Тәрбие сағаты: "Адам және оның құқықтары". "Если ты знаешь закон, то защитишь себя"

Тәрбие сағаты: АДАМ  ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ

Сабақтың  мақсаты:

а) Оқушыларға заң білімі саласынан мағлұмат беру; өз құқықтарын жете білуге, өзбеттерімен салыстыра білуге, өмірде қолдана білуге үйрету; құқықтық білімдерін толықтыру.

ә) Адамгершілік, адалдық, әділдік пен мейірімділікке баулу арқылы саяси саналығы мен таным белсенділігін арттыру.

б) Еліміздің  Ата заңын  және басқа заңдарды құрметтеуге, сыйлауға тәрбиелеу; патриоттық  тәрбие беру.

Сабақтың  көрнекілігі:

Қазақстан Республикасы  Конституциясының  баптары, Бала құқығы конвенциясының  баптары, қанатты сөздер.

Қанатты сөздер:

«Тәртіпке бас иген құл болмайды, тәртіпсіз ел болмайды»

Б. Момышұлы.

Н.Назарбаев.«Ата заң әркімнің бойтұмары болып, оның әрбір қағидасы мүлтіксіз орындалғандағана  ортақ мақсатқа қол жеткіземіз»

Сабақтың  барысы: : Тәрбие сабағымызды бастамай тұрып осы бүгінгі кездесуіміздің  мәні болыптүрған мына қанатты сөздерге назар аударайық.

«Тәртіпке бас иген  құл болмайды, тәртіпсіз ел болмайды»

Б. Момышұлы.

«Ата заң әркімнің бойтұмары болып, оның әрбір қағидасы мүлтіксіз орындалғандағана ортақ мақсатқа қол жеткіземіз»

Н.Назарбаев.

«Ұяда не көрсең, ұшқандасоныілерсің» дегенаталысөздіатамыз

бекерайтпаған. Әрадаммемлекеттікзаңдардыкұрметтеп, атабабамыздың

тәжірибесінүнеміназардаұстапотыруытиіс.

 Халқымыз 13 жастағы баланы «отау иесі» деп атады. Ал қазіргі Қазақстан Республикасының Ата заңы бойынша, қылмыс жасаған баланы 14 жастан жауапқа тартады. 16 жастан бастап толық әкімшілік, қылмыстық жауапкершілік басталады, азамат жеке куәлік алады.

Бүгінгі тірбие сабағымызға қатысып отырған қонақтарымызбен таңыса отырайық

1.Директордың тәрбие  жөніндегі орынбасары Қанапиев Е.Ж.

2.Колледж  участковый

3.173 топтын  ата-ана комитетінің мүшелері:

1Бектимирова Г.Д.

2.Бекетова Женіс

3.Нурбекова Бақыт.

1-ші жүргіжушы Сағади Айдана.

Заңды білу - заман талабы. Бүгінде Қазақстан Республикасында демократияға бағытталған құқықтық мемлекет кұру идеясын жүзеге асырып, ондағы әрбір азаматтың өз құқықтарын жете біліп, соған сай сана- сезімдерін қалыптастыру. Азаматтың міндеті - заң талаптарын бұзбау, екінші жағынан, өзіне жүктелген міндетін орындау. Өйткені заң дегеніміз - өмірдің нәрі. Заңның мықтылығы- атында емес, адалдығы мен әділдігінде. Заңның ең басты мақсаттарының бірі- қоғамдағы алуан мінезді адамдарды салауатты өмір салтына тәрбиелеу.

Добрый день, уважаемые гости, преподаватели, студенты! Я приветствую вас на классном часу «Если ты знаешь закон, то защитишь себя».

С момента появления на Земле людей возник главный вопрос: что разрешено, а что – нет? В повседневной жизни о праве человека чаще всего вспоминают тогда, когда оно по каким-либо причинам окажется нарушенным или когда возникла спорная ситуация и даже прямой конфликт.

Знать Закон, уметь ориентироваться в нем, защищать себя и своих близких – необходимо всем. То, насколько вы умеете это делать, и поможет выяснить наш сегодняшний классный час.

Енді осы кезге дейін жүріп откен құқықтық жолымызға көз салып көрелік:

Интерактивті тақтаға  назар аударайық

(Оқитындар Акимбекова Арайлым,Төленді Ақбота)

-1787 жылы Дүниежүзіндегі тұңғыш Конституция қабылданды.

-1789 жылы 26 тамыздаАдам жәнеазаматтардыңкұқықтарыдекларациясықабылданды.

-1948 жылы 10 желтоқсанда БҰҰ да Адам құқықтарыныңжалпығаортақдекларациясықабылданды.

-1959 жылы 20 қарашада БҰҰ ның Бас АссамблеясындаБалаларқұқығыдекларациясықабылданды.

-1989 жылы Бала кұқығытуралыконвенциясықабылданды.

-1993 жылы28қаңтардаегемендіеліміздіңалғашқы Конституция қабылданды.

-1995 жылы 30 тамызда референдум арқылыбекіткенекіншіКонституциямызқабылданды.

- 2002 жылы 8 тамыздаҚазақстанРеспубликасындағыбалалардыңқұқықтары

туралызаңықабылданды.

- 2004 жылы 7 шілдедеҚазақстанРеспубликасыныңмемлекеттікжастарсаясаты заңы қабылданды..

Нурбекова Алия

 Ата Заң тәуелсіздігіміз бен тұтастығымыздың кепілі ретінде біздің бірлігімізді бекемдеп, елдегі тұрақтылық пен татулықтың берік тұтқасы болды.Конституция мемлекеттік биліктің қайнар көзі халықтың өзі екенін

айқындайды. Жаңа Конституция қабылдау арқылы Қазақстан жаңа дәуірге қадам  басты.

 Ата Заңым бабалардың лебізі, Ата Заңым барлық заңның негізі. Арқа сүйер Ата Заңда адамды Артық санау, кемсітудің жоқ ізі.

Еркін елдің Ата Заңы ардақты, Әрбір сөзі, әрбір бабы салмақты. Адам кұқы бостандығы, теңдігі - Барлығын да қарастырған жан-жақты.

Нурлыбек Марат

Ата Заң мен арайланғанайналам,

Басшыорынғасайлаймын да, сайланам.

Білімалам, еңбекетем, демалам,

Қартайғанда зейнеткер боп жайланам.

Ата Заңым - мемлекет айбыны,

Ата Заңым - ақыл ойдың айдыны.

Туған жердің - Қазақстан елінің,

Ата Заңмен қорғалады байлығы.

Садырбаева Аружан

1. Адамның қадыр – қасиетіне қол сұғылмайды.

2. Ешкімді азаптауға, оған зорлық - зомбылық жасауға, басқадай қатыгездік немесе адамдық қадір - қасиетін қорлайтындай жәбір көрсетуге, не жазалауға болмайды.

І.Әркім өзінің қай ұлтқа, қай партияға және қай дінге жататынын өзі анықтауға және оны көрсету - көрсетпеуге хақылы.

Турысбек Алибек

2. Әркімнің ана тілі мен төл мәдениетін пайдалануға, қарым - қатынас, тәрбие,оқу және шығармашылық тілін еркін таңдап алуға құқығы бар.

1. Неке мен отбасы, ана мен әкежэне бала мемлекеттіңқорғауындаболады.

2. Балаларынақамқорлықжасаужәнеолардытәрбиелеуата - ананыңқұқығыәріміндеті. 

АмантайАйдана

ҚазақстанРеспубликасыазаматтарыныңденсаулығынсақтауғақұқығы бар. 

1. Азаматтардыңмемлекеттікоқуорындарынатегін орта білімалуынакепілдікберіледі. Орта білімалуміндетті.

2. Республика азаматтарызаңдабелгіленгентәртіп пен түрлербойыншаәскериқызметатқарады.

Заңміндеттібәрімізге, халайық, Заңнаманыңбасынашыпалайық, Барлық заңның біріктірер  бастарын, Ата заңды  қасиеткебалайық!

Окытушы: XVI ғасырдаәдет – ғүрыптарды  Қасым хан тұңгышжүйелеп,

Жинақтауға және жетілдіруге  тырысып бес Жарғыны  тұжырымдап берді. Олар:

слайд

1 .Мүлікзаңы

2.Қылмыс заңы

3.Әскери заңы

4.Елшілік жоралары

5.Жұртшылық заңы

АдильбековаАрайлым

Есім хан «Қасымсалғанқасқажолды» заманрухынасайтәптіштеп,

жаңадан төрт тұғырды дүниеге келтірді:

1-сі: Хан болсын, ханға лайық Заң болсын

2-сі: Батыр болсын, жорық жолы мақұл болсын

З-сі: Абыз болсын, абыз сайлау парыз болсын.

4-сі: Би болсын, би түсетін үй болсын

Төленді  Ақбота

Теле би  айтқан:

Жыртық үйден жел гулесе - сол жаман.

Өлім- бесікәлдилеген - солжаман.

Ұрлық, қарлық, барымталап мал тауып,

Берекесінелдіңалған - солжаман.

Олайболсажарғымызұрлық, қарлық, барымтаныңжолынқиып, ел

тыныштығын қорғайтын заңымыз болсын.

Нурлыбек Алия

Қарақалпақ би  былай депті : Балаң жаман болса,

Көрінгеннің мазағы емес пе!

Әйелің жаман болса,

Бұл жалғанның тозаңы емес пе!

Туған балаң жақсы болса,

Тән мен жанның шырағы емес пе!

Алған жарың жақсы болса,

Жиғаның мен мейманыңның тұрағы емес  пе.

Көшедегі көрініс:

Каныш: Ерканат бүгін Тамерланның  туған күні ғой, білесің бе?

Алибек: Ия, ия, айтпақшы Тамерлан бүгін бізді шақырған. Саған хабарласқан жоқ па?

Куаныш: Жүр, ендеше солай қарай барайық, бар қызықтан құр қалармыз.

Алибек: Кеттік Ерканат!?!

Куаныш: Жоқ, мен әуелі ата – анама ескертуім керек, әйтпесе алаңдайтын шығар.

Алибек: Ту, ата – анаңа ескертіп не істейсің, біз секілді айтпай кетіп қалмайсын ба, сұрансан жібермей қалады.

Марат: Жоқ, балалар, меніжібермейді бара алмаймын. Олжақтанішімдікішкенадамдаркездесіп, бірнәрсегедушарболармыз.

Куаныш: Ондаөзіңбіл, ертең «көпқызықтанқалдым» -  депөкініпжүрме!

Алибек: Осы кезденбастапкөшегеүйренебермейсіңбе?

Батаева Гулім

Шарт бойынша 18 жасқа толмаған әрбір адам бала болып есептеледі

Әрбір баланың нәсіліне, түріне, жынысына, тіліне, дініне,этникалық және әлеуметтік шығу тегіне қарамастан құқығын қамтамасыз етеді. .

Әрбір бала өмір сүруге толықтай құқылы.

Бала жарық дүниеге келе салысымен есім және азаматтық алуға құқылы.

Серікбаева Жанар

Біздің, яғни агротехникалық   колледжінің  де Жарғысында колледж оқушыларының міндеттері

көрсетілген:  Слайд( Кудеринова Жасмин,Мырзаханова Балжан)

1. Колледждіңішкітәртіп - ережелері мен жарғысынсақтауғаміндетті.

2. Ұстаздар мен әкімшіліктіңталаптарынорындауға.

3. Оқу бөлмелеріндетазалық пен реттіліксақтауға, колледж мүлкінеұқыптықарауға, егербүлдірсе оны қалпынакелтіру, шығынынөтеугеміндетті.

4. Өзіненкішігеқамқорлықкөрсетуге.

5. Сабаққақажеттіқұрал - жабдықтарыныңтолықболуына.

6. Сабаққа 15 минутертекелуге.

7. Кезекшіліктіңміндеттерінұқыптыорындауға.

8. Сабақкезіндетәртіп пен тыныштықсақтауғаміндетті.

Осы колледж оқушыларыныңміндеттері мен қатартиымсалынатынережелері де көрсетілген.

Сағадиева Айдана

Тиымсалынады:

1.     Ішімдік, қару, темекі, наркотикалық және улы заттарды колледж аум

2.     Адам өзінің іс әрекеттерін дұрыс бағалауы қажет, соған талпынуы керек

өйткені ер жеткенде ол өзі үшін және басқаға да жауапты болады. Сондықтан кәзірден бастап ол өзіне болашақта жүретін жол таңдауы қажет. Алдымызда екі жол; бірі ақ, бірі қара.

Залдағы балаларға сурақ:

Қара жол дегеніміз не? ( маскүнемдік, наркотиктар, заң бұзушылық , жазалау, ыза болу, көралмаушылық, жұмыссыздық.)

Аділбекова  Арайлым.

І.Заң мен сот алдында жұрттың бәрі тең.

2.Тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, діңге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар бойынша ешкімді ешқандай кемсітуге болмайды.

1. Адамның қадыр - қасиетіне қол сұғылмайды.

2. Ешкімді азаптауға, оған зорлық - зомбылық жасауға, басқадай қатыгездік немесе адамдық қадір - қасиетін қорлайтындай жәбір көрсетуге, не жазалауға болмайды. 

1. Әркімнің жеке өміріне қол сұғылмауына, өзінің және отбасының кұпиясының болуына, ар - намысы мен абыройлы атының қорғалуына құқығы бар.

 Некоторые подростки имеют ошибочное представление о возможности избежать наказания за правонарушение.Наказание неотвратимо.

Нередко можно услышать в залах судебных заседаний: «Они же не знали, что за такое судят, если бы знали, не стали бы этого делать.» А действительно ли это так? Ведь вы все, ребята, конечно, знаете, что нельзя красть, грабить, драться, особенно избивать слабых. Значит, это не просто незнание закона, а неуважение к требованиям общества, выраженным в законе, нежелание соразмерять свои поступки с законом. Вот чем можно объяснить многие преступления совершаемые подростками.   Сейчас мы убедимся в этом.

Итак, игра “Трудный выбор”.

Создается шесть групп

После уроков студент  второго  курса  отобрал у первокурсника дорогой сотовый телефон.

Задания для групп.

Первая группа: “Родители правонарушителя”.

Вам стало известно о краже, совершенное вашим сыном,   и о  том , что родители потерпевшего собираются обратиться в полицию. Что вы сделаете:

1.Попросите родителей потерпевшего не подавать заявление;

2. Согласитесь с действиями родителей потерпевшего;

3.Предпримете что-то еще?

         

Вторая группа: “Администрация учебного заведения, где учится правонарушитель”.

К  вам обратились родители потерпевшего и сообщили, что собираются подать заявление в правохранительные органы  на студента вашего учебного заведения

Что вы сделаете:

1.попросите родителей потерпевшего не подавать заявление и решить все в стенах учебного заведения;

2. согласитесь с действиями родителей;

3. предпримите что-то еще?

Третья группа:  “Работники полиции”.

Родители потерпевшего обратились в полицию с просьбой найти сотку. Вы нашли виновного. Что вы сделаете:

1.     Откажетесь от возбуждения уголовного дела;

2.     Примете решение о возбуждении уголовного дела;

3.     Передадите материалы в инспекцию по делам несовершеннолетних?

Четвертая группа “Судьи”.

Вы рассматриваете дело о краже сотки 17-ти летним подростком. Какой приговор вы вынесете:

1.     Лишение свободы на 2 года с отбыванием срока в исправительную колонию, но с отсрочкой исполнения приговора на 1 год;

2.     Лишение свободы на 2года с отбыванием срока в исправительной колонии?

Пятая группа: “Родители потерпевшего”

К вам пришли родители правонарушителя, принесли украденную их сыном сотку и попросили вас забрать из полиции заявление. Что вы сделаете:

1.     Заберете заявление;

2.     Не заберете заявление;

3.     Предпримете что-то еще?

Шестая группа: “Однокурсники правонарушителя”.

Вы оказались случайным свидетелем кражи. К вам в группу пришли следователь с просьбой оказать помощь следствию. Что вы сделаете:

1.     Промолчите;

2.     Расскажете, что видели;

3.     Предпримете что-то еще?

Устаз Ажибаева Г,Б,

Ақжолды неге теңеугеболады? Олар: жауапкершілік, сүйіспеншілік ,білімділік пен біліктілік, жұмыспенқамтылу, жауаптылық ,төзімділік, салауаттыөмірсалты, заңдыбілужәне оны құрметтеу.

Адам заңды білуі керек , бірақ оған бағына ма жоқ па шешуші өзі. Жүретін жолды таңдаушы да өзі.Алдарыңда екі жол . Таңдауын өздерің жасайсыңдар. Біз сіздерге тек ақ жол тілейміз.

Сабақтын қорытындысы:

V .Көкейде жүрген сауал  (Топ бойынша сұрақтар)

1.      Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясы қай жылы қабылданды?  1948

2.      Қазақстан Республикасындағы балалар құқығы туралы заң қай жылы қабылданды?  2002

3.      14 жасқа дейінгі жасөспірім қылмыстық жауапкершілікке тартылама?

4.      Кәмелеттікжасдегеннешежас?

5.      16 жасқатолғанадамқылмыстықжауапқатартылама?

VI. Ойдыаяқта (мақал-мәтелдіңжартысынтауып, түсінік беру)

1.      Біреуге ор қазба ... (өзіңтүсесің)

2.      Заңныңқұрығы ... (бәріненұзын)

3.      Ұрлықтүбі ... (қорлық)

4.      Өтірікшініңқұрығы ... (бір-ақтұтам)

5.      Тура биде ... (туғанжоқ)

6.      Туғанды биде ... (иманжоқ)

7.      Қолыңменістегенді ... (мойныңменкөтер)

8.      Тек жүрсең ... (тоқжүресің)

9.      Заңдысыйлаған ... (еркінжүреді)

Сабақтын қорытындысы:

А. Қонақтарға сөз:

Б. Оқушыларға сұрақ: Бүгінгі сабағымыздан қандай нәтиже,әсер алдыңыздар?

Қонақтарға рахмет айту,сабақты аяктау.