"Тікбұрышты үшбұрыш" тақырыбын қайталау

Күні: 09.12.

Класы: 7

Пәні: геометрия

Сабақтың тақырыбы: Тікбұрышты үшбұрыш

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларда тікбұрышты үшбұрыш туралы білімдерін тереңдету, тікбұрышты үшбұрыштың теңдік белгілерін, үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғаларының арасындағы қатынастарын, үшбұрышты салу шарттарын үйретіп, есеп шығару дағдыларын қалыптастыру.

Даматушылық: Ойлау, есте сақтау, тиянақты сызу, сызбаларындың негізгі қасиеттері мен мәндерін білуін дамыту.

Тәрбиелік: Ұйымшылдыққа, сауатты сызбалар сызуға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі:  Жаңа материалды игерту

Сабақта қолданылған әдіс-тәсілдер: түсіндіру, баяндау, сызбалар арқылы көз жеткізу, сұрақ-жауап.

Сабақтың көрнекілігі: үшбұрыш суреттері, сызбалар, тапсырмалар жинағы

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

- амандасу, түгендеу.

- жинақтау, назарларын аудару

- психологиялық сәт.

2. Өткен тақырыптарға шолу жасау:

- Үшбұрыштар теңдігі

- Үшбұрыштар теңдігінің белгілері

- Теңбүйірлі үшбұрыштардың қасиеттері

3. Жаңа сабақ

1-теорема. Егер екі тікбұрышты үшбұрыштың 1) сәйкес катеттері тең болса;            

2) сәйкес бір катеті және оған іргелес жатқан сүйір бұрышы тең болса;                       

 3) гипотенузалары  және оған іргелес жатқан бір сүйір бұрышы тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.

2-теорема. Егер бір тікбұрышты үшбұрыштың катеті мен гипотенузасы екінші тікбұрышты үшбұрыштың сәйкескатеті мен гипотенузасына тең болса, онда мұндай тікбұрышты үшбұрыштар тең болады.

 

 

3-теорема. Кез келген үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрыш жатады.

Салдар:

1. Тікбұрышты үшбұрыштың кез келген катеті оның гипотенузасынана кіші болады.
2. Бір нүктеден түзуге түсірілген перпендикуляр сол нүктеденжүргізілген көлбеуден кіші болады.

 5-теорема. Үшбұрыштың кез келген қабырғасы оның басқа екі қабырғасының қосындысынан кем болады.

Жаттығулармен жұмыс:

№1

Катеттерін бір түсті, гипотенузасын бір түсті қарындашпен тікбұрышты үшбұрыш салыңдар. Әр түсті карындашпен гепотинузағы жүргізілген биссектриса, медиана, биіктігін көрсетіңдер.

 

                                               

 

№2. АВС теңбүйірлі үшбұрышын сызыңдар. Д және Е нүктелерін АС қабырғасынан АД тең СЕ болатындай етіп алыңдар. ДВЕ үшбұрышы қандай үшбұрыш болады?

  А

                   Д

 

  В            Е               С

№ 3. тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасы 18 см, ал бір сүйір бұрышы 30°. Осы үшбұрышқа қарсы жатқан катеттің ұзындығын табыңдар.

                                                                                  А

Бер: АС = 18см

            α = 30°                                                                            18см

т/к АВ - ?

Шешуі:                                                                    

                                                                                   В                         С    

Теорема бойынша тікбұрышты үшбұрыштың 30° -қа қарсы жатқан катет гипотенузаның жартысына тең.

АС= 18см     АС : 2 = 18см : 2  = 9см 

АВ = 9см 

Бекіту:

-          Екі тік бұрышты үшбұрыштар қандай жағдайда тең болады?

-          Тікбұрышты үшбұрыштың қандай қасиеттері бар?

Қортындылау, бағалау.

Үйге тапсырма беру: №157