Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай сыныптан тыс шара:"Тербете бер, тал бесігімді (Поэзия кеші)"

«Тербете бер, тал бесігімді»

(Поэзия кеші))

Мақсаты: Оқушыларға өздері окып, танысқан Мұкағали өлеңдерімен оның шығармашылығынан жан- жақты деректер бере отырып, танымдық көзқарастарын қалыптастыру, шығармашылыкка шыңдау.

Тәрбиелігі: Оқушыларды поэзияны сүюге, Мұқағали жырларын, дастандарын, әндерін айта отырып, ақындыққа баулу, Отанын, елін, ұлтын сүюге тәрбиелеу.

«Дара ацын» өлеңі оцылады.

1    Жүргізуші:Қош келіпсіздер, өлеңсүйер, өнерсүйер кауым! М.Мақатаев казіргі қазақ поэзиясының классигі, ұлтымыздың ұлы ақыны. Бүл пікірді жалтақтамай кесіп айту аруакты акын алдындағы азаматтық парызымыз.

2     Жүргізуші:Біз бүгін сонау XX ғасырдың арман - қиялы ак қарлы Алатау жакка шарқ ұрған асқақ мүзарт шыңдарға қарай қанаты талмастан биіктен-биікке самғаумен келген ақиық ақын М.Макатаевтың әлемі жайында ой бөліспекпіз.

Қазақ поэзиясының Хантәңірі болған бүгінгі кешіміз М. Мақатаевтың 83 жылдығына арналады.

«Арыз жазып кетейін» өлеңі оқылады.

1     Жүргізуші: М.Мақатаев Алматы облысы Нарынқол ауданы Қарасаз аулында дүниеге келді. Ақын өзінің шынайы таланты, сырға толы, тұнық та мөлдір жырлары арқылы халықтың жүрегіне жол тапқан. Мүқағали мұрасы бүгінде туған халқының қажетіне жарап, рухани азығына айналып отыр. Қазак жерінің Райымбек бабамыздай киелі әулие батыр өмір сүрген таңғаларлық табиғаттың саф ауасын жүтып, өзінің өр талантымен, ұлылығымен танылған Мұқағали туған жерін тамсана жырлайды.

Ән:«Қарасазым» 4 сынып окушысы Тыныіитыбаева А

2     Жүргізуші: Мүқағали еңбекке ерте араласып, ауылдық кеңестің хатшысы, кызыл отаудың меңгерушісі, комсомол комитетінің мүшесі, жеті жылдық мектептің мұғалімі болды.

«Ақынга тагзым» өлеңі оқылады.

1     Жүргізуші:М.Мақатаев Нарыңқол аудандық «Советтік шекара» газетіне орналасып, қаламгерлікке ден қояды. Мүнан соң «Социалистік Қазақстан» қазіргі «Егемен Қазақстанда», «Мәдениет жэне тұрмыс», қазіргі «Парасат», «Жүлдыз» журналдарының редакциясында, Қазақстан Жазушылар одағында қызмет атқарды.

«Ацқулар цош болыңдар» өлеңі оцылады.

2     Жүргізуші: М.Макатаевтың өлеңдерін сүйіп оқымайтын, тыңдамайтын адам жоқ.Ақын ағамыздың калам тартпаған тақырыбы қалмаған. Ана мұның, эке зарын, жетім-жесір кайғысын, ердің ерлігін, пәк махаббатты, достықты жырға қосқан. Сонымен бірге, өз халқының салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын қадірлей білген ұлтжанды ақын. Ол өзінің «Наурыз» өлеңі арқылы халкымыздың Наурыз мерекесін, ¥лыстың ұлы күні деп қастер тұтып, киелі де касиетті өлеңімен өрнектеген.

Ән: «Наурыз» орындайтын 6 сынып окушысы Тілеккабулоеа

1     ЖүргізушігАйналасына ақ жауындай нүрын сеуіп, тау суындай мөлдір, таза сыр ағытып, келер ұрпаққа ұлағатты еңбектерін ұсынды. «Дариға - жүрек», «Аманат», «Армысыздар достар», «Өмір - өзен», «Жылап қайттым өмірдің базарынан», «Аққудың қанатына жазылған жыр» шығармаларымен жырсүйер кауымды тамсандыра баурағаны баршамызға мәлім.

2     Жүргізуші:М.Мақатаев поэзиясы талай жүрекке от берген. Оның жырлары оқырманмен бірге мүнайып, бірге шаттанады. Оның әр шумақ өлеңінен шындық пен ақиқат жеңісі үшін тауға да, тасқа да жар салған ақын жүрегінің үні естіледі. Туған елдің тұңғиык намысын, шыңдыктың шыңына ту етіп, қадамын нық басып, шындықты жырлаған. М.Мақатаев Фариза поэзиясына кұрметпен қарап, «Фариза» атты өлеңін жазған.

«Фариза» өлеңі оқылады. Жанболатцызы Жаниса 8сынып

1 Жүргізуші:М.Мақатаевтың сазды лирикалық өлеңдерін оқыған сазгерлер үлкен эсерде болады. Мұқағали өлеңдеріне көптеген эндер шығарылды. Бүл Мүқағали өлеңдерінің өте бір нәзіктігі. Сазгерді эн салуға жетелеп, өмірге талай тамаша ән әкелді. Мұқағалидың жырлары жастардың жүрегіне, халқының жүрегіне жарқырап жетіп, жалын құйып, өзінің жарығы мен жылуын дарытуда. Оқыған сайын жаңа сырларын, сырлы саздарын төгуде.

Ән «Баңытыңды жырлайды». 6 сынып окушысы Чапаев Багдаулет

2Жүргізуші:М.Мақатаевтың өлеңдері, жыр-шумақтары ғасырдан- ғасырға жалғаса береді. Мүқағали Мақатаевтың есімі жалпы қазақ баласына, жырсүйер қауымға ыстық екені сөзсіз. Ақынның өзі айтқандай, оның өлең- жырлары өлген жоқ.

1 Жүргізуші:

Қазаща тән цара өлецге табынды,

Ата -баба дәстүрінен an үлгі.

¥шан теңіз үлылъщты паш еткен,

Мүцагали поэзия алыбы.

Оқушы: «Ана сен бақыттысың жыламагын»

Ана

Сен бацыттысың,

Жыламагыц!

Жай түсіп жатцанда да цүламадыц Тәңіріңнен мен едім гой сүраганың Сондыктан жыламагын, жыламагын!

Бармын гой Тірімін гой,

Қасындамын.

Өлмеймін, мен өзіцдей асылданмын.

Таусылып, өз-өзіңнен шашылмагың,

Байыргы берекеңді кашырмагыц.

Мен сеніц қаныкпын гой коз жасыңа Өзім кепіл mom басып, тозбасыма.

Екі жыр жазсам саган бірін арнап «Ана» деп жаздым ылги соз басына.

(Тәңірім кеше көрсін кесірімді)

Аспанга жазсам сенің есіміцді!!!

Ана,

Сен бацыттысъщ, тербете бер Құба талдан иілген бесігімді...

2 Жүргізуші:

Мүқагалиді еске алып келеді елім,

Қайталаган казактың цара өлецін.

Үмытпайды урпагы үлыларды,

Мүцагали, Жүмекен, Төлегенін.

1 Жүргізуші:

Қара саз, кара шалгын өлеңде өстім,

Жыр жазсам, оган жүртым елеңдестің.

Өлсе өлер, Мүқагали Мақатаев,

Өлтіре алмас, алайда өлеңді ешкім,-

Деп өзі айтып кеткендей, өміршең өлеңмен поэзия деген цүдіретті өнердің төрінен ойып түрып орын алган, қазақтъщ цара өлецінің күдіреті Мүцагалидың жылма-жыл аталып өтілетін туган күн кешіне өлеңді өнер сүйіп багалай білген жас ақындарымыздың Мүцагалига шыгарган жыр шумақтарына кезек берейік.

Жыл сайын Мүцагали тойланады,

Өлеңнің тарайды бойга нәрі.

Жас ақындар талпынып, шабыттанып,

Мүцагали жайында толганады.

Окуиіылар шыгармашылыгы.

2 Жүргізуші:

Үрпацтары Мүқагалиды еищашан да үмытпақ емес, үлы ойшыл кереметтей көркем өлецдерімен мәңгі жасай бермек. Соңгы демі таусылганша колынан цаламы түспеген ацынныц «Есіце мені алгайсың» әнін тыцдаңыздар..

Ән: «Есіңе мені алгайсың».11 сынып окушысы Насыров Рамил