Тәрбие сағатына арналған сабақ жоспары "Балалардың денсаулығы мен дамуына ұялы телефондар мен компьютердің жағымсыз және оң әсерлері"

Сабақтың тақырыбы:

Балалардың денсаулығы мен дамуына ұялы телефондар мен компьютердің жағымсыз және оң әсерлері

Сабақтың мақсаты:

Бүкіләлемдік өрмек – интернетке байланысты оқушылардың білімдерін нығайту, тиянақтау, интернет туралы толық ой қалыптастыру, оқушылардың тапқырлық, ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру, шығармашылыққа баулу, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Адамгершілікке, ізеттілікке, техника қауіпсіздігін сақтауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Пікір-талас
Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты дидактикалық материалдар, мультимедиа құралдары (көшіру)
                                                     

                                                  Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
Мұғалім сөзі:

Ұялы телефон, сөз жоқ өте маңызды нәрсе. Телефон өндірушілерінің сөздері бойынша, ол адам ағзасына еш қаупі жоқ, әсіресе, телефонның жаңа үлгілері адам денсаулығына кері әсерін тигізбейді.

Алайда кейбір ғалымдардың айтуы бойынша, ұялы байланыс адам денсаулығына және өміріне өте қауіпті. Көптеген елдерде ұялы телефонның біздің – жүрек, ми, репродуктивті ағзамызға қандай әсер тигізетіні туралы зерттеу жүргізіледі. Электормагниттік сәулелер рактің пайда болуына ықпал етеді деген сөздер бізді үркітеді, бірақ оған дәл ұялы телефонның қатысы бар деген дәлел жоқ.

Өйткені электормагниттік сәулелер тек ұялы телефоннан емес, сымдардан, антеннадан, техникалық құрылғылардан да шығады. Электромагниттік сәулелер көзге көрінбейді, иісі жоқ, сондықтан олардың әсерінен қорғану қиынға соғады.

           Зиянды сәулелерден қалай қорғануға болады?

           -Ұялы телефон сіздің денсаулығыңызға зиян әкелмеуі үшін көп сөйлеспеуге тырысыңыздар.

Сөйлесу үшін гарнитураны қолданыңыз, бұл электормагнитті толқындардың басқа әсер етуінен қорғайды. Құлақшын және қатты дауысты қолдануға кеңес беремін. Электормагниттердің әсерінен адамның иммундық жүйесі зақымдалып, сіздің басыңыз жиі ауырады, ұйқыбас боласыз, сіздің ағзаңызға тез суық тиетін болып, микроб, вирустарға қарсы төтеп бере алмай қаласыз, көзге зиян тиюі де әбден мүмкін.

Телефонды темір гаражда, автокөліктің қорабында, рөлде отырғанда пайдаланбаңыз. Өйткені электормагнитті сәулелер темір корпусынан көрінеді және ағзаға деген зиянды әсерін күшейтеді. Сонымен қатар көлік жүргізіп келе жатқанда ұялы телефонмен сөйлесу көлік апатына ұшырауға да алып келеді, ал оның ақыры өлімге де апаруы мүмкін. Телефон төсегіңізде, жұмыс орныңызда жатпауы керек, ол жүйке жүйесіне зиянды әсер етіп, ұйқының фазаларын бұзады.

Телефонды белде, кеудеде, шалбардың және пиджактың қалталарында салып жүруге болмайды. Электромагнитті толқындар ішкі ағзаға зиянды әсер етеді. Сонымен қатар телефонды найзағай соғып жатқан кезде қолдануға болмайды. 

          Ұялы телефонның адам денсаулығына әсері қалай?

Дәрігерлермен психологтардың ұзақ уақыт жасаған зерттеулерімен оның қорытындысы компьютермен ұзақ уақыт жұмыс жасау, компьютерлік ойындарды мөлшерден тыс ұзақ уақыт ойнаудың балаларға төмендегідей зияны бар екендігін дәлелдеді. 

Яғни, тапжылмай ұзақ уақыт компьютердің алдында отыру, біріншіден, баланың ой-өрісінің дамуын шектесе, екіншіден, оның мінез-құлқының өзгеруіне, логикалық ойлау қабілетінің бірте-бірте төмендеуіне әкеліп соғады, баланың, ақыл ойының дамуын тежейді. Компьютердің алдында үзіліссіз жұмыс істеу баланың қан қысымын көтереді, және миопия, (көз жанарының алыстан немесе жақыннан көру қабілетінің төмендеуі) құлақтың есту қабілетін төмендетеді, баланың ұйқысы бұзылып асқа тәбеті болмайды. Ал ұйқысы қанбаған баланың зейіні төмендейтіні белгілі. Сонымен қатар омыртқаға көп күш түсетіндіктен сколиоз (омыртқа буынының қисаюы) омыртқа ауруына шалдығуы мүмкін, бұған қоса электрленген сәулелер саусақ ұштарына әсер етіп , қолдың буындарына зақым келтіреді.

Осылайша жалғаса берсе баланың әдеби кітаптарға, ізгілік қасиеттілік ойындарға қызығушылығы төмендеп, компьютерге тәуелділікке әкеліп соғады. Сондықтан да жоғарыда айтылған жағдайларды ескере келіп, баланың денсаулығын сақтаймын десе ата-ана төмендегідей жағдайларды бұлжытпай орындағаны дұрыс.
– 1-4 сынып оқушылары тәулігіне  30-40 минут , 5-8 сынып оқушылары тәулігіне 40-50 минут, 9-11 сынып оқушылары 60 минуттан артық отырмауы керек.
– жұмыс орнын өзіңізге қолайлы етіп әзірлеңіз.
-бала монитордан 70 см қашықтықта жұмыс істегені жөн компьютер тұрған бөлме жарық болғаны дұрыс.
– компьютермен жұмыс істегенде реттелетін кресло немесе орындықты қолданыңыз.
– биiктiгі бойынша пернетақта сiздiң шынтақтарыңыздың деңгейінде болуы керек.

– егер компьютерде 2 сағаттан артық отыратын жағдай туындай қалса, арнайы көзәйнекті пайдаланыңыз.
– өз көздерiңізге демалыс беру үшін көз жаттығуларын жасаңыз.

– баланың үй тапсырмаларын орындамай тұрып компьютер пайдалануына шек қойыңыз.

Демек, кез-келген ата-ана балаларына компьютердің зияны туралы уақыт сайын ескертіп отырғаны дұрыс. Жалпы шамадан тыс компьютер алдында отыру баланың ғана емес ,үлкеннің де жүйкесін жұқартып, жоғарыдағы аталған дерттерге әкеліп соғатынын есте ұстаған дұрыс .Осы деректерді ескере отырып жүйке жүйесін дамуына алтын уақыттырыңның текке кетпеуіне дұрыс бағыт бағдар алайық оқушылар.