Тема урока: 5-сынып оқушыларының бейімделуі, бастауыш буын мен орта буын арасындағы сабақтастық

Ә.Боранбаев атындағы жалпы біліи беретін орта мектебі Психологиялық анықтау Тақырыбы: 5-сынып оқушыларының бейімделуі, бастауыш буын мен орта буын арасындағы сабақтастық Педагог-психолог:Ш.Ф.Магзумова 2015-2016 оқу жылы

Мақсаты Ауыспалы кезеңдегі тұлғаның жас және жеке ерекшеліктерін зерттеп, кездесетін психологиялық сәтсіздіктерін болдырмаудың жолын іздестіру Оқушылардың бастауыш буыннан орта буынға өту кезіндегі алғашқы сезімдерін, көңіл-күйін, сыныптың ұжымдастығын, оқушының сыныптағы орнын, пәнге, ұстазға бейімделу ерекшеліктерін анықтап талқылау

Баланың мектепке келген күнінен бастап кіші мектеп жасы басталады. Оқушылардың бастауыш буыннан орта буынға көшкен кезеңін бейімделу кезеңі дейміз.Өйткені олардың пән мұғалімдері өзгереді,жаңа пәндер қосылады,5-сынып бағдарламасы күрделене түседі. Орта мектепте оқыту жағдайлары түбегейлі өзгеріске ұшырайды.Балалар негізгі мұғалімнен сынып жетекші-пән мұғалімдері жүйесіне ауысады.Бір мұғалімнен әр түрлі талаптары,мінез-құлқы әрқилы қарым-қатынас стилі бар бірнеше мұғалімдерге ауысуы көп балалар үшін үлкеюдің сыртқы көрсеткіші болады. Балалар бастауыш сыныптан орта буынға өткенде оқушылардың үлгірімі төмен түсіп кетеді. Бастауышта тек бір мұғалімге ғана бір талапқа үйренген бала бірден бірнеше мұғалімнің талабына бірден жауап бере алмай қиналады. Әр пән мұғалімі әр түрлі психологиялық атмосфера туғызады, ал оқушы бірден осыған бейімделе алмайды.

Бастауыш сынып бітірген оқушы орта буынға өткенде психологиялық қиындық сезінеді. Бастауыш сынып оқушылары бір мұғалімнің жұмыс істеу әдісіне оның талаптарына үйренген.5-сыныпта оқушылардың бойында ортақ мәселелер пайда болады. Бұлар: -балалардың мінезі өзгереді; -тез шаршайды; -көңіл-күйлері бұзылады; -оқу үлгірімі төмендейді; -мазасыздық,қобалжу сезімдері жиілейді.

Бастауыш сыныпта мұғалім балаларға көптеген талап қояды.Егерде бұл жұмыс жоғарғы сыныптарда орындалмаса,онда оқу үлгірімі түсіп кетеді.Тағы тоқтала кететін жағдай жаңадан қосылған сабақтар.Бесінші сыныптың тапсырмалары өте күрделенген. Бір жаттығуды көптген тапсырмалар беріледі оқушылар кейде тапсырманы аяғына дейін оқымайды сол үшін олар екі алып жатады.

Осы 5-сыныпта жаңадан қосылған пәндер мен 4-сыныптағы пәндер бойынша білім сапасын анықтағанда мынадай көрсеткіш көрсетті. қазақ тілі - 62% орыс тілі -62% математика -48% дүниетану -71% бейнелеу-95% музыка-76% дене тәрбиесі -81% қазақ тілі – 53% орыс тілі -64% математика -52,9% жаратылыстану -64,7% бейнелеу-94% музыка-70,5% дене тәрбиесі -88% 4-сынып бойынша 5-сынып бойынша

5-сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстарым: Оқушылардың оқу пәндеріне деген қарым-қатынасы мен қызығушылығын зерттеуге арналған және оқушылардың қызығушылығы мен қоршаған атмосфераны анықтау сауалнамасы жүргізілді. Нәтижесін мына төмендегі диаграммалық көрсеткіштен көруге болады.

Оқушылардың оқу пәндеріне деген қарым-қатынасы мен қызығушылығын анықтау сауалнамасының қорытындысы

Сыныптың психологиялық ахуалын зерттеу Шкалалар: психологиялық ахуал:Эмоциялық, моральдық, іс-әрекеттік. Жүргізілу барысы: сынаққа түсушілерге 3 сұрақ беріледі. Сіздердің бір-бірлеріңіздің жетістіктеріңіз бен сәтсіздіктеріңіз үнемі толғандыра ма? Бір-бірлеріңізге сабақта үнемі көмектесесіздер ме? Оқушылардың барлығы сабаққа жауапкершілікпен қарай ма?

65 69 56 Х=(65+69+56)/3х16=190/48=3,9 3,5<3,9<4,5 Психологиялық ахуалдың көрсеткіші орташа -2 балл Рет саны Оқушылардың аты-жөні 1 сұрақ 2 сұрақ 3 сұрақ 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 ЖолаушыбайЖасұлан                               2 Сәлімхан Дархан                               3 Бекқали Наргүл                               4 Сүйіндікова Әсемай                               5 Құлажанова Ақниет                               6 Андрей Назерке                               7 Бекенов Дінмұханбет                               8 БайқонысЕрнұр                               9 Елубай Нұрхат                               10 Жаңбырбай Шұғыла                               11 Оспанов Жалғасбек                               12 Сейіл Фариза                               13 Бақытқали Асылхан                               14 Ақылбай Қажымұрат                               15 Оразалин Сабыржан                               16 Шаймерден Дарынбек                              

«Қарым-қатынаста мен қандаймын»

Тақырыбы: Біз 5- сыныпқа барамыз

Мақсаты: Оқушыларға өз-өздерін тануға, сезімі мен қабілетін түсінуге көмектесу; психологияық және педагогикалық көмек көрсету, оқушылар арасында үрей, қорқыныш деңгейлерін анықтап психологиялық дайындық орнату.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу ІІ. 5-сынып дегеніміз не? Психологтың кіріспе сөзі. ІІІ. Мини шығарма. «Менің бастауыш сыныптағы ең қызықты кезім» ІV. Психологтың тапсырмасы

Тапсырма: №1 5-сыныпқа барғанда қандай қажетті заттар керек? Қандай болу керекпіз? Ал 4-сыныпта қандай болғанбыз? (Оқушылар пікірі бойынша)

Тапсырма: №2 Біздің ұстаздарымыздың аты-жөндері кім? Пәнаттары Мұғалімніңаты-жөні Қазақ тілі Математика Қазақстан тарихы Дене шынқтыру

Тапсырма: №3 Ой толғаныс (Есте сақтауды дамыту жаттығулар)

Есту арқылы есте сақтау. Жапырақ, дәптер, күз торғай, есек, қаз, кесе, алма, моншақ, ауа-райы

Есту арқылы есте сақтау диаграммалық көрсеткіші

Көріп қабылдау арқылы есте сақтау

ша Көріп қабылдау арқылы есте сақтаудың көрсеткіші

Аралас қабылдау арқылы есте сақтау Машина, қалам, теледидар, орман, жаңбыр, көйлек, гүл,үйрек, орындық, жаз

Аралас қабылдау арқылы есте сақтаудың диаграммалық көрсеткіші

Тапсырма:№4 Сынып жетекшіңнің толық аты –жөні? Мұғалімге тілек. (Оқушыларға тілек жаздыру)

Тапсырма: №5 Қонжықтың тапсырмасы -Оқушылар, бүгін бізге қонаққа кішкентай қонжығымыз келген. Қонжықтың тапсырмасы мынадай: әрбір оқушы өзінің қасындағы көршісіне сол қонжықты сыйлай отырып, бүгін сіз қандай жетістіктерге жеттіңіз және бүгін сіздің көңіл-күйіңіз қандай? Бүгін сіз не алдыңыз деген сұрақпен жалғастырады? Сөз тіркесін жалғастыру. «Бүгін мен ...»

Темперамент типтері флегмаик сангвиник холерик

Мұғалімдерге ұсыныс Оқушылара сенім білдіру, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру Оқушыларға жылы лебізбен, ықыласты көмек көрсету; Мұғалім өзін-өзі меңгеріп, ұстамдылық үлгісін көрсетуі, әдісшіл болуы; Пән мұғалімдерінің оқытудың жаңа технологияларын сабаққа енгізуі.

Ата-аналарға нақты ұсыныстар Баланы мектептегі жұмыстарын әңгімелеуге шабыттандырыңыз. Сонымен қатар балаңыздан міндетті түрде сыныптастары, сыныптағы іс-шаралар, пәндер, пән мұғалімдері туралы көбірек сұраңыз. Үнемі мұғалімдермен кездесіп, балаңыздың үлгерімі, тәртібі, басқа балалармен қарым-қатынасы жөнінде біліп тұрыңыз.

Егер сіз балаңыздың мектептегі өмірі, оны мазалап жүрген нәрселер туралы білмейтін болсаңыз, ол жайында мұғалімдерден сұраудан еш қысылмаңыз. Егер үлгерімі нашарлап бара жатса, алаңдап, сынып және үй жұмыстарын мұқият орынауын талап етіңіз. Баланың үй тапсырмасын орындауға көмектесіңіз, бірақ бәрін жасап бермеңіз.