Тест по татарскому языку для 5 класса "“Фонетика. Лексикология”"

      5 нче сыйныфлар өчен татар теленнән тест

                    “Фонетика.  Лексикология”

                                                      Укытучы:    Җамалиева Т.С.

                                I вариант

1. Фонетика нәрсәне өйрәнә?

1.     сөйләм авазларын

2.     сүзләрнең ясалышын

3.     җөмлә төзелешен

4.     сүзләрнең дөрес язылышын

  2. Татар алфавитында ничә хәреф бар?

1.     33

2.     39

3.     38

4.     36

3. Рәт гармониясе сакланмаган очракны күрсәтегез.

1.     колын, төлке, көнендә

2.     сабый, урман, китү

3.     җиһан, риза, машина

4.     болынлык, утын, кунак

4.Сүзләрнең әйтелешендә ирен гармониясе күзәтелгән очракны күрсәтегез.

1.     арыш, басу, иген

2.     ачкыч, ишек, йозак

3.     кием, күлмәк, чалбар

4.     болын, колын, төтен

5.Саңгырау тартыклар гына булган сүзне билгеләгез:

1.             халыкның

2.             табигате

3.             кипкәч

4.        инеш

6. Әйтелеше белән язылышы туры килмәгән сүзне билгеләгез.

1.        бик                

2.        кибә

3.        килгән

4.        коры

7. Ю хәрефе кайсы аваз кушылмасын белдерә ?

1.     [ йа] , [ йә]

2.      [йү] ,[йу]

3.     [йы] , [йе]

4.     [йэ ] , [йо]

8. Шә* әр, *әйкәл, *әм  сүзләрендә языла кайсы хәреф языла?

1.     х

2.     һ

3.     г

4.     к

9. Оялчан  сүзендә ничә хәреф,ничә аваз?

1.     6 хәреф, 7 аваз

2.     6 хәреф, 6 аваз.

10 . Ялкын сүзенең кайсы рәттә транскрипциясе дөрес түгел?

1.     [йалкын]

2.     [йалкъын]

11. Лексика нәрсәне өйрәнә?

1.     телдәге авазларны һәм хәрефләрне

2.     сүзләрнең ясалышын һәм төрләнешен

3.     сүзтезмәләр һәм җөмләләрне

4.     телдәге сүзләр җыелмасын

12.  Аңлашылмый торган татарча сүзләрнең мәгънәләрен кайдан карап белеп була?

1.     башка телдәге сүзлектән

2.     аңлатмалы сүзлектән

3.     телара сүзлектән

4.     орфографик сүзлектән

13. Кайсы рәттә күчерелмә мәгънәле сүз бар?

1.     Габдулла җырлый.

2.     күңеле җырлый

3.     бала җырлый.

4.     халык җырлый

14. Астына сызылган сүзләр нинди сүзләр?

Аз сөйлә, күп эшлә.

1.   антонимнар

2.   синонимнар

3.   омонимнар

4.   фразеологик әйтелмәләр

15. Карт аю -  картаю. Болар омонимның кайсы  төре?

1.     саф лексик омоним

2.     омоформа

3.     омограф

4.     омофон

16. Диалекталь сүзне табыгыз?

1.     куян

2.     кучат

3.     тавык

4.     бүре

17. Болар нинди сүзләр?

Бояр, хан, алпавыт

1.     архаизмнар

2.     тарихи сүзләр

3.     неологизмнар

18.Фразеологик әйтелмәне табыгыз.

1.     Куян йөрәк

2.     Өрми дә, җибәрми дә.Ул нәрсә?

3.     Бүген көн матур

4.     Лексикография

19. Болар нинди сүзләр?

Ризык , ашамлык, нигъмәт, сый.

1.     антонимнар

2.     синонимнар

3.     омонимнар

20. Мәктәп , китап , хәреф  сүзләре кайсы телдән кергән?

1.     рус

2.      немец

3.     фарсы

4.     гарәп

                                   II вариант

 1. Алфавит нәрсә ул?

1.     авазлар һәм хәрефләр

2.     язудагы барлык хәрефләр

3.     язуда кулланыла торган хәрефләрнең кабул ителгән тәртиптә урнашуы

2 .  ь  хәрефе кайсы очракта аеару билгесе булып килә?

1.      рус теленнән кергән сүзләрдә

2.      алдагы иҗекләрнең нечкәлеген белдергәндә

3.     кушма сүзләрдә тамыр я, ю, е хәрефләренә башланса

3. Сүзләрнең әйтелешендә рәт гармониясе сакланмаган очракны күрсәтегез.

1.     әбисе, кеше, бөек, кичә

2.     төклетура, төньяк, хаким, көнбагыш

3.     болыт, өлгерү, болын, төлке

4.     ачык, хозур, чакма, карады

4.Кайсы сүзләрнең әйтелешендә ирен гармониясе күзәтелә?

1.     күлләрдә, клубта, диңгез, иртәнге

2.     унбиш, көнбагыш, кавын

3.     болыт, колын, бөтен, Сөмбел

4.     машина, су буе, алмагач

5.Яңгырау тартыклар гына булган сүзне билгеләгез:

1.     китап

2.     ваза

3.     мәктәп

4.     фабрика

6. [ ү ]  авазына характеристика бирегез?

1.     түбән күтәрелешле , иренләшмәгән, алгы рәт сузыгы

2.     югары  күтәрелешле , иренләшкән , алгы рәт сузыгы

3.     түбән күтәрелешле , иренләшкән , алгы рәт сузыгы

4.     түбән күтәрелешле , иренләшкән , арткы  рәт сузыгы

7.  Каенлык  сүзендә ничә хәреф, ничә аваз?

1.     7 хәреф, 7 аваз

2.     7 хәреф, 8 аваз.

8 .Җәмгыять сүзенең кайсы рәттә транскрипциясе дөрес түгел?

1.     [җәмгийәт]

2.     [җәмгъийәт]

9 .  Лексика нәрсәне өйрәнә?

1.     телдәге авазларны hәм хәрефләрне

2.     сүзләрнең ясалышын ,төзелешен

3.     телдәге сүзләр җыелмасын

4.     сүзтезмә һәм җөмләләрне

10.Синонимнар төркемен  билгеләргә

1.     ача, яба

2.     уңган, булган

3.     кызарган, кыз арган

4.     гыйлем, наданлык

11. Болар нинди сүзләр?

Кабилә, имам,  ыруг

1.     архаизмнар

2.     тарихи сүзләр

3.     неологизмнар

12. Зур сүзенең даими антонимын табыгыз

1.     бәләкәй

2.     олы

3.     кечкенә

4.     дәү

13.  Кайсы рәттә күчерелмә мәгънәле сүз бар?

1.     ак төс

2.     ак бәхет

3.     сакын су

4.     авыр таш

14. Астына сызылган сүзләр нинди сүзләр?

Аз сөйлә, күп эшлә.

1.     антонимнар

2.     синонимнар

3.     омонимнар

4.     фразеологик әйтелмәләр

15.Ярма-ярма. Болар омонимның кайсы  төре?

1.     саф лексик омоним

2.     омоформа

3.     омограф

4.     омофон

16. Диалекталь сүзне табыгыз?

1.     куян

2.     кәй

3.     тавык

4.     аю

17. Сүзләрнең дөрес язылышын  кайдан карап белеп була?

1.     башка телдәге сүзлектән

2.     аңлатмалы сүзлектән

3.     телара сүзлектән

4.     орфографик сүзлектән

18.Фразеологик әйтелмәне табыгыз?

1.     беренче дәрес

2.     шатлану

3.     йөгереп китү

4.     баш вату

19.Неологизнар нинди сүзләр?

1.     кулланылыштан төшеп калган сүзләр

2.     телдә барлыкка килгән яңа сүзләр

3.     билгеле бер һөнәр ияләре кулланыла торган сүзләр

4.     һәр төбәкнең үзенә генә хас сүзләре

20.  Хата, фикер, шигырь сүзләре кайсы телдән кергән?

1.     рус

2.     немец

3.     фарсы

4.     гарәп