есімдер аллитерациясы»

Нұсқау: Алдымен өз есімдеріңіздің алдына адамның бойында бар жақсы қасиеттің біреуін айтып, өзіңіз туралы қысқаша мәлімет беруіңіз керек.

Мысалы: Мен нұрлы – Нұргүлмін;

 Мен көрікті - Әсеммін;

Мен дарынды – Дидармын.

2. Жаттығу- «Отбасылық елтаңба мен әнұран».

Материалдар: қағаз, бояулар, қылқалам, су, фломастерлер, түрлі – түсті қарындаштар, өшіргіш.

Жұптағы «ата – ана, бала» қатысушыларға өз елтаңбасын салу ұсыналады, ол міндетті түрде бір нақты нәрсе болуы шарт емес, ол түстердің жиынтығы, геометриялық фигуралар, түрлі – түсті таңбалар болуы да мүмкін. Одан кейін әрқайсысы өз елтаңбасы туралы, нені білдіретіндігі жайында айтуды сұрайды. Мұнда барлық қатысушылардан өз елтаңбасы жайында әңгімелеген кездегі сезімдері жайында сұрау қажет. Елтаңбаның жанына өздерінің өмірлік

ұранын жазып қою қажет болады. Ұран қысқаша және өмірлік ұстанымдарды, идеялар мен мақсаттарын бейнелеу керек.

Жұмыс аяқталған соң талқылау жүргізіледі.

Сұрақтар:

Топқа қатысушылар өздері туралы және басқалар туралы қандай жаңа нәрселерді білді?

Қандай сезімдерді басыңыздан кешірудесіз?

Бір – біріңізбен не туралы ой бөлісер едіңіз?

Ескерту: сурет бірігіп салыну керек. Елтаңбаның бейнесі мен ұраны өмірде ата – аналар мен балалар бағалайтын ең басты мен ортақ нәрсесіне негізделуі қажет.

3 -Жаттығу: «Қолынан танып біл»

Көздері байлаулы ата –аналар балаларын тауып алулары керек.

Талдау: – Сізге балаңызды табуға не көмектесті?

Балаңыздаң қолынан ұстағанда не сезіндіңіз?

4- Ойын: «Өтінемін»

Мақсаты: Ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынасты жақсарту, бір-біріне көңіл бөлу, бір-бірін тыңдай білуге үйрету.

Барысы: Қатысушылар ортаға шеңбер жасап тұрады.

– Құрметті ата-аналар, балалар! Сіздер қандай «сиқырлы» күші бар сөздерді білесіздер?

–  Рахмет, Өтінемін және т.б.

–  Мен әр түрлі өтініштер жасаймын, егер мен «өтінемін» деген сөзді айтсам, сіздер оны орындауларыңыз шарт. «Өтінемін» деген сөзді айтпасам, сіздер ол өтініштерді орындамайсыздар.

–    Секіріңдер!

–  Оң аяқты көтеріңдер!

–   Қол шапалақтаңдар!

–  Бір-біріңді құшақтаңдар!

5-Жаттығу:«Бір қарындашпен әңгімелесу»

Материал: А3 форматындағы парақтар, қарындаштар, фломастерлер.

Қатысушылар жұптарға бөлінеді, бұрын болмағандермен болса құба құп болар еді, екеуі бір қарындашты келісе отырып таңдайды, парақ қағазды алып, жеке отырады да, жүргізушінің белгісі бойынша қарындашты оң қолға ұстап, ортақ суретті салады. Одан соң бұл суреттің атын бірге ойластырып, астына жазу керек.

6-Жаттығу:  «Қарым қатынас шеңбері».

Қатысушылар санамақтармен бөлінеді: «Аналар – балалар» екі шеңберге. Ішкі шеңбер – аналары, сыртқы шеңбері – балалары қарап, көздерін жұмып тұрады. «Балалар» сағат тілімен «аналарының» айналасында жылжып отырады және белгі бойынша тоқтайды. Жаттығу үндемей орындалыды.

Тапсырмалар:

1.Бір біріңізбен қолдарыңыз арқылы араласыңыздар: - амандасыңыздар, билеңіздер, күресіңіздер, татуласыңыздар, қоштасыңыздар.

2. Сіздердің араларыңызда кішкентай, жылап отырған сәби. Оған аяушылық танытыңыз.

3. Сіз көптен көрмеген жақсы досыңызды кездестірдіңіз. Оны көруге қуанышты екеніңізді көрсетіңіз.

7-Жаттығу:  «Өз анаңды тап».

Нұсқау: баланың көзі орамалмен байланады. Қатысушы аналар бір қатарға орындыққа отырады. Бала қатарды біртіндеп жағалай отыра, сипап жүріп анасын табу керек. Барлық қатысушылар ойынға қатысады. Ата –аналарға керісінше ұсынуға болады: жабық көзбен анасы баласын табу керек.

8-Шығармашылық жұмыс: «Қол көмек»

Нұсқау: Ақ параққа оң қолыңызды басып саласыз. Содан кейін «балаңызға қандай көмек бере аласыз?» деген сауалға жауап жазамыз.

9-Жаттығу:  «Тілек айта білемін». (Қорытындылау)
Мақсаты: тренинг туралы пікірлерін ортаға салу.
«Міне, қоштасатын да сәт жетті. Біз сіздермен жанұядағы ата-ана мен балалар арасындағы қарым-қатынастың түрлі жақтарын тануға, жан-жақты талқылауға тырыстық. Отбасы, ұшқан ұя – жылылықтың, жылулықтың мекені. «Отбасы» атауының мәніне терең үңілер болсақ, оттың да үлкен маңызы бар екенін сеземіз. Сондықтан оттың басы, ошағымыздың түтіні түзу болуы үшін «Тілек шамы» жаттығуын бір-бірімізге тілек айта отырып жүргізейік.

Бұл тренингта бала анасының бойынан көрмеген қырларын байқады. Ата-анасы баласының бойында көрінбей жүрген қасиеттерін көрді. Тренингтің соңында бір – біріне деген көзқарастары өзгерп сенімдері артады. Осы тренингтардың нәтижесін жұмыс барысында көрдім. Бір – біріне деген көзқарастарының өзгергенін байқадым.