Тәрбие сағаты "Отбасылық салт-дәстүр"

ШҚО, Күршім ауданы, Барақ батыр ауылы,

« Барақ батыр негізгі орта мектебі» КММ

«Отбасылық салт-дәстүр»

Мектепалды  даярлық тобының тәрбиешісі:

Капасова  Куралай Толеукановна

2014 ж.

Тақырыбы: «Отбасылық салт-дәстүр»

Мақсаты: Ата-аналармен балалар арасындағы қарым-қатынасты ұлғайту. Ата-аналардың өз ұлттық салт-дәстүріне деген сүйіспеншілігін арттыру.

Ата-аналарға қазақтың көне сөздерді және ырым, тыйым сөздерді жайында мағлұмат беру.

Көрнекілік:құралдар: бесік,  қоржын,тұмар,текемет,ұлттық киімдер,гүлдер,сыйлықтар,слайд .

Әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, ойын,мақал-мәтелдер.

Ертеңгілік барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.

Армысыздар, ардақты ата-аналар, құрметті қонақтар, қымбатты ұстаздар мен оқушылар!

Бар асылын халықтың

Құйған сана ойына

Туған тілім өркенде

Баса берші күшті де,

деп өзіміздің тілімізді, салт-дәстүрімізді зор әлтипатпен бағалап, ұмытылып бара жатқан дәстүрімізді жаңартырып, білмегенімізді білейік. Ата-бабамыз айтқандай Алты жыл аш болса да, атаңнын салтын ұмытпа дегендей бүгінгі «Отбасылық салт-дәстүр» - атты сайысымызды бастаймыз.

Шарты: 1. «Сәлем бердім халқыма».

  2.«Мақал-сөздің атасы»

  3 «Өнерлі саусақтар»

  4. «Білгенге-маржан»

  5. «Салт- дәстүр»

  6. «Арқан тарту»

  7. «Үй тапсырмасы

Әділ- қазыларды сайлау1.Турганбаева Г.Б-қазақ тіл пәні мұғалімі,Сагындыкова К.А.-тәрбие жөніндегі орынбасары,Кожебаева Н. С.-мәдениет үйінің меңгерүшісі

Бірінші сайыс – «Сәлем беріп, отбасын таныстыру» - ерекшелігін  тоқталып, тәрбие мен мәдениетінің ұстанымын жарнамалайды.

1 топ – «Дастархан»;

2 топ – « Тұлпар»                   

Екінші сайыс – «Мақал – сөздің атасы».

1. Туған жердей- жер болмас,Туған елдей-ел болмас

2. Отансыз адам – ормансыз бұлбұл.

3. Құтты қонақ келсе,қой егіз табады.

    Құттсыз қонақ келсе,қойға қасқыр шабады

4.    Жері байдың – елі бай..

5.    Батыр туса ел ырысы,

Жаңбыр жауса жер ырысы.

6.    Таз таранғанша, той тарқар.

7.    Адам тілі тас жарар,

Тас жармаса бас жарар.

8.    Жүз сом ақшаң болғанша,

Жүз жолдасың болсын.

9.    Досы көпті жау алмайды,

Ақылы көпті дау алмайды.

         10.Ақыл – жас ұланнан,

              Жүйрік - тай құнаннан.

Айтыс:Гүлмира-Ақжол

Бала мен қыздың айтысы.Үшінші сайыс – «Өнерлі саусақтар» - әр тобының 7 минут арасында өз қолымен бір зат жасап қолөнер қабілетін көрсету қажет

                                              Ойын «Қол күрес» балалар арасында

Таза мінсіз асыл тас,

Су түбінде жатады.

Таза мінсіз асыл сөз,

Ой түбінде жатады.

Ой түбінде жатқан тас

Шер толқытса шығады.

Төртінші сайыс – «Білгенге маржан».(слайд арқылы көрсету)

1)   Наурызша деген қандай мағынаны білдіреді? (Наурыз айында жұп-жұқа, қиықша қырбық қар түседі. Оны халық наурызша деп атайды).

2)Наурыз айында ұшып келетін көктем құсы қалай аталады? (Наурызек. Қарасы шағын ғана, осы құсты шығыс елі күтіп жүреді. Оны алғаш көргендер шақырып жем шашады, қумайды, үркітпейді).

3)Наурыз айында өсетін әсем өсімдік қалай аталады?(Наурызшешек. Түрлі гүлді әсем өсімдік. Оны үйде де өсіреді. Майының дәрілік қасиеті бар. Қазақстанның таулы аймақтарында оның бірнеше түрі өседі. Наурызшешек «Қызыл кітапқа» енген, сирек кездесетін бағалы өсімдік).

4)Үт дегеніміз не? (Үйдың саңылау немесе тесігінен түскен күн сәулесінің тоңаздануын үт кірді деп есептейді. «Үт кірді, үйге құт кірді» деген қазақ мақалында күн нұрының жердегі тіршілікке жасар игі әсерін бейнелейтін үлкен мән бар).

                                  Ойын «Қыз қуу» балалар арасында

Бесінші сайыс – «Салт-дәстүр» - әр топ бір салт-дәстүрін көрсетеді

                                   Ән «Төлдер»

Алтыншы сайыс – «Арқан тарту».

Алиханның орындауында«Ұлыстың ұлы күні» атты өлең жолдарын тамашалаңыздар

Жетінші сайыс – «Үй тапсырмасы».

Әділқазылар қорытындысы.

Тәрбиеші: Құрметті ата-аналар, қонақтар, балалар біріншіден сіздерге рахмет, осы сайысқа уақыт тауып келгендеріңіз үшін, тіл байлықтарыңызбен, шеберлігіңіз үшін, сөз байлығы – тіл байлығы. Тіл байлығы – ақыл байлығы демекші.

Сіздердің белсенділіктеріңіз арта берсін деп, отбасыларыңызға амандық, дендеріңізге саулық тілейміз!

Қазақы дастарханым            Наурыз тойы тойлансын,

1.         Бүгінгі ел ішінде,

Дәстүрді жалғастырған.      Дастарханы мол болсын.

Татулық белгісі ме?

Жағалай молдас құрған.      Көңіл гүлдей жайнасын,

Қайырмасы:  Береке бірлік орнасын.

Ей! Менің асқар тауым,

Қазақы дастарханым.

Өзіңсің бақ-берекеем,

Ақ қайнар бастауларың.

2.         Анаға ақ пейілді,

Иілсе келін балаң.

Ықылас ізет еткен,

Сыйластық елін табам.

Ұл мен қыздың айтысы

Ұл:

Қыздар, қыздар құртыңнан,           Толған кезі ырыстың,

Қуып келдім жұртыңнан,    кызған кезі жұмыстың.

Сол құртыңнан бермесең,   Келді Наурыз,Жаңа жыл,

Тесіп шықсын ұртыңнан.    Ұлы күні ұлыстың,

Қыз:    Ұлы күні ұлыстың!

Бала, бала қырт бала,           Тыңда ағайын, тыңдаңдар,

Аузымдағы құрт бала,         Тойда босқа тұрмаңдар.

Сілекейлеп берейін, Наурыз әнін шалқытып,

Сусын болсын, жұт бала.    Наурыз жырын жырлаң       Бар жанменен туыспын,

Ұл:      Бар жанменен ұғыстым.

Қасқыр, қасқыр қара ала,    Наурыз-достық,ынтымақ,

Бауыр жүні сары ала,           Ұлы күні ұлыстың,

Біздің қойды арала,  Ұлы күні ұлыстың!

Қыздардың қойын жарала.

Қыз:

Қасқыр, қасқыр қарасың,

Қасқыр қайда барасың,

Мына баланы жей ғой,

Қойды қайдан табасың.

Ұл:

Қасқыр, қасқыр қара ала,

Өтірікке қарама,

Қой болмаса далада,

Осы қызды жарала.

Қыз:

Маң төбетім барады,

Қасқырларды алады,

Содан кейін сен, бәлем,

Тап өзіңді қабады.

Бірге:Айналайын достарым,

Құтты болсын тойларың

Тілейміз біз тек қана

Нұры жаусын алланың