``«Текри» компаниясының 3D Maх сенсерлі интерактивті ақпараттық модулі арқылы тәжірибелік жұмыстарды ұйымдастыру``

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі

Х.Өзбекғалиев атындағы Маңғыстау политехникалық колледжі

Шеберлік - класс

Тақырыбы: ``«Текри» компаниясының 3D Maх сенсерлі интерактивті ақпараттық модулі арқылы тәжірибелік жұмыстарды ұйымдастыру``

  Мамандығы:  1108000 – «Темір жолдың жылжымалы құрамына техникалық қызмет көрсету және жөндеу, пайдалану (түрлері бойынша)»

Дайындаған:арнайы пән оқытушысы, магистр

                                                                                                       Еркимбаева А.М.

Ақтау қаласы, 2019ж

Модератор: Маңғыстау политехникалық колледжінің арнайы пән оқытушысы  Еркимбаева А.М

Шеберлік сыныптың өткізілетін орны:  Маңғыстау политехникалық колледжі, Н302 кабинет

Шеберлік сыныптың өткізілетін уақыты:  23.10.2015 жыл

Шеберлік сыныптың ұзақтылығы:  20 минут

Шеберлік сыныптың тақырыбы: «Жылжымалы құрамның және вагон бөлшектерінің құрылысы»,  «Текри» компаниясының 3D Maх сенсерлі интерактивті ақпараттық модулі арқылы тәжірибелік жұмыстарды ұйымдастыру``

Қатысушы: ТЖҚП-13-01с тобының студенттері

Шеберлік сыныптың мақсаты:

Білімділік мақсаты: тыңдаушыларға вагон түрлері және оның құрылыс туралы түсінік беру;

Дамытушылық мақсаты: тыңдаушыларға вагон және оның құрылысы туралы түсініктерін қалыптастыру арқылы логикалық ойлау қабілеттерін арттыру, есте сақтау қабылетін, зейінін тұрақтандыру;

Тәрбиелілік мақсаты: Өзара сыйластыққа, біреуді тыңдай білуге, уақытты үнемдеуге шақыру.

Шебер сыныптың қажетті құрал-жабдықтар: интерактивті тақта, слайдтар, «Tekri» интерактивті 3D технологиясы.

Шеберлік сыныптың барысы:

І.Ұйымдастыру бөлімі  (2 минут)

ІІ. Теориялық бөлім(5 минут)

ІІІ. Тәжірибелік бөлім(10 минут)

ІV. Қорытынды бөлім(3 минут)

Шеберлік сыныптың жүрісі:

І.Ұйымдастыру бөлімі  

   «Ғылымның ісі-адамға қызмет ету», «Ғылыммен неғұрлым көп танысқан сайын, оны соғұрлым жақсы көресің» деген екен философтар. Амандасу, сабақ тақырыбымен, құрылымымен және сабақ жүрісімен таныстыру.

II. Теориялық бөлім

Жолаушылар мен жүктерді тасымалдау үшін қолданылатын  жылжымалы құрам бірлігін вагондар деп атайды.

Жүк таситын вагондар тасымалданатын жүктің түріне байланысты негізінен төмендегідей бөлінеді:

        • жабық –жауын –шашыннан сақтауды  қажет ететін дәнді дақылдар мен сусымалы, дара ыдысты және аса құнды бағалы жүктерді тасымалдау үшін, вагонның шанағы жабық, бүйірінде есіктер мен люктері бар;

        • ашық вагондар –үйілмелі (руда, көмір, ағаш материалдары) жүктерді, контейнерлер мен әр түрлі машиналар мен құрылғыларды тасымалдауға арналған,  вагонның үсті ашық, көбісі түсіру люктерімен, кейбіреулері қапталдарында есіктермен жабдықталған;

        • жайдақ вагонмен –ұзын және қолайсыз (ағаш, құрылыс материалдары, жайма темірлер, жартылай дайындалған өнімдер), контейнерлер, автомашиналар тасымалданады;

        • цистерналар –сұйық және сұйылтылған газ (мұнай,  керосин, майлар, қышқылдар, сұйылтылған газдар) тәрізді жүктерді тасымалдауға арналған. Бұл вагондардың шанағы қазан түрінде болады;

        • изотермиялық вагондармен тез бұзылатын жүктер (ет, балық, жеміс –жидек) тасымалданады. Бұл вагондардың шанағы оқшауландырылған,  бірқалыпты температуралық және  ылғалдылық режимдерін сақтайтын құрылғылармен жабдықталған. Қазіргі изотермия- лық вагондар  рефрижераторлық секциялар түрінде орталықтан басқарылатын тоңазытқыш құрылғыларымен және қызметші –бригадаларға арналған жәйлармен жабдықталған вагоны ортасында орналасқан, қалғандары жүк тиеуге арналған 5 немесе одан да көп вагондардан құрастырылған;

        • мамандандырылған вагондар ерекше жағдайларда тасымалданатын жүктерді тасымалдауға арналған. Бұларға –транспортёрлер ауыр салмақты немесе абажадай жүктерге арналған, автомашина, цемент, малдарды тасымалдайтын вагондар, битум тасымалдауға арналған бункерлі ашық вагондар, қышқылдар мен газдарды тасымалдауға арналған вагондар, сондай -ақ, астық және минералдық тыңайтқыштар  тасымалдайтын –хоппер –вагондар, сонымен қатар теміржолдың техникалық қажеттілігін қамтамасыз ететін вагон –шеберханалар, қалпына келтіру және өрт сөндіру поездары жатады.

Негізгі бөлім бағдармалары:

1. Жолаушы вагоны

2. Жүк вагоны

3. Көрнекі құралдар

Ашық вагон                                                     цистерна

              

Жолаушы вагоны

Ол мыналары қамтиды:

1.                 Вагон шанағы

2.                 Вагон рамасы

3.                 Жүріс бөлігі: арбаша, дөңгелек жұбы, орталық арқалық, тартым өткішгіштері, бүйірлік арқалық, аспалы іліністер, букса торабы

4.                 Тежегіш жабдығы

5.                 Соққылық тартым құрылғысы

6.                 Вагон түрлері

Жүк вагоны

Оқу материалы

      Вагондардың тасымалдайтын жүктерінің түріне қарай құрылымдары да әр түрлі, бірақ  олар бәріне ортақ бес  негізгі бөліктерден тұрады, олар жүріс бөлігі, рама, шанақ, тежегіш құрылғылары, соққылы –тартымдық құрылғылар.

       Екі осьті вагондарда доңғалақ жұптары раманың астына бір –біріне тәуелсіз орналастырылады. Осьтері көп  вагондарда доңғалақ жұптары екіден немесе үштен және одан да көп бір –бірімен арбашалар арқылы байланыстырылады.

         Жүріс бөлігі – вагондардың рельс жолдарымен ең аз  кедергімен қауіпсіз және жатық қозғалысын қамтамасыз етеді. Оларға арбашалар, доңғалақ жұптары, арбашаның рамасы,  букса мойынтіректерімен қоса алғанда, рессорүсті және рессорастылық білеулер, серіппелер  рессорлар, рессорлық ілінісулердің бөлшектері кіреді.

Жүк вагонының  жүріс бөлігі

                                                             

         Рама –шанақтың негізі, табаны. Ол вагондардың әр түрлі бөліктерін жалғастырып тұрады, сонымен бірге вагонға  көлденеңінен және тігінен әсер ететін күштерді қабылдайды.

         

Вагон рамасының құрылысы

        Шанақ – Жолаушыларға немесе жүктерге арналған. Ол рамаға бекітіліп, бір бүтін болып құралады.

          

Жолаушы және жүк  вагон шанағының құрылысы

        Тежегіш құрылғылары поездың жылдамдығын азайтуға немесе біржола тоқтатуды қамтамасыз етеді. Барлық вагондар автоматты тежегішпен, кейбір жолаушылар мен жүк вагондары қол тежегіштерімен жабдықталған.

     

Вагонның тежегіш жабдығының құрылысы

        Соққылы –тартымдық құрылғылар –вагондардың бір –бірімен және де локомотив- пен тіркелуін, тартымдық және сығылысу күштерін жеткізу үшін, сонымен қатар вагондар- дың құрамда бір –бірінен белгілі бір қашықтықта ұстап тұру үшін арналған.

            

Вагонның соққылық тартым жабдығы

        Вагондардағы жазулар, белгілер және тізімге алу тәртібі. Жолаушылар және жүк вагондары белгіленген мөлшерде  белгілі бір стансаның тізімінде болады, сонымен қатар жүк вагондары паркі тізімделген парк түрінде есептелінеді. Ал жолаушы паркінің вагондары бұдан басқа оларға  техникалық  қызмет көрсететін депоға тізіледі.

          Вагонның рамасы мен шанағының белгіленген жеріне төмендегідей анық жазулар мен белгілері болуы керек: мемлекеттік белгі мен теміржолдың атауы,  жолаушылар вагондары үшін тізімге алу пункті, теміржолдың белгісі, номері, жасалған уақыты мен орны көрсетіл- ген дайындаушы зауыттың  тақтайшасы, зауыттық  жөндеу мен  деполық жөндеудің жүргі -зілуі туралы жазулар, тарасы, жүк көтерімділігі мен толық көлемі (жүк вагондарында) және  орындар саны (жолаушылар вагондарында).        

III.   Тәжірибелік бөлім.

Сабаққа қатысқан студенттерге тәжірибелік бөліміздің сабақ барысын бастау үшін «Tekri» интерактивті 3D технологиясының көмегімен көрген вагон құрылысын   интерактивті тақтада 3D форматта жасау.

                

1 – тапсырма

Жылжымалы құрамның жолаушы вагон құрылысымен «Tekri» интерактивті 3D технологиясының көмегімен студент көрсету.

     

  

2 –тапсырма

«Tekri» интерактивті 3D технологиясынан жылжымалы құрамның видео роликти көре отырып студент өз түсінгенін ауызша жеткізу.

 

Қорытынды

    Шеберлік сыныптың мақсатына сай «Текри» компаниясының 3D Maх сенсерлі интерактивті ақпараттық модулі арқылы тәжірибелік жұмыстарды ұйымдастыру`` атты тақырыпта  осы қондырғының 1108000 – «Темір жолдың жылжымалы құрамына техникалық қызмет көрсету және жөндеу, пайдалану (түрлері бойынша)» мамандығы бойынша тәжірибелік жұмыстарды және таныстыру тәжірибелік сабақтарды өткізу барысында үлкен қызмет атқарып отыр. Болашақ техник-ұйымдастыру, электромеханик мамандық иелері өз маман шебер иесінің жетік меңгеру үшін қазіргі заманауи техникасымен қауіпсіз әрі тиімді білімді меңгере алады.

     «Текри» компаниясының 3D Maх сенсерлі интерактивті ақпараттық модулі арқылы студенттердің білімін теория мен тәжірибені ұштастыру барысында жоғарыда көрсетілген тапсырмалар арқылы көз жеткіздік.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі мен ақпарат көздері:

1. Егоров В.П., Эксплуатация электрооборудования пассажирских вагонов, Трнаспорт 1980г

2. Косарев А.А. Электрооборудование пассажисрких вагонов, Транспорт 1971 г

3.Быков Б.В. Конструкция и ремонт автосцепного устройства подвижного состава железных дорог России /Цветной альбом/ - М.: 2005

4.Вагоны: Учебник для вузов ж.-д. трансп. / Л. А. Шадур, И. И. Челноков, Л. Н. Никольский, Е. Н. Никольский, В. Н. Котуранов, П. Г. Проскурнев, Г. А. Казанский, А. Л. Спиваковский, В. Ф. Девятков; Под ред. Л. А. Шадура. — 3-е изд., перераб. и доп. — М.: Транспорт, 1980. — 439 с.

5.Быков Б.В. Конструкция пассажирских вагонов. Комплект цветных плакатов.