Үшбұрыштар.
1. Кез
келген үшбұрыш. (а,b,c –қабырғалары; -
оларға қарсы жатқан бұрыштары; Р-периетрі; р-жарты периметрі; R-сырттай
сызылған шеңбердің радиусы; r- іштей сызылған шеңбердің радиусы; S- ауданы; ha
– а қабырғасына түсірілген биіктігі)
; (Герон формуласы);
.
А
α
b ha c
γ β
C
a B
§ Үшбұрышқа
іштей сызылған шеңбердің центрі үшбұрыш биссектрисаларының қиылысу нүктесінде
жатады.
§ Үшбұрышқа
сырттай сызылған шеңбердің центрі үшбұрыш қабырғаларының орта
перпендикулярларының қиылысу нүктесінде жатады.
2. Тікбұрышты
үшбұрыш. ( а, b – катеттері; с – гипотенузасы; ac
, bc – катеттердің гипотенузадағы проекциялары)
C
a
b
hc
B
β α A
Егер α=300
болса, с=2а болады.
3. Теңқабырғалы
үшбұрыш.
.
§ Теңқабырғалы үшбұрыштың
кез келген төбесінен жүргізілген медианасы сол төбеден жүргізілген
биссектрисамен және биіктікпен беттеседі.
§ Теңқабырғалы
үшбұрышқа сырттай және іштей сызылған шеңберлердің центрлері беттеседі.
Төртбұрыштар
1. Кез келген
дөңес төртбұрыш.(d1 , d2 – диагональдары, - диагональдарының арасындағы бұрышы, S – ауданы)
2. Параллелограмм.
(a
және b іргелес қабырғалары, α – арасындағы бұрышы,
.
b ha d2
d1
§ Параллелограмды
оның екі диагоналі төрт теңшамалы үшбұрышқа бөледі.
3. Ромб.
a d1 d2
h
α
4. Тіктөртбұрыш.
a d1
d2
b
5.
Квадрат.
a
d
6. Трапеция (а
және b
табандары; һ – биіктігі; l – орта сызығы; d1 және d2 – диагональдары;
- диагональдарының арасындағы бұрышы)
a
d1
d2
h l
b
7. Теңбүйірлі
трапеция.
B
C AB = CD ;
AC
= BD ; BK = CE ;
AK
= ED ; BC = KE ;
A K E D
§ Егер
төртбұрыш шеңберге сырттай сызылған болса, онда оның қарама қарсы
қабырғаларының қосындысы өзара тең болады.
§ Егер
төртбұрыш шеңберге іштей сызылған болса, онда оның қарама қарсы бұрыштарының
қосындысы 1800.
§ Тек
теңбүйірлі трапеция ғана шеңберге іштей сызылады.
§ Егер
трапецияға шеңберді іштей сызуға болса, онда берілген трапецияның биіктігі
шеңбер диаметріне тең болады.
Планиметриядан
тест тапсырмалары
І
нұсқа
1. Катеттері 12см
ж2әне 5см болатын тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасын табыңдар.
A) 13cм
В) 17см
C) 19см
D) 119ми
E) 169см
2. АС кесіндісі АВD
үшбұрышының биссектрисасы. AB=BD. ACB бұрышының градустық шамасын табыңдар.
В
С
700 D
A
A) 1150
В) 1050
C) 1000
D )950
E) 1250
3. ABCD ромб,
С
a
В O D
A
A)
В)
C)
D )
E)
4. ABCD төртбұрышының
бір қабырғасында жатқан А және D бұрыштарының қосындысы 184 0.
Осы бұрыштардың биссектрисаларының арасындағы бұрышты табыңдар.
A)
870
В)
880
C)
900
D )1000
E) 720
5. Тіктөртбұрыштың
периметрі 42 см. Оның ұзындығының еніне қатынасы 4:3 қатынасындай.
Тіктөртбұрыштың ауданын табыңдар.
A) 102 см2
D) 96 см2
C) 126 см2
D ) 108 см2
E) 144 см2
6. АВС үшбұрышының
ауданын табыңдар. АВ=5, АС=6.
A) 14
В) 7
C) 12
D ) 15
E) 10
7. ABCD параллелограмм
берілген. Егер А бұрышының биссектрисасы ВС қабырғасын 14 см және
7 см кесінділерге
бөлсе, параллелограмның периметрі неге тең?
14см
К
7см
В С A) 870
В) 880
C) 900
D )1000
E) 720
А D
8.
A)
В)
C)
D )
E)
9. Ауданы 10 см2,
ал периметрі 14см болатын тіктөртбұрыштың қабырғаларын табыңдар.
A) 5 см, 3 см.
В) 5 см, 2 см.
C) 2,5 см,
4 см.
D) 4 см, 10
см.
E) 1 см, 10
см.
10. Радиусы 18
болатын шеңбердің ұзындығын табыңдар.
A)
B)
C)
D) 9
E) 8
11. болса, АС-ны табыңдар.
A) см
В) 5 см
C) 2 см
D) 15 см
E) см
12. Төбелері
А(5;3), В(7;5), С(3;-5) нүктелерінде болатын үшбұрыштың ауырлық центрінің
координаттарын табыңдар.
A) (5;-1)
B) (5;1)
C) (1:5)
D) (-1;5)
E) (-5;1)
13.
А)
В)
C)
D )
14. АВС үшбұрышының
ауданын табыңдар.
В
750
300
А 16см С
A) 32
см2
B) 30
см2
C) 48
см2
D) 34 см2
E) 64 см2
F) 15. АВС үшбұрышының
периметрін табыңдар.
A)
B)
C)
D)
E) дм
16. . Табу керек: р
A) 20
B) 10
C) 20
D) 1044
E) 20
17. АВС
үшбұрышының BC
қабырғасының
ұзындығын табыңдар.
A) 3 см
B) 4 см
C) 3 см
см2.
B) 150 см2.
C) 75 см2.
D) 150 см2.
E)
75 см2.
12.24.
Параллелограмның екі қабырғасы 6 және 8см, ал бір бұрышы 1500-қа
тең. Параллелограмның ауданын табыңдар.
6
8
1500
A)
18см2
B) 35см2
C) 28см2
D) 24см2
E) 40см2
|
13.25.
Радиусы 10-ға тең шеңбердің центрінен ұзындығы 12-ге тең хордасына дейінгі
қашықтықты табыңыз.
|
A) 12.
B) 10.
C) 8.
D) 9.
E) 6.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.