Выбранный для просмотра документ план.docx
Скачать материал "Тақырыбы:Тотығу дәрежесі.Тотығу-тотықсыздану реакциясы.Тотығу-тотықсыздану реакция теңдеулерін теңестіру"
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Выбранный для просмотра документ Тотығу дәрежесі.pptx
Скачать материал "Тақырыбы:Тотығу дәрежесі.Тотығу-тотықсыздану реакциясы.Тотығу-тотықсыздану реакция теңдеулерін теңестіру"
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Тотығу дәрежесі.
Тотығу-тотықсыздану реакциялары
2 слайд
Валенттілік электрондары электртерістілігі кіші атомдардан электртерістілігі үлкен атомдарға ауысатын немесе ығысатын процестер тотығу-тотықсыздану реакциялары деп аталады.
3 слайд
тотықсыздандырғыш
(тотығады)
тотықтырғыш
(тотықсызданады)
4ē
2ē
тотықсыздандырғыш
(тотығады)
тотықтырғыш
(тотықсызданады)
2ē
тотықсыздандырғыш
(тотығады)
тотықтырғыш
(тотықсызданады)
4 слайд
Электрондар беру процесі – тотығу, ал қосып алу процесі тотықсыздану деп аталады.
Электрондарды қосып алатын атомдар немесе иондар тотықтырғыш, ал беретіндері тотықсыздандырғыш болады.
5 слайд
Тотығу-тотықсыздану реакциялары екі реакциядан тұрады: тотығу және тотықсыздану.
Тотығу – атом немесе ионның электрон беруі, мысалы:
Na0-ē=Na+
I—ē=I0
N-3-5 ē=N+2
Тотықсыздану – атом немесе ионның электрон қосып алуы, мысалы:
Cr+6+3ē=Сr+3,
S0+2ē=S-2,
Mn+7+5 ē=Mn+2,
Тотықтырғыш – электрон алушы атом немесе ион, ал тотықсыздандырғыш – электрон беруші атом немесе ион.
6 слайд
Ең маңызды тотықтырғыштар: күштілері – F2, O2, O3, H2O2, Cl2 (әсіресе сулы ерітіндісі), HClO, HClO3, H2SO4 (тек концентрлісі), патша арағы (концентрлі HNO3 және HCl қоспасы), HNO2, NO2, KMnO4 (әсіресе қышқыл ерітіндіде), MnO2, K2Cr2O2, CrO3, PbO2 және т.б.; әлсіздері – I2, бром суы (Br2+H2O), SO2, Fe3+ және т.б.
Маңызды тотықсыздандырғыштар: күштілері – сілтілік және сілтілік жер металдар, (әсіресе бөлінген күйінде), HI және иодидтер, H2S және сульфидтер, NH3, PH3, H3PO3, C, CO, Fe2+, Cr2+ және т.б.; әлсіздері – активтілігі төмен металдар (Pb, Cu, Ag,Hg), HCl және хлоридтер, SO2, HNO2 және т.б.
7 слайд
Ионды қосылыстардағы ион заряды, полюсті ковалентті қосылыстардағы атомдардың шарты заряды тотығу дәрежесі деп аталады.
Электрон-баланс әдісі - теңдестіру,тепе-теңдікті білдіреді
Тотығу дәрежесінің мәні осы элементтің атомынан басқа элемент атомына шартты түрде ығысқан электрон санымен анықталады.
Тотығу дәрежесін «+» немесе «-» белгілерімен көрсетеді. Кез келген күрделі қосылыстарда әрбір атомға белгілі бір тотығу дәрежесі сәйкес келеді. Мысалы, HF-да сутектің тотығу дәрежесі +1, ал фтордікі -1.
8 слайд
Металл атомдары тек қана оң тотығу дәрежесін көрсетеді.Бейметалл атомдары кейде оң,кейде теріс тотығу дәрежесін көрсетеді.
Бір периодтағы бейметалл элементтерден тұратын химиялық қосылыстарда, рет саны жоғары элемент теріс тотығу дәрежесін көрсетеді.М/лы:фосфор(V)хлоридінде P+5Cl5-1
Бір топтағы бейметалл элементтерден тұратын химиялық қосылыстарда, рет саны кіші элемент теріс тотығу дәрежесін көрсетеді.М/лы:күкірт(VI)оксидінде S+6O3-2
9 слайд
Тотығу-тотықсыздану реакциялар теңдеулерін теңестіру реті төмендегідей:
Химиялық реакция теңдеулерін жазу.
Al+H2SO4 Al2(SO4)3+H2
2. Теңдеулердің оң және сол бөлігіндегі барлық әлементтердің тотығу дәрежелерін тауып, таңбасының үстіне жазу.
0 +1+ 6 -2 +3 +6 -2 0
Al+H2SO4Al2(SO4)3+H2
3. Реакция нәтижесінде тотығу дәрежесі өзгерген элементтердің астын сызу.
0 +1+6-2 +3 +6-2 0
Al + H2SO4 Al2(SO4)3 + H2
10 слайд
4. Электрондық баланс теңдеуін құру. (ағылшынша balance-
теңдестіру, тепе-теңдік):
Al - 3ē Al0 +3 3 2
2H+1 + 2ē = H2 2 3
5. Таңдалған коэффиценттерді реакция теңдеуіне жазу.
2Al+3H2+1S+6O4-2 =Al2+3(S+6O4-2)3+3H2
6. Оттек атомдарының санын есептеу арқылы
коэффиценттердің дұрыс екендігін тексеру.
2Al+3H2+1S+6O4-2 =Al2+3(S+6O4-2)3+3H2
11 слайд
Тотығу-тотықсыздану реакциялар күрделірек болғанда мына реттілікті қолдану.
1. Тотығу дәрежесі өзгергендерінің астын сызу
K+1Mn+7O4-2 + H+1Cl-1 → K+1Cl-1 + Mn+2Cl2 + Cl20 + H2+1O-2
2.Тотығу дәрежесі өзгерген атомдарды немесе иондарды бөліп
жазу.
Mn+7 → Mn+2
Cl-1 → Cl0
3. Атомдар немесе иондар қанша электрон беріп не қосып алатын санмен көрсетіп жазу.
Mn+7 +5ē = Mn+2
Cl-1 -ē = Cl0
Мұнда, Cl атомдарының молекула түзетінің ескеру керек.
2Cl-1 -2ē = Cl20
12 слайд
4. Электрондық теңдеудің қасына тік сызық сызып, оның сыртына электрондардың алдында тұрған коэффициенттердің орнын ауыстырып жазу.
Mn+7 +5e = Mn+2 5 2 тотықтырғыш
2Cl-1 -2ē = Cl20 2 5 тотықсыздандырғыш
осы коэффициенттерді формуладағы атомдардың алдына жазу.
2KMnO4 +10HCl → KCl +2MnCl2 +5Cl2+H2O
5. Атомдар санын санап, коэффициенттерді койып, бағдаршаны теңдік белгісіне ауыстыру.
2KMnO4+16HCl = 2KCl+2MnCl2+5Cl2+8H2O
13 слайд
Қорытынды
Тотығу-тотықсыздану реакциясы жүргенде тотықсыздандырғыш атом электрондар беріп,тотықтырғыш атом оларды қосып алады.Тотығу дәрежесі оның сандық мәні мен таңбасы элементтің электртерістігіне байланысты.Электртерістігі аз болатын металл атомдары үнемі оң тотығу дәрежесін көрсетеді.Ал бейметалдардың тотығу дәрежесі оң да,теріс те бола береді.
Күрделі қосылытағы элементтердің белгісіз тотығу дәрежесін,оның жанындағы элементтердің белгілі тотығу дәрежесіне қарап есептеп шығарады.
14 слайд
Бақылау сұрақтары:
Төмендегі теңдеуде қандай элемент топтарының тотығу
дәрежелері өзгереді
KMno4+Na2SO3+KOHK2MnO4 +Na2SO4+ H2O
а) Na, S ә) K, Mn б) Mn, S в) Na, K.
2. Тек тотықтырғыш болатын зат?
a) NH3 ә) Br2 б) KClO3 в) HNO3
3. Тотықтырғыш та, тотықсыздандырғыш та болады:
a) SO2 ә) Na б) Fe в) K2Cr2O7
4. Тек тотықсыздандырғыш болатын зат:
a) H2S ә) KMnO4 б) SO2 в) HNO3
5. Al+H2SO4 =Al2(SO4)3+H2↑ теңдеуіндегі тотықтырғыш
алдындағы коэффициент:
a) 2 ә) 3 б) 1 в) 6
15 слайд
Жауаптар:
1)б 2)в 3)а 4)а 5)ә
16 слайд
№5 жаттығу
а) Алюминийдің оттекпен;
б) Темірдің хлормен;
в) Литийдің күкіртпен тотығу-тотықсыздану реакцияларының теңдеулерін жазыңдар.
17 слайд
а) 4Al0+3O20 →2Al2+3O3-2
Al0 - 3e →Al+3 4 тотығады тотықсыздандырғыш
O20+4e →2O-2 3 тотықсызданады тотықтырғыш
б) 2Fe0 +3Cl20 →2Fe+3Cl3-1
Fe0 -3e →Fe+3 2 тотығады тотықсыздандырғыш
Cl20 +2ē →2Cl-1 3 тотықсызданады тотықтырғыш
в) 2Li0 +S0 →Li2+1S-2
Li0 -1ē →Li+1 2 тотығады тотықсыздандырғыш
S0+2e →S-2 1 тотықсызданады тотықтырғыш
18 слайд
Үйге жұмысы:
§66-67
1,2-жаттығу 179 бет
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
6 653 462 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Ахметова Гулдана Айтмаганбетовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
72 ч. — 180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Курс повышения квалификации
72 ч. — 180 ч.
Мини-курс
6 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.