Тесты по казахскому языку (5-7 класс)

Мазмұндама        Кішкентай бағбан     5-сынып    (орыс мектептері үшін)    Кішкентай Арман жолда ойнап жүріп, бір өрік дәнін тауып алды. Өрік дәні үлкен екен. Шағып жеуге көзі қимады. Атасына келіп: «Осыны ексем, шыға ма?» -деп сұрады. «Шыққанда қандай! Зор өрік болады. Тұқымы таза екен»,-деді атасы. Ол әлгі тұқымды егіп, баптап тұрды.                                                                          Жас шыбық әдемі болып жайқалып өсті. Екі –үш жылда балдай тәтті жеміс салды. Содан соң ол басқа жеміс-жидек тұқымын тапса, егетін болды. Қазір бағына көршілер қатты қызығады. Қауын-қарбыз ұрығын да әкеліп еге бастады. Қазір жұрт Арманды «Кішкене бағбан» деп атайды.                     («Балдырған»журналынан)                                                                                                        

       Мазмұндама            Жалқау бала    6-сынып    (орыс мектептері үшін)    

Бұрынғы заманда бір бала болыпты. Өзі жалқау екен. Ол балаға бәрі де дайын. Өйткені оның әкесі бай еді. Бір күні оның әкесі қайтыс болыпты. Бала барлық байлықты шашыпты. Ақшаны қалай болса солай жұмсайды. Сосын бір күні ақша бітіп қалды. Бала не істерін білмеді. Оның барлық киімі тозып бітті. Сосын жаман-жаман киімін киіп, қолына дорбасын ұстап, қайыр тілеп жүрді. Бірақ балаға ешкім тиын тастамайды. Бір күні бала ұйықтап жатқанда  « Ақша, байлық, бақыт –бәрі еңбекпен ғана келеді,- дейді. Бала өзінің қателігін түсінеді. Күні-түні еңбек етіп, байып, мұратына жетеді.                                                                                                            

         Мазмұндама         Жақсыдан үйрен         7-сынып    (орыс мектептері үшін)      

          Дарханның   Алмас атты өзімен құрдас досы бар. Ол екеуі егіз қозыдай тату-тәтті. Бірге оқиды, ойнайды.                                                                                                                                            Екі дос  Дархандікінде түрлі суретті ертегі кітаптарды оқып, қызық ойындар ойнайды. Дарханда кітап көп болатын. Оған әкесі де, шешесі де, туыс-жақындары да қызықты кітаптар әкеліп беретінді. Алмас пен дархан аулаға шықпақшы болды. Тысқа шығар алдында Дархан кітаптарын сөрелерге алғашқы тұрған орын-орнына реттеп қоя бастады. Ойынға асығып тұрған Алмас:                                                                                                                                        -Дархан, не істеп жатырсың? –деп сұрады .                                                                        - Көрмей тұрсың ба?-деді Дархан. –Кітаптарды жиыстырып, орын-орнына қойып жатқан жоқпын ба ?                                                                                                      –Оған несіне әуре боласың. Шешең келген соң өзі-ақ реттеп қоймай ма?                           -Онсыз да апамның жұмысы басынан асып жатқан жоқ па?                                                          «Мен –өзімнің шешемді аямайды екенмін-ау. Оған қолбағыс етудің орнына кітап, дәптерлерімді шашып тастағаным дұрыс емес қой», - деп ойлайды Алмас.

 І нұсқа. 5 сынып

1. Дауысты дыбыстар жақтың қатысына қарай қалай нешеге бөлінеді?                                                                                                   А) жуан, жіңішке      Ә) еріндік, езулік         Б) ашық, қысаң           В) ұяң, үнді           Г) дауысты, дауыссыз.                       2. Қай дауысты дыбыс жіңішке, ашық, езулік:    А) Ұ            Ә) Ү              Б) І          В) Ө                   Г) Ә             3. Қазақ тіліне тән жіңішке дауыстыларды тап:                                                                                                                         А) і, е, ү, ұ, о           Ә) һ, ы, і, е, ұ               Б) ә, я, ю, ғ, ө                В) ә, і, ү, е, ө                            Г) а, ә, ұ, ү, ө 4. Еріндік дауыстыларды тап: А) Ы, І, И, Ә   Ә) А, О, Ы, У      Б) А, Ә, Е, И     В) Ұ, Ү, О, Ө      Г) У, О, А, Е                                                                                                                                                                              5. Үнді дауыссыздан басталатын сөзді тап:  А) бағалы   Ә) орман   Б) дастархан    В) нәзік           Г) қымыз                                                                                                                                                                                            6. Қысаң дауыстылардан жасалған сөздерді тап:                                                                                                                       А) ыдыс, құс, тиін            Ә) сағат, ел, әңгіме          Б) отан, өрмекші, ұл              В) әріп, жер, әдебиет                                                  Г) іні, гүл, арман                                                                                                                                                                                          7. Айтқанда ауа кедергісіз, еркін шығатын дыбыстарды қандай дыбыстар дейміз?                                                             А) дауысты      Ә) дауыссыз          Б) ұяң           В) үнді           Г) қатаң                                                                         8. Еріннің қатысына қарай дыбыстар қалай бөлінеді?                                                                                                               А) жуан, жіңішке   Ә) ашық, қысаң    Б) еріндік, езулік    В) қатаң, ұяң, үнді           Г) дауысты, дауыссыз    9. Буынның түрлерін анықта:                                                                                                                                              А) тұйық, жуан, буын     Ә) ашық, тұйық, бітеу      В) жалаң, еріндік, қысаң           Г) ашық, бітеу, қысаң                                                                                                                                                                                       10. Дұрыс буынға бөлінген сөзді көрсет:                                                                                                                                 А) дос- тас- у, кө- мек- тес- у, от- ын        Ә) ә- же- ме, дә- рі- гер, о- қы- ту     Б) ор- ман, қы- зық- ты, от- бас- ы                В) о- тан, әң- гі- ме, там- а- ша        Г) а- ға, па- рта, мек- теп                                                            11. Дауыстыдан басталып, дауыссызға аяқталатын буын:                                                                                          А) ашық     Ә) бітеу      Б) тұйық        В) жалаң            Г) қатаң                                                                                             12. Ашық буыннан құралған сөзді тап:  А) анашым    Ә) бақытты      Б) бағала     В) балалық      Г) ұн                             13. Буын түрін анықта: «дауыссыз+ дауысты+ дауыссыз»                                                                                                             А) ашық буын          Ә) тұйық буын           Б) жалаң буын           В) бітеу буын           Г) қысаң                                       14. Төрт буынды сөзді тап:  А) арман   Ә) жақсылық    Б) жолдастықты     В) көңілд і       Г) желтоқсан                         15. Жуан буынды сөзді тап:         А) кітапхана      Ә) қоңырау    Б) әуежай        В) кірпі     Г) көмектесу                        16. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөздерді тап:                                                                                                                                А) жұмысшы, күнделік, жерді    Ә) халық, хабар, ғалым       Б) өмір, мінез, тіліміз      В) қызыл, әдемі, отан                                Г) өнерпаз, сәнқой, жұмыскер                                                                                                                                                            17. Буын үндестігі заңы бойынша жазылған сөздерді тап:                                                                                             А) мұғалім, емтихан  Ә) отбасында, әдептілік  Б) жауынгер, кәсіпорын  В) аурухана, кітап  Г) өнерпаз, ағамдікі                                                                                                                                                                                   18. Тасымалдауға болмайтын сөздерді тап:               А) ата, бұлт, тұр               Ә) аспан, жапырақ, әнші                                                Б) өзенге, жұлдыз, әдемі                     В) ана, әже, үйшік                                                                                                19. Мақалды аяқта: Өнер алды қызыл ...  А) от      Ә) тілек           Б) көйлек             В) тіл     Г) сөз                                     20. Мақал не туралы?       Мектеп- кеме, білім- теңіз       А) оқу- білім Ә) денсаулық        Б) еңбек                             В) табиғат  Г) байлық                                                                                                                                                         21. Жыл мезгілдерін тап:       А) ақпан, мамыр, маусым, қараша      Ә) қыс, көктем, жаз, күз                                           Б) сейсенбі, сенбі, жексенбі, жұма   В) қыркүйек, қазан, дүйсенбі, жаз    Г) қыркүйек, қазан, қараша, желтоқсан                                                                                                                                                                               22. «Дәстүр» сөзінің аудармасын тап: А) дружный   Ә) наставник   Б) традиция    В) древни     Г) время года                                                                                                                                                                                            23. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қой: Отбасымызда жақсы ... көп.             А) құрмет көрсету                                   Ә) дәстүрлер                       Б) қонақты қарсы алу           В) тату                 Г ) мерекелік                                                           24. Отбасы мүшелерінің атауларын тап:    А) апа, іні, сіңлі, нағашы      Ә) ана, аға, туыс, көрші                                    Б) туысқан, бөле, немере, ауылдас       В) ағайын, құда, жиен, жерлес            Г) құдаша, жеңге, көке, көрші            25. Сөйлемді аяқта:    Біздің үй қаланың орталығында ...              А) бар     Ә) қабатта      Б) орналасқан                               В) жарық     Г) кең

  6 сыныптарына арналған   қазақ  тілі пәнінен тест сұрақтары.      1-нұсқа

1. Жіңішке дауысты дыбысты көрсетіңіз.   А) ы       В) а       С) о       Д) у       Е) ә

2. Жуан дыбыстарды көрсетіңіз.

А) І, Ы,Е, И.     В) Е,И,У,О.     С) А,О,Ұ,Ы.     Д) А,Ғ,Ө,Ұ.     Е) О,Ө,Ұ,Ү.

3. У дыбысы қай сөзде жіңішке айтылады.

А) Шашу. В) Суретші. С) Қоңырау. Д) Жазу.

4. Бірыңғай бітеу буынды сөзді тап.

А) Қаршыға. В) Қасқыр. С) Қарға. Д) Құмырсқа.

5. Антоним сөздерді көрсет.

А) Көне-жаңа. В) Әскер-жау С) Қым-қиғаш. Д) Еңбекақы,жалақы.

6. Бір түбірден бірнеше туынды сөз жасала береді. Сондай сөздерді ата.

А) Түбірлес сөздер.В) Туынды сөздер.С) Түбір сөздер.Д) Қос сөздер.

7. Туынды зат есімді тап.

А) Күй,өрмек.В) Іскер,байлық.С) Әкем,түйе.Д) Қазандар,қозылар.

8. Табыс септіктің сұрақтарын көрсет.

А) Кімде?Неде?В) Кімнен?Неден?С) Кімді?Нені?Кімдерді?Нелерді? Д) Кімнің?Ненің?

9. Туынды сын есімді тап.

А) Өнерлі,күшті.В) Жұпар.С) Тәтті,қызыл.Д) Жалпақ.

10. Реттік сан есім қатарын белгіле.

А) Екі,үшеу.В) Үшінші, төртінші.С) Бесінші, алтау.Д) Жеті, үшінші.

11. Туынды етістікті тап.

А) Сәнден.В) Өс.С) Жию.Д) Кетті.

12. Хабарлау мақсатымен айтылған сөйлемнің түрін ата.

А) Сұраулы сөйлем. В) Хабарлы сөйлем.  С) Жай сөйлем.  Д) Лепті сөйлем.

13. Астана қаласы орналасқан өзеннің атауын белгілңіз.

А) Есіл.     В) Қаратал.     С) Тобыл.     Д) Ертіс.     В) Обаған.

14. Мақалды толықтырыңыз.  «... өмір – сөнген көмір.»

А) Еңбексіз.    В) Бақытсыз.    С) Ақшасыз.    Д) Сенсіз.    Е) Жұмыссыз.

15. Мақалды толықтырыңыз.

    ... тас жарады, тас жармаса бас жарады.

А) Тіс.      В) Қол.      С) Бас.      Д) Көз.     Е) Тіл.

16. Түбір сөзді табыңыз.

 А) Егін.   В) Ойыншық. С) Бұрғы.  D) Атадан.   Е) Ауыл.

17. Сәрсенбі аптаның нешінші күні екенін көрсетіңіз.

 А) Бесінші.   В) Екінші.   С) Төртінші.  D) Бірінші.   Е) Үшінші.

18. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз.

 А) Піскен алма жерге түсті.    В) Паһ, шіркін!

 С) Кел, балалар, оқылық!   D) Ол, сірә, бүгін келмейді.   Е) Мен дүкенге бардым.

19. Әкеңіздің шешесі сізге кім болатынын анықтаңыз.

 А) Нағашы әже.  В) Әже.  С) Туыс.   D) Тәте.   Е) Әпке.

20. « К» - әріпі жазалатын сөзді көрсетіңіз.

    А) Сия...ты.   В) Са...тау.   С) Мұ...ият.   D) Көрсет...іш.   Е) Қона...жай.

21. Буын үндестігіне бағынбай тұрған біріккен сөздерді табыңыз.

 А) Көкшетау, Екібастұз.   В) Халықаралық, өнеркәсіп.

 С) Ақсуат, Сарысу.    D) Бірсігүні, ендігәрі.   Е) Сарыарқа. Талдықорған.

22. Жуан да, жіңішке де болатын дыбысты табыңыз.

 А) Е.    В) О.   С) А.   D) У.   Е) Ө.

23 Түбір сөзді табыңыз.

 А) Түндік.   В) Қалада.   С) Түн.   D) Асхана.   Е) Көрсеткіш.

24.   Қазақстан облыстарының санын белгілеңіз.

 А) 16.   В) 17.   С) 15.   D) 14.    Е) 13.

25. Көшпелілердің баспанасын көрсетіңіз.

 А) Киіз үй.   В) Кірпіш үй.   С) Ағаш үй.   D) Палатка.   Е) Саман үй.

   7 сыныптарына арналған   қазақ  тілі пәнінен тест сұрақтар      1-нұсқа

1. Жіңішке буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.

А) сынып, парта    В) дәптер, қалам    С) мереке, білім    Д) қыркүйек, қоңырау    Е) кітап, оқушы

2. Жуан дауысты дыбыстарды тап.

А)  А,Б,З,Ө.   В)  Ә,Е,О,Й,І.    С)  А,О,Ұ,Ы.   Д)  А,Б,И,Е.

3. Дауыссыз дыбыстардың түрлерін ата.

А) Ашық,қысаң,қатаң.В) Үнді,ұяң,қатаң.С) Еріндік,езулік,жуан.Д) Жіңішке,ашық,ұяң.

4. Буынға дұрыс бөлінген сөзді белгіле.

А) Ша-пал-ақ-тап. В) Шапал-ақтап.С) Ша-па-лақ-тап.Д) Ша-палақ-тап.

5. Антоним сөздерді тап.

А) Көк,көкшіл.В) Ақ,қара.С) Оқушы,шәкірт.Д)Ұғымтал,зерек.

6. Сөздің одан әрі бөлінбейтін мағыналы бөлігін ата.

А) Туынды сөз.В) Түбір сөз.С) Күрделі сөз.Д) Негізгі сөз.

7. Көптік жалғаулы сөзді тап.

А) Еңбектің,мектептер.В) Ұшқыштар,дәптерлер.С) Кітаптар,сызғыш. Д) Атанамыз,оқушылар.

8. Тәуелдік жалғауының II жағында тұрған сөзді тап.

А) Қалам.В) Басы.С) Арманың.Д) Балама.

9. Жалпы есімді көрсет.       А) Тайбурыл.В) Өскемен.С) Есіл.Д) Мал.

10.Табыс септігінің жалғауын тап.

А) -ны,-ні,-ды,-ді,-ты,-ті,-н.В) -да,-де,-та,-те,-нда,-нде.

С) -ға,-ге,-қа,-ке,-а,-е,-на,-не. Д) -ым,-ім,-м.

11. Заттың сынын білдіретін сөзді көрсет.     А) Қаз.В) Сұлу.С) Ауа.Д) Жауын.

12. Б.Момышұлы кім екенін көрсетіңіз.

А) Қайраткер.     В) Әнші.     С) Суретші.     Д) Сазгер.     Е) Жауынгер-жазушы.

13. Өсті, құйды деген сөздер қай сөз табына жататынын анықта.

А) Етістік. В) Зат есім. С) Сан есім. Д) Сын есім.

14. Достық туралы мақалды табыңыз.

А) «Көп қорқытады»      В) «Өнер алды-қызыл тіл»      С) «Жаман жолдастан таяғым артық»

Д) «Білім кілті-тіл»     Е) «Сөздің көркі-мақал»

15. Туған жер туралы мақалды белгілеңіз.          А) Ұят-адамның өз бойындағы адамшылығы.     В) Тіл қылыштан өткір.    С) Әке-балаға сыншы. Д) Атаңа не қылсаң, алдыңа сол келеді.

 Е) Ит тойған жеріне, ер туған жеріне.

16.Сұраулы сөйлемді көрсет.

А)Айжан-тәртіпті оқушы B)Анаңа көмектестің бе C)Асан жүзді  D) Ауа райы қандай жақсы Е)Көктем.

17.Бір ғана тиянақты ойды білдіретін дара сөйлемді көрсет.

А)Құрмалас сөйлем .B)Жай сөйлем. C)Жайылма сөйлем. D)Жалаң сөйлем. Е)Атаулы

18.Кім?не?кімдер?нелер? сұрақтарына жауа беретін сөйлемнің негізгі мүшесін тап.

А)Баяндауыш B)Бастауыш C)анықтауыш D)Тұрлаусыз мүше. Е)Пысықтауыш

19.Қаратпа сөз бар сөйлемді көрсет.

А)Алақай, ертең театрға барамыз. B)Қызым, су әкеп берші.

C)Күн күркіреді де, жауын жауып кетті. D)Күлән су әкелді ме? Е) Мен де бардым ғой.

20. Сөйлемнің тұрлаулы мүшесін көрсетіңіз: 

А) толықтауыш     В) анықтауыш  С) бастауыш  Д) пысықтауыш    Е) еліктеуіш

21  Салыстырмалы шырайдағы сын есімді көрсетіңіз

А) жақсырақ   В) аппақ   С) ұп-ұзын  Д) ең үлкен     Е) жалғыз

22. Тасымалданбайтын сөзді көрсетіңіз   А) нәрсе   В) сәуір  С) қымбат  Д) есті  Е) спорт

23. Синоним сөздерді табыңыз

А) құс, қаршыға   В) ата, әже   С) жасыл, сары  Д) әндету, өлеңдету    Е) мектеп, класс

24. Әбілхан Қастеев кім екенін анықтаңыз.

А) Тарихшы.     В) Зеттеуші.     С) Сазгер.     Д) Суретші.     Е) Жазушы.

 25. Одағай сөзді табыңыз.    А) Паһ-паһ.     В) Талапты.     С) Ұлдың.     Д) Мырс.     Е) Жеңіс