Инфоурок Биология КонспектыТұқым қуалайтын аурулар 8 сынып

Тұқым қуалайтын аурулар 8 сынып

Скачать материал

Сабақтың тақырыбы: Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея. Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны.

Сілтеме:

Ø 8 –сынып оқулығы

Ø Қосымша ақпараттар

Ø Интернет желісінен «Қант диабеті» ауру туралы бейнекөрініс

Сабақтың мақсаты

Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар жайлы, жыныстық жолмен берілетін аурулар туралы және темекінің, алкогольдің, есіркінің зияны туралы білім беру.

Мәндеттері:

Ø Тұқым қуалайтын   аурулар, олардың түрлері мен алдын алу жұмыстары туралы білім беру.

Ø Тұқым қуалайтын және жыныстық жолмен берілетін аурулар туралы білімдерін тереңдете отырып  ойлау қабілетін дамыту. шығармашылық   қабілеттерін арттыру   Ойларын салыстыруға,анализдеуге,  жалпылауға  және  қорытындылауға үйрету. 

Ø Оқушыларды өздігінен жұмыс жасауға, тапсырылған жұмысты жылдам орындауға,   алған білімдерін іс- жүзінде қолдана білуге  тәрбиелеу. Салауатты өмір салтын ұстануға тәрбиелеу.

Нәтиже:

Ø Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея. Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны туралы алған ақпараттарын бір – біріне білім алмасуына жағдай жасау;

Ø Оқушыларға өздігінен жұмыс жасауға мүмкіндік беру;

Ø Салауатты өмір салтын ұстауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі:

Жаңа сабақ

Әдіс – тәсілдері:

АКТ, топтық жұмыс, топтастыру, «INSERT»

Пәнаралық байланыс:

Генетика, қазақ тілі, ағылшын тілі, латын тілі, орыс тілі.

Ұйымдастыру кезеңі (2минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

1.     Сәлемдесу.

2.     Ұйымдастыру.

3.     Топқа бөлу.

4.     Сабақ барысымен таныстыру.

5.     Бағалау парағын таныстыру.

6.     Балалардың назарын сабаққа аудару.

ü Сәлемдесу.

ü Өздерін ретке келтіру.

ü Топқа бөліну.

ü Кітап құралдарын, дәптерлерін, қалам қарындаштарын дайындыққа келтіру.

«Үй тапсырмасын тексеру» (4+1) 5 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Үй тапсырмасын тақтада жазулы сұрақтар қою арқылы тексеру.15 сұрақтан құралған тапсырма беру.

Бағалауды оқушыларға беру, тексерту.

Қойылған сұрақтардың жауаптарын дәптерлеріне жазу арқылы жауап береді.

Бір – бірінің дәптерлерін тексеру арқылы бағаланады.

«Қызығушылықты ояту» сатысы  1 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Интернет желісі арқылы «Қант диабеті» атты бейнекөріністі көрсетеді.

Оқушылар бейнекөрініс арқылы сабақтың тақырыбына көшеді.

«Мағынаны ажырату» сатысы (1 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Оқушыларға бүгінгі сабақтың мақсаттарын сұрайды

Оқушылар өздері бүгінгі сабаққа мақсаттар қояды

Сабақтың негізгі бөлімі (24 минут)

Кластермен жұмыс (5+3) 8 минут

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

ü  Оқушыларды тапсырмамен таныстырады.

ІІІ топқа тақырып беріледі:

1 топқа – Тұқымқуалайтын және туа біткен аурулар.

2 топқа – Жыныстық жолмен берілетін аурулар.

3 топқа – Темекі шегудің, ішімдіктің, есіркінің зияны.

ü Топ басшыларын сайлауды ұсынады.

ü Топ басшысына бағалау парағын беру.

ü Сабақтың өтілу шартын түсіндіру.

ü Мәтінді оқи отыра «INSERT» әдісін пайдаланып, кестені толтыруды ұсынады.

ü Әрбір топқа берілген тақырып бойынша кластер жасайтыдығын ескертеді.

ü Бейнекөрсетілім көрсетіледі.

ü Оқушылар тапсырмамен танысады, белсене қатысады.

ü Топ мүшелері топ басшыларын сайлайды.

ü Топ басшысы тобындағы әрбір оқушының атй – жөнін бағалау парағына жазады.

ü Сабақтың қтілу шартын тыңдайды.

ü Мәтінді оқи отырып, «INSERT» әдісін пайдаланып, кестені толтырады.

Білемін

ü  

Білмеймін немесе күмәндімін

-

Мен үшін жаңалық

+

Ізденемін, сұрақ туды

?

ü Оқушылар бірін – бірі бақылап топта жұмыс жасайды.

ü Топтағы оқушылар плакатқа кластер құрастырып, ортақ ойды жариялайды.

ü Бейнекөріністі көріп, ортақ ойды түйіндейді.

Тапсырма №1. Кестені толтыр

(5+3) 8 минут

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

 

Әр топқа әртүрлі тапсырма береді.

 

Берілген тапсырмаларды топпен бірге орындау,

 

1 топқа – . Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар

 

Аурулар атауы

Сипаттамасы

Даун синдромы

 

Дальтонизм

 

Шезофрения

 

Гемофилия

 

Талма (Эпилепсия)

 

 

2 топқа – Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея

 

Ауру атауы

Сипаттамасы

ЖИТС

 

Мерез

 

Соз (гонорея)

 

 

3 топқа –Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны.

 

Зиянды заттардың атауы

Ағзаға әсері

Темекі

 

Ішімдік

 

Есіртке

 

 

Тапсырма №2 «Сәйкестендіру» (2+1) (3минут)

 

 

Мұғалімнің іс-әрекеті

 

Оқушының іс-әрекеті

Тапсырма береді.

Тапсырманы топпен бәрге орындайды.

 

Сергіту сәті (2 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Оқушыларға әртүрлі жаттығулар жасату.

Әртүрлі жаттығулар жасайды.

Тапсырма №3 «Тесттік тапсырма»

(1+1)2 минут

Тесттік тапсырманы тақтада жазып қойып,оның жауабында тақтада беру арқылы тексертеді.

Тесттік тапсырманы орындайды. Бір-бірлерінің жауаптарын тексереді.

Тапсырма №4 «Ой толғау»

 (2+1) 3 минут

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Оқушыларға «Егерде мен денсаулық сақтау министрі болсам . . . » атты 5-6 сөйлемнен құралған ой толғау береді.

Оқушылар өздігінен «Егерде мен денсаулық сақтау министрі болсам . . . » атты 5-6 сөйлемнен құралған ой толғау жазады.

Рефлексия (3 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Сабақтан  алған әсерлері мен ұсыныстарын жазу стикерлер тарату.

Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын стикерлерге жазу.

Негізгі ұғымдармен жұмыс істеу (2+2) 4 минут

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Негізгі ұғымдарды беру: Даун синдромы, Шезофрения, Гемофилия, Дальтонизм, ЖИСТ, Мерез, Соз, Темекі, Есірткі, Ішімдік.

Әр оқушы бір ұғымды алып, оны 3 тілге аударады (орыс тілі, ағылшын тілі, латын тілі)

Синдром Дауна, Альбинизм, Шезофрения, Гемофилия, Дальтонизм, СПИД, Мерез, Гонорея, Сигареты, Наркотики, Алькоголь.

Үй тапсырмасын беру (1 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

1. §66 оқу.

2. Қосымша мәліметтер әкелу.

3. "Шезофрения" сөзіне сөзжұмбақ құрастыру.

Тапсырмаларды күнделіктеріне белгілеп алады.

Бағалау (2 минут)

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бақылайды, бағалайды. Оқушылардың формативті бағалауымен өз бағасынан ортақ баға қояды.

Оқушылар өзін-өзі бағалау парағын толтырады. Оқушылар өз топтарындағы көшбасшыларды анықтайды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.     Көбеюдің алуан түрлі процестері көбеюдің неше түріне алып келеді?

2.     Адамға қандай көбею тән?

3.     Аналық гамета –

4.     Аталық гамета –

5.     Адамда неше жұп хромосома бар?

6.     Жыныс жасушаларының қосылуы –

7.     Ұрықтану қай жерде жүреді?

8.     Ұрықтанудан бастап бала туылғанға дейінгі кез  -

9.     Ананың неше тәулік бойы физиологиялық жағдайы – жүктілік бала туылуымен аяқталады?

10.  Емшектегі бала жасы –

11.  Ерте балалық шақ –

12.  Мектепке дейінгі шақ –

13.  Мектеп жасындағы кезең –

14.  11 – 12 жастағы бала –

15.  Баланың дене және жыныстық дамуы қарқынды жүру құбылысы –

16.  Организмнің жыныстық жетілуінің кезеңі –

17.  Ер бала мен қыз баланың отбасы мен қоғамда өзін жеткілікті түрде бақылай алатын орнықты мінез – құлқы қалыптасатын даму кезеңі –

18.  Қоғамның әлеметтік толыққанды мүшесінің қалыптасуы –

19.  Жүктілік мерзімінің аяқталуы қалай аталады ?

20.  Жұмыртқа жасушасының дамуы неше тәулікке созылады?   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

 

1.     Көбеюдің алуан түрлі процестері көбеюдің неше түріне алып келеді? Екі түрі: жыныссыз және жынысты.

2.     Адамға қандай көбею тән? Жынысты.

3.     Аналық гамета – жұмыртқа жасушасы.

4.     Аталық гамета – сперматозоид.

5.     Адамда неше жұп хромосома бар? 23 жұп хромосома.

6.     Жыныс жасушаларының қосылуы – ұрықтану.

7.     Ұрықтану қай жерде жүреді? Жатыр түтігінде.

8.     Ұрықтанудан бастап бала туылғанға дейінгі кез  - жүктілік.

9.     Ананың неше тәулік бойы физиологиялық жағдайы – жүктілік бала туылуымен аяқталады? 280 тәулік бойы.

10.  Емшектегі бала жасы –  1 айдан 1 жасқа дейінгі аралық.

11.  Ерте балалық шақ –  1 жастан 3 жасқа дейін.

12.  Мектепке дейінгі шақ – 3-тен 7 жасқа дейін.

13.  Мектеп жасындағы кезең –  7-ден 17 жасқа дейін.

14.  11 – 12 жастағы бала – жасөспірім.

15.  Баланың дене және жыныстық дамуы қарқынды жүру құбылысы – акселерация.

16.  Организмнің жыныстық жетілуінің кезеңі – физиологиялық жетілу.

17.  Ер бала мен қыз баланың отбасы мен қоғамда өзін жеткілікті түрде бақылай алатын орнықты мінез – құлқы қалыптасатын даму кезеңі – психологиялық жетілу.

18.  Қоғамның әлеметтік толыққанды мүшесінің қалыптасуы – әлеуметтік жетілу.

19.  Жүктілік мерзімінің аяқталуы қалай аталады ? Босану.

20.  Жұмыртқа жасушасының дамуы неше тәулікке созылады? 27 – 28 тәулікке.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сәйкестендіру

 

Даун синдромы                                                  Гонококк

Дальтонизм                                                        Бозғылт спирохета

Шезофрения                                                       47 хромосома

Гемофилия                                                        ХХІ ғасыр дерті

Талма                                                                 Марихуана

ЖИТС                                                                Никотин

Мерез                                                                 Түс айыра алмау

Соз                                                                     Қан ұйымау

Темекі                                                                 Эпилепсия

Есірткі                                                                Ақыл – ой кемістігі

 

 

 

Тесттік тапсырма

 

1.     Зақымданған тері үстін әйнекпен басу қалай аталады?

А) *диаскопия

Ә)  микроскопия

Б) дұрыс жауабы жоқ.
2. Кеш білінетін туа біткен мерезге тән белгілер:

А) Соқыр болып қалуы

Ә) *Гетчинсон үштігі

Б) Ақыл – есінен айырылу

3. Көбінесе еркектер мен әйелдердің бадамшалары және тамақтарының шырышты қабығы зақымданады: ісінуі мен қызару, кейде бадамшаларында іріңді қабық, жергілікті (аймақтық) аденит байқалады. Кейбір науқастарда гингивиттер мен стоматиттер кездеседі. Қай ауруға тән белгілер?

А) *Орофариенгалдық соз

Ә) Мерез

Б) Талма
4. Мерездің қоздырғышын ата?

А) Гонококк

Ә) Кох таяқшасы

Б) *Бозғылт трепонема
5. Бозғылт трепонема қандай тамырлар арқылы тарайды?

А) Салатамырлар

Ә) Көк тамырлар

Б) *Лимфа тамырлары

 

 

 

 

« Бағалау парағы»

 

Оқушының аты - жөні

Үй тапсырма-сын тексеру

Тапсырмалар

Мұғалім бағасы

Оқушы бағасы

Қорытынды баға

№1

№2

№3

№4

Реф-лексия

Негізгі ұғымдармен жұмыс

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

11

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

12

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

13

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

14

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

16

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Топ ережелері:

 

1.     Қауіпсіздік ережелеріне қатаң түрде бағыну.

 

2.     Бір – бірін құрметтеу.

 

3.     Әр адамның ойын аяғына дейін тыңдау.

 

4.     Бірлесіп жұмыс істеу.

 

5.     Тазалықты сақтау.

 

6.     Зейінді толығымен сабаққа бөлу.

 

7.     Ақылдаса келіп, бір шешім қабылдау.

 

8.     Уақытты тиімді пайдалану.

 

9.     Әр оқушының өз қызметін дұрыс орындауын қадағалау.

 

10. Ұялы телефонды тақырыпқа сай қолдану.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Железин  ауданы, Озерный жалпы білім беретін орта мектебі» ММ

 

 

 

 

 

 

 

Ашық сабақ

 

 

 

Тақырыбы: Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея. Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пән: Биология

 

Сынып: 8 А

 

Пән мұғалімі:

         Исабеков А.С.

 

 

 

 

 

2014-2015 оқу жылы

 

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

 

1.     Көбеюдің алуан түрлі процестері көбеюдің неше түріне алып келеді? Екі түрі: жыныссыз және жынысты.

2.     Адамға қандай көбею тән? Жынысты.

3.     Аналық гаметажұмыртқа жасушасы.

4.     Аталық гаметасперматозоид.

5.     Адамда неше жұп хромосома бар? 23 жұп хромосома.

6.     Жыныс жасушаларының қосылуы – ұрықтану.

7.     Ұрықтану қай жерде жүреді? Жатыр түтігінде.

8.     Ұрықтанудан бастап бала туылғанға дейінгі кез  - жүктілік.

9.     Ананың неше тәулік бойы физиологиялық жағдайы – жүктілік бала туылуымен аяқталады? 280 тәулік бойы.

10.  Емшектегі бала жасы –  1 айдан 1 жасқа дейінгі аралық.

11.  Ерте балалық шақ –  1 жастан 3 жасқа дейін.

12.  Мектепке дейінгі шақ3-тен 7 жасқа дейін.

13.  Мектеп жасындағы кезең –  7-ден 17 жасқа дейін.

14.  11 – 12 жастағы балажасөспірім.

15.  Баланың дене және жыныстық дамуы қарқынды жүру құбылысыакселерация.

16.  Организмнің жыныстық жетілуінің кезеңіфизиологиялық жетілу.

17.  Ер бала мен қыз баланың отбасы мен қоғамда өзін жеткілікті түрде бақылай алатын орнықты мінез – құлқы қалыптасатын даму кезеңі – психологиялық жетілу.

18.  Қоғамның әлеметтік толыққанды мүшесінің қалыптасуыәлеуметтік жетілу.

19.  Жүктілік мерзімінің аяқталуы қалай аталады ? Босану.

20.  Жұмыртқа жасушасының дамуы неше тәулікке созылады? 27 – 28 тәулікке.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: «Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея. Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны».

 

Кластермен жұмыс істеу

 

1 топқа – Тұқымқуалайтын және туа біткен аурулар. Даун синдромы, Шезофрения, Гемофилия, Дальтонизм аурулары туралы құрастыру.

2 топқа – Жыныстық жолмен берілетін аурулар. ЖИТС, мерез, соз (гонорея) аурулары туралы құрастыру.

3 топқа – Темекі шегудің, ішімдіктің, есіркінің зияны туралы құрастыру.

 

 

 «INSERT»

 

Білемін

ü  

Білмеймін немесе күмәндімін

-

Мен үшін жаңалық

+

Ізденемін, сұрақ туды

?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тапсырма №1. Кестені толтыр

1 топқа – . Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар

 

Аурулар атауы

Сипаттамасы

Даун синдромы

47 хромосома болуы

Дальтонизм

Түстерді айыра алмау

Шезофрения

Ақыл естің кемістігі

Гемофилия

Қанның ағзада ұйымауы

Талма (Эпилепсия)

Адамның естен талып қалуы

 

2 топқа – Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея. Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны.

 

Ауру атауы

Сипаттамасы

ЖИТС

ХХІ ғасыр дерті. АИТВ (Вич) қоздырғышы

Мерез

Егер ауру адам емделмесе ішкі ағзаларына, жүйке жүйесіне зақым келеді. Ақыл-есінен айырылуы, соқыр болып қалуы. тіпті өліп кетуі де «әбден ықтимал. Ең бастысы -мерез науқастың өзімен кетпей, сөз басында айтылғандай, оның тұқым - тұқиянына беріледі, ұрпағынан-ұрпағына жалғасады (емделмеген жағдайда).

Соз (гонорея)

Создың (гонорея) қатері де мерезден олқы соқпайды. Оны туғызатын қоздырғыш микробты - "гонококк" - дейді. Создың да таралатын басты жолы — жыныстық қатынас. Оның жасырын, инкубациялық кезеңі көбіне 2-4 күнге ғана созылады.

Кейбіреулер созды жеңіл-желпі сырқат көреді. Бұл мүлдем қате. Өйткені ол ерлердің үрпі безінің (предстательная железа), аталық, аналық бездердің қабынуына, несеп жолының тарылуына, бедеулікке соқтырады.

Белгілері

Түзге отырғанда несеп жолы қатты ауырады. жыныс мүшесінен жасыл-сарғыш түсті ірің ағады. Созды да, мерезді де тек осы салаға маманданған дәрігер ғана (врач-дерматовенеролог) анықтап, дұрыс емдей алады.

Өзіңізге-өзіңіз диагноз қойып, өз бетіңізбен емделуден аулақ болыңыз. Емделмеген немесе ем дұрыс қолданылмаған венералық сырқаттың опық жегізетінін есіңізден шығармаңыз!

 

 

 

3 топқа –Темекі шегудің, алкогольдің, есіркінің зияны.

 

Зиянды заттардың атауы

Ағзаға әсері

Темекі

Өкпеге әсер етеді.

Ішімдік

Бауырға.

Есіртке

Қанға, барлық ағзаға әсер етеді. Әсіресе, миға.

 

 

 

 

Тапсырма № 2

 

 

Сәйкестендіру

 

1.Даун синдромы                                               А)Гонококк

2.Дальтонизм                                                     Ә)Бозғылт спирохета

3.Шезофрения                                                    Б)47 хромосома

4.Гемофилия                                                      В)ХХІ ғасыр дерті

5.Талма                                                              Г)Марихуана

6.ЖИТС                                                             Ғ)Никотин

7.Мерез                                                              Д)Түс айыра алмау

8.Соз                                                                  Е)Қан ұйымау

9.Темекі                                                              Ж)Эпилепсия

10.Есірткі                                                           З)Ақыл – ой кемістігі

 

 

1.Б; 2.Д; 3.З; 4.Е; 5.Ж; 6.В; 7. Ә; 8.А; 9.Ғ; 10.Г.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТАПСЫРМА №3

 

Тесттік тапсырма

 

1.     Зақымданған тері үстін әйнекпен басу қалай аталады?

А) *диаскопия

Ә)  микроскопия

Б) дұрыс жауабы жоқ.
2. Кеш білінетін туа біткен мерезге тән белгілер:

А) Соқыр болып қалуы

Ә) *Гетчинсон үштігі

Б) Ақыл – есінен айырылу

3. Көбінесе еркектер мен әйелдердің бадамшалары және тамақтарының шырышты қабығы зақымданады: ісінуі мен қызару, кейде бадамшаларында іріңді қабық, жергілікті (аймақтық) аденит байқалады. Кейбір науқастарда гингивиттер мен стоматиттер кездеседі. Қай ауруға тән белгілер?

А) *Орофариенгалдық соз

Ә) Мерез

Б) Талма
4. Мерездің қоздырғышын ата?

А) Гонококк

Ә) Кох таяқшасы

Б) *Бозғылт трепонема
5. Бозғылт трепонема қандай тамырлар арқылы тарайды?

А) Салатамырлар

Ә) Көк тамырлар

Б) *Лимфа тамырлары

 

 

 

 

 

ТАПСЫРМА № 4

«Ой толғау»

Оқушыларға «Егерде мен денсаулық сақтау министрі болсам . . . » атты 5-6 сөйлемнен құралған ой толғау береді.

 

 

 

 

 

 

Негізгі ұғымдармен жұмыс істеу.

 

Негізгі ұғымдарды беру: Даун синдромы, Шезофрения, Гемофилия, Дальтонизм, ЖИСТ, Мерез, Соз, Темекі, Есірткі, Ішімдік.

 

Қазақша атауы

Орысша атауы

Ағылшынша атауы

Латынша атауы

Даун синдромы

Синдром Дауна

Down's syndrome

Down scriptor syndrome

Шезофрения

Шезофрения

Schizophrenia

Schizophrenia

Гемофилия

Гемофилия

Hemophilia

Hemophilia

Дальтонизм

Дальтонизм

Colorblindness

colorblindness

ЖИТС

Жүре пайда болған иммундық тапшылығы синдромы

СПИД

Синдро́м приобретённого имму́нного дефици́та

Acquired immune deficiency syndrome

Acquiritur immune defectus syndrome

Мерез

Мерез

Merez

Merez

Соз

Гонорея

Gonorrhea

Gonorrhea

Темекі

Сигареты

Cigarettes

Cigarettes

Есіртке

Наркотики

Drugs

Pharmaca

Ішімдік

Алкоголь

Alcohol

Vocatus

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

МЕРЕЗ

 

Мерездің қоздырғышы — бозғылт спирохета (бледная спирохета). Әлгінде ескерткеніміздей, ол негізінен жыныстық қатынас арқылы жұғады. Алайда кейде басқа жағдайда да ұшырап қалуыңыз ғажап емес. Мәселен, мерезге шалдыққан кісімен сүйіскенде, бір ыдыс-аяқпен ас-су ішкенде, шылымының қалдығын тартқанда, т.б.

   Ауру жұққанан кейін білінгенше арада 3-4 аптадай уақыт өтеді. Бұл мезгіл сырқаттың жасырын кезеңі, инкубациялық кезең деп аталады. Бірақ мерезге ұшыраған адам осы "жасырын кезеңнің" өзінде-ақ басқалар үшін қауіпті, оның ауруы өзгелерге жұға береді (мысалы, төсектес жұбына).

 

Қалай білінеді?

Алдымен дененің микроб енген тұсына кішкентай жара шығады. Бұл жараны "қатты шанкр" дейді. Осы қатты шанкрға таяу лимфа түйіндері ісініп, ұлғаяды. Мерездің бастапқы кезеңіне тән белгілер, міне, осы.
Сырқаттың екінші кезеңінде спирохета қан және лимфа түйіндері арқылы бүкіл тәнге жайылады. Науқастың денесін кызғылт дақ, түйін, ұсак ірінді жара басып кетеді. Бөрткендер бір жарым айдай уақыттан соң өзі-өзінен кетіп қалады. Бұл алайда аурудың айыққаны емес. Оларға бір жарым, үш айдан уақыт салып, бөрткен қайтадан қаптайды. 3-5 жылға дейін мерез осылай «тиіп қашып, тиіп қашып» жүре береді. Байқамаған, сақтанбаған жағдайда ауру басқаларға жұғады (науқас кісіден).

Қатері қандай?

Егер ауру адам емделмесе ішкі ағзаларына, жүйке жүйесіне зақым келеді. Ақыл-есінен айырылуы, соқыр болып қалуы. тіпті өліп кетуі де «әбден ықтимал. Ең бастысы -мерез науқастың өзімен кетпей, сөз басында айтылғандай, оның тұқым - тұқиянына беріледі, ұрпағынан-ұрпағына жалғасады (емделмеген жағдайда).


Соз

Создың (гонорея) қатері де мерезден олқы соқпайды. Оны туғызатын қоздырғыш микробты - "гонококк" - дейді. Создың да таралатын басты жолы — жыныстық қатынас. Оның жасырын, инкубациялық кезеңі көбіне 2-4 күнге ғана созылады.

Кейбіреулер созды жеңіл-желпі сырқат көреді. Бұл мүлдем қате. Өйткені ол ерлердің үрпі безінің (предстательная железа), аталық, аналық бездердің қабынуына, несеп жолының тарылуына, бедеулікке соқтырады.

Белгілері

Түзге отырғанда несеп жолы қатты ауырады. жыныс мүшесінен жасыл-сарғыш түсті ірің ағады. Созды да, мерезді де тек осы салаға маманданған дәрігер ғана (врач-дерматовенеролог) анықтап, дұрыс емдей алады.

Өзіңізге-өзіңіз диагноз қойып, өз бетіңізбен емделуден аулақ болыңыз. Емделмеген немесе ем дұрыс қолданылмаған венералық сырқаттың опық жегізетінін есіңізден шығармаңыз!

 

 

 

 

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

 

1.     Екі түрі: жыныссыз және жынысты.

2.     Жынысты.

3.     Жұмыртқа жасушасы.

4.     Сперматозоид.

5.     23 жұп хромосома.

6.     Ұрықтану.

7.     Жатыр түтігінде.

8.     Жүктілік.

9.     280 тәулік бойы.

10.  1 айдан 1 жасқа дейінгі аралық.

11.  1 жастан 3 жасқа дейін.

12.  3-тен 7 жасқа дейін.

13.  7-ден 17 жасқа дейін.

14.  Жасөспірім.

15.  Акселерация.

16.  Физиологиялық жетілу.

17.  Психологиялық жетілу.

18.  Әлеуметтік жетілу.

19.  Босану.

20.  27 – 28 тәулікке.  

 

 

Сәйкестендіру

 

Даун синдромы                                                  Гонококк

Дальтонизм                                                        Бозғылт спирохета

Шезофрения                                                       47 хромосома

Гемофилия                                                         ХХІ ғасыр дерті

Талма                                                                 Марихуана

ЖИТС                                                                Никотин

Мерез                                                                 Түс айыра алмау

Соз                                                                     Қан ұйымау

Темекі                                                                 Эпилепсия

Есірткі                                                                Ақыл – ой кемістігі

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Тұқым қуалайтын аурулар 8 сынып"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Товаровед-эксперт

Получите профессию

Няня

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 624 810 материалов в базе

Скачать материал

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 24.09.2016 748
    • DOCX 224 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Омарова Гаяна Нурушевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Омарова Гаяна Нурушевна
    Омарова Гаяна Нурушевна
    • На сайте: 7 лет и 6 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 6048
    • Всего материалов: 4

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Экскурсовод

Экскурсовод (гид)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

ФГОС общего образования: формирование универсальных учебных действий на уроке биологии

36/72 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 88 человек из 39 регионов
аудиоформат

Курс повышения квалификации

Актуальные вопросы преподавания биологии в условиях реализации ФГОС

72/108/144 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 68 человек из 38 регионов

Курс повышения квалификации

Нанотехнологии и наноматериалы в биологии. Нанобиотехнологическая продукция

36 ч. — 144 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Медико-педагогические аспекты обучения и тренировки

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Искусство переговоров: стратегии и тактики в различных сферах жизни

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 23 человека из 12 регионов

Мини-курс

Рациональность и творчество в педагогике

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе