Темæ: « Цардмæ фæйнæхуызон цæстæнгас дарын» Гæдиаты Цомахъы радзырд «Дыууæ дидинæгмæ» гæсгæ.

• 1 слайд

  
  Чехойты – Тотоонты Зæлинæ
  38-æм скъолайы ирон æвзаг æмæ
  литературæйы ахуыргæнæг
  

• 2 слайд

  1882- 1931
  Темæ:
  « Цардмæ
  фæйнæхуызон
  цæстæнгас
  дарын»
  
  Гæдиаты Цомахъы радзырд «Дыууæ дидинæгмæ» гæсгæ.
  
  Гæдиаты Цомахъ
  

• 3 слайд

  Ирон адæмы культурæйы стыр архайæг, поэт, прозаик, драматург, литературон критик Гæдиаты Секъайы фырт Цомахъ райгуырди 1882 азы хæххон хæдзары, Гуырдзыстоны, Уæллаг Ганисы хъæуы. Цомахъ ма чысыл уыд, афтæмæй сæ бинонтæ ралыгъдсты Цæгат Ирыстонмæ æмæ æрцардысты Джызæлы. Цомахъ ахуыр кæнын райдыдта Джызæлы скъолайы. Стæй йæ ахуыр адарддæр кодта Стъараполы дины семинары. Уый фæстæ бацыд Эстонийы Дерпты университеты историон- филологон факультетмæ.
  Цомахъ литературон куыст кæнын райдыдта 1906 азы, адæмы революцион сыстад йæ тыхджынæй куы уыд, уæд. Цомахъ фыста æмдзæвгæтæ, радзырдтæ, драмон уацмыстæ , æнцонæй фыста дыууæ æвзагыл дæр. Цомахъ революцион куыст кæй кодта, уый тыххæй йæ æрцахстой æмæ йæ арвыстой Сыбырмæ. 1917 азы, паддзах æппæрст куы æрцыд , уæд Цомахъ æрыздæхт Ирыстонмæ æмæ фæкуыста Ирыстоны кусæндæтты бæрнон бынæтты. Уыд ЦИПУ-йы ректор, газет «Рæстдзинад»-ы редактор, наукон- иртасæг институты директор. Амард 1931 азы. Бирæ кæд нæ фæцард , уæддæр йæ фæстæ ныууагъта рæсугъд фæд æмæ хъæздыг литературон бынтæ.
  
  
  
  
  
  

• 4 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Æгомыг - дзургæ чи нæ кæны
  ирдгæ - райсомы сатæг дымгæ
  хъызтæмхæст - уазал дымгæ
  
  

• 5 слайд

  
  
  
  
  
  
  Гъе- уæууæй, кæм баззадтæ, кæ?..
  …Дæ цард та цæмæн у, дæ цард!
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Нæй,нæй , нæ бабæлдзынæн дын
  æз дæ рæсугъдмæ,
  дæ иунæгмæ, дæ бæрзондмæ….
  

• 6 слайд

  
  Олицетворени - аивадон фæрæз:
  зайæгойты, цæрæгойты æмæ
  æрдзы фæзындты адæймаджы
  миниуджытæй хайджын кæнын.
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  

• 7 слайд

  Дидинджыты миниуджытæ
   
  Хæххон дидинæг Быдырон дидинæг
   
  æнæрвæссон адæмуарзон
  схъæл фæлмæн
  иунæг кæрдæджы астæу
  

• 8 слайд

  Ацы мæнг дунейыл
  Иунæгмæ ма бабæлл:
  Сау хъæды халонæй
  Иунæг мæгуырдæр у.
  Иунæг йæ цины бон,
  Иунгæг йæ зыны бон,-
  Иунæг йæ цæргæйæ,
  Иунæг йæ мæлгæйæ!.
  
  

• 9 слайд

  
  
  « Адæмы фарн бирæ у».
  «Адæм лæгæн- зæрдæнцой».
  «Адæм кæрæдзийы
  фæрцы цæрынц».
  
  
  « Иунæг мæгуыр у»