Тыныс алу мүшелері 3 - сынып

                                                                          ШҚО Өскемен қаласы

                                                                          Ұлан ауданының білім бөлімі

                                                                        Герасимовка орта мектебінің

                                                                      «Бастауыш сынып мұғалімі»

                                                        БАҚЫТ ГУЛЖАЗ

Тақырыбы: Тыныс алу мүшелері

Сыныбы: 3 – сынып

Мақсаты:

Білімділік: Өкпе және оның қызметі, тыныс алу және тыныс                                                                      шығару қозғалыстары және ауа жолдары, тыныс алу гигиенасы туралы түсінік беріп, тыныс алу мүшелерімен таныстыру.

Дамытушылық: Балалардың еркін сөйлеуін, ойын анық, нақты алуын, жаттық оқуын дамыту.

Тәрбиелік: Тыныс алу гигиенасын сақтауға, тазалыққа,достыққа,  түсіне білуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың типі: жаңа сабақ

Қолданылатын әдіс – тәсілдер: сұрақ – жауап, түсіндіру, баяндау. 

Қолданылатын көрнекіліктер: өкпенің суреті, сызба, сөзжұмбақ.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру

Салеметсіңдерме балалар, отыра қойыңдар. Психологиялық дайындық

Жаңа сабақ

Өкпе және оның қызметі

-         Балалар бүгінгі біздің тақырыбымыз «Тыныс алу мүшелері».

-         Балалар сендер ауа дегеннің не екенін білесіңдерме?

-         Сонымен, балалар,  ауа дегеніміз түссіз, иіссіз газды айтады екенбіз.

-         Осы ауаның адам баласына қандай пайдасы бар?

-         Біз ауамен тыныс аламыз т.б

-         Олай болса тыныс алу мүшелеріне нелер жатады?

-         Ауыз, мұрын, кеңірдек, өкпе.

-         Ал. балалар мына «Өкпе және оның қызметі» деген тақырыпты абзатысқа бөліп оқып жіберейікші жарай ма? -  деп

балаларға оқытам да әрбір бөлікті сұрақ – жауап түрінде түсіндіріп отырам.

Бірінші бала өкпе және оның қызметін оқып шыққаннан кейін мынадай сұрақтармен түсіндірем.

-         Адам ауасыз өмір сүре алама ?

-         Жоқ

-         Өкпеге енген ауада қандай газ көп болады?

-         Оттегі

-         Ол денеге қалай тарайды?

-         Ол тыныс алғанда денеге келіп қан тамырлар арқылы бүкіл денеге таралады.

-         Өкпеден сыртқа шыққан ауада қандай газ болады?

-         Көмірқышқыл газы

-         Ол қалай жасалады?

-         Ол денеде түзіліп, қанмен қосылады да, қан тамырлар арқылы өкпеге енеді, одан сыртқа шығарылады. Осы процестер арқылы біз тыныс алады екенбіз.

Көрнекілікпен жұмыс

(Өкпенің суретін ілу).

-         Ал, балалар, мына суретке қарайықшы, біздің өкпеміз неше бөліктен тұрады екен?

-         Екі

-         Қайда орналасады екен айтып жіберіңдерші?

-         Кеуде қуысында

-         Ал тыныс алу және тыныс шығару қозғалыстары,  ауа жолдары дегенді кім оқиды? -  деп әр балаға бөліп оқытып алам да мұны да осылай түсіндірем.

Тыныс алу және тыныс шығару қозғалыстары және ауа жолдары

-         Балалар біз тыныс алып көрейікші қандай құбылыс байқалады екен?

-         Біздің қабырғамыз жоғары көтеріле ма?

-         Иә

-         Таза ауа өкпеге қалай кіреді деп ойлайсыңдар?

Олар өз жауаптарын айтқаннан кейін өзім қорытындылап кетем.

-         Біздің тыныс алуымыз мұрын қуысы, кеңірдек және кеңірдектен тармақтана ауа тамырлары арқылы енеді екен. Түсінікті ма балалар?

-         Ал тыныс шығарып көрейік, мұнда қандай құбылыс байқалады екен, қане өзіміз айтып жіберейік?

-         Қабырғамыз төмен түсіп, кеуде қуысы тарылып, өкпеміз де кішірейеді.

-         Тыныс шығарғанда өкпеміздегі көмірқышқыл газы қалай шыығады?

-         Ауа жолдары арқылы.

-         Ал, олай болса сол ауа жолдарына нелер жатады?

-         Мұрын қуысы, кеңірдек, қолқа, шеміршекті түтікше, өкпе, қолқа.

-         Ал балалар біз тыныс алу гигиенасын қалай сақтаймыз?

-         Балалар деніміз сау болу үшін бізге не істеген пайдалы?

Балалар өз жауаптарын айтады.

Тыныс алу гигиенасы

-         Балалар біз деніміз сау болу үшін мыналарды істеуіміз керек:

v    * Таза ауада серуендеу

v    * Табиғат аясында демалу

v    * Дене еңбегімен шұғылдану

v    * Спортпен айналысу

v     * Жылы киіну керек

Осыларды толық істегенде ғана деніміз сау адам боламыз. Шаңды ауамен тыныс алсақ, шылым шексек біздің тыныс алу мүшелеріміз әлсірейді, жиі ауруға шалдығады, өкпеміз тесіледі, біздің ағзамызға мұндай жағдайлар өте зиянды, сондықтан мұндай әрекеттерден аулақ болуымыз керек.

Дәптермен жұмыс

Тыныс алу мүшелері

Кеңірдек                 қолқа              өкпе

 

Ауа жолдары

 

Мұрын         кеңірдек              шеміршекті

қуысы                                         түтікше

Бекіту

 Балалар, тақырыпты түсінсек мына «Тыныс алу» сөз жұмбақты тез орындап жіберейікші.

·        Нені шексек тыныс алу мүшелеріміз жиі ауруға шалдығады?  Темекі

·        Тыныс алғанда қай мүшеміз жоғары көтеріледі?  Қабырға

·        Тыныс алуға қатысатын бірінші мүше? Мұрын

·        Таза ауа өкпеге ауаның несі арқылы барады? Жолы

·        Демалыс күндері табиғат аясында көбірек болған дұрыс па? Дұрыс

·        Адам несіз өмір сүре алмайды? Ауа

·        Шаңды ауамен тыныс алу немізге зиян? Денсаулық

·        Өкпе қайда орналасқан? Кеуде

						Т
						Ы
						Н
						Ы
						С
						А
						Л
						У

Қортындылау:

-         Балалар, бүгін біз не үйрендік?  Не білдік?

Үй жұмысы:

14 – 17 бетті оқып, тыныс алу мүшелері туралы қайталау, тыныс алу гигиенасы туралы әңгіме жазу.

Бағалау:

Сабаққа жақсы қатысқан балаларды бағалау