Об авторе
Мен Марина Мурынбаева Жармухаметовна 1965 жылы 17-қыркүйек айында ШҚО Аягөз ауданында дүниеге келдім. Қазіргі кезде Сасан би атындағы орта мектебінде 1995 жылдан бастап жұмыс істеп келемін. Менің проблемалық бағытым "Ана тілі сабақтарында оқушыларды шығармашылыққа тәрбиелеу".
Тақырыбы: Сөйлем мүшелері және олардың байланысы
Мақсаты: сөйлем мүшелері туралы білімін тиянақтау; сөздік қорын, ақыл-ойын, ауызша сөйлеу тілін дамыту; дәптермен, тақтамен жұмыс жасауда ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу
Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, көрнекілік, жаттығу жұмыстары.Сабақтың көрнекіліктері: мазмұнды суреттер, тірек сызбалар
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.
Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 3-жаттығуды тексеру ІІІ. Білімді тексеру: 1)Ақ түйе боталады.2)Сәуле киім үтіктеді.3)Ара гүлге қонды.4)Бүгін күн жылынды.
IV Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.
V Жаңа материалмен жұмыс: а) өткенді еске түсіру. Мына сөздерді жайылма сөздерді жалаң сөйлемге айналдырыңдар Балалар балық аулады.т.б Жалаң сөйлемді жайылма сөйлемге айналдырыңдар Айару келді.Жаңбыр жауды.т.б
ә) оқулықпен жұмыс 7-жаттығуды(терең ойлау тапсырмасы) Жайылма сөйлемдерді оқы.Үш сөзден құралған жайылма сөйлемдерге керекті сын есімдерді қосып,төрт сөзден құралған жайылма сөйлемдерге айналдырып жаз.(оқушылар атақты шопанмен кездесті.) б) дәптермен жұмыс Күн ретін, көркем жазуға Б б Б б Б б Бауыржан жаздырту.
8-жаттығу в) Сергіту жаттығуы Рбусты дұрыс шешсең,мақал шығады.(Ерді намыс өлтірер.Жайылма сөйлем
9-жаттығуСызбаны толықтыр. Сөйлем мүшелері
Тұрлаулы мүше
Бастауыш
Тұрлаусыз мүше
Баяндауыш
11- жаттығу ауызша орындау(Терең ойлау тапсырмасы) жаттығудағы сөйлемдерді төмендегі қай себетке салуға болады? 1) себет жалаң сөлем/Жаңбыр жауды./ 2)себет жайылма сөлем /Лаура кітапханаға ткелді.1,2,3,4сөйлдерді саламыз/
13- жаттығу1)Мақалды түсініп оқы.2)Мақалды сөйлем мүшесіне талда.3) Сөйлем мүшелерінің байланысын тап. Ағынды су арнасын табады.
VI. Қорытындылау а) Балалар, бүгін біз не үйрендік? ә) Тұрлаулы мүшені атаңдар. Бастауыш пен баяндауыштан тұратын сөйлемді қандай сөйлем дейміз?
VII Үйге тапсырма: 12- жаттығу 6-бет.
VІІІ Оқушыларды бағалау.
№ 41. Тақырыбы: Уақытты табуға берілген есептер.
Мақсаты: оқушыларды есептің жаңа түрімен таныстыру; есептеу дағдыларын жетілдіру; логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
Сабақтың түрі: аралас Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, өздік, есептеу, салыстыру.
Көрнекілігі: қосымша тапсырмалар жазылған үлестірмелер, кестелер
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа даярлық, амандасу, түгендеуСабағымыз басталды, балаларға пайдалы.
Бәрін ұғып алыңдар, санауға зер салыңдар
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 6.
ІІІ. Өткенді пысықтау: Ауызша жұмыс. Зейінділік ойыны:
Математикалық диктант. 1.Бір өркешті түйе 3 сағатта 150 км жүріп өтті. Түйенің жылдамдығы қандай? (50км/сағ)
2.Заузақоңыз 11км/сағ жылдамдықпен 2 сағ ұшты. Қоңыз қандай қашықтықты ұшып өтті?
(22км).
3.Ұлу 30 дм/сағ жылдамдықпен 2сағ жорғалады. Осы уақыт ішінде ол қандай қашықтықты жүріп өтті? (60дм)
ІҮ. Жаңа сабақ: 1. түсіндіру, еске түсіру, қайталау.
№1. t = 280км : 70км/сағ = 4 сағ
v – жылдамдық
t – уақыт
s – қашықтық t = s : v
Уақытты табу үшін, қашықтықты қозғалыс жылдамдығына бөлу керек.
№ 2. Оқушылар өздігінен орындайды.
Ш: 84 м : 14м/с = 6 сағ. Ж: 6 сағат уақыт керек.
Ш: 720 км : 60км/сағ. = 12сағ. Ж: 12 сағатта жүзіп өтеді.
Ү. Жаңа сабақты пысықтау: Есеп шығару:
№ 3. Есептер құрастыр және оларды шығар. Жұптық жұмыс.
t = 240 : 60 = 4 (сағ) s = 82 ∙ 3 = 246(км) t = 200 : 50 = 4 сағ t = 6 000 : 300 = 20сағ
№ 4. Түсіндіріп шығару.
9 жинақта – 2 925 үлкен түйме Ш: 3 720 : 8 – 2 925 : 9 = 140
8 жинақта – 3 720 кішкентай түйме, қанша кем Ж: 140 түйме кем
№ 5. Өздік жұмыс. Кестені толтыр.
№ 7. Жұптық жұмыс.
ҮІ. Бекіту. № 8 өздік жұмыс. Көрсетілген өлшем бірліктеріне өрнекте.
2 424сағ = 101 тәулік. 21га = 210 000м2
4 м2 = 400дм2 = 40 000см2 5см2 = 500мм2
30 000 000м2 = 30км2 20см2 = 2 000мм2
345 009 кг = 345 т 009кг 56 020кг = 56 020 000г
65 036 см = 6 503дм 6см 45 000см = 450 000мм
310 000кг = 3 100ц = 310т 45 000 жыл =450ғ.
Шығармашылық тапсырма. № 9.
Ү. Үйге тапсырма: № 6. 73- бет. Бағал
№ 42. Тақырыбы: Параллель және перпендикуляр түзулер.
Мақсаты: «Параллель және перпендикуляр түзулер» туралы алғашқы түсініктерін қалыптастыру; есептердің өтілген түрлерін шығару дағдыларын бекіту.
Сабақтың түрі: аралас Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, өздік, есептеу, салыстыру.
Көрнекілігі: қосымша тапсырмалар жазылған үлестірмелер, кестелер
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа даярлық, амандасу, түгендеу.
Сабағымыз басталды, балаларға пайдалы.
Бәрін ұғып алыңдар, санауға зер салыңдар
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: №6.
ІІІ. Өткенді пысықтау: Ауызша жұмыс. Зейінділік ойыны:
1. 350 санын 20 есе арттыр. (7 000)
2. 86 мыңнан 4 бірлікті азайт.( 85 996)
3. Ең үлкен бес таңбалы санды жаз. (99 999)
4. 267 саны 198 санынан қанша артық? (69)
5. 2 766 санын 6 жүздікке кеміт.(2 166)
ІҮ. Жаңа сабақ: 1. түсіндіру, еске түсіру, қайталау.
Тақтада әртүрлі сызықтар берілген.
- Мына геометриялық фигуралар қалай аталады? (Сызықтар) тақтадағы сызықтарды қандай топқа бөлуге болады? (Түзу, қисық, тұйықталған, тұйықталмаған).
№ 2. Түзу сызықтарға қара. C f
а
b k d s
g l h m
- Қиылысатын сызықтарды ата. (а,в)
- Қиылыспайтын сызықтарды ата.(с, d)
a
b
d
Ү. Жаңа сабақты пысықтау: Есеп шығару: № 3(а). Ауызша талдау.
- Параллель және перпендикуляр түзулер салу үшін, қандай құралдар керек? ( сызғыш, үшбұрышты сызғыш).
№ 3(ә). -Үшбұрышты сызғыштың көмегімен параллель және перпендикуляр салуды үйрену.
№ 3(б). өздігінен түзулер сызу.
№ 4. Ауызша. Қандай құралдар берілген? Оларды не үшін қолданады? (таразы, метраж, электронды счетчик, сағат)
№ 5. Түсіндіріп шығару.
Бөлменің ауданы – 30 м2 Ш: 30м2 ∙ 150г = 4 500г – 1 рет сырлауға кететін сыр.
Егер 1м2 – 150 г сыр 4 500 ∙ 2 = 9 000 г (екі қайтара сырлауға кетеді)
Екі рет сырлауға – ? сыр керек 30м2 ∙ 150г – 2 = 9 000г Ж: 9 000 г сыр керек.
№ 5(ә).
Ш: s = 9м ∙ (9м + 2м) = 99 м2 99 м2 ∙ 5 = 495 м2
Ж: 5сынып бөлмесіне 495 м2 линолеум керек.
№ 7. Өздік жұмыс. Тиімді тәсілдің астын сыз. № 8. Топтық жұмыс. Теңдеуді шеш.
ҮІ. Бекіту. Шығармашылық тапсырма. № 9.болжау арқылы шығарылады.
5 + 5 = 10 3 + 3 + 3 + 1 = 10 4 + 4 + 2 = 10
Ү. Үйге тапсырма: № 6 . 76 - бет. Бағалау
№11.Тақырыбы: Үгілу
Мақсаты: Үгілу туралы ақпарат беру. Үгілудің неден пайда болатынын ұғындыру.
Ой-өрісін кеңейту, әңгімелеп ойын толық жеткізуге дағдыландыру.
Қоршаған ортаны әрқашан қорғай білуге ,табиғат жанашыры болуға тәрбиелеу.
Сабақ типі: Аралас сабақ. Әдісі: Түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.
Көрнекілігі:Суреттер, үлестірмелер.
Барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Сабаққа әзірлігін тексеру,назарын сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:
Оқушыларға мазмұндату.
-Сонымен, тау деген не?
- Төбе мен қыратты таудан қалай айыруға болады?
-Биік таулардың аласа таулардан айырмашылығы неде?
-Тауды қандай шаруашылыққа пайдаланады?
-Таулы аймақтарда көктемде қандай қолайсыз жағдайлар тууы мүмкін?
Біздің еліміздің физикалық картасы бойынша ел аумағында құрлық бетінің қандай түрі басым екенін көрсетіп, айтып беру.(оқушылар өздері)
ІІІ.Мақсатын қою кезеңі:Тақырыбын, мақсатын хабарлау.Үгілу.
І V. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі:
Кіріспе. Үгілу деген сөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?(өздеріне білгенін айтқызу)
Оқулық бойынша жаңа сабаққа мұғалімнің түсіндірмесі.
Суық шыны ыдысқа ыстық су құйғанда ол сынып кетеді.Себебі оның көлемі суынғанда кішірейіп, қызғанда кенет үлкейеді. Осы сияқты тау жыныстары да суынғанда көлемі кішірейіп,жылынғанда ұлғаяды.
Ауа температурасы тәулік ішінде ауытқып тұрады. Тау жыныстары да күндіз қызып, түнде салқындайды.Мұндай өзгеріс тәулік ішінде ғана емес,жыл мезгілдерінде де жүріп жатады.Температураның тәулік және жыл ішіндегі өзгерістерінің әсерінен қатты тау жыныстарының көлемі бірде ұлғайып, бірде кішірейеді.Соның әсерінен оларға жарықшақтар пайда болады.Сол жарықшақтарға су толып, күзде,көктемде түнге қарай қатады. Мұзға айналғанда су көлемі ұлғаяды. Тау жыныстарындағы жарықшақтар осылай үлкейіп кетеді.
Өсімдіктер де тау жыныстарының бұзылуына әсер етеді. Тас бетінде қына өскенін көргенсіңдер,жел осы қына тұқымын айдап жарықшақтарға тығады. Ол өзіне қажет қоректік заттарды тастан ылғалмен бірге сорып алады.Нәтижесінде тастағы жарықшақ кеңи түседі. Енді ол жерге майда қоқымдар толады. Сол араға шөп,бұта, бара-бара ағаш ұрығының өсуіне жағдай туады. Ағаш тамыры жыл сайын үлкейіп,жарықшаққа тереңдей
ді, жуандайды.Жылдар өткен сайын тау жыныстары бірте-бірте бұзыла береді.
Қатты тау жыныстарының бөлшектеніп,ұсақталуын ү г і л у деп атайды.
Сарамандық жұмыс. Оқулықта берілген сарамандық жұмысты орындау.
Оқулықпен жұмыс. Тізбектей дауыстап оқыту.
Дәптермен жұмыс. Күн ретін, ауа райын жазу.
Үгілудің анықтамасын жазып алу.
Ү. Қорыту. -Қатты тау жыныстары қандай күштердің әсерінен бұзылады? - Үгілу деген не болды? -Үгілген тау жыныстарын көргендерің бар ма? -Тау жыныстарының бұзылуына желдің әсері бар ма?
VI.Үйге тапсырма беру кезеңі:34,35-. Беттерді оқу, мазмұны. Дәптерге 35-беттегі кестені орындау. Бағалау.
Тақырыбы: Ақ боран. Жекен Жұмаханов.
Мақсаты: Оқушыны Жекен Жұмахановтың «Ақ боран» атты әңгімесімен таныстырып, түсініп оқуға, мәтінге сүйене отырып табиғат апатының әсері жайлы әңгіменің түйінін ашуға жағдай жасау; өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту.
Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, кесте.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік.
Сабағымыз басталды, балаларға пайдалы Бәрін ұғып алыңдар, сабаққа зер салыңдар
ІІ. Мақсат қою кезеңі: 1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2. Жаңа сабаққа даярлық.
«Кейіптеу дегеніміз табиғат құбылысын жандандырып, адам сияқты күлдіріп, билетіп, қуантып, жылатып,т.б. кейіпте суреттеуді айтады» деген ұғыммен Жекен Жұмахановтың «Ақ боран» атты әңгімесімен танысқанда білеміз.
ІІІ. Жаңа сабақ: кіріспе. Балалар, қыста қандай өзгерістер болады? Сенің есіңде қалған оқиға жайлы айта аласың ба? Міне, бүгін Қасымның басынан өткен қаһарлы суық күннің ызғырығы жайлы білеміз. Оқулықпен жұмыс. Іштей, түсініп тізбектей оқу. Жазушының боранды адам кейпінде суреттеген жерін (кейіптеуді) тауып оқы. Сөздік жұмыс. Ышқынады – мұнда: қатты соғады. Екілене – желдің екпіндей соғуы. Бүлкек – аттың желіп жүруі.
ІҮ.Түсінгендерін тексеру: 1.Әңгіменің басында қыстың қатал мінезі қалай берілген? Қасымның боранда адасып қалмауына не көмектесті? Жерге құлағын тосқан кезде Қасым не істеді? Қасымның аты қандай белгі берді? 2. Дәптермен жұмыс. Қасымның жолда келе жатқан кездегі ішкі ойын мәтіннін тауып жаз. «Ферма орталығы қарасын көрсетіп қалса керек еді. Бұл қалай,ыққа қарай ойыстап, өзге жаққа кетпедім бе, боранның ырқына көне берсек, ат та мен де үситін болармыз ...». Әңгімеден Қасымның қандай бала екенін аңғаруға бола ма? Оны мына кесте бойынша дәлелдеп айтып бер.
Қасым Дәлел
1.Үлкеннің сөзін тыңдайтыны
2. Байқағыштығы
3. Шыдамдылығы 1.«Үсік аяқтан басталады» деуші еді үлкендер.
2. ат тұмсығын қар астында қалған бір мая пішенге тірепті...
3. Алдан соққан боранды елемей, Қасым жиренге қамшы басты ...
Ү. Қорыту. Бүгінгі сабақта не жайлы өттік? Осы әңгімені оқығанда өздерің қандай әсер алдыңдар? ҮІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, құмырсқа сызбасын толтыр.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.