"Тұрмыс – салт жырлары"(9 класс)

С. Ерубаев атындағы жалпы орта мектебі.

Сабақтың тақырыбы: Тұрмыс – салт жырлары.

«Адамның қайтыс болуына байланысты туған өлең – жырлар»

қысқа мерзімді жоспары.

Пән мұғалімі: Найманбаева Айзат Кәдірқұлқызы.

Қазақ

әдебиеті

Күні:  24.09.2015.

Сабақтың тақырыбы: Тұрмыс – салт жырлары.

«Адамның қайтыс болуына байланысты туған өлең – жырлар»

9-сынып

Сабақ

кезеңі уақыты

Жоспар мазмұны

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың

іс-әрекеті

Бағалау

Дерек көздер

Кіріспе

3 минут

Шаттық шеңбері

Шеңбер құрыпғызып, қасындағы досының есіміне басталатын әріпті қолдана отырып, сын есімдер айту арқылы шаттық шеңберін жасатамын.

Шеңбер құрып, қасындағы досының

есіміне басталатын әріпті қолдана отырып,

сын есімдер айту арқылы таныстыру.

Ауызша мадақтау

«Тамаша!»

«Шаттық шеңбері» жасалған сурет

2 минут

2 минут

2 минут

5 минут

3 минут

4 минут

2 минут

1 минут

5 минут

4 минут

2 минут

3 минут

2 минут

3 минут

2 минут

Психологиялық көңіл-күйді реттеу.

Мақсаты: жағымды эмоция орнату.

Топқа бөліну.

Мақсаты: серіктестік қарым-қатынас жасауға ыңғайлы орта құру.

Бағалау парағы.

Мақсаты: оқушыларды өз бетімен бағалауға үйретеді.

Үй тапсырмасын сұрау.

“Жұптас, ойлан, бөліс” стратегиясы

Мақсаты:

Оқушыларды жұптастыққа, ынтымақтастыққа, бірлікке шақырады.

“Карусель” әдісі.

Мақсаты:

Оқушылардың есте сақтау қабілетін дамыту.

“Автор орындығынан оқу” әдісі.

Мақсаты: оқушылар берілген тапсырманы толық деңгейде орындайды.

Сергіту сәті

Мақсаты:

Оқушыларды демалуға шақырады.

«Ой шақыру» стратегиясы.

Мақсаты:

Оқушылардың ойлау қабілеттерін арттырады.

Жаңа сабақ.

“Алты қалпақ” әдісі.

Мақсаты:

Топ оқушыларын толық сабаққа қатыстыруға мүмкіндік туғызады.

“Алтын баған” әдісі.

Мақсаты:

Оқушылардың есте сақтау қабілеттерін арттырады.

Проблемаға шығу.

“Жыр” кестесі

“Балық қаңқасы” әдісі.

Мақсаты:

Оқушылардың көзқарасын нақты айқындауға көмектеседі.

“Бес қадам алға” тренингі.

Мақсаты:

Оқушылардың ойларын дамыту.

Оқушыларды ынтымақтастық қарым-қатынасқа түсіру.

Оқушыларды кәмпит шашып оның түстері арқылы алты топқа бөлемін.

Бағалау тәсілімен таныстыру.

«Жапондық бағалау»

Әр стратегиядан кейін бағалап отыруды сұраймын.

“Жұптас, ойлан, бөліс” стратегиясы арқылы оқушыларға тапсырма беремін.

1 топ. Үйлену салтына байланысты туған өлең – жырларды ата.

2 топ. Қазіргі заманда да үйлену тойында тойбастар айтылады. Айырмашылығын айт.

3 топ. Жар – жар жырының ерекшелігі.

4 топ. Ұзатылып бара жатқан қалыңдықта қандай сезімдер болуы мүмкін.

5 топ. Қазіргі кездегі “қыз ұзату” тойының мазмұны туралы айт.

6 топ. Беташар туралы не білесің?

1.Әр топқа бірдей сөз, сөз тіркесін беремін. Сол сөз бен сөз тіркесін қатыстыра отырып, оқушыларға айналдырып, ауызша сөйлем құратамын.

Сөздер: таза жүрек , өмір, дариялы қарт.

Құраған сөйлем тақырыпқа сай болуы тиіс.

2. Әр оқушы жеке әңгіме құрап жазады,әр топтан бір оқушы шығып оқиды.

Тақырыптар:

1.Тойда, тойбастар болды...

2.Менің ағам мен жеңгем жар – жар жырын орындады...

3.Сыңсып бара жатқан қызды көрдім...

4.Үйлену тойындағы асаба маған қатты ұнады...

5.Менің әпкем де “Қоштасу” жырын жақсы біледі екен...

6.Әжем бетін ашқан келін керемет сұлу...

1.Берілген шығармашылық жұмыстарын автор орындығына отырғызып қорғатамын.

1.Адамның нашар мінезін жою үшін Абай атамыз не деген еді... деген ой айта отырып, оқушыларға

А. Құнанбаевтың «Ғылым таппай мақтанба» өлеңін хормен айтқызамын.

Оқушылар демалуға арналған тапсырма беремін.

Мұрын, құлақ иық, қол, бөксе аяқ қимылдарымен ауаға бірден беске дейінгі сандарды жазады.

«Мен өзімнің жақсы сөзім арқылы, басу айттым, қаралы жүрегі жаралы жандарға лебіз айтуға тырыстым, жанашырлық сөзбен ойын шираттым, бойына қайрат бердім, қайғысын сейілтуге талпындым.» деп, оқушылардың ойларына ой қоса отырып, жаңа сабақты анықтатамын.

Барлық топқа жаңа сабақ бойынша мәлімет алу үшін сабақты кітаптан оқытамын.

Оқушыларға жаңа әдісті түсіндіре отырып, тапсырма беремін.

Ақ қалпақ – жаңа тақырып бойынша дерек береді.

Жасыл қалпақ – жаңа идея, қосымша мәлімет.

Қара қалпақ – тақырыпқа қарсы пікір.

Сары қалпақ – жақсы пікір.

Қызыл қалпақ – эмоциямен жұмыс жасау

Көк қалпақ – сарапшылар.

Тыйым сөздерді естеріңде сақтап жүруге үйрету, дәптерлеріне жаздырту.

. Бейуақытта жылауға болмайды.

. Үйге қарай дауыс көтеріп, жүгіруге болмайды.

. Бейуақта көңіл айтпайды.

Бүгінгі

өлең – жырларға

негізгі арқау болған тақырып не? деген сұрақ аясында оқушыларға

жеке – жеке өз ойларын айтқызу.

Сабақты қорытындылау мақсатында әр топқа жыр кестесін толтырту.

Балық қаңқасының суретін пайдалана отырып, өтілген сабақ бойынша оқушыларға пікірлерін жаздырамын.

“Мен бүгінгі сабақта біліміме не қостым?” деген тақырып бойынша оқушыларды тақтаға шығарып, бес қадам аттата отырып, өтілген сабақ бойынша өз ойларын айтқызу.

Мысалы: Қолындағы шарды бір – біріне алмастырып беру арқылы, “Мен саған сенемін досым себебі....” деген аяқталмаған сөйлемді аяқтай отырып, өмірге деген көзқарастарын білдіреді.

А)Оқушылар кәмпит түстері арқылы арқылы шағын топтарға бөлініп отырады, топ басшысын сайлайды.

Ә)Қазақ әдебиеті кітабын, дәптерлерін даярлайды.

Б)Бүгінгі күнді дәптерлеріне жазады.

Оқушылар бағалау тәсілін меңгереді.

Оқушылар топпен бірлесе отырып, «Топтастыру» стратегиясы арқылы ұжымдастықпен берілген тапсырманы бірігіп орындайды.

Оқушылар берілген сөздерді қатыстыра отырып топ болып бір сөйлем құрайды.

Оқушылар қолдарындағы плакаттты пайдалана отырып, тапсырманы топпен орындады. Оқушылар деңгейі анықталды, шығармашылықпен жұмыс жасау қабілеттері артты.

Оқушылар орындарынан тұрып тапсырманы орындап , сергіп қалғандықтарын аңғартады.

Оқушылар мәтінді тыңдай отырып, бүгінгі жаңа сабақ тақырыбын анықтайды.

Оқушылар толық кітаптарынан жаңа сабақ бойынша мәліметті оқып шығады.

Оқушылар барлығы бастарына алты қалпақты кие отырып, шағын топ болып тапсырманы плакатқа жазып орындап шықты.

Оқушылар тыйым сөздерді оқып, естерінде сақтады. Дәптерлеріне сөздерді жазып алып отырды.

Оқушылар топпен жұмыс жасай отырып, өз ойларын баяндайды.

Оқушылар әр топ бойынша әрбір жыр кестесін толтырып айтып шықты.

Оқушылар тақтадағы балық қаңқасына өз ойларын жазды.

Оқушылар тақтада топпен бес қадам алға жасай отырып, өз ойларын толық жеткізе білді.

«Жарайсыңдар!»

«Жарайсыңдар!»

«Тамаша!»

«Жарайсыңдар!»

«Жарайсыңдар!» өте жақсы.

«Тамаша!»

«Жарайсыңдар!»

«Тамаша!»

«Өте жақсы»

«Жарайсыңдар!»

«Тамаша!»

«Өте жақсы»

«Жарайсыңдар!»

Шар

Гүлдердің суреті

Күн реті жазылған

плакат

«Бағалау парағының» суреті.

Интербелсенді тақтада берілген тапсырма мәтінінің суреті.

Интербелсенді тақтада жазылған мәтін мазмұны.

Оқулық, қосымша деректер.

Алты түсті қалпақ.

Интербелсенді тақтадағы жазылған тыйым сөздер.

Тақырып бойынша жасалған кесте.

.

Балық қаңқасының суреті.

2 минут.

Сабақты қорытындылау.

«Сұрақ Рефлексия»

Мақсыты:

Оқушыларды өз бетімен қорытынды жасай білуге үйретеді.

Бүгінгі сабақтан алған әсерім...

Оқушылар жеке топ болып, рефлексияны толтырып тақтадағы «талға» ілді.

«Жарайсыңдар!»

Тақтадағы талдың суреті.