Жалпы білім беретін Бұлан орта мектеп-балабақша кешені.
Үйірме жұмысы
Тақырыбы:
Тіл мәдениеті
Сынып: 11
Дайындаған: жоғары санаты қазақ тілі
мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
А.И. Нұрғалиева.
Тақырыбы:Тіл мәдениеті
Мақсаты:
Білімділік:Оқушыларды сөз өнерімен таныстыру,сөйлеу мәнерін,ойлау белсенділігін арттыру.Көркем шығарманы мазмұнына, көркемдік ерекшілігіне, тіліне қарай дауыс сазымен оқи білуге үйрету;
Тәрбиелік:Көркем әдебиетті сүю, ана тілінің құдіретін сезініп, тілді құрметтеу,туған тілін,елін әдебиетін сүюге баулу.
Дамытушылық:
-мәтінді іштей оқу ақысын қалыптастыру;
-ой екпінінің алатын орны;
-тілдік нормаларды сақтау;
-орфоэпия мен орфография заңдылықтарын игеру;
Міндеті:
1.Тіл мәдениетіне үнемі көңіл бөлу.
2.Дауыстың ашықтығы мен тазалығына, мәнерлеп оқуға жаттықтару.
3.Аудитория алдында әдеби шығарманы әдемі оқуға талпындыру.
4.Көркем әдебиетке ынта-ықыласын арттыру.
Дайындық деңгейіне қойылатын талаптар.
-көркем шығармаларды талдай білу;
-сөз мәдениетін, сөздік қорын молайту:
-шығармашылықпен жұмыс жасау;
-поэзиялық, прозалық шығармаларды мәнерлеп оқу,талдай білу;
Көрнекілігі:
1)Халық ауыз әдебиеті шығармалары;
2)Көркем әдеби шығармалар;
3)Шығармашылық мәтіндер;
4)Өлеңдер жинақтары.
Әдіс-тәсілдер;
1)Мәнерлеп оқу;
2)Ізденіс;
3)Шығармашылық,топтық жұмыстар;
4)Талдау;
Пәнаралық байланыс:тарих,әдебиет,орыс әдебиеті,география,бейнелеу өнері; т.б.
Нәтижесі:
Жан-жақты дамыған; интелектуалдық деңгейі жоғары; шығармашылығы мол,адами қасиеттерді бойына сіңіргенәдебиетке құмар,дарынды тұлға шығару.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
1.С.Тілешова. « Әдебиет сабағында оқушылардың сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.»«Мектеп» 1978 жыл.
2.А.Байтұрсынұлы. «Әдебиет танытқыш» «Атамұра» 2003 жыл.
3.М.Балақаев. « Қазақ тілінің мәдениеті.» «Қазақстан» 1971 жыл.
4.С.Желдербаев. « Мәнерлеп оқу.»«Қазақ университеті» 1992 жыл.
Түсінік хат.
А.Байтұрсынұлы сөз ұнамды, өңді болуы үшін талғаудың басты шарты «сөз дұрыстығы, тіл тазалығы, тіл анықтығы, тіл дәлдігі мен көрнектілігі»деп көрсеткен еді. Сондықтан да өйлеу мәденетіміз жоғары деңгейде болу керек деп ойлаймын.Қазіргі таңда Абай, Мұқағали, Қадыр, Жұбан оқулары да бір ізге қойылып, өткізіліп келеді.
Әдебиеттің негізгі құралы-көркем сөз болса, ол тыңдаушыға мәнерлеп оқу арқылы жетеді. Осы ой негізінде 9-сынып оқушыларына «Тіл мәдениеті»үйірмесін жоспарлап, мәнерлеп сөйлеу мәдениетін үйретуді жөн көріп, жоспар жасақтадым.
Ол үшін оқушыларға мәнерлеп оқу бағытында теориялық беріледі де іс-тәжірбие арқылы жүзеге асады.
Мұнда оқушылар М.Әуезов, Ж.Аймауытов, А.Құнанбаев. Ж.Молдағалиев т.б. ақын-жазушылардың шығармаларымен жұмыстанады.
№
Өтілетін тақырыптар
Сағат саны
Уақыты
Сабақтың түрі
1.
Әдебиет-сөз өнері.
1
Дәріс
2.
Әдеби тіл және тіл мәдениеті.
1
Дәріс
3.
Мәнерлеп сөйлеудің әдіс-тәсілдері,талаптары туралы мәлімет.
1
Дәріс
4.
Мәтіндерді талдау, мән-мағынасын айқындауды үйрету
1
Дәріс
5.
Автордың ой-мақсатын ұғыну үшін оқытудың
саз түрін меңгерту.
1
Дәріс
6.
Екпін. Екпіні салтанатты өлеңдерді оқыту.
1
Шығармашылық жұмыс.
7.
С.Мәуленов. «Менің Республикам»өлеңімен жұмыстану.
1
Түсіндіру.
8.
Эмоциялық оқу. (Ызалы, мысал, әжуа түріндегі өлеңдер)
1
Талдау.
9.
А.Құнанбаев «Сегіз аяқ»өлеңін талдау.
1
Талдау
10.
Дикция туралы мәлімет.
1
Дәріс
11
А-о,е-ұ-ү-ы,ж-ш, қ-п дыбыстарының өлең жолдарында қайталанып келуі.
1
Түсіндіру
12
А.Құнанбаев «Патша құдай сыйындым»
өлеңіндегі дыбыстардың келуі.
1
Талдау
13
Махамбет өлеңдеріндегі дыбыстардың орналасуы және таладау.
1
Таладу
14
С.Сейфуллин «Еркін дала»өлеңі
1
Талдау
15
Өлеңдегі саз бөлшектері (Ырғақ, тармақ, шумақ)
1
Дәріс
16
Қ.Мырза әли өлеңдерімен жұмыс.
1
Шығармашылық жұмыс
17
М.Мақатаев өлеңдерімен және шығарма
ларымен жұмыс.
1
Шығармашылық
Жұмыс
18
Мәтіндердегі қатаң с,ш дауыссыз дыбыста
рының қайталануы.
1
Түсіндіру
19
Мақал-мәтелдермен жұмыс
1
Шығармашылық жұмыс.
20
Жаңылтпаштармен жұмыс
1
Шығармашылық жұмыс.
21
Прозалық шығармаларды мәнерлеп оқытуға үйрету.
1
Шығармашылық жұмыс
22
Мәтіндегі құбылыстарды дауыспен, ишарамен бет құбылысын көрсете білуге баулу.
1
Дәріс
24
М.Әуезов «Абай жолы»шығармасы бойынша жұмыс
1
Талдау
25
Ж.Аймауытов «Ақбілек »романы
1
Шығармашылық жұмыс
26
Диалог.Монолог. Ойды ауызша жеткізудің ерекшелігі.
1
Дәріс
27
Ғ. Мүсірепов «Қыз Жібек»драмасымен жұмыстану
1
Талдау,оқу.
28
Өлең ұйқастарын оқыту
1
Дәріс
29
М.Жұмабаев «Мен жастарға сенемін»
1
Талдау
30
Ж Молдағалиев «Мен қазақпн»
1
Талдау
31
Шығармаларды құбылтып оқыту.
1
дәріс
32
Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер»романы.
1
Талдау
33
М.Дулатов « Қазақ жерлері», «Оян, қазақ!»
2
Шығармашылық жұмыс
34
Қорытындылау.Мәнерлеп оқу кешін ұйымдастыру.
1
Шығармашылық жұмыс.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.