У.Қайралаповтың «Ақбөбек»драмасы ашық сабақ

Сабақтың тақырыбы:  У.Қайралаповтың «Ақбөбек»драмасы

Сабақтың мақсаты:Білімділік: У.Қайралаповтың өмір жолы және шығармашылығымен таныстыру,оқушылардың білім дәрежесімен ой-сезімін аңғару. «Ақбөбек » драмалық шығармасын түсіне оқуға,кейіпкерлерінің мінез құлқын шебер сезіне білуге үйрету;

Дамытушылық: шығарманы талдай оқу арқылы біліктілік қабілеттерін,тілін,шығармашылық құзіреттіліктерін дамыту;

Тәрбиелік :оқушыларды өнер құдіретін бағалауға халқымыздың салт санасын,ибалы да әдептілігін бойына сіңіре өсуге,адал достықты,кіршіксіз таза махаббатты қадірлеуге тәрбиелеу.

Түрі: семинар сабақ

Әдісі:түсіндіру,сұрақ -жауап,іздену,көріністер,талдау.

Көрнекілігі:У.Қайралаповтың портреті,интербелсенді тақта, «Ақбөбек» кітабы, Венн диаграммасы,

Сабақ барысы:1.Ұйымдастыру

2.Жаңа сабақ

У.Қайралапов 1927 ж. Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы, Ақжар елді мекенінде дүниеге келді.

Ақтөбе ,Қызылорда педагогикалық институттарының қазақ тілі мен әдебиеті және тарих факультеттерін бітірген..Форт-Шевченко қаласында ұстаз жолын бастаған.

Форт-Шевченко қаласық оқу бөлімінің бастығы ,Маңғыстау,Бейнеу аудандық білім беру бөлімдерінің басшысы міндеттерін атқарды.

«Ақбөбек», «Махаббат ғаламаты», «Маңғыстау аңыздары мен ақиқаттары»еңбектерін жазған .Ол ақын –драматург.

Жан жазының алтын таңын атырып,

Кәрі –жасты тұрар бірдей шақырып,

Тіршілікте болған емес-болмас та 

Махаббаттан мойны ұзын тақырып

- деп жырлаған Уәйіс ақын махаббат тақырыбына аса мән берген.Ол Маңғысиау өлкесінде болған Қайып пен Ақбөбек оқиғасына да қалам тартты. Шоғай мен Айтмағанбет ағаларымыздың жазып қалдырған «Ақбөбектерін»Уәйісте жазды.Бұл шығарма тек қана екі ғашықтық арасындағы көзсіз махаббат емес,онда Маңғыстау өлкесінің сол кездегі әлуеметтік жай-күйі,әдет ғұрпы, қаймағы бұзылмағандіні мен тіліадайдың өз ру жіктерінің қарым қатынасы,ар-намыс,салт-дәстүрден аттап кетудің,ақ батаны тәрк  етудің соңының не болатыны көркем тілмен нақты суреттеледі.Міне осы «Ақбөбекті» драмалық шығарма етіп жазып шыққан У. Қайралапов болатын.

Драма (гректің «қимыл, әрекет») әдебиеттің үшінші тегі,шындықты айрықша тәсілдермен синтез қалпына келтіріп,шиеленіскен тартыстар үстінде де жинақтап,оқиғаға қатысатын  адамдардың сөзі мен ісі арқылы көрерменнің көз алдында қолма-қол көрсететін күрделі жанр.

«Әдебиеттің ең қиын түрі»- деп М.Горький айтқан  болса,Белинский: «эпос пен лирика» ақиқат әлемнің екі қиыры» болса,драма-сол екі қиырдың қосындысынан туған  үшінші,тірі өз алдына бөлек,аралық әлем-поэзияның жоғарғы тегі,өнердің биік өрі» ,-деген болатын.

Драмалық шығармаларда өзіне тән ерекшелігі бар.Мұнда автор баяндауы суреттеулер,кейіпкерлер мінезі мен портреттері берілмейді.Драмалық туындыда кейіпкер-қатысушылар өздері сөйлейді.Пьесадағы кейіпкер көңіл- күйі ,қимыл -қозғалысы автор түсініктемесі (ремарка)арқылы беріледі.

Міне,осыларды шебер үйлестіре Қайып пен Ақбөбектің ғашықтық хикаясы,олардың ақырында бір-біріне қосыла алмай өткен өкншті өмірі жайлы белгілі ақын У.Қайралапов драмалық шығарма жазып ол пьеса мәдениет үйлері сахналарында қойылған болатын.

Драмалық шығармада қатыгез заманның бірін-бірі сүйгені үшін тағдырдың тәлкегіне түскен екі жастың азапты өмір жолдарын көрген жан төзгісіз қиындықтарын кейіпкерлер арқылы көрсете білген

4.Бекіту

Оқушылар «Ақбөбек»драмалық шығармасынан үзінді көрсетеді.

5.Қорытындылау

         Қарсақ                                                      Қайып

 

                                                                               Ақбөбек

                                                                                     Борсық

Қалжан

 

Қатима                                                                

                                                            Тоқпан

Ауыл адамдары

 Молда Оспан

Бүгінгі сабақтан не түсіндік ? (Оқушы ойлары)

6.Бағалау

7.Үйге тапсырма беру

                           Оқушылар шығармашылық үйі

Тақырыбы:  У.Қайралаповтың «Ақбөбек» драмасы

                               (облыстық семинар сабақ)

                Асыл сөз үйірмесінің жетекшісі:Битимова Тамара

                                       Жаңаөзен,2015 ж

Краткое описание документа:

Сабақтың тақырыбы:  У.Қайралаповтың «Ақбөбек»драмасы

Сабақтың мақсаты:Білімділік: У.Қайралаповтың өмір жолы және шығармашылығымен таныстыру,оқушылардың білім дәрежесімен ой-сезімін аңғару. «Ақбөбек » драмалық шығармасын түсіне оқуға,кейіпкерлерінің мінез құлқын шебер сезіне білуге үйрету;

Дамытушылық: шығарманы талдай оқу арқылы біліктілік қабілеттерін,тілін,шығармашылық құзіреттіліктерін дамыту;

Тәрбиелік :оқушыларды өнер құдіретін бағалауға халқымыздың салт санасын,ибалы да әдептілігін бойына сіңіре өсуге,адал достықты,кіршіксіз таза махаббатты қадірлеуге тәрбиелеу.

Түрі: семинар сабақ

Әдісі:түсіндіру,сұрақ -жауап,іздену,көріністер,талдау.

Көрнекілігі:У.Қайралаповтың портреті,интербелсенді тақта, «Ақбөбек» кітабы, Венн диаграммасы,

Сабақ барысы:1.Ұйымдастыру

2.Жаңа сабақ

У.Қайралапов 1927 ж. Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы, Ақжар елді мекенінде дүниеге келді.

Ақтөбе ,Қызылорда педагогикалық институттарының қазақ тілі мен әдебиеті және тарих факультеттерін бітірген..Форт-Шевченко қаласында ұстаз жолын бастаған.

Форт-Шевченко қаласық оқу бөлімінің бастығы